رئیس جمهوری روز گذشته در جلسه هیأت دولت، از رفع دغدغه‌ها درباره کالاهای اساسی خبرداد و درعین حال از دستگاه‌های مسئول خواست با رصد بازار اجازه ندهند که در زنجیره تأمین کالاهای اساسی خللی ایجاد شده یا به تولیدکننده و مصرف کننده اجحاف شود. آیت‌الله سیدابراهیم رئیسی همچنین موضع خود درباره بازگشایی مدارس و مراکز آموزشی را بار دیگر تکرار کرد و مقدمه ضروری برای بازگشایی مدارس و مراکز علمی و دانشگاه و حتی رونق کسب و کارها را رسیدن به حدنصاب واکسیناسیون عمومی دانست.
به‌گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری، رئیس جمهوری در این نشست، نخست با اشاره به پیشنهاد تخصیص زمین ساخت ۵ هزار واحد مسکونی برای خانواده ایثارگران، این پیشنهاد را به فال نیک گرفت و گفت: خیلی مناسب است که نهضت مسکن‌سازی در دولت سیزدهم با ساخت مسکن برای ایثارگران و خانواده‌های معظم شهدا و جانبازان آغاز شود.
آیت‌الله رئیسی در ادامه، با بیان اینکه دغدغه‌هایی درباره ذخایر کالاهای اساسی وجود داشت که با پیگیری‌‌های انجام شده مرتفع شده است، افزود: ذخیره کالاهای اساسی انجام شده بود، اما با میزان مصوب فاصله داشت که با اقدامات انجام شده در روزهای اخیر این نگرانی برطرف شده است. او در همین رابطه به وزارتخانه‌های ذیربط تأکید کرد با رصد دقیق وضعیت بازار اجازه ندهند در زنجیره تأمین کالا از تولید تا مصرف، هیچ اجحافی در حق تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان اعمال شود.
رئیس جمهوری در بخش دیگری از سخنانش، افزایش آمار واکسیناسیون در برابر بیماری کرونا را قابل تقدیر، اما ناکافی دانست و اظهار کرد: یکی از مقدمات ضروری برای رونق کسب و کارها و بازگشایی مدارس و مراکز علمی و دانشگاهی، رسیدن به حدنصاب واکسیناسیون عمومی است.
آیت‌الله رئیسی افزود: اخبار خوبی از افزایش واردات و توأمان تولید داخلی واکسن دریافت کرده‌ایم که جای خوشحالی دارد.
رئیس جمهوری با بیان اینکه مراکز واکسیناسیون به همت وزارت بهداشت و همکاری نهادهای ذیربط ۲ تا ۳ برابر شده است، ابراز امیدواری کرد: با تأمین واکسن‌های مورد نیاز از محل واردات و تولیدات داخلی هر چه سریع‌تر امکان بازگشایی مراکز آموزشی فراهم شود و اگر رسیدن به حدنصاب لازم با تأخیر انجام شود، بازگشایی مراکز آموزشی نیز با تأخیر انجام خواهد شد.
رئیس جمهوری در بخش پایانی سخنان خود، به رخدادهای اخیر در افغانستان اشاره کرد و با بیان اینکه آنچه حداقل در ۲ دهه گذشته در افغانستان رخ داده، تابلویی گویا از تجاوز و نقض آشکار حقوق انسان‌ها در عصر حاضر است، تصریح کرد: اگر فقط به تعداد زنان و کودکانی که در این سال‌ها در افغانستان کشته یا دچار جراحت یا نقص عضو شده‌اند، توجه کنیم، خواهیم دید که چه فاجعه‌ای به شکل خاموش در این کشور در جریان بوده است.
آیت‌الله رئیسی با تأکید بر اینکه تجربه حضور امریکا در کشورها و نقاط مختلف جهان گواه آن است که این حضور هیچ‌گاه امنیت‌آفرین نبوده بلکه برعکس مخل امنیت و ثبات و آرامش بوده است، ادامه داد: امریکایی‌ها با چنین سابقه و عملکردی به جای آنکه در دادگاه افکارعمومی جهانیان پاسخگو باشند، با بهانه‌سازی‌های مختلف به فضاسازی علیه کشورهای دیگر می‌پردازند.
رئیس جمهوری افزود: امروز امریکایی‌ها به بهانه مسائلی، علیه کشورمان فضاسازی می‌کنند که پاسخ آنان موجود است و اینجا از دستگاه‌های مسئول و از جمله رسانه ملی می‌خواهم که پاسخ اینگونه اتهامات و انگ‌زدن‌ها را به شکل مناسب ارائه کنند.
آیت‌الله رئیسی در پایان ارتقای تعاملات و افزایش تبادلات با کشورهای همسایه را جزو اولویت‌های دولت سیزدهم برشمرد و گفت: فعال‌ترین دیپلماسی دولت باید با همسایگان جریان داشته باشد و باید همه تلاش خود را برای افزایش تجارت و همکاری اقتصادی با همسایگان به کار بگیریم چرا که زمینه‌های مناسبی نیز برای تقویت این مناسبات و افزایش سهم ایران از تبادلات منطقه‌ای وجود دارد.
موافقت دولت با تأمین تجهیزات تولید آمبولانس
در جلسه روز گذشته دولت که به ریاست آیت‌الله رئیسی برگزار شد، اعضای دولت با صدور مجوز برای تأمین تجهیزات لازم به منظور تولید آمبولانس مورد نیاز مراکز پزشکی و درمانی کشور موافقت کردند.
دلیل این تصمیم هیأت وزیران، ضرورت تأمین امکانات بهداشتی و درمانی در شرایط حساس کنونی و همه‌گیری ویروس کرونا و نیز ارائه خدمات زودهنگام و مدیریت حوادث در کشور بوده است. از این‌رو به‌دلیل ناکافی بودن دستگاه‌های آمبولانس در مراکز پزشکی و نیز مدیریت ارز کشور، هیأت وزیران مجوز تأمین هزار دستگاه شاسی آمبولانس برای تولید آمبولانس، با رعایت آیین نامه ضوابط فنی واردات خودرو و از طریق هماهنگی با وزارت صنعت، معدن و تجارت با استفاده از ظرفیت تولیدکنندگان داخلی را صادر کرد.
در ادامه این جلسه، هیأت وزیران با توجه به کاهش محسوس جزای نقدی جرم مندرج در قانون مجازات اشتغال به حرفه کاریابی و مشاوره شغلی بدون داشتن پروانه کار، به‌دلیل عدم به روز‌رسانی و اعمال تغییرات انجام شده در سامانه‌های دولت و کتب قوانین، مصوبه ناظر به تعدیل مجازات‌های نقدی جرایم و تخلفات مندرج در قوانین را اصلاح کرد.
بر این اساس، قانون مجازات اشتغال به حرفه کاریابی و مشاوره شغلی بدون داشتن پروانه کار از فهرست مندرج در مصوبه مذکور حذف و میزان جرایم نقدی موضوع این قانون براساس مبالغ مندرج در مصوبه مربوط به افزایش جرایم نقدی موضوع تبصره (۱) ماده واحده قانون مجازات اشتغال به حرفه کاریابی و مشاغل شغلی بدون داشتن پروانه کار محاسبه خواهد شد.
دولت همچنین به منظور تأمین نظر مجلس شورای اسلامی آیین نامه اجرایی بندهایی از تبصره‌های (۵) و(۶) ماده واحده قانون بودجه سال ۱۴۰۰ کل کشور موضوع اوراق مالی را اصلاح کرد. به موجب اصلاحیه مذکور، اوراق بهادار اسلامی با نام نظیر اوراق مشارکت، انواع صکوک اسلامی (از جمله اجاره، وکالت، مرابحه عام و منفعت) و اسناد خزانه اسلامی هستند که در چهارچوب عقود اسلامی و منطبق بر قوانین و مقررات مربوط، به قیمت اسمی مشخص برای مدت معین به‌صورت ریالی یا ارزی منتشر می‌شوند. این اوراق مشمول مالیات به نرخ صفر می‌شوند. بازپرداخت اصل و پرداخت سود اوراق مالی اسلامی موضوع این آیین‌ نامه در سررسید، در اولویت تخصیص و پرداخت است و خزانه‌داری کل کشور موظف است در صورت دریافت نکردن تخصیص در موعد مقرر، نسبت به تأمین و پرداخت مبالغ مربوط در قالب تنخواه‌ گردان خزانه اقدام کند.
همچنین براساس اصلاحیه فوق، شهرداری‌های کشور مجازند با رعایت ترتیبات مقرر (از جمله تأیید وزارت کشور) و سایر قوانین و مقررات مربوط تا سقف ۸۰ هزار میلیارد ریال اوراق مالی اسلامی ریالی با رعایت مصوبات مربوط و با تضمین خود و بازپرداخت اصل و سود آن توسط همان شهرداری‌ها و سازمان‌های وابسته به آنها منتشر کنند. ۱۰ هزار میلیارد ریال از اوراق مالی اسلامی این بند به بازآفرینی شهری بافت‌های فرسوده پیرامون حرم‌های مطهر حضرت امام رضا(ع)، حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) و حضرت احمد بن موسی(ع) و حضرت معصومه(س) تعلق دارد.
موافقت با پیشنهاد وزارت کشور مبنی بر تدوین لایحه موافقتنامه بین دولت ایران و بلاروس در زمینه همکاری‌های امنیتی و تصویب لایحه موافقتنامه بین ایران و یونسکو مبنی بر ادامه فعالیت مرکز مطالعاتی منطقه‌ای پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس در آسیای غربی و مرکزی تحت نظارت یونسکو به تصویب رسید.
ارتقای سطح روابط با کشورهای امریکای لاتین
رئیس جمهوری سه‌شنبه شب نیز در تماس تلفنی «دانیل اورتگا» رئیس‌جمهوری نیکاراگوئه، همزمانی انقلاب اسلامی ایران با انقلاب نیکاراگوئه را زمینه‌ساز تحکیم پیوندهای دو ملت دانست و تأکید کرد: رویکرد سیاست خارجی دولت جمهوری اسلامی ایران، ارتقای سطح روابط با کشورهای امریکای لاتین و حوزه کارائیب از جمله نیکاراگوئه است.
رئیس جمهوری با بیان اینکه اشتراک نظر دو ملت ایران و نیکاراگوئه در مقابله با زیاده‌خواهی‌های امریکا سرمایه ارزشمندی برای تعامل و همگرایی در عرصه بین‌المللی به‌منظور دفاع از حاکمیت ملی کشورها و ملت‌های مستقل است، گفت: همکاری نزدیک دو کشور در مجامع بین‌المللی، برای خنثی‌سازی تحریم‌های امریکا و هزینه‌مند کردن اقدامات رژیم امریکا علیه کشورها و ملت‌های مستقل بویژه ایران و نیکاراگوئه ضروری است.
رئیس‌جمهوری نیکاراگوئه نیز در این تماس تلفنی با رئیس‌جمهوری کشورمان با بیان اینکه کشورش مسیر تقویت و توسعه روابط با جمهوری اسلامی ایران را با قدرت ادامه خواهد داد، اظهارکرد: امروز امریکا آشکارا کشورهای امریکای لاتین را هدف هجمه‌های مختلف خود قرار داده است، آنان اتحادی که ما را با جمهوری اسلامی ایران پیوند داده مورد هدف قرار دادند، لذا در این شرایط حفظ اتحاد و تقویت روزافزون همبستگی دو ملت بسیار اهمیت دارد.
«دانیل اورتگا» گفت: با توجه به اینکه امروز آگاهی بین ملت‌های جهان افزایش یافته است، باید با تحکیم روابط، مسیر مبارزه برای استقرار صلح و عدالت در عرصه جهانی را تقویت کنیم.

به‌گزارش روابط عمومی اداره کل هنرهای نمایشی، علی نصیریان هنرمند پیشکسوت تئاتر، سینما و تلویزیون به محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت سیزدهم پیام داد. متن این پیام بدین شرح است:
«به گواه تاریخ، هنر در سرزمین سربلند ما، پرهیمنه و هیبت‌بخش بوده است و میراثی اگر به مانایی باقی‌ است، حکماً به گوهر هنر است. کهن سرزمین ما، ایران، اگر به همه تاریخ، زخمی بر تن داشته است و دارد، به نوشداروی هنر، رویینه‌تن است و فضیلت و فرهیختگی این خاک، ریشه در معرفت و مهارت و مجاهدت هنرمندانی دارد که به آبادی و اعتبار و اعتلای انسان اندیشیده‌اند و در صحرای جهل و کویر گمراهی، رستگاری انسان را آرزو کرده‌اند. از این روست که تجسم تاریخ، بدون احصا و ابقای مواریث هنری و نکوداشت آداب و آیین، هنرمندان و بی‌توجه به گرانمایه آثار آنها ممکن نخواهد بود. شرح شریف هنر و هنرمند را می‌توان از نظر معمار سخن حضرت سعدی نیوشید که: «هنرمند هرکجا که رود قدر بیند و در صدر نشیند»...
جناب آقای محمدمهدی اسماعیلی
وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی
خرسندیم که در این نوهمراهی با هم در آیینه خواهیم نگریست که مشحون از راستی و رستگاری است و آرزومندیم که در این هم‌نوردی بیش از پیش به ارتفاع عشق و اوج آگاهی نزدیک شویم که راه دور است و دشوار. هنر، آموزگار سخاوت و کیمیای جان‌بخشی و گنجینه سعادت است. امیدواریم از این بخشش مینوی، چراغی به آینده برافروزید و از پس ایامی که به اعتزاز روزافزون هنر و ارجمندی هنرمند خواهیم اندیشید، به مانایی نام و نشان خویش در خاطره هنر این سرزمین باقی بمانید. ایدون باد بدین تفأل که:
هرآنکه جانب اهل وفا نگه دارد
خداش در همه حال از بلا نگه دارد
علی نصیریان»

