درس هایی از چهاردهمین دوره حراج هنر تهران
ویترینی که فقط از دور زیباست!
فرشته فرمانی
مدرس و نقاش
چهاردهمین دوره حراج تهران با حضور 120 اثر از 122 هنرمند روز پنجشنبه 21 مرداد 1400 در هتل پارسیان آزادی برگزار شد. در این دوره تمامی آثار ارائه شده به فروش رفته و در کل 42 میلیارد و 718 میلیون تومان عاید شد. رضا درخشانی، وای زد کامی و فرهاد مشیری رکوردداران فروش این دوره از جهت قیمت به فروش رفته اثر بودند.
برگزاری حراج تهران و فروش میلیونی و میلیاردی آثار هنری همواره با حاشیههای زیادی روبه رو بوده است و موافقان و مخالفان زیادی بههمراه داشته است. یکی از این مخالفتها به مسأله فروش اثر هنری در جامعه امروز ایران میپردازد که با آنچه از آمار و ارقام منتشر شده از حراجهای این چنینی منتشر میشود تناسبی ندارد. هنرمندان قدیمیتر و شناخته شده علاقهمندان و مجموعه داران خاص خود را دارند و جوانترها برای یافتن بستر مناسب فروش محصول هنری خود در تلاشاند. عامه مردم نگاه آگاهانه و صحیحی به اثر هنری و چگونگی آن ندارند و همچنان سلیقه بازاری پسند خود را حفظ کردهاند. تحریمها مانع هرگونه فعالیت هنرمندان ایرانی در وب سایتهای بینالمللی و تخصصی خارجی که در زمینه فروش آثار هنری بسیار موفق عمل میکنند شده است و هنرمند ایرانی بهطور متناوب در برابر بنبستهای جدید قرار میگیرد. گالریها با هنرمندان خاص خود همکاری میکنند و وبسایتهای داخلی کمتر موفق به فروش آثار میشوند. هنرمندان ایرانی بواقع جان سختند که با وجود گرانی بیسامان لوازم هنری همچنان امیدوارند و دل به عشق و علاقه خود بسته و در این راه با صرف وقت و سرمایه گزاف به ادامه و پیشرفت میاندیشند. در این میان آمار فروش میلیاردی آثار هنری حراج تهران هوش از سر مردم میبرد و موجب میشود تا سیل جدیدی از علاقهمندان هنر که نه، در واقع پول! پا به میدان نهاده بیهیچ پیشینه و تجربه و عشقی به سلیقه بازاری جامعه دامن بزنند و هنر بیریشه را بیش از پیش رواج دهند. این روزها به لطف قرنطینه خانگی بازار کلاسهای مجازی نقاشیخط داغ داغ است و موجب شده تا جریانی موازی اما پرطرفدار در هنر ایران ایجاد شود. خط و الفبایی که پولساز بوده و صرفاً تزیینی است! ترکیب چشم نوازی از حروف الفبا که عمدتاً خوانده نمیشوند در زمینهای رنگی با ترکیبی از ورق طلا تهیه میشوند؛ چنان که با سرویس منزل و رنگ مبلمان شما هماهنگی کاملی داشته باشد. نمونههای چاپی آن هم بر زمینهای از چهرهای زنانه به وفور یافت میشود. اوج هنر بازاری و عامه پسند این روزها در همین کلمات خلاصه میشود و اینها به این دلیل است که آنها که یک شبه ره صد ساله میروند متأسفانه به فضای هنری هم رخنه کرده و در تلاشاند تا با چند تکنیک ساده رنگ آمیزی و یک خط من درآوردی بسرعت به درآمد قابل توجهی دست پیدا کنند. از طرف دیگر هنرمندی که سالها در گوشه آتلیه و کارگاه خود به طراحی و تمرین پرداخته و گرد گچ و ذغال طراحی و بوی رنگ استشمام کرده نیز امیدوار است تا ثمره تلاش خود را شاهد باشد. در واقع حضور چنین حراجهایی فضای توهم زده و غیرواقعی ایجاد میکند و تنها ویترین جذابی است برای آنکه از دور به آن مینگرد. اینکه در این میان سهم هنرمند و اثر فروش رفته او در حراج چه مقدار است شفاف نیست و اینکه دلالان تا چه حد از این بازار سود میبرند هم رازی است سر به مهر! اصولاً وجود بازار هنری بایستی به چرخه اقتصاد هنر کمک کرده و جانی تازه به آن ببخشد اما در ایران این روند کاملاً انحصاری شده و بیشتر به رشد قارچ وار دلالان و واسطهها کمک کرده است. هنرمندان زیادی خصوصاً تازه کارها به امید فروش میلیاردی اثر خود به هر دری میزنند و هزینههای گزاف میکنند تا شاید بواسطه پارتی و پول راهی به حراج تهران باز کنند و اثرشان در این مزایده چکش بخورد. چرا که بدین وسیله صاحب شهرت شده و اثرشان هم دارای بها و ارزش غیرواقعی میشود.
