زهره افشار
خبرنگار
امسال نه در ییلاق خبری از چشمه‌های پر آب و مراتع سبز بود و نه قشلاق با چشمه‌های پر آب خوشامدگوی عشایر است. پاییز رسیده است و عشایر عزم کوچ می‌کنند. بساط زندگی ساده و بی‌آلایش‌شان را بر می‌دارند و راهی مناطق گرمسیر یا قشلاق می‌شوند. هر چند ۲۰ ماهی می‌شود که کرونا هم همراه کوچ شان شده تا بر سختی راه‌شان بیفزاید اما امسال آنچه بیش از همیشه بر مشکلاتشان افزوده و آزارشان می‌دهد، بی‌آبی و خشک شدن بخش اعظم چشمه‌ها در مسیر کوچ و مراتع خشک شده‌ای است که قبلاً بخش اعظم علوفه دامی شان را تأمین می‌کرده است. از سوی دیگر با وجود شروع موسم کوچ هنوز وعده دولت برای خرید دام‌های مازادشان محقق نشده است. جمعیت عشایر کشور در حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر است که شامل ۲۱۸ هزار خانوارهستند. در این میان حدود ۱۲۶ هزار نفر عشایر بختیاری هستند؛ عشایری که در نیمه اول سال در چهارمحال و بختیاری ساکن هستند و در نیمه دوم راهی خوزستان می‌شوند. امسال کوچ این دسته از عشایر به‌خاطر خشکسالی کمی با تأخیر آغاز شده است. کوچ عشایر بختیاری یکی از سخت‌ترین نوع کوچ‌ها در بین عشایر به‌شمار می‌رود اما جاذبه‌های خو د را هم دارد به‌گونه‌ای که تور گردشگری همراه عشایر بختیاری تا پیش از کرونا در لیست تورهای پرطرفدار قرار داشت. گذر از بلندترین ارتفاعات رشته کوه زاگرس و مشکلاتی همچون حرکت در لبه پرتگاه‌ها، گذر از دره‌ها و خطرات وقوع سیل یا روبه‌رو شدن با حیوانات وحشی از سختی‌های پیش روی عشایر بختیاری در کوچ است.
خشکسالی بر دوش عشایر سنگینی می‌کند
«رسول احمدی» یکی از عشایر ایل هفت لنگ بختیاری به «ایران» می‌گوید: ما عشایر آدم های سختکوش و سر سختی هستیم اما سنگینی خشکسالی کمرمان را خم کرده است. ما جزو عشایری هستیم که به‌ صورت سنتی کوچ    می کنیم. در سال های قبل در مسیر کوچ چشمه‌های متعددی بود که هم خودمان هم دام هایمان را سیراب می‌کرد اما امسال به ندرت می‌توان چشمه‌ای پیدا کرد که خشک نشده باشد البته امور عشایر در برخی نقاط مسیر کوچ آبرسانی سیار می‌کند اما کفاف نمی‌دهد . امسال افزایش قیمت علوفه واقعاً کمرمان را شکسته و خیلی‌ها مجبور شدند دام‌ها را با قیمت پایین به کشتارگاه بفرستند. وی بااظهار نارضایتی از اجرا نشدن طرح خرید تضمینی دام مازاد  عشایر می‌گوید، الان چند ماه است دولت نوید خرید دام‌های مازاد را می‌دهد اما عملاً خریدی انجام نمی‌شود.  «خداکرم کوهپایه» یکی دیگر از عشایر ایل بختیاری که خود را زودتر از بقیه به خوزستان رسانده ، می گوید: زلزله چند روز گذشته بخشی از ایل راه منتهی به اندیکا را تخریب کرده و متأسفانه هنوز اصلاحش نکرده اند که این مسأله برای من مشکل بزرگی درست کرده بود. همه می‌دانند این مسیر اصلی کوچ ما است با این حال برای تعمیر سریع آن کاری انجام نشده بود.  به‌ گفته وی، عشایر هنگام کوچ با مصائب مختلفی در مسیر کوچ روبه‌رو هستند که مهم‌ترین آنها در سال های قبل وقوع سیلاب بوده اما در حال حاضر بی‌آبی در صدر مشکلات قرار دارد.