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با تشریح برنامه‌های وزارتخانه متبوع خود درخصوص حقوق و دستمزد از دو اقدام اساسی برای حمایت از کارگران و کارفرمایان خبر داد و با بیان اینکه دولت رئیسی هماهنگ‌ترین تیم اقتصادی را دارد، تحقق برنامه ایجاد یک میلیون شغل در سال را ممکن دانست.به گزارش ایسنا، حجت‌اله عبدالملکی با بیان اینکه وزارت کار مسئول تنظیم روابط کار است، اظهار کرد: بر اساس آمارها حدود ۱۳ میلیون کارگر در کشور فعالیت می‌کنند و تلاش ما بر این است که خط عادلانه‌ای در حقوق دستمزد در نظر گرفته شود به نحوی که هم ضمن تأمین رفاه حداقلی کارگران، کارفرمایان هم متضرر نشوند.
 کارگران نگران کارفرمایان و تعطیلی بنگاه
وی افزود: بخشی از هزینه‌های کارفرمایان، حقوق و دستمزدی است که می‌پردازند. در نشست‌هایی که با تشکل‌های کارگری داشتیم، اعلام می‌کردند که کارگران نگران کارفرمایان و تعطیلی بنگاه‌ها هستند لذا ما در بحث حقوق و دستمزد هم از کارگران و هم از کارفرمایان حمایت خواهیم کرد.وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی که در یک گفت‌وگوی تلویزیونی سخن می‌گفت، به نحوه این حمایت پرداخت و اظهار کرد: درصدد هستیم تا با دو اقدام یکی بهبود فضای کسب و کار و دوم مهار تورم، به کمک کارفرمایان بشتابیم، خوشبختانه وزارت صمت و وزارت امور اقتصاد و دارایی برنامه جدی برای مانع زدایی از مسیر تولید دارند و در تیم اقتصادی دولت هم موضوع مهار تورم پیگیری خواهد شد.
  دو راه برای تقویت دستمزد و حمایت از کارفرمایان
عبدالملکی ادامه داد: وقتی که ۵۰ درصد هزینه‌های زندگی بالا می‌رود، طبیعی است که روی دستمزد تأثیر می‌گذارد ولی اگر تورم کنترل شود، فشار بر کارگر و کارفرما کمتر خواهد شد؛ بنابراین تلاش خواهیم کرد در راستای حمایت از کارگر و کارفرما، کنترل و مهار تورم و بهبود فضای کسب و کار را دنبال کنیم.
وی در ادامه از وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به عنوان وزارتخانه مردم یاد کرد و گفت: هم اکنون بیش از ۴۲ میلیون نفر بیمه شده تأمین اجتماعی و در بخش بازنشستگی بیش از ۲ میلیون نفر با این وزارتخانه مرتبط هستند. در آموزشگاه‌های فنی و حرفه‌ای صدها هزار نفر آموزش مهارتی دیده یا مخاطب این آموزش‌ها هستند بنابراین وزارت کار بحق وزارت مردم است.
   برنامه ایجاد یک میلیون شغل در سال
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با اشاره به موضوع اشتغال در کشور درباره برنامه ایجاد یک میلیون شغل در سال اظهار کرد: اینکه گاهی عنوان می‌شود که اشتغال در حوزه تولید شکل می‌گیرد درست است و اشتغال در بخش‌های تولید، معدن، کشاورزی، خدمات و آی‌تی قابلیت ایجاد دارد که متولی آن وزارت صمت، وزارت راه و شهرسازی و دیگر دستگاه‌ها هستند ولی اشتغال در کشور ما یک ستاد فرماندهی دارد که فرمانده آن رئیس جمهوری به عنوان رئیس شورای عالی اشتغال است و وزیر کار عملاً دبیر این قرارگاه فرماندهی است.
به گفته عبدالملکی، وزارت کار درصدد است در راستای تقویت اشتغال، موضوع تعامل با نظام بانکی و دستگاه‌های دیگر را در دستور کار قرار بدهد و با ایجاد قرارگاه فرماندهی اشتغال کشور و طراحی نقشه کار، به نظارت و تسهیل‌گری بپردازد تا برنامه ایجاد یک میلیون شغل در سال را محقق کند.
   رئیسی هماهنگ‌ترین تیم اقتصادی را دارد
این عضو کابینه دولت سیزدهم با بیان اینکه در شورای عالی اشتغال نیز برنامه تحقق یک میلیون شغل در سال پیگیری خواهد شد، هماهنگ‌ترین تیم اقتصادی دولت را مربوط به دولت سیزدهم دانست و تصریح کرد: در این دوره تحقق اهداف و برنامه‌ها از دو جهت حائز اهمیت است؛ اول اینکه وزارت کار به پشتوانه شخص رئیس جمهوری با جدیت در این زمینه ورود کرده و دوم اینکه همه اعضای تیم اقتصادی دولت هماهنگ با هم عمل می‌کنند و می‌توان گفت هماهنگ ترین تیم اقتصادی در دولت‌ها را دولت سیزدهم دارد، لذا انتظار می‌رود در تعامل با بانک مرکزی و سایر دستگاه‌ها حتی وزارت نفت با وزارت کار شکل مطلوبی برقرار و در آینده نزدیک خبرهای خوبی شنیده شود.
وی با بیان اینکه اگر زنجیره ارزش در اقتصاد شکل نگیرد به ایجاد شغل یا اشتغال پایدار منجر نخواهد شد، اظهار کرد: همه ارکان و اعضای دولت این موضوع را درک کرده‌اند و روش‌هایی در حال طراحی است که کسب و کارهای کوچک بتوانند راحت‌تر تسهیلات دریافت کنند. وزیر اقتصاد نیز برنامه‌هایی برای حمایت از کسب و کارهای کوچک در دست دارد که انجام پاره‌ای اصلاحات در بازار سرمایه از جمله آنها است.
   مهارت حلقه مفقوده بازار کار
وزیر کار در بخش دیگری از سخنان خود از فعال کردن سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای خبر داد و گفت در حال حاضر مهارت یکی از حلقه‌های مفقوده‌ای است که در عدم جذب کارجویان به بازار کار مؤثر است. اگر آموزش‌های فنی و حرفه‌ای را توسعه بدهیم، بخش اعظمی از معضل بیکاری حل می‌شود.
  تأکید بر بازار محور شدن آموزش‌های مهارتی
به اعتقاد وی، آموزش‌ها باید بازار محور شود و تحول جدی در نظام آموزش مهارتی و فنی و حرفه‌ای به وجود آید به همین منظور از ظرفیت  ۳۵۰ مرکز  فنی و حرفه‌ای استفاده و از این طریق به کارآفرینان در کشور کمک خواهد شد.
  از ادغام چیزی عاید تعاون نشد!
عبدالملکی در بخش پایانی اظهارات خود، تعاون را بخش مورد علاقه خود ذکر کرد و گفت: متأسفانه وزارت تعاون از قرار گرفتن در کنار وزارتخانه‌های کار و رفاه نتیجه نگرفته و مظلوم واقع شده است. ما برنامه‌ریزی کرده‌ایم که در حوزه تعاون با کارهای خاصی که انجام می‌دهیم سهم و جایگاه آن را بالا ببریم، البته ادعا نمی‌کنم که بتوانیم ظرف چهار سال به سهم ۲۵ درصدی برسیم چون این تکلیف برنامه پنجم توسعه بوده که محقق نشده است اما با برنامه‌هایی که دنبال می‌کنیم به ارتقای سهم تعاون کمک خواهیم کرد.
   برنامه‌های وزیر کار در بخش تعاون
وزیر تعاون، کمک گرفتن از بازار سرمایه، آموزش تعاونی‌ها، تقویت سرمایه بانک توسعه تعاون، حمایت و توسعه صندوق ضمانت سرمایه‌گذاری بخش تعاون و اجرای سند توسعه تعاون و اصلاح آن در صورت نیاز را از مهم‌ترین اولویت‌ها و برنامه‌های خود در بخش تعاون عنوان کرد.

گروه اجتماعی / وعده‌های مسئولان وزارت بهداشت و امور خارجه از آغاز یک هفته پرواکسن در کشور حکایت دارد. آن هم در شرایطی که منحنی پیک ابتلا در موج پنجم به قله نزدیک شده و حتی در برخی استان‌ها گفته می‌شود شیب ابتلا و فوتی‌ها روندی ثابت و گاهی روبه کاهش را نشان می‌دهد. آمارها بنابر اعلام مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت از وضعیت تزریق واکسن نیز بدین ترتیب است که تاکنون 19 میلیون و 9 هزار و 623 نفر دوز اول واکسن کرونا و 9 میلیون و 58 هزار و 204 نفر نیز دوز دوم را تزریق کرده‌اند و مجموع واکسن‌های تزریق شده در کشور به 28 میلیون و 67 هزار و 827 دوز رسید. با احتساب آمار اعلامی از سوی وزارت بهداشت، از ظهر روز نهم تا ظهر 10 شهریور بالغ بر ۵۶۶هزار و ۲۴۱ دوز واکسن در کشور تزریق شده است. گرچه از هفته‌های گذشته مدام شاهد رکوردشکنی‌های تازه‌ای از تعداد دوز تزریق روزانه واکسن در کشور بودیم اما در روزهای منتهی به آخر هفته کار واکسیناسیون در برخی برندهای واکسن با کندی مواجه شده و در مواردی نیز سرگردانی گروه‌های اعلام شده جهت واکسیناسیون را در اغلب استان‌ها به دنبال داشته است با این حال مسئولان وزارت بهداشت می‌گویند این وقفه کوتاه مدت ناشی از عدم واردات واکسن در هفته جاری بوده است. البته طبق وعده وزیر بهداشت از این پس هفتگی 5 میلیون واکسن وارد کشور می‌شود.
بر همین اساس نیز رئیس جمهوری روز گذشته در جلسه هیأت دولت به صراحت اعلام کرد؛ اخبار خوبی از افزایش واردات و تولید داخلی واکسن دریافت شده است. آیت‌الله دکتر سید ابراهیم رئیسی افزایش آمار واکسیناسیون در برابر بیماری کرونا را قابل تقدیر اما ناکافی عنوان کرد و اظهار داشت: یکی از مقدمات ضروری برای رونق کسب و کارها و بازگشایی مدارس و مراکز علمی و دانشگاهی، رسیدن به حد نصاب واکسیناسیون عمومی است. تأکید رئیس جمهوری بر افزایش سرعت واکسیناسیون و بازگشایی مراکز آموزشی است. دکتر رئیسی در همین زمینه اعلام کرد: مراکز واکسیناسیون به همت وزارت بهداشت و همکاری نهادهای ذیربط ۲ تا ۳ برابر شده است. امیدواریم با تأمین واکسن‌های مورد نیاز از محل واردات و تولیدات داخلی هرچه سریع‌تر امکان بازگشایی مراکز آموزشی فراهم شود و اگر رسیدن به حد نصاب لازم با تأخیر انجام شود، بازگشایی مراکز آموزشی نیز با تأخیر انجام خواهد شد.
بنا به اعلام معاون بهداشت وزارت بهداشت؛ ایران با آغاز تزریق واکسن به افراد زیر 60 سال عملاً وارد فاز چهارم برنامه ملی واکسیناسیون علیه کرونا شده و زمزمه‌هایی از وعده واکسیناسیون عمومی با واردات حجم انبوهی از واکسن به کشور از هفته آینده به گوش می‌رسد. در عین حال در حال حاضر موعد واکسیناسیون گروه‌های سنی ۵۰ سال به بالا فرارسیده است و حتی در برخی استان‌های جنوبی و مرزی افراد ۴۰ سال به بالا هم واکسن کرونا را دریافت می‌کنند. همچنین واکسیناسیون صنایع و مراکز تولیدی هم در کشور آغاز شده است. با این حساب، به گفته وزارت بهداشتی‌ها، عملاً ایران وارد فاز چهارم واکسیناسیون علیه کرونا شده است. با این حال واکسیناسیون علیه کرونا در کشور از ابتدا با فراز و فرودهایی مواجه بود که همچنان هم ادامه دارد. کمبود مقطعی واکسن که ناشی از بدقولی واکسن‌سازان خارجی و البته ایجاد مشکلاتی در شرکت‌های تولید واکسن داخلی بود، یکی از چالش‌های عمده کشور در این حوزه است که هر ازگاهی خود را نشان می‌دهد. در چند روز گذشته موجودی برخی واکسن‌ها به دلیل سرعت بالای واکسیناسیون در کشور به حداقل رسیده بود و حتی در برخی مراکز تجمیعی واکسیناسیون کرونا در تهران و برخی شهرستان‌ها تزریق دوز اول گروه‌های سنی جدید و همچنین تزریق دوز دوم با معطلی‌های زیاد همراه بود، گاهی هم به افراد واجد شرایط تزریق واکسن اعلام می‌شد که واکسن موجود نیست. موضوعی که در چند روز منتهی به آخر هفته به نگرانی‌ها در دسترسی بموقع به تزریق دوز دوم واکسن دامن زد. با این حال طبق وعده وزیر بهداشت قرار است از اول هفته واکسیناسیون کرونا با اولویت تزریق دوز دوم و گروه‌های سنی جدید انجام شود. در همین زمینه دیروز وزیر امور خارجه و مدیر کل شرق آسیا و اقیانوسیه از واردات ۵میلیون دوز واکسن طی روز آینده خبر داد. خبرها درباره واکسیناسیون گروه‌های شغلی جدید نیز امیدبخش است. دیروز سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا از واکسیناسیون مشاغل جدید در مهر ماه خبر داد. علیرضا رئیسی در خصوص برخی مشاغل که واکسیناسیون آنها در مهرماه برنامه‌ریزی شده، توضیحاتی ارائه کرد. وی با بیان اینکه مشاغلی مانند فروشگاه‌های زنجیره‌ای و اینترنتی با شیوع بیماری کرونا به دلیل فعالیت مداوم در معرض ابتلا به بیماری کرونا قرار داشته‌اند، اظهار داشت: مشاغلی مانند هتلداران و نانوایی‌ها نیز حتی در شرایط قرمز کرونا مشغول به فعالیت بوده‌اند و برنامه‌ریزی برای واکسیناسیون آنها انجام شده است.
به گفته سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا؛ البته آغاز واکسیناسیون این مشاغل نیاز به ثبت نام در سامانه وزارت بهداشت و تعیین هویت افراد دارد تا از این طریق واکسن مورد نیاز این گروه از مشاغل نیز تأمین شود. همچنین به دلیل پراکندگی این افراد در کشور باید آمار تعداد افراد مشخص شود و با توجه به ورود گسترده واکسن از مهر ماه واکسیناسیون این دسته از مشاغل نیز از ماه آینده آغاز خواهد شد.
واردات 5 میلیون دوز واکسن کرونا از امروز
به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، «رضا زبیب» عصر روز گذشته در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت: فردا (امروز پنجشنبه) پنج میلیون دوز واکسن فوق برنامه می‌رسد.
وی ادامه داد: تلاش برای وارد کردن بیش از ۱۲ میلیون دوز دامه دارد. همچنین مهرداد جمال ارونقی معاون فنی گمرک ایران روز پنجشنبه گذشته - ۴ شهریور - گفته بود که: با ورود و ترخیص ۲ میلیون و ۲۲۰ هزار دوز واکسن چینی دیگر (۴ شهریور)، تعداد واکسن‌های وارداتی از مرز ۲۸ میلیون دوز گذشت.بنابر این گزارش، تعداد محموله‌های واکسن وارد شده به کشور تاکنون ۴۱ محموله است که ۲۳ محموله به تعداد ۲۲ میلیون و ۳۵۰ هزار دوز واکسن سینوفارم از کشور چین؛ ۳ محموله به تعداد ۲ میلیون و ۹۱۱ هزار و ۸۱۰ دوز واکسن آسترازنکا از کشور ژاپن؛ یک محموله به تعداد یک میلیون و ۴۵۲ هزار دوز واکسن کواکس از کشور ایتالیا؛ ۱۱ محموله به تعداد یک میلیون و۴۵ هزار دوز واکسن اسپوتنیک از کشور روسیه؛ یک محموله به تعداد ۷۰۰ هزار و ۸۰۰ دوز واکسن کواکس از کشور کره جنوبی است.
همچنین طبق اعلام معاون فنی گمرک؛ یک محموله به تعداد ۳۱۵ هزار دوز واکسن آسترازنکا از کشور روسیه؛ یک محموله به تعداد ۱۲۵ هزار دوز واکسن بهارات از کشور هندوستان است که با این توضیح جمع کل واکسن‌های وارده به کشور برابر با ۲۸ میلیون و ۸۹۹ هزار و ۶۱۰ دوز است.

