ارسال دیدگاه
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
سخن روز
امام محمد باقر(ع): سه چیز از خصلتهای نیک دنیا و آخرت است: از کسی که به تو ستم کرده است گذشت کنی، به کسی که از تو بریده است بپیوندی و هنگامی که با تو به نادانی رفتار شود، بردباری کنی. بحارالانوار، داراحیاء الترا العربی ، ج 75، ص 173
عباس خامهیار: گل آقا یکی از نامآورترین طنزپردازان سیاسی تاریخ معاصر است
همچنان از صابری بهعنوان یکی از نامآورترین طنزپردازان سیاسی تاریخ معاصر ایران یاد میشود که سالیان درازی در عرصه مطبوعات به فعالیت و قلمزنی پرداخت. او مردی با اخلاقی والا، خوشمشرب و بسیار دوستداشتنی بود. در نخستین برخورد، انسانها را با هر سن و موقعیتی که داشتند، بشدت جذب خود میکرد. او در عین حال فردی روشنفکر، انقلابی و متعهد بود. انتقادهای طنزآمیز سیاسی و اجتماعی و فرهنگی و گعدههای گلآقاییاش با همکاران و دوستان در عین جدی بودن در انجام کارها، پس از گذشت حدود چهار دهه همچنان برایم خاطرهانگیز و زیبا در ذهنم نقش بسته است.
بخشی از گفتههای رایزن فرهنگی ایران در لبنان به مناسبت هشتادمین زادروز کیومرث صابری/ایسنا
بخشی از گفتههای رایزن فرهنگی ایران در لبنان به مناسبت هشتادمین زادروز کیومرث صابری/ایسنا
محرومیتزدایی فرهنگی و بسترسازیهای لازم
ابراهیم مختارزاده
پژوهشگر
یکی از استوانههای فرهنگی که میتواند نقش مهمی را در محرومیتزدایی، چه فرهنگی و... در استانهای محروم یا به اصطلاح کمبرخوردار داشته باشد توجه به مراکز فرهنگی و هنری است و ایجاد بافت و ساختی مناسب برای ترغیب و تشویق مردم به میهمان این مراکز شدن. بسیاری این سؤال را مطرح میکنند که آیا ناکامی نسبی این مراکز در فراهم آوردن خدمات مناسب برای بخشهای محروم جامعه، نتیجه مسائل درونی این مراکز، یا بهاصطلاح عدم جذابیت است یا این دلایل را باید در عدم تمایل مردم برای وقت گذرانی در این مراکز جمع بست؟ هر کدام از این دوبخش، باهم یا مستقل مورد بحث قرار بگیرند به عقیده من یک مسأله کلان را باید پاسخ بدهند. در واقع مسأله اینجاست که اگر در سراسر کشور، مراکز فرهنگی برای تمام اقشار و سطوح جامعه تولید و پخش برنامه داشته باشند، در وهله اول همهگیری و شمول لازم اتفاق خواهد افتاد. واقعیت این است که اگر در استانهای محروم، بسترهای فرهنگی مثل سینما، تئاتر، کتابخانه و... هم وجود داشته باشد، نسبتاً این وجود یک وجود کجدار و مریز است که شاید سالهاست از بهروزرسانی کمی و کیفی آنها گذشته است. در جامعه کنونی، تنوع اجتماعی و اقتصادی، ابعادی فرهنگی، نسلی و جغرافیایی پیدا کرده و انتظارها از خدمات دولتی در زمینه سازماندهی مجدد، ارزیابی عملکرد و بازنگری پیوسته بودجهها به شکل فزایندهای بیشتر شده است. آموزش امروزه به موضوع مباحث روزمره تبدیل شده و عرصههایی مانند آموزش و رفاه کودکان، کیفیت آموزش متوسطه و هزینه و پرداختهای آموزش عالی را دربرگرفته است. مثلاً یادگیری مادامالعمر، دیگر تنها از جنبه تفریح و فراغت توجیه نمیشود و فرهنگ و آموزش اگر چه توأمان اما مستقل از هم به یک نتیجه واحد رهنمون میشوند و در این بین نقش وزارتخانهای مهم مثل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نقشی بیبدیل میتواند باشد؛ آنهم در بحث فرهنگسازی و ساری و جاری کردن هنر و فرهنگ در بطن جوامع کمبرخوردار. بهعقیده من برای چنین حرکتی، یعنی آنچه محرومیتزدایی فرهنگی میتوانیم نامش را بگذاریم باید به زیرساختهای فرهنگی و اجتماعی آن، حتی در بحث احداث، مرمت و گسترش مراکز هم دقت شود. مثلاً در چنین طرحهایی حتماً