   در همین حال یحیی حسین‌پور مدیرکل امور عشایر چهارمحال و بختیاری در گفت‌و‌گو با «ایران» تصریح کرد: کوچ عشایر استان به سمت شمال خوزستان از جمله ایذه، باغملک، اندیکا، رامهرمز و مسجد سلیمان از 20 شهریور آغاز شده است. عشایر چهارمحال و بختیاری خود را از 5 راه اصلی سنتی و 2 راه ماشین رو به قشلاق خوزستان می‌رسانند. در حال حاضر 30 درصد عشایر به شکل سنتی و مابقی با استفاده از وانت کوچ می‌کنند. وی تأکید کرد: در حال حاضر بزرگ‌ترین چالش پیش روی عشایر کم آبی است که با هدف تأمین آب مورد نیاز در مسیرهای کوچ رو آبرسانی سیار می‌شود. وی با اشاره به زلزله 5.7 ریشتری اخیر در منطقه گفت: این زلزله موجب خسارت بیش از 100 نقطه از مسیر کوچ عشایر شده که در دست تعمیر است. از سوی دیگر مراتع این استان هر سال به علت کاهش بارش ضعیف‌تر می‌شوند و میزان علوفه آنها نیز کاهش یافته که این امر سبب شده سرانه نگهداری دام توسط عشایر کاهش یابد. وی با اشاره به روند مناسب واکسیناسیون کرونا گفت: در کوچ سال قبل ابتلا به کرونا یکی از نگرانی‌های جوامع عشایری بود زیرا در هنگام کوچ دسترسی کمتری به مراکز درمانی وجود دارد که خوشبختانه امسال این نگرانی کاهش یافته است. به گفته وی، عشایر بختیاری دارای یک میلیون و ۵۰۰ هزار رأس دام هستند که نقش مهمی در تأمین گوشت قرمز کشور دارند. به گفته وی، کل مسیر کوچ عشایر یکهزار کیلومتر است که عشایر بختیاری از ایل راه‌های «بازفت»، «هزار چم»، «چلو»، «شیمبار»، «دزپارت»، «تاراز» و «کوه سفید» به مناطق گرمسیری می‌روند.
  مجوز صادرات دام عشایر ابلاغ شد
 از سوی دیگر «سید هدایت‌الله موسوی» مدیرکل امور عشایر خوزستان هم به «ایران» گفت: استان ما به‌عنوان قشلاق، عشایرپذیرترین استان کشور است. خوزستان در پاییز میزبان 39 هزار خانوار عشایری است. وی افزود: با توجه به خشک شدن بیش از 70 درصد چشمه‌های سر راه کوچ عشایر، تأمین آب و علوفه مورد نیاز دام عشایر هنگام کوچ از بزرگ‌ترین اولویت‌های ما است. خوشبختانه مجوز صادرات دام به دستمان رسیده و از سوی دیگر عشایر می‌توانند با تحویل گرفتن علوفه از فروش دام تا چهار ماه آینده جلوگیری کنند. فضل خرم مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های عشایری هم به «ایران» گفت: هر چند هنوز بیش از 85 هزار رأس دام از عشایر خریداری نشده اما کار صادرات 50 هزار دام عشایری کلید خورده که در صورت نداشتن تأثیر منفی بر قیمت گوشت قرمز ادامه می‌یابد.

