زهره توکلی
خبرنگار
وضعیت جغرافیایی و زمین‌شناسی استان مرکزی در کشور به گونه‌ای است که خاستگاه مواد معدنی مختلف و متنوعی شامل کانی‌های دگرگونی، آذرین و رسوبی از قبیل مواد معدنی غیرفلزی، فلزی، مصالح ساختمانی و سنگ‌های تزئینی باشد چون این استان در دومنطقه زمین شناسی مهم کشور یعنی مناطق دگرگونی سنندج سیرجان و ایران مرکزی قرار دارد.
از 57 نوع ماده معدنی موجود در کشور 42 نوع آن در استان مرکزی شناسایی شده که حدود 35 نوع ماده معدنی آن بهره‌برداری می‌شود. لذا این استان با داشتن 380 معدن و استخراج سالانه 14 میلیون تن ماده معدنی، رتبه هفتم کشوری را در حوزه مواد معدنی دارد.
استان مرکزی از لحاظ تعداد معادن در کشور رتبه هشتم و از نظر تولید و استخراج مواد معدنی و ایجاد اشتغال رتبه یازدهم و از حیث ذخیره مواد معدنی رتبه چهاردهم را در کشور دارد. تراورتن، سولفات سدیم، سرب، روی، سنگ آهن، سنگ گچ، پوزولان، کائولن، باریت و خاک‌های صنعتی از مهم‌ترین ذخایر غنی معدنی قابل بهره‌برداری در این استان محسوب می‌شود. برخی مواد استخراج شده در معادن استان مرکزی در واحدها و کارخانه‌های گچ، آهک، سیمان سفید، رنگ، پوکه، کاشی، لاستیک و شیشه‌سازی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در این میان شهرستان محلات از لحاظ ذخایر سنگی و فلزی و اهمیت معادن سنگی در رتبه نخست این استان قرار دارد. این شهرستان به تازگی نیز میزبان سیزدهمین نمایشگاه بین‌المللی سنگ ایران به‌عنوان بزرگ‌ترین رویداد نمایشگاهی در حوزه سنگ بوده است، نمایشگاهی که بجز سال گذشته و به‌خاطر شرایط کرونایی، هرساله در شهرستان محلات برگزار می‌شود و امسال نیز با توجه به وضعیت موجود، تصمیم بر برپایی 3روزه این نمایشگاه شد. این شهرستان با داشتن ظرفیت بسیار در حوزه معادن و سنگ، علاوه بر شهرت داخلی، در جهان نیز مشهور است. با توجه به ذخایر سرشار و ظرفیت‌های بسیار سنگ در این شهرستان، سرمایه‌گذاری در این بخش علاوه براشتغال آفرینی و ارزآوری، می‌تواند صادرات نفتی را کاهش دهد.
سرپرست اداره صنعت، معدن و تجارت محلات در این باره به «ایران» می‌گوید: بالغ بر 99معدن سنگ تزئینی فعال در شهرستان محلات وجود دارد که این معادن برای یکهزار و 300 نفر به‌صورت مستقیم شغل ایجاد کرده است. البته این معادن به ازای هر نفر شاغل نیز برای 4 تا 5نفر یعنی در مجموع برای 5هزار و 200 تا 6هزار و 500 نفر به‌صورت غیرمستقیم اشتغالزایی داشته است.
محمد جمال عباسی با بیان اینکه 12درصد ذخیره ماده معدنی تراورتن جهان و 60درصد سنگ‌های تراورتن کشور در شهرستان محلات وجود دارد، می‌افزاید: بیش از یک میلیارد تن ذخیره مرمریت مشکی، کرم و چینی بکر در این شهرستان وجود دارد که از حیث اکتشاف، بهره‌برداری و اشتغالزایی، نسبت به وسعت و جمعیت، ظرفیت بالایی محسوب می‌شود.
وی ادامه می‌دهد: حجم انبوه دپوی باطله سنگ تراورتن محلات با ظرفیت بیش از 50میلیون تن در جایگاه خود، ذخیره بالقوه و ارزشمند اقتصادی این شهرستان است که بازیابی و غربالگری آن از الزامات و ضروریات حوزه معادن محسوب می‌شود.
این مسئول با اشاره به شهرهای استان از نظر ترتیب اهمیت سنگ و معادن سنگی در استان می‌گوید: شهرهای محلات، ساوه، دلیجان، زرندیه، اراک، آشتیان، تفرش، کمیجان و خنداب به ترتیب مهم‌ترین شهرها به لحاظ میزان ذخایر سنگ و ذخایر فلزی هستند.