باید از مردم محلی و نخبگان همان شهر و استان مشاوره گرفته شود و خود آنها در کلیات و جزئیات این طرح سهیم شوند. یک مرکز فرهنگی و هنری فعال و سرزنده در یک شهر میتواند به جامعه شهری و یا روستایی در آن منطقه کمک کند تا مهارتها و اعتماد و اطمینانشان را توسعه بخشند و این مهم به بهبود سرزندگی اجتماعی و امید به آینده نیز حتماً کمک میکند. باید این موضوع را در نظر گرفت که مراکز فرهنگی و هنری باید دربرگیری اجتماعی را دغدغه اساسی خود قرار دهند و از این طریق است که اطمینان حاصل میشود که صدای گروههای محروم به واسطه نقش مشاورهای مؤثر آنها شنیده خواهد شد و همچنین نیاز به توسعه خدمات جدید برای اجتماعات جدید به رسمیت شناخته میشود. این مراکز فرهنگی میتوانند نقش رهبری اجتماعی را در مناطق مورد نظر ایفا کنند و گروههایی مانند کودکان، مسافران، اقلیتهای قومی و سایر گروهها را زیر چتر حمایت خود بگیرند و محملی باشند برای رشد و تربیت نخبگان و هنرمندان آینده. این امید، یعنی توجه به شهرها و استانهای محروم و کمبرخوردار حالا دوباره احیا شده و باید دید که در ادامه چگونه پیش خواهد رفت و بهبار خواهد نشست و امیدواریهای بیش از امیدواری قدم اول، ظرفیتشناسی و ظرفیتسازی و تداوم در چنین حرکتهایی است و نه صرفاً ساختوساز ساختمانهایی جدید که خالی از رفت و آمد باشند و خروجیهاشان هیچ باشد.
بیایید بلند بلند کتاب بخوانیم
زهره نیلی
روزنامهنگار
زمانی که بچهها به مدرسه میروند، فصل تازهای از کتاب زندگیشان آغاز میشود. حالا دیگر پدر و مادرها نیستند که کودکان را به کتاب خواندن تشویق میکنند. بلکه آموزگاران هم نقش مهم و پررنگی در این زمینه دارند.
آموزگارانی که باید روشهای کهنه و نخنمای آموزشی را رها و بهجای آنکه ذهن بچهها را درگیر دانستههایی کنند که بهکارشان نمیآید و تأثیری در زندگی و آیندهشان ندارد، تخیل بچهها را پرورش دهند و کلاس را به فضایی امن و لذتبخش تبدیل کنند.
بیگمان کتاب خواندن و قصه گفتن برای بچهها، یکی از روشهای نوین آموزشی است که شوق یادگیری را در آنها افزایش میدهد. بنابراین آموزگاران برای یاد دادن مطالب درسی به دانشآموزان خود، میتوانند از این روش بهره ببرند و برای بچهها قصه بگویند و کتاب بخوانند؛ آنهم در روزگار کنونی که پدر و مادرها فرصت چندانی برای این کار ندارند.
پس آموزگاران میتوانند یک کتاب را انتخاب و برای دانشآموزان بلندخوانی کنند تا شوق سوادآموزی را در آنها بالا ببرند. پدر و مادرها هم میتوانند از همین الگو بهره ببرند زیرا گوش دادن به کسی که درست و روان، قصه و داستان میخواند هم موجب تقویت مهارتهای خواندن در بچهها میشود هم روحیه فعالیت گروهی را در آنها افزایش میدهد.
اصلاً پدر و مادرها و بزرگترها با کتابخوانی برای بچهها، آن هم به شیوه درست، هم آنها را به خواندن تشویق میکنند هم آنها را سوار بر بال خیال به سرزمین قصهها و حکایت های جذاب و رنگارنگ میبرند. در این دنیاست که میتوانند مفاهیم مختلف را به طور غیرمستقیم به کودکان آموزش دهند.
پس پدر و مادرها، حتی خواهر و برادرهای بزرگتر میتوانند گروههای کتابخوانی تشکیل دهند و به شکل گروهی با بچهها کتاب بخوانند. اصلاً در این روز و روزگار که دیدارها و معاشرتها، بهخاطر کرونا کمتر شده، خانوادهها میتوانند گروههای مجازی تشکیل دهند و کتاب بخوانند و قصه تعریف کنند.یا اعضای یک خانواده، ساعتی از روز را دور هم بنشینند و آن زمان را به کتابخوانی و گفتوگو درباره کتاب اختصاص دهند. این مسأله باعث میشود تا هم زمان بیشتری را با بچهها بگذرانند هم آنها را به مطالعه تشویق کنند.