زهرا کشوری
خبرنگار
وقتی شرکت فولاد خوزستان خانه تکانی کرد و«پرمنگنات پتاسیم» باقی‌مانده را در کارون ریخت؛ زخم کهنه بزرگترین رودخانه کشور را به رنگ ارغوانی  درآورد و این زخم دیگرباره سر باز کرد. دوباره ورود فاضلاب‌های شهری، بیمارستانی و صنعتی تیتر رسانه‌ها شد تا سر درد دل صیادان ماهشهر هزارباره باز شود.  ورود‌ جیوه پتروشیمی ماهشهر، سفره آنها را بسیار کوچک کرده است. یکی از آنها می‌گوید: «تا پیش از این آلودگی‌ها، صیادهادر طول چهار و پنج روز نزدیک به ۲۰۰ کیلو ماهی صید می‌کردند اما حالا در طول یک هفته هم ۵۰ کیلو ماهی صید نمی‌کنند.» حرف‌های آنها تکراری است. چند سال پیش هم همین حرف‌ها را به روزنامه ایران زدند. حالا فقط تعداد ماهی‌ها کمتر شده است، وگرنه زخم همان است که بود، حتی وقتی صید می‌کنند هم مشتری ندارند.  مشتری‌ها، ماهی ماهشهر را پس می‌زنند چون می‌دانند جیوه سلامتشان‌ را تهدید می‌کند. احمدرضا لاهیجان‌زاده معاون دریایی حال حاضر سازمان حفاظت محیط زیست سال ۹۳ در کسوت مدیرکل محیط زیست خوزستان به «ایران» گفته بود؛ پرونده ورود جیوه به کارون تا سال ۹۴ بسته می‌شود اما با گذشت هفت سال، کارون بر ساحل ماهشهر و بندر امام همچنان طعم‌ جیوه می‌دهد و موج‌های کارون بی‌ماهی مانده‌اند.
آمارهای سازمان شیلات خوزستان ‌هم خبر خوبی ندارد. ماهی حلوا سفید ۷۰ درصد، راژکو‌ ۸۵ درصد، شوریده ۷۰ درصد، صبور ۵۵ درصد و... کاهش داشته است. رسانه‌های محلی خوزستان از تغییر شغل صیادان به دنبال کاهش ذخایر دریایی خبر می‌دهند. آمارهای محمدجواد شرفی رئیس سازمان حفاظت محیط زیست خوزستان هم نشان می‌دهد روزانه 200 هزار مترمکعب پساب فاضلاب به رودخانه کارون وارد می‌شود. به گفته او، فاضلاب همه شهرستان‌هایی که در محدوده رودخانه کارون و دز قرار دارند وارد این رودخانه می‌شود.
انتقال آب خوزستان و ورود فاضلاب به کارون کاهش وسعت این رودخانه را در پی داشته است. کارون روزی قابلیت کشتیرانی داشت حالا تجمیع‌ فاضلاب‌ها و کاهش ورودی آب به ایجاد جزایر مختلف در آن منجر شده است.  اشرفی می‌گوید: «این میزان فاضلاب از 14 کانون در شرق اهواز و 10 کانون در غرب اهواز وارد رودخانه کارون می‌شود.» به گفته او، در دی ماه سال 98 مقرر شده بود که شرکت آبفای اهواز با ایجاد کلکتوری به صورت موقت از ورود 60 هزار مترمکعب فاضلاب به رودخانه کارون جلوگیری کند اما این مهم هنوز انجام نگرفته است.
در این میان فاضلاب کشاورزی شرکت‌های هفتگانه کشت و صنعت نیشکر نیز وارد کارون می‌شوند. در خوزستان 61 بیمارستان وجود دارد که از این تعداد 18 بیمارستان در حوزه رودخانه‌های کارون و دز قرار دارند و از این تعداد چهار بیمارستان تصفیه خانه ندارند و پساب آنها مستقیم وارد رودخانه می‌شود.
به گفته اشرفی، فاضلاب شهری همه شهر‌هایی که رودخانه‌های کارون و دز از آنها عبور می‌کنند، وارد رودخانه کارون و دز می‌شود.
او گفته در شبانه‌روز تقریباً ۲۰۰ هزار مترمکعب از ۲۴ نقطه، پساب در رودخانه کارون تخلیه می‌شود و پساب شهر‌های آبادان، خرمشهر، ویس، ملاثانی و شوشتر نیز وارد رودخانه کارون می‌شود. به گفته اشرفی علاوه بر پساب کشاورزی، پساب کارخانه‌های کاغذسازی پارس، نیشکر هفت‌تپه، قند دزفول و پالایشگاه آبادان هم وارد رودخانه کارون می‌شود.
آنطور که اشرفی می‌گوید: «بیمارستان ارتش دزفول از جمله بیمارستان‌هایی است که فاقد تصفیه‌خانه است و برای جلوگیری از ورود پساب به درون رودخانه نیز مقاومت می‌کند.» او علت بوی نامطبوعی که از رودخانه کارون استشمام می‌شود را کند شدن جریان رودخانه کارون می‌داند و می‌گوید: به منظور افزایش سرعت آب رودخانه لازم است برداشت رسوبات از رودخانه کارون سریع‌تر انجام شود. رسوب‌زدایی کارون برنامه‌ای است که از دهه ۸۰ روی میز مسئولان استانی و کشوری است اما تا به امروز صورت اجرایی به خود نگرفته است. در این میان هر روز کارون کوچکتر می‌شود و سفره صیادان بر کناره کارون نیز خالی تر.