وزارت بهداشت منتشر کرد
آمار تفکیکی واکسیناسیون کرونا تا ۱۰ شهریور ۱۴۰۰

از آغاز واکسیناسیون کرونا تا امروز، ۲۸ میلیون و ۶۷ هزار و ۸۲۷ دوز واکسن در کشور تزریق شده است که انواع واکسن‌های ایرانی و وارداتی دراین سبد واکسیناسیون به چشم می‌خورد. به گزارش  خبرگزاری صدا و سیما، جزئیات سبد واکسیناسیون کشور تا امروز به این شرح است:

عطیه لباف
خبرنگار
بحث تأمین آب سیستان‌و‌بلوچستان از محل آب‌های ژرف و منابع آبی نامتعارف مدتی است که دوباره در کلام مسئولان آبی کشور به‌گوش می‌رسد. حتی وزیر نیروی دولت سیزدهم «اجرای طرح‌های تحقیقاتی در خصوص آب های نامتعارف» از جمله آب های ژرف را در برنامه پیشنهادی خود به مجلس شورای اسلامی آورده و در نخستین گفت‌و‌گوهای خبری عنوان می‌کند که «باید منابع تأمین آب را متنوع کنیم و علاوه بر تأمین آب از دریا که باید در دستور کار قرار داشته باشد، می‌توانیم از منابع آب ژرف بهره ببریم؛ که در شرق ایران در عمق دو تا سه هزار متری زمین می‌توان از آن استفاده کرد.»
اما سؤال اینجاست که آب‌های ژرف چقدر در تأمین نیاز آبی سیستان و بلوچستان خشک و کم آب می‌تواند مؤثر باشد و تا چه اندازه منبع پایدار و مطمئنی برای تأمین آب است؟ آیا بحران‌های ناشی از کم آبی این استان که از بیماری‌ها تا بیکاری‌ها را در برمی گیرد، بواسطه منابع آب‌های ژرف قابل کاهش است؟ اصلاً آب ژرف چیست؟
   آخرین وضعیت آب‌های ژرف سیستان و بلوچستان
آب‌های ژرف، بخشی از منابع آب زیرزمینی هستند که در سازند سنگی زمین شناسی تشکیل شده‌اند و سفره‌ای از آب زیرزمینی را شکل می‌دهند که می‌توانند تجدیدپذیر باشند. در تجربه جهانی برخی از کشورها حتی اقدام به استخراج این منابع کرده‌اند. از جمله عربستان که البته بعد از مدتی به سبب تشخیص تجدیدناپذیر بودن سفره شناسایی شده، این اقدام را متوقف کرد و تجربه این کشور، میزان حساسیت دوره مطالعاتی کشف آب‌های ژرف را به نمایش گذاشت.
از 7 سال قبل تا به امروز، ایران نیز با نگاهی جدی‌تر به‌دنبال یافتن آب‌های ژرف در سیستان و بلوچستان است تا مرهمی بر بی‌آبی این استان باشد. در زمان وزارت حمید چیت چیان در دولت یازدهم، از هیأت دولت مصوبه 25 میلیارد تومانی برای این موضوع گرفته شد. مناقصه حفاری چاه نخست برگزار شد و این حفاری تا 2200 متر انجام گرفت. مجدداً 13 میلیارد تومان دیگر تخصیص و حفاری تا 3200 متر و درآخر چاه تا عمق 3800 متر ادامه یافت تا به یک تعداد لایه آب‌دار رسید.
در چاه اول، لایه‌های آب دار با چند جریان در عمق‌هایی نظیر 800 متری، 1200 متری و 1800 متری شناسایی شد. حالا دیگر به طور جدی پتانسیل سنجی آب های ژرف وارد مرحله عملی شده بود. اما باید مؤلفه‌های متعددی سنجیده می‌شد که نشان دهد آیا این آب قابلیت تأمین نیاز سیستان وبلوچستان را بویژه در بخش شرب دارد یا خیر؟ شوری یا EC آب و فلزات سنگین و آلودگی‌ها چقدر است؟
آنطور که مطلعان پروژه می‌گویند؛ شوری آب این منبع در حد شوری آب دریای خزر برآورد شد. اما این مرحله پایانی مطالعات آب‌های ژرف نبود و حفاری چاه دوم نیز بر مبنای تجربه حفاری نخست آغاز شد. حفاری‌هایی شبیه آنچه در صنعت نفت برای کشف میدان نفتی انجام می‌شود. نتیجه چاه شناختی دوم که از سال 1398 آغاز شد و به «سیستان 2» معروف است، نیز چنین بود که در مدت حدود 2 ماه به عمق 1880 متری و به شرایط آرتزین رسید و امکان آزمایش، ارزیابی و تولید آب از مخزن را فراهم کرد. اما هنوز مطالعات روی این چاه‌های آزمایشی تکمیل و جمع‌بندی نشده است.
تاکنون اطلاعاتی که از چاه اول به دست آمده، این است که از عمق 3 هزار متری زمین در سیستان و بلوچستان آب‌هایی به سطح زمین فوران کرده که ممکن است آب‌های ژرف باشد. این آب کشف شده دمای 87 درجه سانتیگراد دارد و در صورت اثبات شرایط تولید انرژی را هم از این منبع عظیم فراهم می‌کند. این چاه امکان 1500 مترمکعب آب را در هر روز ایجاد کرده است و بخشی از آب چاه نیز بواسطه فرمانداری در حال توزیع در سیستان‌وبلوچستان است. چاه دوم نیز امکان استحصال 5 هزار مترمکعب آب 61 درجه را ایجاد کرده است و در مجموع می‌تواند آب شرب 30 هزار نفر را فراهم کند. اما آیا می‌توان گفت که این آب‌ها از نوع ژرف است و سفره‌های آب جدید و تغذیه پذیر هستند؟
   آیندگان را فراموش نکنیم
اینکه آب‌های ژرف می‌تواند خشکی سیستان و بلوچستان را رفع کند از نظر کارشناسان و متخصصان این حوزه مردود و نوعی اغراق است. اما باید پیش از آنکه این آب به‌عنوان یک منبع جدید در فهرست منابع تأمین آب سیستان و بلوچستان دیده شود، باید پایداری آن و تجدیدپذیر بودن منبع کشف شده به اثبات برسد.
محمدرضا کاویانپور، رئیس مؤسسه تحقیقات آب وزارت نیرو در این باره به «ایران» می‌گوید: «نتایجی که تا کنون به دست آمده نشان دهنده اطلاعات دقیق از حجم مخزن، مستندات و سن آب کشف شده نیست. اینها باید در آزمایشگاه به دقت مورد بررسی قرار گیرد. استفاده از آب‌های ژرف مانند سدسازی است که اگر درست بررسی نشود، خسارت‌های جبران‌ناپذیری را به منطقه می‌زند و موجب خشکی بیشتر می‌شود.»
او ادامه می‌دهد: «اما تاکنون آنچه به‌دست آمده این است که در کشور ما این پتانسیل وجود دارد و در صورت مطالعه دقیق می‌توان آن را به‌عنوان یک منبع آبی در نظر گرفت. حالا باید ارزش‌گذاری شود که چقدر می‌شود به این منبع آبی تکیه کرد و چقدر قابل تجدید است.»
به‌گفته رئیس مؤسسه تحقیقات آب وزارت نیرو برآورد سن آب در این طرح بسیار اهمیت دارد. اگر آب قدیمی باشد یعنی ممکن است تغذیه پذیر و تجدیدپذیر نباشد و پس از یک دوره به پایان برسد و این مسأله عواقب زیست محیطی دارد.
کاویانپور با اشاره به تجربه عربستان می‌گوید: «این بحث خیلی فنی و علمی است و در این زمینه باید از شعاردادن گریزان بود. مثل فرایند کشف چاه نفت است که ممکن است میلیون‌ها دلار سرمایه‌گذاری شود اما در نهایت به نفت نرسد. لذا باید با پذیرش هرگونه ریسکی از جمله هزینه‌های آن پیگیری شود. کاری بسیار هزینه بر است و باید در کشور ما که منابع مالی محدود است و از طرفی افزایش خشکی و کم آبی بحران زاست، با موضوع با احتیاط و مطالعات دقیق برخورد شود. نباید آیندگان را برای تأمین آب در یک برهه از زمان فراموش کرد.»
او درباره اینکه تأمین آب از منابع ژرف در اولویت قرار دارد یا شیرین‌سازی آب دریا، توضیح می‌دهد: «هر دو باید دنبال شود اما مسائل زیست محیطی آنها نیز باید به دقت بررسی شود. ممکن است که حتی تأمین آب از دریا اثرات مخرب کمتری نسبت به تأمین از یک سفره زیرزمینی تجدیدناپذیر داشته باشد. لذا اگرچه پتانسیل آن اثبات شده اما مطالعات فنی و اقتصادی بسیار مهم است. بحث تکنولوژی و فنی، ارزبری طرح و ارزیابی‌های اقتصادی باید در هر دو مورد سنجیده شود.»با توجه به آنچه کارشناسان می‌گویند ریسک تأمین پایدار آب از منابع آبی کشف شده زیاد است و باید به دقت مورد بررسی قرار گیرد. اما چاره کم آبی استان سیستان و بلوچستان چیست؟ استانی که اغلب بحران‌های آن از کم آبی نشأت می‌گیرد؛ از غبارها گرفته تا مهاجرت‌های مردمان آن. نسخه‌ای که کارشناسان برای این استان می‌پیچند این است: تغییر اقتصاد منطقه و تأمین آب از منابع جدید. منابعی که ممکن است آب‌های ژرف نیز بزودی به فهرست فعلی اضافه شود.