در واقع روابط بر ضوابط میچربد! شرایط جایی بغرنج میشود که در بطن جامعه هنری ایران، هنرمندان زیادی به سختی امورات خود را سپری میکنند، فروش چندانی ندارند و درآمد قابل توجهی هم از هنر خود به دست نمیآورند؛ همانهایی که نقاشی حرفه اصلیشان بوده و سالها در این مسیر تحصیل و تلاش کرده و ریاضت کشیدهاند. کسانی که به اصالت هنر و اثر هنری معتقدند و در تلاش ارتقای فرهنگی جامعه هستند. این هنرمندان اگر ارتباطات خاص نداشته باشند از این دایره بیرون میمانند و فضا برای دیگران مهیا میشود. در پایان، هنرمندان حقیقی فضای تجسمی ایران قشر مظلوم، محجوب و فرهیختهای هستند که عموماً مستقل به راه خود ادامه میدهند و تقریباً از هیچگونه حمایت و رانتی برخوردار نیستند.
گپ و گفتی با فرهاد تجویدی، مدرّس تئاتر
ما در تئاتر به دیگری میاندیشیم
مریم سادات گوشه
خبرنگار
به گفته فرهاد تجویدی بازیگر و کارگردان تئاتر یکی از دغدغههای مهم زندگیاش تدریس تئاتر به هنرجویانش است. اکنون در این روزهای کرونایی که پیک پنجم را سپری میکنیم او سالن تئاتر فرهنگسرای شفق را که بهخاطر این کار اجاره کرده بود، تعطیل کرده تا به هنرجویانش آسیبی نرسد. تجویدی در این باره به «ایران» میگوید: «مدتهاست که سالن تئاتر فرهنگسرای شفق را برای تدریس بازیگری اجاره کردهام. خیلیها به کلاس تئاتر میآیند. اما اکنون بهخاطر پیک پنجم کرونا کلاسها را تعطیل کردم. از نظر تعداد سعی کردم بیشتر از 12 هنرآموز در هر کلاس نباشند آن هم در یک سالن بسیار بزرگ تا خطری بچهها را تهدید نکند. اما با این وضعیت هم ترسیدم و کلاسها را تعطیل کردم.»
او درباره کلاسهایش میگوید: «در ایامی که کلاسها برگزار میشد بچهها هم بازیگری میآموختند و هم با هم بودن را تجربه میکردند. امیدوارم بعد از کرونا نمایشنامهخوانی بگذارم و در آن محیط باز همه بیایند و حتی یک خط از نمایشنامه را بگویند و مشارکت کنند و نیز میخواهم کتابخوانی انجام دهم.»
تجویدی در مورد مشارکت خانوادهها توضیح میدهد: «خیلی از خانوادهها که تئاتر را دوست ندارند، به خاطر علاقه فرزندانشان به فرهنگسرا میآیند اما وقتی کار را مشاهده میکنند، میبینند که تئاتر فقط بازیگری نیست بلکه مشارکت در یک آیین فرهنگی و اجتماعی است.»
او در ادامه با اشاره به حرفه تئاتر که هنوز جزو مشاغل نیز به شمار نمیرود، تصریح کرد: «بسیاری از خانوادهها به خاطر آینده شغلی تئاتر، به لحاظ اقتصادی و نیز عدم امنیت فرزندانشان در جامعه با کلاس تئاتر مخالفت میکنند ولی وقتی به این مکان میآیند و با استعداد فرزندانشان مواجه میشوند و کار جمعی فرزندانشان را میبینند ساعتها به این مکان میآیند وحتی اصرار دارند که در شرایط کرونا هم فرهنگسرا را باز کنیم.» او درباره رده سنی هنرجویانش توضیح داد: «من سه رده سنی را برای کلاسهای تئاتر در نظر گرفتم. 5 تا 8 سال، 8 تا 18 سال و 18 سال به بالا. همه این دروس را میتوان به گروههای مختلف سنی یاد داد. مشارکت و مسئولیتپذیری باید در تمام سنین باشد بخصوص سنین پایین تا برای خودشان مثمر باشد. یکی از زیباییهای تئاتر این است که آدمهایی که همدیگر را نمیشناختند در محیط تئاتر با هم آشنا میشوند و همین آدمها را به هم ربط میدهد. و به یک نقطه و زبان و کار مشترک میرساند.» او در ادامه افزود: «هنرجوها در طول کار داستانکهای خودشان را میگفتند. حتی درگیریهای خانوادهشان را و یا درگیریهای اجتماعیشان را میگفتند و نیز آمال و آرزوهایشان را که نمیتوانستند به دست بیاورند. من همه را روی صحنه آوردم و یاد دادم که همه اینها به کمک دیگری محقق میشود. ما در تئاتر به دیگری میاندیشیم. وقتی به دیگری بیندیشیم یعنی به جامعه و دیگری میاندیشیم. وقتی کارگزاران تئاتر یاد بگیرند چگونه در تئاترهایشان به دیگری بیندیشند آن اخلاقی که همه همدیگر را ببینند و برای هم کار کنند در جامعه شکل میگیرد.»