گرگان - رئیس دانشگاه علوم‌پزشکی گلستان گفت: پس از چند ماه، طی ۲۴ ساعت پنجشنبه تا جمعه گذشته ( 15 و 16 مهرماه) هیچ فوتی ناشی از کرونا در استان به ثبت نرسید.
دکتر عبدالرضا فاضل در خصوص آخرین وضعیت کرونا در استان اظهار کرد: در حال حاضر ۱۹۶ بیمار مبتلا به کرونا در بیمارستان‌های گلستان بستری هستند.  وی افزود: ۳۹ بیمار کرونایی در بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستان‌های استان بستری هستند و ۱۹ نفر با کمک دستگاه ونتیلاتور ادامه حیات می‌دهند.
فاضل خاطرنشان کرد: بر اساس آخرین ارزیابی صورت گرفته، شهرهای کردکوی، رامیان، گمیشان، ترکمن و آزادشهر در وضعیت آبی و مابقی شهرهای استان در وضعیت زرد از لحاظ شیوع کرونا قرار دارند.
وی گفت: تاکنون بیش از یک میلیون و ۳۴۴ هزار دوز واکسن کرونا در استان تزریق شده است.

 ساری - مدیرکل امور روستایی و شوراهای استانداری مازندران با تأکید بر ظرفیت بالای روستاهای مازندران گفت: بیش از ۱۰۰ روستای مازندران، روستاهای هدف گردشگری محسوب می‌شوند که متولی این امر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری است اما در بحث زیرساخت‌ها شامل آب، برق، گاز و تلفن اقدامات و جلسات مورد نیاز با دستگاه‌های خدمات رسان‌ انجام و اتفاقات قابل توجهی در این حوزه صورت گرفت.
به گزارش ایسنا، محمد رضا غلامی گفت: در بحث بومگردی متقاضیان را شناسایی و به آنها تسهیلات اعطا کرده ایم یا در حال ارائه تسهیلات هستیم، با وجود این سازمان میراث فرهنگی و گردشگری صنایع دستی باید برای روستاهای هدف گردشگری برنامه داشته باشد.
مدیرکل امور روستایی و شوراهای مازندران با اشاره به اینکه در بحث انشعابات گاز در دولت اخیر اتفاق مهمی افتاد و بیش از ۹۰ درصد روستاهای استان از نعمت گاز برخوردار شدند، خاطرنشان کرد: از دستگاه‌های مربوطه انتظار می‌رود در موضوعات زیرساختی همچون آب، برق، گاز، اینترنت و غیره ورود کرده و پای کار بیایند.
غلامی با اشاره به تغییر کاربری‌های فراوان صورت گرفته در روستاهای مازندران، گفت: با وجود فعالیت‌های قابل توجه صورت گرفته از سوی اداره‌ کل روستایی و شوراها، اداره کل دفتر فنی امور عمرانی و حمل و نقل و ترافیک شاهد تغییر کاربری بی‌رویه در روستاهای مازندران هستیم، در این مقوله نیز بخشداری‌ها و دهیاری‌ها و حتی سازمان جهاد کشاورزی باید پای کار باشند تا این روند کاهش یابد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود، خاطرنشان کرد: برای نخستین بار در کشور، در استان مازندران در حوزه آموزش دهیاران اقدام شد و بحث ارزیابی از عملکرد و توانمندی دهیاران گذشته صورت خواهد گرفت، همچنین برای نخستین بار از دهیاران قدیم و جدید مصاحبه تخصصی گرفته می‌شود و آشنایی با قوانین و مقررات دهیاری از دیگر برنامه‌های ماست.