محمد معصومیان
گزارش نویس
کرونا جان و جهان ما را تسخیر کرده است. هرثانیه از شب و روز، حتی در خواب هم رهایمان نمی‌کند. تحمل هجوم اخبار مرگ‌ و میر و از دست دادن عزیزان کار راحتی نیست؛ اما بعضی هم هستند که حفره‌ای پیدا کرده‌اند برای رهایی از گزند، حتی شده برای چند ساعت در روز دل می‌دهند به هنر، در را روی زندگی پر مشقت می‌بندند و پناه می‌گیرند در دنیایی خیال انگیز؛ جایی که دست هیچ ویروسی به آن نمی‌رسد؛ مانند مجتبی که می‌گوید: «این دو سال پربارترین سال‌های عمرم بود، همیشه آرزو داشتم زمان بیشتری برای کتاب خواندن داشته باشم.» بسیاری این روزهای سنگین گذر را با خواندن و دیدن و خلق کردن گذرانده‌اند. پای حرف‌های آنها نشسته‌ایم تا بشنویم چطور می‌توان همه‌گیری را دور زد.
طاهر و همسرش یکی از آن زوج‌هایی هستند که 10 سال پیش بواسطه فیلم با هم آشنا شدند. رفت و آمد در یکی از خانه‌های فیلم تهران که در آن اکران روی پرده برقرار بود باعث آشنایی آنها شد. اما بعد از ازدواج، مشغله کار و زندگی هر دوی آنها را از عشق قدیمی دور کرده بوده. طاهر می‌گوید: «اوایل کرونا هر دو دورکار شده بودیم و از خانه ماندن خسته. آن اوایل هنوز امیدی بود که زود تمام می‌شود اما هرچه گذشت دیدیم این طور نمی‌شود زندگی کرد؛ یعنی اساساً زندگی به‌معنای قبلی دیگر ممکن نیست. پس هر دو به‌ فکر افتادیم تا دوباره برگردیم عقب و همه آن فیلم‌هایی را که بواسطه مرور ایام فراموش کرده بودیم، ببینیم.» با خنده تعریف می‌کند که رختخواب را پهن کرده‌اند روبه روی تلویزیون و از عصر که کار روزانه تمام می‌شود تا شب حداقل 2 تا فیلم می‌بینند: «راستش فیلم دیدن داریم تا فیلم دیدن؛ بعضی فقط برای سرگرمی می‌بینند اما کار ما برای نوعی کنکاش در روح و روان فیلمساز است. دوره فیلم‌های یک کارگردان را شروع می‌کنیم و همه را می‌بینیم. تازه بعد از تمام شدن دوره است که انگار کلی حرف و سؤال یکدفعه سرریز می‌شود. شاید خنده دار به نظر برسد اما آنقدر به ذهن کارگردان نزدیک می‌شویم که فکر می‌کنیم یک رفیق تازه پیدا کرده‌ایم.» پیدا کردن دوستی نادیده هم می‌تواند به نوعی معجزه تنهایی و قرنطینه باشد.
دکتر حسین ابراهیمی مقدم روانشناس، معتقد است یکی از بهترین راه‌های استفاده‌ از زمانی که قرنطینه برای ما ساخته است بهره بردن از هنر برای کسب آرامش و در عین حال گسترش افق‌های ذهنی است. او از افرادی می‌گوید که شاید در زندگی پیش از همه‌گیری زمان زیادی برای خواندن و دیدن و شنیدن نداشتند اما قرنطینه باعث شد این زمان به‌دست بیاید: «با بهره بردن از هنر می‌توان با مفاهیم انسانی و اخلاقی آشنایی بیشتری پیدا کرد. از طرفی افرادی که اضطراب خاصی داشته‌اند و در طول روز سعی کرده‌اند آوا یا موسیقی‌ گوش کنند یا اینکه کتابی را که در کتابخانه بوده خوانده‌اند و چه بسا با افراد خانواده در رابطه با این مفاهیم و هنرها صحبت و بحث کرده‌اند... جدا از اینکه برای خودشان افق‌های جدیدی ایجاد کرده‌اند به یک انبساط خاطری هم رسیده‌اند. گشتن بیش از اندازه در اخبار ناگوار منجر به این می‌شود که سیستم ایمنی انسان ضعیف شود اما کسانی که از هنر بهره می‌گیرند حال بهتر و آرامش بیشتری را تجربه می‌کنند و سیستم دفاعی آنها هم تقویت می‌شود.»
سودابه گاهی وقت‌ها که بیش از اندازه در شبکه‌های اجتماعی زمان می‌گذارد از خودش می‌پرسد آیا این پایان جهان است؟ با این همه هشدار از آینده زمین و گرمایش هوا با این همه مرگ بر اثر یک همه‌گیری یا وضعیت اقتصادی، دیگر زندگی چه معنایی دارد؟ او می‌گوید: «هنوز هم برای این سؤال‌ها جوابی ندارم، از روانشناسی زرد و سانتیمانتالی که فکر می‌کند باید گوش‌ها را بست و به زندگی خود فکر کرد هم دل خوشی ندارم، از آنطرف هم با کسانی که سفت و سخت همه چیز را از بیخ و بن می‌زنند هم همدلی ندارم. راستش یک سالی که مشغول یاد گرفتن نقاشی با آبرنگ هستم حس کرده‌ام می‌شود در میانه بحران بود اما از پا ننشست.» او که مدیر فروش یک شرکت است از روزهایی می‌گوید که تمام اضطراب و خشم خود از وضعیت را با کشیدن نقاشی از یاد برده است: «گاهی فکر می‌کنم بهترین تصمیمی که در زندگی گرفتم همین شروع نقاشی بود، رؤیایی که از بچگی با من بود. واقعاً نقاشی کشیدن یا خواندن زندگی نقاشان یکی از تنها دلخوشی‌های من در این ایام بود. زمانی که کار می‌کنم یادم می‌رود چقدر دلم برای دوستانم تنگ شده، چقدر دلم می‌خواهد مثل گذشته با فامیل دور میز شام جمع شویم و بخندیم و....»
دوران کرونا زمانه پر فراز و نشیبی بوده و هست و شاید هم کماکان باشد. دوره‌ای که خیلی از ارتباطات معمول در رقابت بین مرگ یا تنهایی از دست رفت. روانشناسانی مانند حسین ابراهیمی مقدم، آن طور که خودش می‌گوید از موضع خود در رابطه با داشتن ارتباطات قوی اجتماعی عقب نشینی کردند. او که انسان را موجودی زیستی، روانی، اجتماعی و معنوی تعریف می‌کند معتقد است در موقعیت فعلی، عقل حکم می‌کند تنهایی را در مقابل مرگ بپذیریم: «بعضی از افراد هستند که از هراس تنهایی توانستند با استفاده درست از مکانیسم تصعید یا پالایش به بهترین شکل استفاده کنند. در واقع آنها توانستند با گرایش به سمت هنر هم با کار خلاقانه احساس رضایتمندی بیشتری کسب کنند و هم با این کار نسبت به آینده امیدوارتر بمانند.»
او از کسانی می‌گوید که در همین 18 ماه توانستند با کار کردن روی توانایی‌های هنری خود در کنار تجربه یک احساس خوشایند با عرضه هنر خود در شبکه‌های اجتماعی حتی منبع درآمدی هم پیدا کنند. او این روش استفاده از زمان را هوشمند و خلاقانه می‌داند که قابل ترویج و الگو شدن است.
مجتبی روزهای خوش کتابخوانی را با گروهی از دوستان ادامه می‌دهد و آن طور که می‌گوید گروه کوچک‌شان در این 18 ماه توانستند حداقل 50 جلد کتاب بخوانند. او که کارش پشتیبانی فنی از چند سایت است، می‌گوید: «چون علاقه خودم بیشتر خواندن رمان است سعی کردم دوستان و چند تا از همکارانم را هم تشویق کنم که در این گروه عضو شوند و باهم رمان بخوانیم. راستش به نظرم رمان خواندن یکی از بهترین روش‌ها برای لذت بردن از زمان در کنار شناخت دنیای نویسنده است. ما سعی می‌کنیم در حد توان و سواد و جست‌و جوی مقاله‌هایی در مورد کتاب بعد از خواندن کمی با هم حرف بزنیم تا در عین تنهایی باهم بودن را هم تجربه کنیم.» مجتبی که مخاطب حرفه‌ای موسیقی هم هست در این 18 ماه توانسته کانالی هم برای همرسان موسیقی با دیگران ایجاد کند: «موقع کتاب خواندن همیشه موسیقی بی‌کلام گوش می‌دهم و گاهی بعضی آهنگ‌ها چنان متأثرم می‌کند که دوست دارم با دیگران هم آن را قسمت کنم. برای همین کانال شخصی زدم و دوستانم را دعوت کردم که به سلیقه من گوش بدهند.»
او که تا امروز با همین در خانه ماندن و دورکاری توانسته از دست بیماری فرار کند، با خنده می‌گوید: «تا امروز شانس آورده‌ام اما کرونا همیشه در کمین است. گاهی حس می‌کنم این احساس رضایتمندی که در این 18 ماه از خودم داشته‌ام باعث شده اضطراب کمتری را تجربه کنم و شاید این مسأله مرا نجات داده است.» کسی چه می‌داند شاید روزی هم گفتند درمان کرونا با خلق هنر یا کتابخوانی و فیلم دیدن میسر است؛ هنردرمانی.

زهرا کشوری
خبرنگار
سودجویان و زمین‌خواران برای دومین بار در دو هفته اخیر تالاب انزلی را آتش زدند تا آن‌طور که مسئولان استانی می‌گویند زمین‌های سوخته را به تصرف درآورند. تصرف زمین‌های تالاب انزلی زخمی کهنه است. بدون این آتش‌سوزی‌ها هم کاهش دبی آب ورودی به‌دنبال سدسازی‌ها، ورود فاضلاب، ساخت جاده کمربندی و گیاهان مهاجم تالاب انزلی را در شرایط احتضار قرار داده و عمق آن را به یک متر کاهش داده است‌.
آتش‌سوزی‌های عمدی در نیزارهای تالاب اما مستقیم به‌دنبال تصرف تالاب‌ برای تغییر کاربری است. تصرفات تالاب پس از آتش‌سوزی و به خطر انداختن ۳۰۰ گونه پرنده محلی و مهاجر و کاهش زادآوری ۶۰ گونه ماهی این سؤال را پیش می‌آورد که آیا محدوده و حریم تالاب بین‌المللی انزلی مشخص نیست که هر ساله سودجویان آتش در نیزارهای آن می‌زنند و بخشی از آن را فدای ویلاسازی و تغییر کاربری می‌کنند؟ پاسخ محیط زیست و منابع طبیعی گیلان به‌عنوان دو چتر حامی تالاب بین‌المللی انزلی به این سؤال متفاوت است.
منصور سربازی معاون فنی اداره کل حفاظت محیط‌ زیست گیلان به «ایران» می‌گوید: «نقشه کاداستر تالاب انزلی در حال کامل شدن است‌.» اما میرحامد اختری مدیر کل منابع طبیعی گیلان در پاسخ به این سؤال روزنامه ایران می‌گوید: «از نظر ما کار نقشه کاداستر تالاب انزلی پایان یافته است.» او البته به اختلاف نظرهایی درباره نقشه تهیه شده در استان اشاره می‌کند اما توضیح نمی‌دهد که این اختلاف نظرها دقیقاً در کدام نقطه از تالاب انزلی و از سوی چه مراجعی‌ عنوان شده است.
نه سربازی و نه اختری هیچکدام آماری از تصرفات غیر قانونی اراضی تالاب انزلی در سال‌های گذشته و به‌دنبال آتش‌سوزی‌های عمدی نمی‌دهند اما هر دوی آنها تأکید می‌کنند که این تصرفات غیر قانونی اتفاق افتاده است. میزان خسارت آتش‌سوزی تالاب انزلی در سومین روز حادثه و در زمان تهیه این گزارش بیش از ۱۲ هکتار اعلام می‌شود. عدد ۱۲ هکتار مربوط به دو روز اول آتش‌سوزی است. به‌گفته سربازی، تالاب انزلی در هفته گذشته نیز یکبار دیگر در آتش عمدی سودجویان سوخت و پنج هکتار از آن طعمه حریق شد. به گفته سربازی در دو روز نخست آتش‌سوزی بالگردهای وزارت دفاع به کمک تالاب آمدند اما حجم آبی که انتقال می‌دادند از‌پس اطفای حریق برنیامد. او از حضور هواپیمای ایلوشین برای خاموش کردن آتش تالاب خبر می‌دهد و حجم مخزن آب آن را ۴۰ تن اعلام می‌کند. به‌گفته او این هواپیما توسط تیمی به انزلی اعزام شده که پیش از آن برای کمک به اطفای حریق جنگل‌های آنتالیا به ترکیه رفته بود. پیش از حرکت ایلوشین از تهران به انزلی کاربران ایرانی در فضای مجازی و برخی از مسئولان گیلانی خواستار حضور این هواپیما‌ در عملیات نجات نیزارهای تالاب انزلی شده بودند. آتش‌سوزی عمدی تالاب انزلی به ورود قوه قضائیه و دادستانی انزلی به ماجرا منجر شده است. به گفته سربازی، چهار نفر مشکوک به آتش زدن نیزارهای تالاب هستند و دو نفر آنها دستگیر شده‌اند.
تالاب انزلی همچنان در مالکیت وزارت نیرو
میرحامد اختری مدیر کل منابع طبیعی گیلان در پاسخ به این سؤال که چرا منابع طبیعی به‌عنوان مالک اراضی تالاب‌ها خبر دقیقی از میزان اراضی تصرفی در تالاب انزلی ندارد، می‌گوید: «تالاب انزلی در مالکیت آب منطقه‌ای است.» تالاب انزلی به‌تازگی به مالکیت وزارت نیرو درآمده است. پس از گفت‌و‌گوی روزنامه ایران با «غزاله جعفری»، مدیر کل دفتر مهندسی رودخانه‌ها و سواحل و انتشار خبر برنامه وزارت نیرو برای تملک ۴۲ تالاب کشور، اسحاق جهانگیری معاون اول دولت روحانی از معاونت حقوقی دولت وقت خواست تا وضعیت مالکیت تالاب‌ها را مشخص کند. این تالاب پس از بررسی، مالک تالاب‌ها را سازمان جنگل‌ها، منابع طبیعی و آبخیزداری کشور عنوان کرد.
اختری درباره وضعیت مالکیت تالاب انزلی می‌گوید: «در نامه نگاری با سازمان ثبت اسناد خواستار صدور مالکیت تالاب برای منابع طبیعی شده‌ایم اما هنوز پاسخی به ما داده نشده است.»او از عدم همکاری سازمان ثبت برای انتقال این سند
 گله دارد.
 تالاب انزلی به‌عنوان یک موقعیت سوق الجیشی و همچنین یک دارایی راهبردی ملی در سال‌های گذشته با مخاطرات و تهدیدهای زیادی رو به رو شده است. این مخاطرات به‌ کاهش شدید سطح آب تالاب و دست و پنجه نرم کردن این پهنه زیستی با مرگ منجر شده است. آتش‌سوزی‌ها مرگ تالاب را تسریع می‌کند اگر جلوی آن گرفته نشود و اراضی متصرف شده
آن آزاد نشود.