 استخراج سالانه 300/2میلیون تن از معادن سنگ تزئینی محلات
سرپرست اداره صنعت، معدن و تجارت محلات درباره میزان استخراج سنگ در این شهرستان اظهار می‌دارد: طی سنوات اخیر، سالانه 2میلیون و 300 هزار تن تا 2میلیون و 800 هزار تن سنگ از معادن سنگ تزئینی شهرستان محلات استخراج شده است که با امکانات و ظرفیت‌های انسانی و ابزاری موجود این میزان تا 50درصد قابلیت ارتقا دارد.
جمال عباسی می‌گوید: بالغ بر یکهزار و 400 پرسنل عادی و تکنیسین معدنکار به طور مستقیم در شهرستان در حوزه معدن مشغول به کار شده‌اند و بیش از 800 دانش آموخته علوم زمین شناسی و معدن در قالب تشکلات نظام مهندسی معدن سازماندهی شده‌اند که به‌عنوان کارشناس، مسئول فنی و مسئول ایمنی مشغول خدمات‌رسانی هستند. از این تعداد 150 نفر اشتغال دائمی و رسمی دارند و بقیه قراردادی هستند.
وی با اشاره به میزان صادرات سنگ از این شهرستان و با بیان اینکه صادرات سنگ‌های استخراج شده به‌دلیل شرایط کرونایی و تحریم‌ها سخت شده و کاهش یافته است، می‌افزاید: سال گذشته 5هزار متر سنگ بریده با ارزش صادراتی 85 هزار دلار به هند و عراق صادر شده است.
این مسئول درباره صادرات این سنگ‌ها به کشورهای اروپایی اضافه می‌کند: صادرات به کشورهای اروپایی نظیر ایتالیا نیز قبلاً وجود داشته اما پارسال به‌دلیل شرایط خاص کرونایی، صادرات فقط به 2 کشور هند و عراق بوده است. جمال عباسی در مورد سیزدهمین نمایشگاه بین‌المللی سنگ ایران که به تازگی به میزبانی شهرستان محلات برگزار شده نیز می‌گوید: این نمایشگاه در مساحت 90هزار متر مربع شامل 75هزار مترمربع فضای باز و 15هزار متر مربع فضای بسته به مدت 3 روز برگزار شد.
وی اظهار می‌دارد: در این نمایشگاه که با هدف نشان دادن بیشتر ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های معادن سنگی در شهرستان محلات و کل کشور بوده است، 400 شرکت معدنی از ایران و کشورهای دیگر حضور داشتند البته شرکت کشورهای خارجی در حوزه ماشین‌آلات و تجهیزات مربوط به معادن سنگی بوده است که شامل کشورهای ترکیه، هند و چین می‌شود. وی می‌افزاید: با توجه به اینکه این نمایشگاه به‌صورت بین‌المللی و دائمی بوده و هرساله برگزار می‌شود، لذا از تمامی نقاط کشور در آن شرکت داشته و حضور می‌یابند به همین دلیل در بازاریابی و انعقاد قراردادهای فروش و... تأثیر بسزایی خواهد داشت.
سرپرست اداره صنعت، معدن و تجارت محلات اضافه می‌کند: سفرای شرکت‌کننده در مراسم افتتاحیه و بازدید این نمایشگاه نیز از کشورهای آفریقای جنوبی، چک، بنگلادش و اندونزی بودند. وی درخصوص استخراج سنگ و احتمال آسیب‌رسانی به محیط‌ زیست نیز می‌گوید: اگر استانداردهای لازم در این خصوص رعایت شود از آسیب‌های احتمالی به محیط‌ زیست جلوگیری می‌شود که این استانداردها نیز در این شهرستان در حال رعایت است و طی 7 ماه اخیر که مسئولیت این اداره بر عهده بنده گذاشته شده شکایتی از سوی سازمان محیط‌ زیست مبنی بر رعایت نشدن استانداردهای استخراج سنگ و... در شهرستان محلات نداشته‌ایم.

نیم نگاه
بالغ بر 99معدن سنگ تزئینی فعال در شهرستان محلات وجود دارد که این معادن برای یکهزار و 300 نفر به صورت مستقیم شغل ایجاد کرده است. البته این معادن به ازای هر نفر شاغل نیز برای 4 تا 5نفر یعنی در مجموع برای 5هزار و 200 تا 6هزار و 500 نفر به صورت غیرمستقیم اشتغالزایی داشته است.

ایران زمین - وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی به دو مدیرکل ستادی این وزارتخانه و مدیرکل میراث‌فرهنگی استان فارس مأموریت داد با رعایت دقیق قوانین حریم ‫میراث فرهنگی، مشکلات مردم پاسارگاد بررسی و حل شود.