تحویل الواح اسناد رسمی ثبت جهانی ۴ اثر در یونسکو به وزارت میراث‌فرهنگی

ایران زمین - قائم مقام وزیر و معاون میراث فرهنگی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی از تحویل لوح‌های اسناد رسمی ثبت جهانی۴ اثر میراث فرهنگی ملموس و ناملموس در فهرست جهانی یونسکو (ثبت شده در سال ١٣٩٩ و ١۴٠٠) برای ثبت و نگهداری در اسناد میراث‌فرهنگی این وزارتخانه خبر داد. به‌گزارش ایرنا، علی دارابی در صفحه شخصی خود در اینستاگرام به دیدار خود با احمد پاکتچی سفیر ایران در یونسکو و تحویل ۴ سند رسمی ثبت جهانی آثار میراث فرهنگی ایران اشاره کرد و نوشت: در این دیدار سفیر ایران در یونسکو، الواح ثبت جهانی راه‌آهن سراسری ایران و منظر فرهنگی هورامان/اورامانات که در فهرست میراث جهانی ملموس ثبت شده‌اند و همچنین الواح ثبت جهانی هنر نگارگری (مینیاتور) و «زیارت تادئوس مقدس» را که از جمله پرونده‌های چندملیتی میراث‌فرهنگی ایران محسوب می‌شوند و به‌صورت مشترک با کشورهای همسایه تدوین و در فهرست میراث جهانی ناملموس ثبت شده‌اند، برای ثبت و نگهداری در اسناد میراث فرهنگی تحویل دادند.
قائم وزیر و معاون میراث فرهنگی کشور با بیان اینکه ۲۶ اثر غیرمنقول از کشور عزیزمان ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است، افزود: اهمیت ثبت جهانی میراث ملموس و ناملموس آن است که این آثار فارغ از‌ نژاد، ملیت، مذهب و... به همه آحاد جامعه بشری اختصاص می‌یابد و همه دولت‌ها و ملت‌ها وظیفه مشترک در حفظ و نگهداری آن دارند. حتی در زمان جنگ هم این آثار از تعرض مصون باید بمانند.

مشکل آب شرب روستاهای زلزله‌زده کوهرنگ برطرف شد

شهرکرد- قائم مقام مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب چهارمحال و بختیاری گفت: با به‌کارگیری راهکارهای موقتی، در حال حاضر مشکل انتقال آب شرب روستاهای کوهرنگ برطرف شده و انجام عملیات تکمیلی در دستور کار قرار گرفته است. به‌گزارش ایرنا ،سهراب بهرامی افزود: در حالی که وقوع زلزله ۵.۷ ریشتری چلگرد خسارت‌هایی به تأسیسات آبرسانی شهرستان کوهرنگ وارد کرد اما با تلاش گروه های اعزامی مشکل انتقال آب روستاها به‌صورت موقتی برطرف شده است. وی ادامه داد: مشکل آب شرب روستای مورز که به‌طور کامل قطع شده بود و طی روزهای اخیر با تانکر آبرسانی سیار می‌شد نیز برطرف و انتقال آب به این روستا برقرار شده است. بهرانی از تداوم ارزیابی‌ها برای برای برآورد خسارت‌های وارده بر تأسیسات آبرسانی شهرستان کوهرنگ خبر داد و گفت: خسارت‌ها تا حد زیادی برآورد شده است و بزودی اعلام می‌شود. قائم مقام مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب چهارمحال و بختیاری با اشاره به بخشی از خسارت‌های وارده زلزله در شهرستان کوهرنگ، خاطرنشان کرد: در پی زلزله  تأسیسات مجتمع دشت‌زرین و ایستگاه‌های پمپاژ نصیرآباد، صالح‌آباد و تعدادی دیگر از روستاها با مشکل مواجه شده و دیوار برخی از ساختمان‌های اداری و ایستگاه‌های کلرزنی ترک برداشته است. بهرامی افزود: تخریب خط انتقال مجتمع آبرسانی بازفت بر اثر ریزش کوه، افت سطح آب در چشمه دزداران، خسارت به مخزن روستای سرآقاسید و تخریب ایستگاه‌های پمپاژ سیلگاه و غلام‌آباد از دیگر آسیب‌های وارد شده به تأسیسات آبرسانی شهرستان کوهرنگ است.  زمین‌لرزه ۵.۷ ریشتری ساعت ۶ و ۹ دقیقه صبح دوشنبه مرز استان‌های چهارمحال و بختیاری و خوزستان حوالی چلگرد را لرزاند. این زلزله اگرچه خسارت جانی در پی نداشت ،اما خسارت‌هایی به واحدهای مسکونی، تأسیسات زیرساختی و فنی شهرستان وارد کرده است.