روزنامهنگار
زمانی که بچهها به مدرسه میروند، فصل تازهای از کتاب زندگیشان آغاز میشود. حالا دیگر پدر و مادرها نیستند که کودکان را به کتاب خواندن تشویق میکنند. بلکه آموزگاران هم نقش مهم و پررنگی در این زمینه دارند.
آموزگارانی که باید روشهای کهنه و نخنمای آموزشی را رها و بهجای آنکه ذهن بچهها را درگیر دانستههایی کنند که بهکارشان نمیآید و تأثیری در زندگی و آیندهشان ندارد، تخیل بچهها را پرورش دهند و کلاس را به فضایی امن و لذتبخش تبدیل کنند.
بیگمان کتاب خواندن و قصه گفتن برای بچهها، یکی از روشهای نوین آموزشی است که شوق یادگیری را در آنها افزایش میدهد. بنابراین آموزگاران برای یاد دادن مطالب درسی به دانشآموزان خود، میتوانند از این روش بهره ببرند و برای بچهها قصه بگویند و کتاب بخوانند؛ آنهم در روزگار کنونی که پدر و مادرها فرصت چندانی برای این کار ندارند.
پس آموزگاران میتوانند یک کتاب را انتخاب و برای دانشآموزان بلندخوانی کنند تا شوق سوادآموزی را در آنها بالا ببرند. پدر و مادرها هم میتوانند از همین الگو بهره ببرند زیرا گوش دادن به کسی که درست و روان، قصه و داستان میخواند هم موجب تقویت مهارتهای خواندن در بچهها میشود هم روحیه فعالیت گروهی را در آنها افزایش میدهد.
اصلاً پدر و مادرها و بزرگترها با کتابخوانی برای بچهها، آن هم به شیوه درست، هم آنها را به خواندن تشویق میکنند هم آنها را سوار بر بال خیال به سرزمین قصهها و حکایت های جذاب و رنگارنگ میبرند. در این دنیاست که میتوانند مفاهیم مختلف را به طور غیرمستقیم به کودکان آموزش دهند.
پس پدر و مادرها، حتی خواهر و برادرهای بزرگتر میتوانند گروههای کتابخوانی تشکیل دهند و به شکل گروهی با بچهها کتاب بخوانند. اصلاً در این روز و روزگار که دیدارها و معاشرتها، بهخاطر کرونا کمتر شده، خانوادهها میتوانند گروههای مجازی تشکیل دهند و کتاب بخوانند و قصه تعریف کنند.یا اعضای یک خانواده، ساعتی از روز را دور هم بنشینند و آن زمان را به کتابخوانی و گفتوگو درباره کتاب اختصاص دهند. این مسأله باعث میشود تا هم زمان بیشتری را با بچهها بگذرانند هم آنها را به مطالعه تشویق کنند.
جواد مجابی و کبری سعیدی در وزن دنیا
سجاد گودرزی
شاعر
شماره شانزدهم ماهنامه «وزن دنیا» با تیتر «ملاح رؤیاها» مروری بر جهان شعری جواد مجابی و همچنین پروندهای در مورد شعر و زندگی کبری سعیدی (شهرزاد) منتشر شد. در این شماره وزن دنیا میتوانیم از شاعران استانهای خوزستان، تهران، کرمانشاه، کهگیلویه و بویراحمد، گیلان، لرستان و یزد شعر بخوانیم. علاوه بر شعر این استانها، دو بخش «آنسوی مرزها» و «کارنامه»، بخش اول بازتابدهنده شعر شاعران ایرانی خارج از کشور و بخش دوم، منعکسکننده شعر شاعران کارگاه آرش نصرت اللهی است. در بخش «تعریف و تبصره» این شماره پروندهای درباره جواد مجابی و کارنامه شعریاش میخوانیم. از نویسندگان این پرونده میتوان به حافظ موسوی، داوود سعیدی، آنوشا نیکسرشت، رضا رحمتیراد و پروین فراهانی اشاره کرد. همچنین در این بخش سیدفرزام حسینی گفتوگویی داشته با جواد مجابی درباره جهان شعریاش و حضور مستمر و قریب 60 سالهاش در شعر و حوزههای دیگر هنر. بخش «حرفهای همسایه» این شماره با تیتر «گمشده در هزار و یکشب» پروندهای است درباره کبری سعیدی (شهرزاد) با سیری در شعر و زندگی او با نوشتههایی از راد قنبری، سیدحمید شریفنیا، بهزاد خواجات، بنفشه حجازی، روجا چمنکار، گلاله هنری و شهاب نادری مقدم. همچنین در این بخش «وزن دنیا» گفتوگویی داشته با کبری سعیدی درباره زندگی و سالها فعالیتش در حیطههای مختلف از جمله تئاتر، سینما، ادبیات و بخصوص شعر. سرمقاله نیز به قلم پوریا سوری و با عنوان «مظاهرات سلمیه» درآمدی است به بخش ویژه این شماره با اشعاری از شاعران استان خوزستان با محوریت آب، توسعه و زندگی در این استان. در بخش «صندوق پستی» نیز میخوانیم: نگاهی گذرا به کارنامه شعری مایکل مارچ شاعر امریکایی ساکن جمهوری چک به قلم ابوالقاسم اسماعیلپور مطلق و یادداشتی از سیلویا سلمانپور درباره سالهای آخر زندگی اسماعیل شاهرودی.