نداسیجانی
خبرنگار
سفر یا قدم زدن در تاریخ موسیقی ایران دنیای دیگری را پیش روی شما خواهد گذاشت، صحبت از موسیقی اقوام ایران است؛ یعنی تنوع و رنگارنگی، یعنی یکرنگی و اصالت. موسیقی که در پهنه گسترده ایران پراکنده شده و از دیرباز تا به امروز درجریان بوده و هست. موسیقی‌هایی همچون کردی، آذری، گیلکی، بلوچی، کرمانی، مازنی، بوشهری، ترکمنی و... با سازها و موسیقی‌های مختلف و متفاوت و پوشش‌های رنگارنگ که رنگ آمیزی زیبایی در کشورمان ترسیم کرده و به یادگارمانده است. قرن‌ها و سال‌های بسیار از تاریخ تولد این موسیقی‌ها می‌گذرد اما فرزندان این موسیقی همچنان دربارورشدن این هنرتلاش می‌کنند و می‌خواهند زنده بمانند...
اما با وجود این موسیقی برخی از مناطق ایران کمتر قابل دسترسی و یا نیازمند توجه بیشتر از سوی مسئولان است؛ به‌عنوان مثال موسیقی مناطق مرزی شرق و شمال شرق ایران مانند خراسان البته مناطق دورافتاده تری مانند تربت جام و سیستان و بلوچستان مد‌نظر ما بوده. از  این استان‌ها یا بخش‌ها خنیاگران بزرگی برخاسته‌اند که متأسفانه بسیاری ازآنها دیگر در بین ما نیستند بدون آنکه هنرشان ثبت و ضبط شود اما جای امیدواری است نسل‌های بعد پیرو و ادامه دهنده گذشتگان خود بوده‌اند.

موسیقی اقوام ایران همیشه زنده است
محمد رحمدل خواه ازخنیاگران موسیقی خراسان است. او متولد سال 1325 و زادگاهش تربت جام است، شهرعشق وعرفان؛ درآنجا که فرهنگ و هنر شناسنامه‌ای کهن و ارزشمند دارد وخاستگاه موسیقی مقامی خراسان است.علاقه و دلبستگی استاد محمد به هنر و موسیقی به دوران کودکی‌اش برمی‌گردد، آن‌ هم در فضایی که همچنان عطرآگین به موسیقی است و به دوتار خود می‌نازند وطنازی می‌کنند: «از کودکی به موسیقی و نوازندگی علاقه‌مند بودم و از همان برهه زمانی شوق و ذوق بسیار به آموختن موسیقی داشتم. حدوداً 12سالم بود و از همان ابتدای کار فعالیت در زمینه موسیقی را با جدیت بیشتری آغاز کردم. ساز مورد علاقه‌ام که همچنان با عشق و از سرشوق آن را می‌نوازم«سرنا» نام دارد و نواختن آن را در محضرمرحوم استاد رسول نظری از نوازندگان بنام موسیقی خراسان آموزش دیده‌ام و تا زمانی که ازدواج کردم که فکر کنم 22 سالگی، ازایشان آموختم و آموختم...»
«سُرنا» ازسازهای باستانی ایران است و در رده سازهای بادی قرار دارد وعلاوه بر خراسان، در استان‌هایی چون لرستان، سیستان‌و‌بلوچستان و همچنین هرمزگان نیز رواج داشته و تفاوت آن با دیگر مناطق در شکل ساختاری و فیزیکی و مقام‌های موسیقی است که با آن نواخته می‌شود. جالب است بدانید مردم ایران با «سُرنا» بیگانه نیستند و صدای این ساز را خیلی خوب می‌شناسند؛ ‌سازی که نویددهنده بهار است و در آغاز تحویل سال نو نواخته می‌شود و اینگونه توانسته برخاطر همگان بنشیند: «موسیقی در خون ما جاری است و از پیشینیان خود به یادگار حفظ کرده‌ایم من نیزطی این سال‌ها تلاش کردم میراث کهن، گذشتگانم را به‌خوبی بیاموزم و آن را آموزش بدهم و تا به امروز که شاهد هستیم ساز سُرنا جایگاه ویژه و خاصی در موسیقی ایران و البته در موسیقی اقوام ایران پیدا کرده است البته ناگفته نماند این توفیق و محبتی است که خداوند مهربان به من عطا کرد تا بتوانم رسالت خود را به‌درستی به سرانجام برسانم و خوشبختانه موفق هم شدم.»
اگرچه تربت جام را به دوتارش می‌شناسند و استادان بزرگی چون حسین سمندری، عبدالله سروراحمدی، ذوالفقار عسگری‌پور (عسگریان) غلام‌علی پورعطایی، نورمحمد درپور و... از نوازندگان و خوانندگان مشهور این شهر هستند اما درموسیقی هزاران ساله این دیار که برخاسته از آیین‌ها و آداب و رسوم این سرزمین است «سُرنا» هم جایگاه ویژه‌ای دارد، سازی که از جمله میراث‌داران پیشکسوت آن محمد رحمدل خواه است، هنرمندی که این دو- سه سال اخیر را در بستر بیماری به سر کرده و دیگر انگشتانش نای نواختن ندارد و صدایش نوای دمیدن: «دوسال است که بیمارم و دراین مدت زمان تمام وقت در منزل استراحت کردم. اغلب کلاس‌های آموزشی هم که تعطیل بود و جمع‌های دوستان و کلاس آموزشی هم از بین رفته، درواقع کسی از کسی خبر ندارد البته برخی از مسئولان استانی بی‌خبر از احوالم نبودند و در این مدت آنچه که از دستشان برآمده دریغ نکرده‌اند.»
اگرچه متأسفانه اکثر پیشکسوتان نوازنده و سازنده این ساز در قید حیات نیستند اما استاد محمد طی این سال‌ها تلاش کرده در کنار نوازندگی، دستی هم درساختن آن داشته باشد و دراین باره می‌گوید:«سرناهایی که تا به امروز نواخته و آموزش داده‌ام ساخته خودم بوده است. سازی که آموختن و ساختن آن بسیار سخت و مشکل است و با آنکه در ساخت آن تبحر دارم اما ظرافت و حساس بودن آن موجب شده همچنان ساخت بخش کوچکی از آن مدت‌ها زمانبر باشد. البته جای بسی خوشحالی است که نسل جوان به یادگیری آن مشتاق و علاقه‌مند است و آنچه که امروز می‌نوازند همان مکتب گذشتگان است که ما سینه به سینه حفظ کرده‌ایم. هرچند به‌دلیل یادگیری سخت آن، فرزندانم این مسیر را ادامه ندادند و به‌ حرفه دیگری مشغول شدند.»
این هنرمند که تنها بازمانده نوازندگان ساز«سرنا» در منطقه تربت‌جام است تاکنون اجراهای بیشماری در ایران و خارج از ایران داشته و علاوه بر شرکت درجشنواره‌های مختلف موسیقی داخل کشور و کسب افتخارات بسیار در جشنواره‌های خارجی چون کشور‌هایی دانمارک، استرالیا، ژاپن، عمان، دوبی، روسیه و... نیز حضور داشته و بهتراست بگوییم از معدود هنرمندانی است که بعد از انقلاب به این هنر اعتباربخشیده است: «من در خارج از ایران اجراهای بسیاری داشته‌ام آنها هنرمندان ایرانی را به‌خوبی می‌شناسند و با نوای سازشان آشنا هستند و بسیار با احترام برخورد می‌کنند. من نیز طی این سال‌ها تلاش کردم این ساز کهن را به دنیا معرفی کنم.»
ساز سرناز از نظر محمد رحمدل لحن متفاوتی دارد: «مقام‌های این ساز در مناطقی که این ساز رایج است تفاوت دارد همانگونه که بیان و لحن هر منطقه از ایران متفاوت با دیگر مناطق است. ساز سرنا هیچگاه فراموش نخواهد شد و از بین نمی‌رود، چرا که نسل جوان موسیقی اقوام ایران ادامه دهنده این مسیر هستند البته باید بگویم مقام‌های اصیل این ساز را به‌طور کامل اجرا نمی‌کنند. نوای سرنا و دهل همچنان در مراسم‌های مختلف چون اعیاد و جشن‌ها نواخته و یا در برخی ازآیین‌ها اجرا می‌شود به همین دلیل می‌گویم نوای سرنا همیشه زنده است. اگرچه باید بگویم موسیقی اقوام ما در معرض خطر بوده و مسئولان باید نگاه ویژه و حمایتی نسبت به آن داشته باشند.»

صیانت از گنجینه‌های موسیقی ایران
حبیب‌الله قادرآتشگر ازهنرمندان نام آشنای موسیقی اقوام ایران است، اومتولد سال 1337 و ساکن شهرستان زابل است. این هنرمند که حرفه‌اش خوانندگی و نوازندگی است در خانواده‌ای اهل موسیقی متولد شده، پدرش حسین قادرآتشگر، اولین استاد اوست و از نوازندگان ساز قیچک؛ ‌سازی که شیوه و سبک نواختن آن نسل به نسل منتقل شده و امروز بعد ازاستاد حبیب‌الله، فرزندانش میراث داراین سازکهن هستند:«حدوداً 12 -13 سال سن داشتم و ازهمان دوران موسیقی را نزد پدرم که قیچک نواز قهاری بود آموزش دیدم و سال‌های بسیاری از او آموختم تا بتوانم این هنراصیل را حفظ کنم.
البته علاوه بر قیچک، نواختن دهل را هم نزد پدرآموزش دیده‌ام و این آموختن را از طریق شنیداری یعنی سینه به سینه کسب کرده‌ام تا آنکه توانستم قطعات محلی و بومی موسیقی سیستان را بنوازم.»
موسیقی سیستان و بلوچستان روایتگر ادوار مختلف فرهنگ و هنر ایران است. سازها و آواهایی که هریک قدمتی دیرینه درتاریخ موسیقی ایران دارند. در واقع شاید بتوان گفت موقعیت جغرافیایی این استان و به دور بودن از شهرهای بزرگ و پایتخت نشینان موجب شده موسیقی این استان پهناور و گسترده ایران، بکر و همچنان اصیل و دست نخورده باقی بماند. استاد حبیب‌الله مانند دیگر بزرگان و پیشکسوتان این منطقه که بسیاری از آنها دیگر در بین ما نیستند، آموزش و اجرای موسیقی سیستانی را رسالت خود در صیانت از این موسیقی می‌داند: «در واقع باید بگویم براساس حرفه‌ای که با عشق و علاقه انتخاب کرده‌ام ازهمان ابتدای کارهدفم حفظ موسیقی کهن سیستان بوده و هست.
ما موسیقی را نسل به نسل نگاه داشته‌ایم و همچنان این مسیر را ادامه می‌دهم و توانسته‌ام اجراهای بسیاری در داخل و در شهرهای مختلف ایران و همچنین به‌عنوان نماینده موسیقی ایران در خارج از ایران و در کشورهایی همچون مالزی، هندوستان، پاکستان، ترکیه و... کنسرت برگزار کنم. همچنین اجراهایی در جشنواره‌های مختلف ایران چون موسیقی نواحی ایران و دیگر جشنواره‌ها و برنامه‌های مناسبتی.» جالب است بدانید این منطقه ازایران زمین هم مانند برخی دیگر از انواع موسیقی اقوام کشورمان، از تنوع موسیقایی بسیاری برخوردار بوده، ازرنگ‌بندی سازها گرفته تا موسیقی‌های مقامی یا سنتی که در مناسبت‌های مختلف چون اعیاد و عزاداری‌ها خوانده و نواخته می‌شود: «پدرم در آوازخوانی هم تبحر داشت و من این هنر را از او به ارث برده‌ام و ازهمان دوران نوجوانی که حدوداً 15 سالم بود خواندن آوازهای سنتی و مقام‌های موسیقی سیستان را از ایشان به یادگار حفظ کرده‌ام. البته در محضر دیگر بزرگان این منطقه چون «اردشیر سِیتکی» و «غلامحسین صابری» آموختن آوازخوانی را ادامه دادم. آواها و آوازهایی کهن که ریشه درآداب و رسوم سیستان دارد و تلاش کردم علاوه برضبط این آثار، اجراهایی هم از آن داشته باشم.»
استاد حبیب‌الله ازچهره‌های سرشناس موسیقی نواحی سیستان است و طی سال‌ها فعالیت هنری اش با گروه‌های موسیقی مختلفی اجرا داشته مانند گروه موسیقی سنتی و آیینی «حُسینا» که سرپرستی آن را بر عهده دارد:«اگرچه شرایط آموزش موسیقی در سیستان بسیار مشکل است وامکانات چندانی وجود ندارد اما با وجود همین شرایط و مشکلات هیچ گاه آموزش موسیقی را متوقف نکردم و هدفم دراین سال‌ها حفظ و ترویج موسیقی اصیل سیستان است و بسیار خوشحالم فرزندانم  ادامه دهنده مسیر گذشتگانمان هستند و هر کدام در نواختن یکی از سازهای کهن این استان تبحر دارد، البته برادرانم نیز از نوازندگان خوب موسیقی نواحی سیستان هستند. امیرقادر نوازنده سرنا و دونَلی است و دیگر برادرم بهمن نوازنده دولت است و با فرزندانم تقریباً یک گروه 40 نفره را تشکیل می‌دهیم که «هامون سیستان» نام دارد و سرپرستی آن برعهده خودم است و درهمراهی با این گروه با سازو نواهای اصیل این موسیقی اجراهای آیینی همچون رقص شمشیر که از رقص‌های حماسی سیستان است برگزار کرده‌ایم.»
رقص محلی یا آیینی سیستان ازآداب و رسوم معروف این منطقه است و قدمتی دیرینه دارد، شاید بیش از هزار سال، حرکاتی نمایشی که معنای عرفانی و معنوی دارد و به نوعی برخاسته از رقص سماع است. این آیین یا رقص‌های زیبا و دیدنی که همچنان مخاطب دارد به دو دسته مردانه و زنانه تقسیم می‌شود؛ رقص که گونه زنانه آن «رقص چاپی» نام دارد و رقص مردانه آن «رقص شمشیر یا چوب» نام گرفته که به همراه سازهایی نظیر سنتور، قیچک، چوگیر و دهل اجرا می‌شود و بیشتر جنبه حماسی یا دفاعی دارد واستاد حبیب‌الله قادرآتشگر به‌همراه خانواده و دیگر اعضای گروهش این آیین کهن را همچنان حفظ کرده است و در جشنواره‌های مختلف به اجرا می‌گذارد.
این هنرمند بزرگ که دارای نشان درجه یک هنری است، در حال حاضر ریاست مجتمع فرهنگی اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی زابل را برعهده دارد و با برپایی 15 کلاس موسیقی، علاوه بر آموزش به‌گفته خودش موسیقی روز دنیا، موسیقی‌های آیینی و سنتی ایران را هم دراین کلاس‌ها تدریس می‌کند، سازهایی چون سنتور، ویولن، پیانو، دهل، قیچک، رباب، تنبور، سرنا و...نکته دیگر سبک نوازندگی این هنرمند در دستگاه‌های موسیقی ایرانی بوده و به گفته خودش اغلب سازهایی که می‌نوازد دردستگاه‌های ماهور، دشتی، نوا و شور است و آموزش آن هم در همین دستگاه‌های موسیقی است: «موسیقی سیستان با بلوچستان متفاوت است و اغلب با زبان فارسی خوانده می‌شود ،تا گویش اصلی این منطقه. ما موسیقی را هرگز کنار نمی‌گذاریم ،چرا که موسیقی در خون و زندگی ما جاری است و نمی‌توانیم فراموش کنیم ودرواقع موسیقی در بسیاری از مشکلات ما راهگشا و تأثیرگذار بوده ،چه در درمان و چه مسائل دیگر و تا زمانی که زنده هستیم همان‌طور که پدران‌مان برای حفظ این موسیقی‌ها و سازها زحمت کشیدند این راه را ادامه می‌دهیم و نمی‌گذاریم فراموش شود.»
بسیاری از اهالی بومی سیستان، ساز قیچک را با نام حبیب‌الله قادرآتشگر می‌شناسند، سازی که 13 سیم دارد و با همین فیزیک حیرت انگیز خود توانسته صدایش را به دنیا برساند. قیچک که اساساً یک ساز محلی است در رده سازهای زهی قرار دارد و در نواحی جنوب شرقی ایران چون استان های سیستان و بلوچستان، کرمان و هرمزگان رواج بیشتری دارد.استاد حبیب‌الله  درساخت ساز تبحر خاصی دارد و می گوید: «اغلب سازهایم را خودم ساخته‌ام و از جایی تهیه نمی‌کنم، سازهایی چون قیچک، سرنا، دهل، رباب و دونلی و این هنری است که از پدرم به یادگار حفظ کرده‌ام، درواقع هر چه دارم از پدرم است و بسیار خوشحالم نسل جوان موسیقی اقوام ایران علاقه‌مند به آموختن و نواختن این سازها هستند و با این انگیزه و همت قطعاً این سازها هیچ گاه فراموش نخواهند شد و از بین نخواهند رفت.»
اومخالف تغییر درسبک نواختن و ساخت فیزیکی ساز است و به گفته او در سازهای موسیقی اقوام هیچ تغییراتی نمی‌توان ایجاد کرد، نه در شیوه نواختن و نه شکل فیزکی آن: «سازهای موسیقی اقوام ایران گنجینه‌های موسیقی ایران هستند و نباید به اصالت این سازها لطمه‌ای وارد شود. تغییرات و دخالت هایی در شیوه نواختن و شکل ظاهر ساز درسازهای سنتی ایجاد شده و نمی دانم علت این کارها چیست؟اما به شخصه اجازه نمی دهم درساز قیچک این تغییرات انجام شود ،آن هم‌ سازی که در کنار تمام سازهای دنیا قرار می گیرد و نواخته می‌شود.»
این خواننده موسیقی سیستانی، دردوران کرونا هم کلاس‌های آموزشی خود را حفظ کرده و با وجود مشکلات مالی از این کلاس‌ها استقبال نسبتاً خوبی صورت گرفته است ؛جوانانی که آیندگان موسیقی ایران هستند.این هنرمند طی سال‌ها فعالیتش تنها دو آلبوم موسیقی منتشرکرده  ،اما در جشنواره‌های مختلف ایران چون موسیقی نواحی، آیینه دار شرکت داشته است:«به عقیده من برگزاری جشنواره‌های مختلف موسیقی درقالب پرداختن به موسیقی اقوام ایران بسیار خوب و اثر‌گذار است و در معرفی هرچه بیشتر این موسیقی‌ها به مردم تأثیرگذار خواهد بود و از کسانی که دست اندرکاراین برنامه‌ها هستند و به این موسیقی‌ها رونق می دهند خواهشم  این است که از هنرمندان موسیقی مناطق مختلف ایران دعوت به عمل آورند تا انگیزه بیشتری برای ادامه این موسیقی‌ها داشته باشند و دلگرم‌تر شود.