زمین‌های بلاتکلیف واگذار شده در اردبیل خلع ید می‌شود

اردبیل- مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی استان اردبیل گفت: زمین‌هایی که در شهرک‌ها و نواحی صنعتی واگذار شده و با وجود واگذاری، ماه‌هاست بلاتکلیف باقی مانده، خلع ید شده و به سرمایه‌گذاران واقعی واگذار می‌شود. محمد اهلی در جریان بازدید از شهرک‌ها و نواحی صنعتی مشگین‌شهر اظهار کرد: 45 قرارداد واگذاری زمین در ناحیه صنعتی مشگین‌شهر به امضا رسیده که 20 قرارداد تاکنون به نتیجه رسیده است. وی تصریح کرد: برای 25 قرارداد بلاتکلیف تذکر جدی در آغاز طرح‌های سرمایه‌گذاری داده شده که در صورت عدم تعیین تکلیف این اراضی از آنها  خلع ید شده و به سرمایه‌گذاران واقعی داده خواهد شد. مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی استان اردبیل گفت: شرکت شهرک‌های صنعتی تمام تلاش خود را انجام می‌دهد تا زمینه برای حضور فعال سرمایه‌گذاران در شهرک‌ها و نواحی صنعتی فراهم آمده و زمینی بلاتکلیف باقی نماند. اهلی از افزایش چشمگیر حضور سرمایه‌گذاران در مناطق مختلف استان بویژه شهرستان مشگین‌شهر خبر داد و افزود: یکی از اولویت‌ها و برنامه‌های مهم و جدی این شرکت توسعه و ایجاد زیرساخت‌های لازم در شهرک‌ها و نواحی صنعتی است که با حمایت مدیران استانی و شهرستانی در رسیدن به این اهداف مصر هستیم. وی به احصای مشکلات و کمبودها در شهرک‌ها و نواحی صنعتی اشاره کرد و ادامه داد: با همکاری شرکت‌های خدماتی در بسیاری از شهرک‌ها و نواحی صنعتی سعی شده تا مشکلاتی نظیر راه و معبر دسترسی، روشنایی، تأمین منابع آب، فاضلاب و طرح‌های زیرساختی دیگر فراهم آید. اهلی به واکسیناسیون تمامی کارگران و کادر شهرک‌های صنعتی اشاره کرد و گفت: بیش از 85 درصد جمعیت کارگری و حاضر در شهرک‌های صنعتی استان در برابر ویروس کرونا واکسینه شدند و سعی بر این است این روند تا رسیدن به نقطه مطلوب ادامه پیدا کند.

دو کاروانسرای استان کرمان در یک قدمی جهانی شدن

کرمان- معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کرمان از حضور ارزیابان یونسکو جهت بررسی پرونده دو کاروانسرای استان برای ثبت جهانی خبر داد. به‌گزارش ایسنا ،«مجتبی شفیعی» گفت: هیأتی از یونسکو جهت بررسی پرونده کاروانسرای چاه کوران راور که متعلق به دوره قاجاریه و کاروانسرای گنجعلی خان که از عهد صفویه به یادگار مانده است، در کرمان حضور یافته‌اند. معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کرمان با بیان اینکه ۵۶ کاروانسرا در سطح کشور کاندیدای ثبت جهانی هستند، اظهار کرد: این دو کاروانسرای استان کرمان همراه ۵۶ کاروانسرای دیگر در سطح کشور به‌صورت زنجیره‌ای در دست بررسی سازمان یونسکو برای ثبت جهانی هستند و در صورت تأیید، این پرونده‌ها در تابستان ۱۴۰۱ در مجمع یونسکو مطرح می شوند و به تصویب نهایی می‌رسند.  در استان کرمان در حال حاضر ۷ اثر ثبت جهانی داریم که با تصویب این دو اثر مجموع آثار ثبت جهانی این استان به ۹ اثر می‌رسد در حالی که استان کرمان تاکنون رتبه اول آثار ثبت جهانی کشور را به خود اختصاص داده است.