سید عزت‌الله ضرغامی در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت: مدیرکل ثبت و حریم میراث، مدیرکل بازرسی وزارتخانه و مدیرکل میراث استان فارس برای بررسی و حل مشکلات مردم ‫پاسارگاد عازم خواهند شد.
‏وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی افزود: دستور کار آنان (مدیران کل اعزامی) رعایت دقیق قوانین حریم میراث‌فرهنگی و جلوگیری از رفتارهای فراقانونی در جهت ناراضی‌سازی مردم است.
فرماندار پاسارگاد: برنامه‌ای برای حفر چاه در حریم آثار تاریخی نیست
فرماندار شهرستان پاسارگاد نیز در واکنش به مطالب منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی مبنی بر مصوبه سفر استانی دولت برای حفر چاه در حریم آثار تاریخی پاسارگاد گفت: این مطالب صحت ندارد و حفر چاه در حریم این مجموعه ثبت شده در فهرست جهانی یونسکو در هیچ بخشی از مصوبات سفر استانی دولت نیست.
به گزارش ایرنا، صادق فلاحی اظهار کرد: من صراحتاً عرض می‌کنم که این خبر شایعه‌ای بیش نیست و این جوسازی از سوی کسانی است که به‌دنبال ملتهب کردن فضای جامعه هستند.
فرماندار شهرستان پاسارگاد، ادامه داد: به هیچ عنوان مجوز چاه زدن صادر نشده و چاه زدن در حریم پاسارگاد جزو مصوبات هیأت دولت در سفر به استان فارس نبوده است.
فلاحی با بیان اینکه برای دستیابی به اطلاعاتی که به نیاز خبری جامعه پاسخ دهند باید به منابع موثق مراجعه شود، گفت: متأسفانه برخی از افراد در فضای مجازی اقدام به انتشار شایعات و اطلاعات نادرست می‌کنند. مردم نباید به این شایعات توجه کنند و اخبار موثق باید از طریق رسانه‌ها و خبرگزاری‌های معتبر دنبال شود.
در پی مطالب منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی مبنی بر احتمال فرونشست زمین در پی حفر چاه در محدوده پاسارگاد، وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ۲۵ مهرماه در سخنانی تأکید کرد: با اولویت پاسارگاد در دولت، اعتبار مصوب شده و در صدد حفر چاه در کنار مقبره کوروش نیستیم.
سیدعزت‌الله ضرغامی در حاشیه بازدید از نمایشگاه فناوری‌های نرم، صنایع‌ فرهنگی و خلاق، پیرامون حواشی اخیر در جمع خبرنگاران، افزود: ممکن است از یک سخنرانی کارشناسی دقیق، کسی استنباطی کند و تیتری بزند و بعضی آگاهانه و بعضی ناآگاهانه به آن بپردازند. آنچه برای ما مهم است حفظ میراث‌فرهنگی است، با همه قوت.
ضرغامی با اشاره به بازدید پنجشنبه ۲۲ مهرماه ۱۴۰۰ خود از مجموعه تاریخی پاسارگاد همزمان با سفر استانی دولت به فارس تأکید کرد: حل مشکلات مردم وظیفه ماست. مردم پاسارگاد ۲۵۰۰ سال است که از پاسارگاد و از مقبره کوروش حفاظت کرده‌اند. این مردم باارزش‌اند. مسأله اصلی مردم هستند. اگر به پاسارگاد به‌خاطر مدنیتی که شکل گرفته و جزو هویت ایرانیان محسوب می‌شود، بی‌اعتنا باشیم کار درستی انجام نداده‌ایم.

حجم آب دریاچه ارومیه نصف شد

مهاباد - مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان‌غربی گفت: حجم آب دریاچه ارومیه با ۲ میلیارد و ۴۵۰ میلیون مترمکعب فعلی نسبت به مدت مشابه سال گذشته نصف شده است. به‌ گزارش ایرنا، یاسر رهبردین افزود: هم اکنون حجم آب دریاچه ارومیه با توجه به کاهش بارندگی و حجم رهاسازی به سمت این دریاچه بیش از ۲ میلیارد متر مکعب کمتر از مدت مشابه سال قبل است.