تلاش کردیم میراث دار هنرگذشتگان باشیم
امیر خسرو سیاهانی از هنرمندان شناخته شده بلوچستان است؛ ساکن روستای کلپورگان در نزدیکی شهرستان سراوان. سیاهانی متولد 1351 است و رباب و بنجو می‌نوازد. موسیقی را از پدرش آموخته و حدود 35 سال است که دراین عرصه فعالیت می‌کند:«ساز تخصصی‌ام رباب است و در کنار آن بنجو، درود بلوچی، تنبورک را هم می‌نوازم. علاقه‌ام به موسیقی به دوران نوجوانی‌ام بر می‌گردد؛ تقریباً اول راهنمایی بودم واین شوق و ذوق موجب شد زیر نظر استاد بزرگوارم - پدرم - هنر موسیقی رادنبال کنم. موسیقی بلوچی استادان بزرگی دارد که بسیاری از آنها فوت کرده‌اند و جایگاهشان همچنان خالی است.»
رباب از سازهای کهن ایران زمین است و قدمتی بیش از یک هزار سال دارد، خاستگاه این سازدر سیستان‌ و‌ بلوچستان و افغانستان است، سازی که در اشعار شاعران بزرگ پارسی گوی ایران همچون حافظ، سعدی، مولانا، عطار، نظامی و...به کار رفته و ازنغمه‌های برآمده از این ساز سروده اند: «با آنکه رباب یک ساز قدیمی است اما نسل امروز به آموختن آن علاقه و گرایش بسیاری دارد و حتی تعداد آنها بیش از نوازندگان قدیمی است.من نیز تلاش کردم فرزندانم میراث دار هنرگذشتگان باشند و هردو پسرم که یکی 20 سال سن دارد و دیگری 8سال ازنوازندگان کم نظیر این سازهستند و امیدوارم این میراث همچنان ماندگار بماند و نسل درنسل این هنررا ادامه بدهند. ما موسیقی را به‌صورت سینه به سینه آموخته‌ایم و این روش آموزشی نسل به نسل گذشته و امروز هم اینگونه به شاگردانمان می‌آموزیم. درواقع باید بگویم این موسیقی کهن و اصیل درکتابی جمع‌آوری و ثبت نشده است تا هنرجویان یا آیندگان بخواهند آن را دنبال کنند،البته آلبوم‌های بسیار اندکی از موسیقی بلوچی وجود دارد اما گویای درست این مکتب موسیقی نیست. من براین باورم اگر امروز همچنان این موسیقی زنده و درجریان است و آموزش داده می‌شود بر‌اساس عشق و علاقه هنرمندان این استان بوده، در غیر این صورت باوجود امکانات بسیار محدود و مسائل بسیارسخت زندگی و مشکلات معیشتی چگونه و با چه انگیزه‌ای می‌توان در این مسیر ماند و ادامه داد! جالب است بدانید گاهی برخی از استادان بزرگی که به بلوچستان می‌آیند و موسیقی ما را می‌بینند و می‌شنوند  می‌گویند، شما ازما توانمند‌تر هستید و لقب استاد برازنده شما است، به این علت که بدون کتاب و آموزش الفبای موسیقی اینگونه توانسته‌ایم موسیقی سرزمینمان را صیانت کنیم.
این دوستان براین نظرند با‌وجود آنکه سازهای سنتی شان دارای کتاب‌های آموزشی بسیار و آلبوم‌های موسیقی است هنرجویان به این اندازه که در بلوچستان پیگیراین موسیقی هستند نتوانسته‌اند با شوق و انگیزه ساز بنوازند.» به‌گفته این نوازنده با آنکه سیستان و بلوچستان در یک استان قرار گرفته اما موسیقی متفاوتی دارند؛ ازخوانش موسیقی تا لهجه‌ای که از سازشان شنیده می‌شود می‌توان این تفاوت را احساس کرد:«بلوچستان تقریباً هم مرز با پاکستان است و این نزدیکی موجب شده تفاوت‌هایی در موسیقی بلوچی و سیستانی به‌وجود آید ،حتی در سازهایشان، به‌عنوان مثال قیچک و سرنا سیستانی با بلوچی متفاوت است و قیچک در بلوچستان سرود یا سروز نام دارد واین تفاوت درساختار فیزیکی آن و تعداد سیم‌هایش هم دیده می‌شود و باید بگویم این ساز بسیار قدیمی‌تر از قیچک سیستانی است.»
موسیقی بلوچی قدمتی دیرینه دارد و با روح مردمان این منطقه پیوند خورده است؛آنقدر که موسیقی‌های مختلف و گوناگونی در مناسبت های خود به کار می‌برند و هرمرحله از کار و فعالیت، زنان و مردان بلوچ دارای موسیقی و آواهای محلی خاصی است: «هر روستای بلوچستان موسیقی ، لهجه و سازهایش متفاوت با دیگر روستاها و شهرستان‌های اطرافش است، به‌طور مثال روستای کلپورگان با سراوان 25 کیلومتر فاصله دارد، اما موسیقی هر دو منطقه بسیار متفاوت است ؛در مناطق خاش، زاهدان و... که سرحد زمین نامیده می‌شود و موسیقی بلوچی رواج بیشتری درآنجا دارد با مناطقی چون سرباز و چابهار که مکران نام دارد بسیار متفاوت است؛ موسیقی این منطقه بیشتر حماسی بوده و بیانگر داستان و روایات حماسی است.
موسیقی که این هنرمند به آن می‌پردازد بیشتر در زمینه عرفانی بوده و البته به گفته خودش در جشنواره‌های مختلف موسیقی سنتی بلوچی را هم به اجرا می‌گذارد:« خارج از کشورمان هم موسیقی بلوچی را بخوبی می‌شناسند و ما توانسته‌ایم اجراهایی درکشورهایی چون سوئد داشته باشیم، البته استادان بزرگی دربلوچستان بوده و هستند که صدای موسیقی ما را به گوش دنیا رسانده‌اند هنرمندان برجسته‌ای همچون شیر محمد اسپندار، دین محمد زنگشاهی و... .»
امیرخسروسیاهانی در دوره‌های مختلف جشنواره موسیقی نواحی ایران شرکت کرده ،اما براین نظر است آن طور که باید و شاید و شایسته این موسیقی اصیل ایران است توجهی به موسیقی اقوام نمی‌شود، بخصوص مناطق دور دستی چون سیستان‌ و‌بلوچستان که کمتر مورد توجه است .این درحالی است که مسئولان باید دست ما هنرمندان را بگیرند و حمایت کنند و نگذارند این فرهنگ و هنر به فراموشی سپرده شود.