تجویدی درباره آموزش تئاتر در این دوران میگوید: «من دردهای جوانها و پدر و مادرها را در شیوه آموزشیام به کار میگیرم. همه عناصر آموزشی برای یک نفر شاید جوابگو باشد اما برای یک نفر دیگر شاید جوابگو نباشد. یک معلم باید بداند که براساس آنچه که از هنرجو کسب کرده چگونه او را به تمرین نزدیک کند و از جفت شدن این دو، فرد جدیدی شکوفا شود. این مهم است. آنها در آخر احساس میکنند که این تمرین زندگی است و صرفاً تمرین تئاتر نیست.»
این هنرمند پیشکسوت در پایان سخنانش از مدیران شهرداریها درخواست کرد: برای شکوفایی تئاتر به فرهنگسراها کمک کنند چه به لحاظ نور و پروژکتور و چه حتی برای نوسازی سرویسهای بهداشتی. چرا که خیلی از فرهنگسراها بودجه ندارند و واقعاً نیاز به کمک دارند.
امیرعلی مصدق، شاعر در سن ۶۵سالگی از دنیا رفت. او متولد 1335 در تهران بود. از آثار امیرعلی مصدق میتوان به «گزیده ادبیات معاصر شماره ٨٥»، «با اجازه عشق»، «تصحیح دیوان سلمان ساوجی» و... اشاره کرد. مراسم تشییع پیکر این شاعر امروز در قطعه هنرمندان انجام میشود./ایسنا
طبق پیگیری از سخنگوی انجمن سینماداران، سالنهای سینمایی از امروز یکشنبه سی و یکم مردادماه بازگشایی خواهند شد و اکران فیلمهایی که روی پرده بودند از سر گرفته میشود. در چند هفته گذشته، فیلمهای «دینامیت»، «مدیترانه»، «سیاه باز» و«قصه عشق پدرم» روی پرده رفته بودند./ ایسنا
فیلمبــــــرداری سریـــال «اســــــپینجر» به تهیهکنندگی و کارگردانــــی «علیرضا کریمزاده» که از فروردین ۱۴۰۰ در لوکیشنهای مختلف تهران و شهریار کلید خورده، این روزها به مراحل پایانی نزدیک میشود. «اسپینجر» یک مجموعه طنز فانتزی سیاسی است که تلاش دارد تا روایتی از ۱۰۰ سال آینده ایران را که از سال ۱۵۰۰ آغاز میشود، به مخاطبان ارائه دهد. ماجرای اصلی این سریال با گره خوردن در حوادث عجیب و جالب سال ۱۴۰۰ و بازگشت به آن ادامه پیدا میکند. این مجموعه یکی از پرهزینهترین جلوههای ویژه بصری پروژه نمایش خانگی است که مدیریت آن را هادی اسلامی برعهده دارد. یوسف مرادیان، محمد نادری و بیتا بیگی از جمله بازیگران اصلی این مجموعه هستند.
/ روابط عمومی
محمدرحمان نظام اسلامی، مجری برنامه قدیمی «صبح بخیر ایران» و از جانبازان دفاع مقدس که چند روزی است بهدلیل ابتلا به کرونا و همچنین عارضه پا در بیمارستان بستری شده بود، به گفته خودش وضعیت مساعدی دارد و بزودی از بیمارستان مرخص میشود. نظام اسلامی قرار بود ویژه برنامه محرمی تلویزیون در این شبها را از شبکه دو سیما اجرا کند که بهدلیل بستری شدن در بیمارستان اجرای برنامه متوقف شد./ ایسنا
آنجلینا جولی با پیوستن به اینستاگرام اولین مطلب خود را به نامهای از یک دختر نوجوان افغان اختصاص داد که در آن درباره ترسهایش از حقوق زنان در پی تحولات اخیر در این کشور صحبت کرده است./ ایسنا