شماره شانزدهم «وزن دنیا»، در ١٨٨ صفحه و به قیمت ۶٠ هزار تومان از امروز در کتابفروشیها و کیوسکهای مطبوعاتی معتبر در دسترس مخاطبان شعر است و علاقهمندان میتوانند برای آگاهی از مراکز خرید مجله به آدرس اینستاگرام و تلگرام مجله با عنوان @vaznedonya مراجعه یا از سایت مجله www.vaznedonya.ir کسب آگاهی کنند. پوریا سوری صاحبامتیاز و مدیرمسئول و علی مسعودینیا سردبیر وزندنیا هستند.
شاعر
شماره شانزدهم ماهنامه «وزن دنیا» با تیتر «ملاح رؤیاها» مروری بر جهان شعری جواد مجابی و همچنین پروندهای در مورد شعر و زندگی کبری سعیدی (شهرزاد) منتشر شد. در این شماره وزن دنیا میتوانیم از شاعران استانهای خوزستان، تهران، کرمانشاه، کهگیلویه و بویراحمد، گیلان، لرستان و یزد شعر بخوانیم. علاوه بر شعر این استانها، دو بخش «آنسوی مرزها» و «کارنامه»، بخش اول بازتابدهنده شعر شاعران ایرانی خارج از کشور و بخش دوم، منعکسکننده شعر شاعران کارگاه آرش نصرت اللهی است. در بخش «تعریف و تبصره» این شماره پروندهای درباره جواد مجابی و کارنامه شعریاش میخوانیم. از نویسندگان این پرونده میتوان به حافظ موسوی، داوود سعیدی، آنوشا نیکسرشت، رضا رحمتیراد و پروین فراهانی اشاره کرد. همچنین در این بخش سیدفرزام حسینی گفتوگویی داشته با جواد مجابی درباره جهان شعریاش و حضور مستمر و قریب 60 سالهاش در شعر و حوزههای دیگر هنر. بخش «حرفهای همسایه» این شماره با تیتر «گمشده در هزار و یکشب» پروندهای است درباره کبری سعیدی (شهرزاد) با سیری در شعر و زندگی او با نوشتههایی از راد قنبری، سیدحمید شریفنیا، بهزاد خواجات، بنفشه حجازی، روجا چمنکار، گلاله هنری و شهاب نادری مقدم. همچنین در این بخش «وزن دنیا» گفتوگویی داشته با کبری سعیدی درباره زندگی و سالها فعالیتش در حیطههای مختلف از جمله تئاتر، سینما، ادبیات و بخصوص شعر. سرمقاله نیز به قلم پوریا سوری و با عنوان «مظاهرات سلمیه» درآمدی است به بخش ویژه این شماره با اشعاری از شاعران استان خوزستان با محوریت آب، توسعه و زندگی در این استان. در بخش «صندوق پستی» نیز میخوانیم: نگاهی گذرا به کارنامه شعری مایکل مارچ شاعر امریکایی ساکن جمهوری چک به قلم ابوالقاسم اسماعیلپور مطلق و یادداشتی از سیلویا سلمانپور درباره سالهای آخر زندگی اسماعیل شاهرودی.
شماره شانزدهم «وزن دنیا»، در ١٨٨ صفحه و به قیمت ۶٠ هزار تومان از امروز در کتابفروشیها و کیوسکهای مطبوعاتی معتبر در دسترس مخاطبان شعر است و علاقهمندان میتوانند برای آگاهی از مراکز خرید مجله به آدرس اینستاگرام و تلگرام مجله با عنوان @vaznedonya مراجعه یا از سایت مجله www.vaznedonya.ir کسب آگاهی کنند. پوریا سوری صاحبامتیاز و مدیرمسئول و علی مسعودینیا سردبیر وزندنیا هستند.