میترا جلیلی
خبرنگار
در تازه‌ترین تلاش‌های چین برای نظارت بر صنعت فناوری، کودکان و نوجوانان زیر ۱۸سال این کشور هدف قرار گرفته‌اند. این جامعه هدف چینی که علاقه فراوانی به بازی‌های آنلاین دارند از این پس تنها ۳ساعت در هفته مجاز به بازی آنلاین هستند و با توجه به سختگیری‌ها نسبت به کمپانی‌های ارائه دهنده این گیم‌ها، بی‌شک این موضوع کاملاً رعایت خواهد شد.
بازی ۳ساعته در هفته
چین یکی از کشورهای پرجمعیت جهان است که در صنعت گیم نیز بسیار خوش درخشیده است تا جایی که گزارش جدید مؤسسه Niko Partners نشان می‌دهد ارزش بازار گیم چین تا سال 2025 به حدود 55 میلیارد دلار می‌رسد و این کشور 781میلیون گیمر خواهد داشت درحالی که این بازار چین اکنون ارزشی معادل ۴۰.۸۵میلیارد دلار دارد و بزرگترین بازار گیم جهان به شمار می‌رود. طبق این گزارش، میزان درآمد داخلی بازی‌های تلفن همراه چین در سال 2020 حدود 29.2میلیارد دلار بود که به‌دلیل شیوع کرونا و خانه نشینی کاربران، 30.9درصد نسبت به سال قبل افزایش یافته که این، بالاترین نرخ رشد سالانه درآمد بازی‌های داخلی موبایل چین از سال 2017 تاکنون بوده است. البته انتظار می‌رود این روند در سال ۲۰۲۱ هم ادامه داشته باشد.
سرزمین اصلی چین تا پایان سال ۲۰۲۰ حدود 681.7میلیون گیمر موبایلی داشت که 7درصد نسبت به سال قبل افزایش داشته و این رقم در سال 2025 به 748میلیون نفر خواهد رسید. میزان درآمد بازی‌های موبایلی نیز در سال 2020 رشد 31 درصدی داشت و هرچند هنوز سال ۲۰۲۱ به پایان نرسیده و آمار دقیقی در دست نیست ولی انتظار می‌رود این روند ادامه دار باشد.
به‌هرحال نوجوانان و جوانان زیر ۱۸سال بخش قابل توجهی از این گیمرها را تشکیل می‌دهند که در بازی‌های ویدیویی، آنلاین، موبایلی و... فعال هستند و حتی گاه مدت زمان حضور آنها در پلتفرم‌های بازی آنقدر زیاد می‌شود که نگرانی‌هایی ایجاد شده است. برخی، از بازی‌ها به‌عنوان تریاک معنوی یاد می‌کنند و معتقدند که کودکان به این بازی‌ها اعتیاد پیدا کرده‌اند، موضوعی که هم بر سلامت آنها تأثیرگذار است و هم می‌تواند منجر به بروز اختلالات رفتاری شود یا نتیجه افراط در بازی‌های کامپیوتری را می‌توان در افت درسی آنها در مدرسه مشاهده کرد. مجموعه این موارد سبب شد تا اداره ملی مطبوعات و انتشارات چین (NAAP) به این موضوع ورود کرده تا محدودیت‌هایی برای حضور افراد زیر ۱۸سال در فضای مجازی به منظور انجام بازی‌های آنلاین ایجاد کند.
رسانه‌های دولتی چین می‌گویند با توجه به نگرانی والدین از تغییر شخصیت فرزندانشان، بازی‌های آنلاین برای کودکان و نوجوانان به ۳ساعت در هفته محدود شده است. به گزارش رسانه دولتی شینهوا، در فرمان جدید آمده است که افراد زیر سن قانونی فقط به یک ساعت بازی آنلاین در روزهای جمعه، شنبه، یکشنبه و تعطیلات رسمی مجاز هستند و تنها از ساعت 8 تا 9 شب می‌توانند بازی کنند.
گفته می‌شود این ممنوعیت به‌منظور جلوگیری از اعتیاد کودکان به بازی‌های آنلاین اعمال شده است و دراین راستا، به ارائه دهندگان بازی‌های آنلاین تذکر داده شده است که باید از ثبت‌نام و ورود به سیستم واقعی استفاده کنند درغیر این صورت به  آنهااجازه نخواهند داد که بازی‌های آنلاین را انجام دهند.NAAP نیز دفعات بازرسی خود را از شرکت‌های بازی آنلاین افزایش می‌دهد تا اطمینان حاصل شود که آنها سیستم‌های محدودیت زمانی و ضد اعتیاد را اجرا می‌کنند.
مداخله چین در صنعت گیم
البته این نخستین بار نیست که چین در زمینه قانونگذاری در حوزه فعالیت گیمرها ورود کرده است و مقامات چین سابقه طولانی در مداخله در صنعت بازی‌های آنلاین این کشور دارند. در سال 2018، نهادهای نظارتی صدور مجوز بازی‌های ویدیویی را برای بیش از ۸ ماه متوقف کردند و چندی پیش نیز این مقامات مدت زمان مجاز بازی کودکان و نوجوانان را به یک ساعت‌و‌نیم در روز و ۳ ساعت در تعطیلات محدود کرده بودند. موضوعی که البته این ارتش گیمر چینی به آن توجه زیادی نداشت و دائم گزارش‌هایی مبنی بر استفاده کودکان از کارت شناسایی بزرگسالان برای دور زدن این قوانین به گوش می‌رسید و منتشر می‌شد که شاید دلیل سختگیری‌های بیشتر NAAP نیز همین موضوع باشد. این رگولاتور حوزه گیم، هدف از قوانین جدید را محافظت از سلامت جسمی و روانی افراد کمتر از سن قانونی(زیر ۱۸سال) عنوان کرده و از شرکت‌های بازی‌سازی چینی خواسته است که همیشه اولویت‌های اجتماعی را در کانون توجه قرار داده و به طور فعال به نگرانی‌های جامعه پاسخ دهند.
در زمینه حفاظت آنلاین از کودکان، دادستان‌های پکن پیش از این نیز یک دعوی عمومی مدنی علیه WeChat ایجاد کرده و این شرکت را متهم به رعایت نکردن قوانین متمرکز بر حفاظت از خردسالان کرده بودند.
تلاش‌های تنسنت
 کمپانی تنسنت نیز قبلاً محدودیت‌هایی را برای میزان بازی افراد زیر سن قانونی اعمال کرده بود. این کمپانی با اعمال محدودیت برای بازی پرطرفدار Honor of Kings همه تلاش خود را به کار گرفت تا نگرانی‌ها و دغدغه دولت در این زمینه را برطرف کند. در قالب این محدودیت، زمان بازی گیمرهای زیر ۱۸سال بازی Honor of Kings به یک ساعت در روزهای عادی و ۲ساعت در تعطیلات رسمی محدود شد. تنسنت این بار هم گفته است که از محدودیت‌های جدید پیروی خواهد کرد. این کمپانی درباره آخرین گزارش مالی خود نیز گفته است در سه ماهه دوم سال 2021، بازیکنان زیر 16سال فقط 2.6درصد از درآمد ناخالص خود را برای بازی‌های چین به خود اختصاص داده‌اند به همین دلیل هم ایجاد محدودیت برای حضور آنها در این فضا، ضرر چندانی متوجه تنسنت نخواهد کرد.سخنگوی این کمپانی در بیانیه‌ای گفت که از سال 2017، تنسنت فناوری‌ها و عملکردهای مختلف و جدیدی را برای حفاظت از کودکان و نوجوانان به کار گرفته است و این امر همچنان ادامه خواهد داشت. درهمین راستا این کمپانی از آخرین الزامات مقامات چینی پیروی و آنها را به طور فعال اجرا می‌کند.
تلاش‌های تنسنت برای جلب توجه دولت چین به‌همین موضوع ختم نشد. تنسنت که سودآورترین شرکت بازی‌های ویدیویی جهان از نظر درآمد به شمار می‌رود در ماه ژوئیه یک عملکرد تشخیص چهره به‌نام «گشت نیمه شب» را برای مقابله با کودکانی که با کارت شناسایی و رمزعبور بزرگسالان، وارد فضای بازی‌های آنلاین می‌شوند ارائه داد. این قابلیت عملاً مانع دور زدن مقررات منع رفت و آمد در فضای مجازی در ساعات اضافی توسط گیمرهای زیر سن قانونی می‌شود.
فراتر از حمایت آنلاین از کودکان، دولت چین قوانین جدیدی را برای حفاظت از داده‌های شخصی اعمال کرده است که در این میان43    اپلیکیشن را به‌دلیل انتقال غیرقانونی داده‌های کاربران مجازات کرده است. همچنین اپلیکیشن پرطرفدار Didi را از فروشگاه‌های برنامه‌های چینی حذف کرده و تحت بررسی امنیت سایبری قرار داده است. یکی دیگر از تلاش‌های چین در قالب قوانین جدید صنعت فناوری این کشور، اعمال جریمه بی‌سابقه 18.2میلیارد یوانی علی بابا، این غول چینی دنیای تکنولوژی بوده است. البته پیش از این، تنسنت هم از تذکرات دولت چین در امان نماند و به‌دلیل جمع‌آوری داده‌های کاربران بیش از آنچه که در هنگام ارائه خدمات ضروری به نظر می‌رسد، مورد بازخواست قرار گرفت.
هرچند تنسنت و برخی دیگر از کمپانی‌های فعال در حوزه بازی معتقدند کودکان و نوجوانان تنها بخش کوچکی از درآمد بازی‌های آنلاین آنها را تشکیل می‌دهند و این قوانین تأثیری در ارزش سهام آنها و درآمدشان نخواهد داشت، در مقابل عده‌ای دیگر اعتقاد دارند که چنین قانون‌هایی به احتمال زیاد باعث واکنش بازار در بین سرمایه‌گذاران شرکت‌های بازی‌سازی چین خواهد شد. حال باید منتظر ماند و دید این موضوع چه تأثیری در سهام این کمپانی‌ها خواهد گذاشت.

حجت‌الاسلام غلامحسین محسنی اژه‌ای رئیس دستگاه قضا در ادامه اقدامات بدیعی که در دو ماه حضور خود در ریاست قوه قضائیه انجام داده صبح دیروز به یک مجتمع قضایی رفت و از نزدیک در جریان امور قرار گرفت. اژه‌ای با حضور در مجتمع قضایی قدس در منطقه جنت‌آباد تهران، از بخش‌های مختلف این واحد قضایی بازدید و با تعدادی از مراجعین به‌صورت چهره‌به‌چهره گفت‌وگو کرد. رئیس قوه قضائیه در برخی شعب دادیاری و دادگاه‌ها نیز حضور یافت و ضمن گفت‌وگو با برخی کارکنان و قضات، در جریان میزان ورودی پرونده‌ها و روند رسیدگی به آنها، آخرین آمار پرونده‌های موجود و معوقه و مشکلات و نیاز‌های این مجموعه قرار گرفت.
به گزارش مرکز رسانه قوه قضائیه، محسنی اژه‌ای در جریان این بازدید دوساعته با حضور در شعب ویژه حل اختلاف و بررسی کارشناسی روند رسیدگی به یکی از پرونده‌ها، نظر طرفین دعوا، وکلا، قاضی و رئیس شعبه را درباره محل استقرار شورا‌های حل اختلاف جویا و در یک جلسه رسیدگی حاضر شد.
رئیس قوه قضائیه با اشاره به نظرات رئیس شعبه و طرفین دعوا با حضور شعب حل اختلاف در دادگستری‌ها و دادسرا‌ها متذکر شد: دستگاه قضا تلاش می‌کند که ارائه خدمات قضایی از نظر سهولت و سرعت دسترسی و همچنین هزینه این خدمات، به نفع ارباب رجوع باشد. محسنی اژه‌ای با اشاره به برکات صلح در جامعه، گفت: «اثری که در صلح و سازش قرار دارد، چه بسا در رسیدگی کیفری به یک پرونده وجود نداشته باشد» و حل و فصل دعاوی در شورا‌های حل اختلاف را به نفع طرفین دعوا و دستگاه قضایی دانست. وی با قدردانی از زحمات همکاران شورا‌های حل اختلاف و آمار بالای صلح و سازش در این شوراها، از کسانی که در این شورا‌ها خدمت می‌کنند خواست به هر میزان که می‌توانند با برقراری صلح و سازش از تشکیل پرونده در مراجع قضایی پیشگیری کنند.
حفظ کرامت ارباب رجوع یک وظیفه اخلاقی است
اژه‌ای در واکنش به گلایه‌های یکی از کارکنان شورای حل اختلاف از بلاتکلیفی وضعیت استخدامی و وضعیت حقوق و معیشت همکاران این شورا، گفت که با نهایی شدن لایحه شورا‌های حل اختلاف و ابلاغ آن مشکلات مذکور برطرف خواهد شد. رئیس قوه قضائیه با تأکید بر لزوم توجه به کرامت در واحد‌های قضایی گفت: حفظ کرامت ارباب رجوع، شنیدن حرف مردم و سعه صدر در برخورد با کسانی که به دستگاه عدلیه مراجعه می‌کنند، یک وظیفه اخلاقی و سازمانی است و برخورد مناسب با آن‌ها در افزایش رضایتمندی و اعتماد عمومی به نظام قضایی و مجموعه حاکمیت تأثیر بسزایی دارد.
اژه‌ای کار در مجتمع‌های قضایی را به دلیل حجم بالای مراجعات مردمی و پرونده‌های مطروحه و دشواری امر قضاوت بین طرفین دعوا، سخت دانست، اما در عین حال تأکید کرد: همکاران دستگاه قضا باید حرف طرفین دعوا را به خوبی بشنوند، مستندات را به دقت بررسی کنند و با رفتار مناسب آن‌ها را نسبت به رأیی که می‌دهند توجیه کنند. وی خاطرنشان کرد که در این صورت حتی اگر رأی به نفع یکی از طرفین دعوا نباشد، هر جا برود از نحوه برخوردی که با او می‌شود نارضایتی نخواهد داشت و خاطره بدی نسبت به دستگاه عدلیه در ذهن او شکل نمی‌گیرد.
شیرینی عدالت در گرو اجرای بموقع آن است
رئیس قوه قضائیه همچنین با ارائه توصیه‌ها و دستورات لازم برای رسیدگی سریع به پرونده‌ها و کاهش اطاله دادرسی از روند رسیدگی به پرونده‌های معوقه در مجتمع قضایی قدس ابراز خرسندی کرد و گفت: وقتی قاضی برای رضای خدا حکم کند و کار مردم را بموقع رسیدگی کند، حتماً برکات دنیوی و اخروی دارد و از مهم‌ترین برکات آن گسترش عدل در جامعه است. محسنی اژه‌ای با تأکید بر لزوم کار جهادی در رسیدگی به پرونده‌های قضایی متذکر شد که «گاهی تأخیر در رسیدگی به یک پرونده باعث می‌شود حتی اگر حق کسی به او داده شود، برای او چندان دلچسب نیست؛ چون شیرینی عدالت در گرو اجرای بموقع آن است.»
رئیس قوه قضائیه بر لزوم پایش زندان‌ها و رسیدگی به وضعیت زندانیان بعد از محکومیت نیز تأکید کرد و از دادستان و قضات خواست که وضعیت زندانیان را به صورت مستمر مورد پایش و ارزیابی قرار دهند تا کسانی که امکان استفاده از ارفاقات قانونی همچون آزادی مشروط و مرخصی دارند، بی دلیل در زندان نمانند.
با مراجعان با صبوری رفتار کنید
اژه‌ای همچنین در واکنش به گلایه یکی از مراجعین درباره هزینه‌های کارشناسی گفت: هزینه کارشناسی دارای تعرفه مشخصی است که البته ما هم به عنوان قوه قضائیه معتقدیم زیاد است و گلایه مردم بحق است و باید با کمک مجلس شورای اسلامی اصلاح شود. وی در عین حال از «احصای ضرورت کارشناسی‌ها توسط قضات»، «نظارت بر روند کارشناسی‌ها» و «اتقان نظرات کارشناسی برای جلوگیری از اعتراضات و کارشناسی‌های مکرّر» به عنوان اقدامات مهم در کاهش هزینه‌های کارشناسی یاد کرد.
اژه‌ای درباره نحوه رسیدگی به نامه‌ها و مطالبات مردمی در مجتمع قضایی هم گفت: از مسئولان قضایی می‌خواهم ضمن توسعه ارتباطات مردمی و تسریع در پاسخگویی به مطالبات مراجعان، در عین حال درنظر داشته باشند بسیاری از مراجعان به قوه قضائیه متألم هستند و دچار آسیب شده‌اند و کسانی که با آن‌ها مواجه می‌شوند باید افرادی صبور، با حوصله و دقیق باشند.
محسنی اژه‌ای افزود: کسی آسیبی دیده و به عدلیه می‌آید، به دنبال ملجأ می‌گردد و می‌خواهد هم کارش سریع انجام شود، هم درست تشخیص داده شود که موضوع چیست و از طرفی هم به دلیل آن که متألم است، نیازمند برخورد محبت آمیز است. رئیس قوه قضائیه در بخش دیگری از بازدید خود خطاب به قضات تأکید کرد: در روند بازرسی از متهمین، باید حریم شخصی و خصوصی افراد حفظ و رعایت شود.