وی ادامه داد: تراز دریاچه ارومیه در حال حاضر به هزار و ۲۷۱ متر از سطح دریاهای آزاد رسیده که این مقدار بیش از ۶۳ سانتی متر کمتر از تراز دریاچه در مقایسه با مدت مشابه سال قبل است. مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان‌غربی با اشاره به کاهش هزار و ۷۰۱ کیلومتری وسعت دریاچه ارومیه نیز اظهار داشت: هم اکنون وسعت دریاچه ارومیه به هزار و ۷۷۷ کیلومتر مربع کاهش یافته و این در حالی است که سال گذشته همین موقع این وسعت بالای سه هزارو ۴۷۰ متر مربع ثبت شده است.
رهبردین با بیان اینکه حجم آب ذخیره پشت سدهای استان نیز کمتر از ۵۹۰ میلیون متر مکعب است، اضافه کرد: حجم آب پشت ۱۴ سد مخزنی بزرگ استان طبق آخرین پایش انجام شده ۲۳ درصد کمتر از زمان مشابه سال گذشته است. وی با تأکید بر اینکه هم اکنون تنها ۳۰ درصد مخازن سد آذربایجان‌غربی دارای آب است، گفت: کاهش حجم ذخایر برفی و کاهش شدید بارندگی‌های بهاره موجب کاهش شدید حجم آب ورودی به مخازن سدها شده که نیاز است در این شرایط مصرف بهینه از منابع آبی در دستور کار قرار گیرد.
رهبردین در خصوص میزان سهمیه حقابه دریاچه ارومیه هم گفت: امسال هم از اواسط دی ماه با حضور معاون اول رئیس‌جمهوری در تهران جلسه ویژه ستاد احیای دریاچه ارومیه تشکیل خواهد شد تا با توجه به میزان بارندگی و شرایط آب و هوایی مقدار حقابه این دریاچه مشخص شود. میزان بارش‌ها در آذربایجان‌غربی از ابتدای سال آبی جاری (اول مهر سال گذشته) تاکنون ۲۷۹.۸ میلی‌متر ثبت شده است در حالی‌ که میزان بارش در مدت مشابه سال گذشته حدود ۳۸۱.۴ میلی‌متر بود.

هشدار محیط‌ زیست نسبت به شیوع آنفلوانزای پرندگان در مازندران

ساری- اداره نظارت بر امور حیات وحش اداره کل حفاظت محیط‌ زیست مازندران نسبت به شیوع آنفلوانزای فوق حاد در بین پرندگان مهاجر زمستان‌گذران در تالاب، آببند و آب‌گیرهای این استان هشدار داد. به گزارش ایرنا ،رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش اداره کل حفاظت محیط‌ زیست مازندران گفت: با همکاری دامپزشکی مازندران گشت مشترک و طرح پایش و بررسی ۶۰۰ هزار هکتار از تالاب، آببند و آبگیرهای مازندران و تالاب میانکاله برای مدیریت و مقابله با آنفلوانزای فوق حاد پرندگان از یک هفته پیش شروع شد و به مدت سه ماه ادامه می‌یابد.
کوروس ربیعی با بیان اینکه تا کنون موردی از شیوع آنفلوانزای فوق حاد پرندگان در تالاب، آببند و آبگیرهای مازندران یافت نشده، افزود: این بیماری در بین طیور و انسان مشترک است و شکارچیان اولین افرادی هستند که در معرض این بیماری خطرناک قرار خواهند داشت.
وی ادامه داد: براساس تجربیات سال‌های گذشته، احتمال شیوع بیماری آنفلوانزای فوق حاد پرندگان در تالاب، آببند و آبگیرهای مازندران وجود خواهد داشت و براین اساس باهدف جلوگیری از شیوع این بیماری در بین انسان، امسال هیچگونه پروانه شکار به متقاضیان صادر نخواهد شد. رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش اداره کل حفاظت محیط‌ زیست مازندران گفت: با توجه به اینکه مبدأ اصلی زیستگاه پرندگان مهاجر به تالاب‌های فریدونکنار، میانکاله و سایر آببند‌های مازندران از کشور روسیه بوده و مشترک است، در صورت شیوع آنفلوانزای فوق حاد پرندگان، احتمال آلودگی و بیماری در تمامی پرندگان مهاجر وجود دارد و توصیه می‌شود دستورالعمل بهداشتی در تمامی محیط‌های تالابی در برخورد با پرندگان وحشی رعایت شود. رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش محیط‌ زیست مازندران افزود: مردم در صورت مشاهده هرگونه پرنده بیمار و لاشه تلف شده پرندگان، ضمن خودداری از دست زدن و لمس کردن لاشه، مراتب را در سریع‌ترین زمان ممکن به ادارات محیط‌ زیست و دامپزشکی محل زندگی خود اطلاع دهند.