منابع نهضت عاشورا-17
مقتل خوارزمی، اثری مورد اعتماد
اسماعیل علوی
دبیر گروه پایداری
«مقتل خوارزمی» با عنوان اصلی«مقتل الحسین(ع)»کتابی به زبان عربی تألیف موفق بن احمد خوارزمی(567-484 ق)از عالمان اهل سنت است. این کتاب به رغم عنوانش که مقتل است، اثری در موضوع تاریخ وسیره بوده و علاوه بروقایع نهضت حسینی(ع) از ابتدا تا انتها و پیامدهای آن همچون قیام توابین بویژه قیام مختار، فصل مفصلی از فضایل اهل بیت رسول خدا(ص) را نیز شامل میشود. مقتل خوارزمی با شیوه روایی نگارش یافته وبا ذکر سلسله راویان با وجودی که مؤلفش عالمی سنی مذهب است، اما گزارشهای کتاب مورد توجه بسیاری از عالمان شیعه قراردارد و ترجمه آن با عنوان «شرح غم حسین(ع)» منتشر شده است. خوارزمی عالمی فقیه، محدث، خطیب، ادیب، شاعر، سیره نگار و مورخی چیره دست بوده وازدیگر آثار او میتوان به «مناقب الامام ابی حنیفه»، «ردّ الشمس لأمیر المؤمنین»، «قضایا الامیرالمؤمنین»، «مقتل امیرالمؤمنین»، «مقتل الامام السبط الشهید»، «المسانید علی النجاری»، «دیوان شعر» و«فضایل امیرالمؤمنین(ع)» معروف به مناقب اشاره کرد.
برخی روایات مقتل خوارزمی کوتاه و برخی بسیار مفصل و طولانی است. بخش عمده گزارش این کتاب از آغاز تا مرحله رسیدن کاروان حسینی(ع) به کربلا به نقل از کتاب الفتوح ابن اعثم (م314 ق) است. ولی حوادث روز عاشورا را به نقل از ابو مخنف (م157ق) و سایرراویان و مورخان آورده است.
نقلهای خوارزمی ازکتاب الفتوح ابن اعثم عین عبارات وی نیست، بلکه با تغییراتی همراه است اما این تغییرات به گونهای نیست که معنا و مفهوم را تغییر داده باشد. صاحبنظران دلیل آن را اینگونه توضیح دادهاند. اول آنکه کتاب الفتوح ابن اعثم دارای نسخههای متعدد و تا اندازه ای متفاوت از یکدیگر با اضافات و کاستیهایی است. نمونه بارز در این ارتباط، وجود تفاوتهایی در اشعار آورده شده به مناسبت حوادث مختلف در کتاب ابن اعثم با مقتل خوارزمی به لحاظ کمی و محتوایی است. همچنین احتمال دارد برخی از اضافات مقتل خوارزمی به این علت باشد که نسخه کاملتری از فتوح، نزد خوارزمی بوده است.
دوم آنکه خوارزمی خطیب و اهل منبر بوده و با تأثیرپذیری از چنین منصب و حرفهای، با نقل به مضمون گزارشهای ابن اعثم، به تغییر کمی و در برخی موارد، تغییر کیفی آنها پرداخته تا گزارشهای این حادثه، منطقیتر، پذیرفتنیتر و برای خواننده جذابتر باشد. البته این کار در بسیاری از موارد، تا اندازهای بوده که موجب تحریف اصل موضوع نشود. سوم آنکه طبیعت بسیاری از حوادث و قضایای تاریخی چنین است که وقتی گرد و غبار گذشت زمان بر آنها مینشیند و نویسندگان قرون بعدی پا به عرصه حیات علمی گذاشته، به بازنگاری آنها میپردازند، اضافات و شاخ و برگهایی بر اصل حادثه میافزایند که در گزارشهای اولیه، وجود نداشته است. برهمین سیاق خوارزمی گاهی اخباری از ابومخنف روایت کرده است که در مقایسه با اخبار منابع معتبر پیشین، تفاوتها و زیادتهایی دارد.