زهره صفاری/ پس از خروج آخرین نظامی امریکایی از خاک افغانستان و پایان طولانی‌ترین مأموریت خارجی ایالات متحده، «جو بایدن» در میان هجمه عظیم انتقادات داخلی و خارجی، با نادیده گرفتن بحران یک ماه اخیر و کشته شدن ده‌ها نظامی و غیرنظامی در کابل، در دفاع از خود تصمیم برای خروج از افغانستان را «بهترین تصمیم»اش خواند و مسئولیت آن را پذیرفت.
به گزارش «نیویورک تایمز»، رئیس جمهوری امریکا که به نظر می‌رسید پس از یک ماه سخت و بحران‌زا، در تلاش برای برگرداندن ورق شرایط به سود خود و دولتش بود، کمتر از 24 ساعت پس از آخرین پرواز امریکا از کابل، در نطقی تلویزیونی از تصمیم‌اش دفاع کرد و در عین حالی که آن را به سود امریکا می‌دانست، بر تغییر شرایط رقابت در جهان و تغییر سیاست خارجی ایالات متحده تأکید کرد: «جنگ 20 ساله امریکا در افغانستان، طولانی‌ترین نبرد تاریخ امریکا به پایان رسید و ما با تخلیه بیش از 120 هزار نفر از افغانستان، بزرگترین مأموریت تاریخ هوایی کشور را به ثبت رساندیم؛ رقمی که بسیاری از کارشناسان آن را غیرممکن می‌دانستند. در حال حاضر فکر می‌کنم بین 100 تا 200 امریکایی همچنان در افغانستان هستند و قصد خروج دارند. اما هیچ ضرب‌الاجلی برای خروج این افراد تعیین نشده و ما درصدد بازگرداندن آنها هستیم.» «آنتونی بلینکن» وزیر خارجه امریکا نیز تلاش‌های دیپلماتیک را در این زمینه ادامه خواهد داد.» «بایدن» در دفاعیه خود، سیاست‌های «دونالد ترامپ» را نیز به انتقاد کشاند و ادامه داد: «رئیس جمهور پیشین امریکا توافقی با طالبان برای خروج نظامیان امریکایی تا اول مه، یعنی ماه‌ها پیش از مهلت تعیین شده ما امضا کرده بود. این توافق هیچ تعهدی را بر گردن طالبان نمی‌گذاشت اما در مقابل با تحت فشار قرار گرفتن دولت افغانستان 5 هزار زندانی طالبانی آزاد شدند و بسیاری از رهبران ارشد این گروه کنترل افغانستان را به دست گرفتند. زمانی که من به کاخ سفید آمدم؛ طالبان در اوج قدرت نظامی از سال 2001 قرار داشت بنابراین در دوراهی تعهد دولت سابق به خروج یا ماندن و آغاز جنگی دیگر؛ یک راه ساده داشتم و انتخابی واقعی را انجام دادم. چراکه نمی‌خواستم ادامه دهنده این جنگ بی‌پایان و استمرار این فرایند خروج تمام نشدنی باشم و مسئولیت این تصمیم را برعهده می‌گیرم.» وی با هشدار به شاخه جدید گروه داعش در افغانستان نیز گفت: «کار ما با شما هنوز تمام نشده است. تهدید ناشی از تروریسم وجود دارد اما تغییر کرده، پس استراتژی ما نیز باید عوض شود.»
رئیـــــس جمهـــــــوری امریـــــــکا صحبت‌هایش را به اهمیت رقابت با قدرت‌های جهان کشاند و افزود: «نکته مهمی که باید به آن توجه داشت این است که جهان در حال تغییر است و ما درگیر رقابتی جدی با چین هستیم، چالش‌های شدیدی با روسیه و در حوزه حملات سایبری و خلع سلاح هسته‌ای داریم. ما باید برای رویارویی با این چالش‌ها و رقابت‌های قرن بیست و یکم آماده باشیم. بنابراین تصمیم خروج از افغانستان تنها به این کشور مربوط نبود بلکه ما بر دوران عملیات‌های بزرگ نظامی پایان دادیم تا کشور را بازسازی کنیم. بنابراین از صمیم قلب معتقدم این تصمیمی عاقلانه، درست و بهترین برای امریکا بود.»
به نوشته «الجزیره» این تنها تقلای «بایدن» برای پنهان کردن تبعات خروج غیرمسئولانه‌اش از افغانستان نبود و او در همان روز پایان مأموریت 20 ساله کشورش در افغانستان، مصوبه تخصیص بیش از 10 میلیون دلار برای کمک به شهروندان امریکایی را که تا دو سال آینده از افغانستان بازمی‌گردند امضا کرد. اما در همین حال با وجود این تلاش‌ها و به‌رغم تعریف و تمجیدهای حامیان رئیس جمهوری، انتقادها از بایدن کمرنگ نشده و جمهوریخواهانی مانند «کوین مک کارتی» رهبر اقلیت جمهوریخواه مجلس نمایندگان به رئیس جمهور به‌خاطر رها کردن امریکایی‌ها در میان جنگ‌طلبان تروریسم اعتراض داشته و همزمان بسیاری از هم حزبی‌های او نیز بار دیگر خواستار استیضاح «بایدن» و «بلینکن» شده‌اند. در داخل افغانستان نیز انتقادات از امریکا بالا رفته، به‌طوری که به نوشته طلوع نیوز، «عبدالواحد طاقت» کارشناس سیاسی این کشور، امریکا را عامل افزایش تروریسم و قاچاق مواد مخدر و همینطور پرورش سیاستمداران فاسد و نالایق دانست. «شفیق‌الله شفیق» استاد دانشگاه افغانستان نیز گفت: «خروج غیرمسئولانه نیروهای خارجی ارزش‌هایی که بیست سال روی آن هزینه شده بود و پیشرفت‌های مردم افغانستان را در معرض تهدید و خطر قرار داد.» این تحلیل‌ها در حالی است که گزارش افشا شده از آخرین تماس تلفنی «بایدن» و «اشرف غنی»، پیش از سقوط کابل نشان می‌دهد که هر دو رئیس جمهور حتی تصور سلطه طالبان بر افغانستان را نیز نداشته‌اند.
تشکیل دولت طالبان با حضور فعال زنان
رهبران طالبان که تشکیل دولت را منوط به خروج نیروهای خارجی کرده بودند، با آغاز شمارش معکوس برای مهلت قانونی به امریکا و همپیمانانش رایزنی‌ها برای تشکیل دولت را از چند روز قبل از آن کلید زدند و سرانجام پس از خروج آخرین هواپیمای امریکا از آسمان کابل، اعلام کردند دولت دائمی و نه موقت تا پایان هفته بر سر کار می‌آید. «عباس استانکزی»، عضو ارشد هیأت طالبان در قطر به بی‌بی‌سی گفت: «دولت جدید، دولتی فراگیر است و زنان همچنان در آن نقش خواهند داشت. اما این همکاری در سطح وزیران نیست و شرط آن، همکاری نداشتن با دولت تحت حمایت امریکا است. کنترل فرودگاه کابل نیز به دست طالبان است و از دو روز آینده پروازها آغاز می‌شوند.»
در همین حال به نوشته «یورو نیوز»، «ذبیح‌الله مجاهد» سخنگوی طالبان نیز از پایان نشست سه روزه شورای رهبری این گروه در قندهار با حضور «هبت‌الله آخوندزاده» رهبر طالبان خبر داد. براساس توئیت «مجاهد»، این نشست از شنبه آغاز و همزمان با خروج امریکایی‌ها به پایان رسیده و محور آن مسائل سیاسی، امنیتی و اجتماعی و همچنین بهبود وضعیت امنیتی، سیستم اداری، شفافیت و حفاظت از بیت المال و تأسیسات بوده است.
اما در همین حال وخامت شرایط انسانی در افغانستان سازمان ملل را نیز به واکنش واداشته و «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل ضمن هشدار درباره وقوع فاجعه انسانی در این کشور، خواستار تخصیص منابع مالی برای کمک به افغانستان شده است.
تعطیلی سفارتخانه‌ها در کابل
 در حالی که شماری از کشورها مانند قطر انزوای طالبان را ریشه بی‌ثباتی‌های آتی دانسته و خواستار تعامل و همکاری سایر کشورها شده‌اند اما به گزارش «طلوع نیوز» افغانستان، با خروج نیروهای خارجی از این کشور، بسیاری از سفارتخانه در کابل تعطیل شده‌اند. ناظران علت این اقدام را بی‌ثباتی امنیتی در افغانستان عنوان کرده‌اند. در همین حال طالبان با تأکید بر استقلال افغانستان و تکرار وعده تأمین امنیت خارجی‌ها، از کشورهای دنیا و منطقه خواستند تا فعالیت‌های دیپلماتیک خود را در افغانستان از سر بگیرند. «ذبیح‌الله مجاهد»، سخنگوی طالبان حتی از امریکا نیز دعوت به همکاری کرد: «امریکا تاکنون تنها حضور دیپلماتیک داشت اما ما توقع داریم این کشور با بازگشایی سفارتخانه‌اش در بخش بازرگانی نیز با ما همکاری داشته باشد.» اقدام کشورها برای تعطیلی سفارتخانه‌هایشان در حالی رخ داده که در دو دهه قبل، 46 سفارتخانه در افغانستان فعالیت داشتند.

حامد جیرودی / تیم ملی فوتبال ایران از ساعت 20:30 امشب و در اولین مسابقه‌اش از مرحله سوم مقدماتی جام جهانی 2022 قطر در ورزشگاه آزادی تهران به مصاف سوریه می‌رود. دیداری حساس که پیروزی در آن می‌تواند یوزها را به کسب موفقیت در دیدارهای آینده‌اش در مسیر صعود به جام جهانی امیدوار سازد. ملی‌پوشان فوتبال کشورمان در حالی راهی این مرحله شده‌اند که خردادماه با  4 پیروزی حساس مقابل هنگ‌کنگ، بحرین، کامبوج و عراق توانستند به عنوان تیم اول گروهشان به مرحله سوم مقدماتی جام جهانی صعود کنند و حالا باید بازی‌های خود را در گروهی آغاز کنند که به غیر از سوریه، امارات، عراق، لبنان و کره جنوبی هم در آن قرار دارند. تیم ملی در شرایطی در اولین بازی‌اش در گروه A میزبان است که بازی‌اش در ورزشگاه آزادی در‌هاله‌ای از ابهام قرار داشت ولی در نهایت کنفدراسیون فوتبال آسیا مجوز میزبانی ایران در این بازی را صادر کرد. هر چند که این موضوع با انتقاد نزار محروس سرمربی سوریه هم روبه‌رو شد و او کنفدراسیون فوتبال آسیا را به جانبداری از ایران متهم کرد! اما به هر حال، این میزبانی یک امتیاز بزرگ برای تیم ملی محسوب می‌شود. شاگردان دراگان اسکوچیچ در شرایطی در این مسابقه به میدان می‌روند که این مربی کروات به همراه وحید ‌هاشمیان دستیارش به دلیل ابتلا به کرونا در تمرینات تیم ملی غایب بودند و در پایان این مینی کمپ هم ملادن زگانیر مربی دروازه‌بان‌های تیم ملی هم به ویروس کووید 19 مبتلا شد. با این حال، ملی‌پوشان کارشان را زیر نظر ماریو تات دستیار اسکوچیچ دنبال کرده‌اند و ابراهیم میرزاپور، کریم باقری و مهرداد خانبان هم به کادرفنی تیم ملی اضافه شده‌اند تا هدایت ملی‌پوشان را برعهده داشته باشند و هواداران هم امیدوارند تیم کشورمان همانند مرحله قبل و با وجود اینکه بازی تدارکاتی هم نداشته، در اولین گامش در این مرحله از مقدماتی جام جهانی به پیروزی برسد. اما سوریه هم تیمی است که به هیچ عنوان نمی‌توان آن را حریفی دست و پا بسته دانست. این تیم همواره حریفی چغر بوده که در مرحله قبل با 7 برد و یک شکست بالاتر از چین به عنوان صدرنشین از گروهشان صعود کردند. این تیم برای بازی با ایران عمر السوما مهاجم مطرح خود و عمرو میدانی مدافعش را به دلیل مصدومیت در اختیار ندارد ولی دیگر مهاجم این تیم یعنی عمر خربین خودش را به تهران رساند و امید گلزنی این تیم محسوب می‌شود. ایران هم در این بازی سردار آزمون را به دلیل دو اخطاره بودن در اختیار ندارد و بازیکنانی مانند احسان حاج صفی، مرتضی پورعلی گنجی، سید مجید حسینی، کاوه رضایی و علی کریمی هم به دلیل مصدومیت به این اردو نرسیدند اما تیم ملی آنقدر ستاره دارد که جایگزین آنها شوند. لژیونرهایی مانند مهدی طارمی، کریم انصاری فرد، علی قلی زاده، علیرضا جهانبخش، سامان قدوس، شجاع خلیل‌زاده، مهدی قایدی و احمد نوراللهی که همه آنها می‌توانند در ترکیب تیم ملی بدرخشند. قضاوت این مسابقه را ریوجی ساتو داور مشهور ژاپنی برعهده دارد. داوری که یک بار در مقدماتی جام جهانی هم بازی ایران و سوریه را سوت زد که با تساوی 2-2 به پایان رسید و حالا هم همه علاقه‌مندان به فوتبال ایران امیدوارند تا پیروزی خوب و ارزشمند برای تیم ملی رقم بخورد.