در هر حال این افزودنها در حدی نیست که به اعتبار اثر ومؤثر لطمه وارد کرده واز اهمیت مقتل خوارزمی نزد عالمان مذهب امامیه بکاهد. ارزش و اهمیت مقتل خوارزمی در چند چیز است. نخست قدمت آن که بربسیاری از مقاتل همانند لهوف حدود یک قرن تقدم دارد. دیگرآنکه نقل آن از منبعی کهن چون کتاب الفتوح است. تأکید خوارزمی در مقتل الحسین بر این است که از ابناعثم روایت کند. موضع غیرشیعی خوارزمی، از دیگر امتیازات این اثر است. خوارزمی با آنکه از عالمان اهل سنت است، اما کتابش در میان شیعیان ازجایگاه خوبی برخوردار ومؤلفان امامی مذهب، از قدیم، روایات او را در کتاب خود آوردهاند. نسخهای خطی از این کتاب در کتابخانه خاندان ثقة الاسلام تبریزی در تبریز به خط محمد بن حسین عمیدی نجفی نگهداری میشود.
سایر منابع مقتل خوارزمی عبارتند از: جارالله محمود بن عمر زمخشری (م۵۳۸ ق)، ابومنصور شهردار بن شیرویه دیلمی (م۵۵۸ ق)، حسن بن احمد عطار همدانی (م۵۴۴ ق) و ابوالحسن علی بن احمد عاصمی (زمان فوتش ثبت نشده اما براساس قرائن بسیاردر قرنهای چهارم و پنجم در بغداد و کوفه میزیسته است).
دبیر گروه پایداری
«مقتل خوارزمی» با عنوان اصلی«مقتل الحسین(ع)»کتابی به زبان عربی تألیف موفق بن احمد خوارزمی(567-484 ق)از عالمان اهل سنت است. این کتاب به رغم عنوانش که مقتل است، اثری در موضوع تاریخ وسیره بوده و علاوه بروقایع نهضت حسینی(ع) از ابتدا تا انتها و پیامدهای آن همچون قیام توابین بویژه قیام مختار، فصل مفصلی از فضایل اهل بیت رسول خدا(ص) را نیز شامل میشود. مقتل خوارزمی با شیوه روایی نگارش یافته وبا ذکر سلسله راویان با وجودی که مؤلفش عالمی سنی مذهب است، اما گزارشهای کتاب مورد توجه بسیاری از عالمان شیعه قراردارد و ترجمه آن با عنوان «شرح غم حسین(ع)» منتشر شده است. خوارزمی عالمی فقیه، محدث، خطیب، ادیب، شاعر، سیره نگار و مورخی چیره دست بوده وازدیگر آثار او میتوان به «مناقب الامام ابی حنیفه»، «ردّ الشمس لأمیر المؤمنین»، «قضایا الامیرالمؤمنین»، «مقتل امیرالمؤمنین»، «مقتل الامام السبط الشهید»، «المسانید علی النجاری»، «دیوان شعر» و«فضایل امیرالمؤمنین(ع)» معروف به مناقب اشاره کرد.
برخی روایات مقتل خوارزمی کوتاه و برخی بسیار مفصل و طولانی است. بخش عمده گزارش این کتاب از آغاز تا مرحله رسیدن کاروان حسینی(ع) به کربلا به نقل از کتاب الفتوح ابن اعثم (م314 ق) است. ولی حوادث روز عاشورا را به نقل از ابو مخنف (م157ق) و سایرراویان و مورخان آورده است.
نقلهای خوارزمی ازکتاب الفتوح ابن اعثم عین عبارات وی نیست، بلکه با تغییراتی همراه است اما این تغییرات به گونهای نیست که معنا و مفهوم را تغییر داده باشد. صاحبنظران دلیل آن را اینگونه توضیح دادهاند. اول آنکه کتاب الفتوح ابن اعثم دارای نسخههای متعدد و تا اندازه ای متفاوت از یکدیگر با اضافات و کاستیهایی است. نمونه بارز در این ارتباط، وجود تفاوتهایی در اشعار آورده شده به مناسبت حوادث مختلف در کتاب ابن اعثم با مقتل خوارزمی به لحاظ کمی و محتوایی است. همچنین احتمال دارد برخی از اضافات مقتل خوارزمی به این علت باشد که نسخه کاملتری از فتوح، نزد خوارزمی بوده است.
دوم آنکه خوارزمی خطیب و اهل منبر بوده و با تأثیرپذیری از چنین منصب و حرفهای، با نقل به مضمون گزارشهای ابن اعثم، به تغییر کمی و در برخی موارد، تغییر کیفی آنها پرداخته تا گزارشهای این حادثه، منطقیتر، پذیرفتنیتر و برای خواننده جذابتر باشد. البته این کار در بسیاری از موارد، تا اندازهای بوده که موجب تحریف اصل موضوع نشود. سوم آنکه طبیعت بسیاری از حوادث و قضایای تاریخی چنین است که وقتی گرد و غبار گذشت زمان بر آنها مینشیند و نویسندگان قرون بعدی پا به عرصه حیات علمی گذاشته، به بازنگاری آنها میپردازند، اضافات و شاخ و برگهایی بر اصل حادثه میافزایند که در گزارشهای اولیه، وجود نداشته است. برهمین سیاق خوارزمی گاهی اخباری از ابومخنف روایت کرده است که در مقایسه با اخبار منابع معتبر پیشین، تفاوتها و زیادتهایی دارد.
در هر حال این افزودنها در حدی نیست که به اعتبار اثر ومؤثر لطمه وارد کرده واز اهمیت مقتل خوارزمی نزد عالمان مذهب امامیه بکاهد. ارزش و اهمیت مقتل خوارزمی در چند چیز است. نخست قدمت آن که بربسیاری از مقاتل همانند لهوف حدود یک قرن تقدم دارد. دیگرآنکه نقل آن از منبعی کهن چون کتاب الفتوح است. تأکید خوارزمی در مقتل الحسین بر این است که از ابناعثم روایت کند. موضع غیرشیعی خوارزمی، از دیگر امتیازات این اثر است. خوارزمی با آنکه از عالمان اهل سنت است، اما کتابش در میان شیعیان ازجایگاه خوبی برخوردار ومؤلفان امامی مذهب، از قدیم، روایات او را در کتاب خود آوردهاند. نسخهای خطی از این کتاب در کتابخانه خاندان ثقة الاسلام تبریزی در تبریز به خط محمد بن حسین عمیدی نجفی نگهداری میشود.
سایر منابع مقتل خوارزمی عبارتند از: جارالله محمود بن عمر زمخشری (م۵۳۸ ق)، ابومنصور شهردار بن شیرویه دیلمی (م۵۵۸ ق)، حسن بن احمد عطار همدانی (م۵۴۴ ق) و ابوالحسن علی بن احمد عاصمی (زمان فوتش ثبت نشده اما براساس قرائن بسیاردر قرنهای چهارم و پنجم در بغداد و کوفه میزیسته است).
هنرمندان در فضای مجازی
واکنشها به انتشار خبر حذف رشته تئاتر هنرستان دخترانه سوره، در فضای مجازی هنرمندان ادامه دارد و تعداد زیادی از اهالی فرهنگ و هنر در روزهای گذشته به حمایت از علاقهمندان این رشته و حق تحصیل آنها پرداختهاند. حمیدرضا نعیمی، نویسنده و کارگردان و بازیگر تئاتر یکی از چهرههایی است که روز گذشته در صفحه اینستاگرامش اعلام کرد درصورت حذف نشدن رشته نمایش در هنرستان دخترانه سوره، حاضر است یکسال بهصورت رایگان تدریس کند. واکنشها به درگذشت دو روزنامهنگار و فعال رسانه و اتفاقات افغانستان از دیگر موضوعات مشترک و پربحث فضای مجازی بود.
میرویم به داغ بلندبالایی
صبح روز یکشنبه، هفتم شهریورماه، با دو خبر تلخ برای فعالان رسانه آغاز شد. صولت فروتن سردبیر سابق نشریه قوه قضائیه که با روزنامههای کیهان و جام جم هم همکاری داشت به علت ایست قلبی درگذشت. کاربران در توئیتر درباره صولت فروتن نوشتند: «هر روزمان با عزا آغاز میشود. صولت فروتن؛ رفیق عزیز وروزنامهنگار حرفهای ودغدغهمند براثر سکته قلبی درگذشت. او دیروز درآخرین پست اینستاگرام خود نوشت: چیزی کم است! باید آرام بگیرم؛ اما نمیشود. کمی راه میروم، مینشینم. نفسی میگیرم، باید خودم رابه ساحل یک دریای آرام برسانم اما کار سختی است»، «به روز واقعه تابوت ما ز سرو کنید، که میرویم به داغ بلندبالایی، لعنت به صبحی که با بستن چشمهای درخشان صولت فروتن آغاز شود. خداحافظ رفیق قدیمی»، «ما فکر میکردیم شاید فردا روز بهتری باشد. فردا اما امروز بود. صبحی که با خبر رفتن صولت فروتن روزنامه نگار سابق با ایست قلبی شروع شد. کی قراره یکی بیاد بگه بسه دیگه بیدار شید. این همه رفتن کابوس بود و تموم شد.»
خبر تلخ دیگر درباره مایا شرفی خبرنگار فرهنگی و فعال رسانهای که با روزنامه همشهری و خبرگزاری صبا همکاری داشت. او در 39 سالگی بهدلیل ابتلا به کرونا در بیمارستان درگذشت. دوستان او در توئیتر درباره او نوشتند: «مایا جون میشه باز زنگ بزنی و بگی شرمین این دفعه که رفتی بلوچستان منم میام.»، «داشتم تایملاین رو مرور میکردم و حالا همینجوری خیره موندم به این تصویر؛ باورم نمیشه که صبح روز بستری مایا پیغام داد که دعا کن سالم بیرون بیام و هی سر به سرش گذاشتم و حالا تمام! » و... این عبارات بخشی از واکنش اهالی رسانه به درگذشت همکارانشان بود.
چهرهها
کیومرث مرادی نمایشنامهنویس و کارگردان تئاتر در تازهترین پست صفحه اینستاگرامش روایتی غریب از درگیری خانوادهاش با کرونا به اشتراک گذاشته: «انگار هزار سال نبودم، سرگردانم، برای اولین بار در شهری که به دنیا اومدم نمیتونستم جایی برم. خونه خودم نمیشد، پانی هنوز دوره کروناش تموم نشده، خونه مامان خطرناک بود خونه مژگان خواهرم و بقیه هم همینطور. رفتم هتل! مسئول هتل منو برد تو یک اتاق در طبقه ۱۲ و از اونجا، همه شهر رو دارم نگاه میکنم! با هر کی حرف میزنم یا خودش یا خانوادهاش درگیر بیماری کروناست. ساعت ۳ صبح هستش و من که بیخوابام به چراغهای شهرم نگاه میکنم و از خودم میپرسم کجام؟ خیلی سخته، سخت بود، که کسی رو که دوست داری نتونی در آغوش بگیری اونم بعد از ۴۵ روز درد و سختی. چراغ رو خاموش میکنم کمی هنوز درد دارم به خاطر اون عمل لعنتی و بیرون انداختن اون جونور مزاحم. دلم سیگار خواست یادم افتاد سه ساله با افتخار ترک کردم. یه مسکن قوی میخورم بعد نفس عمیقی میکشم، چشم هام رو میبندم و به صدای دوست عزیزم گوش میدم چشم هام خیس میشه و زمزمه کنان میخونم: «خونه ما دور…. دور…. پشت کوهها یه صبور…. پشت دشتهای یه طلای ….»
هنگامه قاضیانی که در سریال نمایش خانگی «جزیره» بهکارگردانی سیروس مقدم در کنار محمدرضا فروتن، میترا حجار، حسام منظور، غزل شاکری و... نقشآفرینی کرده بخشی از احتمالاً تیتراژ این سریال را در استوری اینستاگرامش منتشر کرده است. محمدرضا فروتن ترانهای از اندیشه فولادوند را با آهنگسازی کارن همایونفر خوانده است.
احسان خواجهامیری بخشی از اثر تازهاش آهنگ «در کنار پروانهها» را منتشر کرده است. طبق اطلاعات ارائه شده در این پست محمد یعقوبخانی (طراح کاور)، حسین فاضل (آهنگ و تنظیم)، حسین غیاثی (ترانه) و محمد فلاحی (میکس و مسترینگ) در این کار با او همکاری داشتهاند.
عکس نوشت
«عبدالخالق قرقاش» مسجدی زیبا در دوبی است که معماری آن را زنی بهنام سمیه دباغ برعهده داشته؛ این مسجد در منطقه صنعتی الکوئز، کنار جادهای شلوغ در جنوب دوبی قرار گرفته است. واقف مسجد خواستار طراحی یک مسجد با معماری معاصر دور از هیاهوی شهری و در فضایی آرام برای نمازگزاران بوده است. برخلاف مساجد سنتی که اغلب از چندین بلوک تشکیل شدهاند، معماران گروه استودیو معماری دباغ یک فرم مینیمال را طراحی کردهاند که در منطقه زبانزد است. گزارش تصویری این مسجد را در هنرآنلاین ببینید.
انتخاب نشریه
جستجو بر اساس تاریخ
اخبار این صفحه
-
سخن روز
-
عباس خامهیار: گل آقا یکی از نامآورترین طنزپردازان سیاسی تاریخ معاصر است
-
محرومیتزدایی فرهنگی و بسترسازیهای لازم
-
بیایید بلند بلند کتاب بخوانیم
-
جواد مجابی و کبری سعیدی در وزن دنیا
-
مقتل خوارزمی، اثری مورد اعتماد
-
هنرمندان در فضای مجازی
-
عکس نوشت
اخبارایران آنلاین