مریم شهبازی
خبرنگار
 چند سالی است که برپایی کارگاه‌های نویسندگی، تنها مختص بزرگسالان نیست، آنقدر که برخی چهره‌های شاخص ادبیات کودک و نوجوان هم ‌دست به کار برگزاری دوره‌هایی برای این دسته از مخاطبان شده‌اند. با این ‌حال هنوز بسیاری از خانواده‌ها نمی‌دانند که در این کارگاه‌ها چه می‌گذرد یا قرار است چه کارکردی داشته باشند. پاسخ این سؤالات را در گزارش امروز به نقل از «محمدرضا شمس» و «حمیدرضا شاه‌آبادی» می‌خوانید؛ دو نویسنده ادبیات کودک و نوجوان که هر دو مدرس داستان‌نویسی نیز هستند.
 توقع نابجا نداشته باشیم
این روزها شاهد برگزاری انواع و اقسامی از کلاس‌های فرهنگی-هنری برای اوقات فراغت دانش‌آموزان هستیم؛ در این ‌بین کارگاه‌های نویسندگی هم طرفداران خاص خود را دارند، بویژه در بین والدینی که خود اهل کتاب و کتابخوانی‌اند و شاید قدری هم سودای نویسندگی فرزندان‌شان را داشته باشند. چندی قبل، اطلاعاتی از کم و کیف آنچه در کارگاه‌های داستان‌نویسی بزرگسالان می‌گذرد در اختیارتان گذاشتیم و  امروز نکاتی درباره  دوره‌های خاص نویسندگی کودک و نوجوان را می‌خوانید.
محمدرضا شمس، نویسنده و مترجم کودک و نوجوان که خودش نیز کارگاه‌های نویسندگی برپا می‌کند در پاسخ به توقعی که می‌توان از این دوره‌های آموزشی داشت به «ایران» می‌گوید: «خانواده‌ها قبل از ثبت‌ نام فرزند خود در این کلاس‌ها باید تکلیف‌ خود را مشخص کنند؛ از آنجایی‌که عنوان این دوره‌ها، نویسندگی است اغلب والدین گمان می‌کنند قرار است فرزندان آنان در پایان کلاس‌ها نویسنده شوند!»
نکته‌ای که شمس به آن تأکید دارد هزینه‌های متفاوتی است که برای ثبت‌نام در این دوره‌ها باید پرداخت کرد؛ شهریه‌هایی که از 200-300 هزار تومان شروع می‌شود و گاه به 3 میلیون تومان هم می‌رسد. او ادامه می‌دهد: «خانواده‌ها با توجه به میزان شهریه پرداختی، بویژه وقتی‌که مبلغ بالایی باشد توقع‌شان زیاد می‌شود. فکر می‌کنند حالا که چند میلیون هزینه کرده‌اند فرزندشان باید حتماً نویسنده شود. این در شرایطی است که حتی از کارگاه‌های نویسندگی بزرگسال هم نمی‌توان چنین انتظاری داشت.»
بنابر گفته بسیاری از اهالی ادبیات، حضور در این دوره‌ها، تنها بخشی از راه نویسندگی است و نه همه آن.  این نویسنده تصریح می‌کند: «فقط درباره کارگاه‌های نویسندگی این‌طور نیست، شما سری به سایر کلاس‌های هنری هم بزنید این‌گونه است. مگر هرکسی به کلاس نقاشی یا موسیقی می‌رود حتماً نقاش و آهنگساز می‌شود؟ نه. کلاس بخش مهمی از فرایند یادگیری و اکتساب است اما بخش مهم‌تر به خود فرد بازمی‌گردد، اینکه چقدر استعداد و از طرفی انگیزه برای تلاش دارد.»
 کارکردهای مهم این کارگاه‌ها در روند جامعه پذیری
در کارگاه‌های خاص بزرگسالان ازجمله مضامین مشترکی که آموزش داده می‌شود صحبت درباره عناصر داستان نویسی و حتی سبک‌های ادبی است، اما وقتی بحث مخاطبان کم سن و سال و بویژه کودکان در میان باشد این آموزش‌ها به چه شکل خواهند بود؟ شمس در پاسخ می‌گوید: «شرایط آموزش نوجوانان شباهت‌هایی به بزرگسالان دارد اما درباره کودکان اوضاع فرق می‌کند. به آن‌ها که نمی‌توان عناصر داستان‌نویسی را آموزش داد. اینجا بیش از همه بحث پرورش خلاقیت بچه‌ها به کمک حواس آنهاست، این‌که فلان تکه ابری که با حواس خود دیده و درک می‌کنند را بتوانند به شکلی درباره‌اش بنویسند.»
اگر فرض را بر برپایی اصولی این کارگاه‌ها بگذاریم تنها کارکرد شرکت در آن‌ها بالا رفتن شانس نویسندگی و آموزش بخشی از مقدمات نیست؛ شمس در این باره می‌گوید: «در کنار آنکه تأکید دارم والدین باید انتظار معقولی از این کارگاه‌ها داشته باشند اما نباید دیگر کارکردهای آن را دست‌ کم بگیرند. اتفاق بسیار مهمی که برای کودکان و نوجوانان شرکت‌کننده در آن‌ها می‌افتد، از بین رفتن ترس نوشتن است.»
او ادامه می‌دهد: «خود من‌بعد از سال‌ها نویسندگی وقتی به ‌قصد آغاز کتابی تازه، قلم‌به‌دست می‌گیرم گرفتار کمی ترس می‌شوم؛ شرکت در این کلاس‌ها از این بابت خیلی مفید است. از سوی دیگر سبب مسئولیت‌پذیر شدن و  شکل‌گیری روحیه کارگروهی و حتی افزایش اعتماد به ‌نفس آنان می‌شود. وقتی مدرس از آنها انجام تکلیفی را می‌خواهد که می‌دانند باید در جمع دیگران آن را بخوانند این اتفاقی مهم درروند شکل‌گیری شخصیت آنان خواهد بود.»
شمس یکی دیگر از کارکردهای این کارگاه‌ها را تحمل نقدپذیری می‌داند؛ مسأله‌ای که درخصوص جامعه خودمان گلایه‌های بی‌شماری متوجه آن است، این‌که هنوز تحمل انتقاد شنیدن نداریم و... این هم یکی از کارکردهای مهم کارگاه‌های داستان‌نویسی  است که می‌تواند آینده بهتری را برای حاضران در این کلاس‌ها در هر عرصه و حرفه‌ای رقم بزند. آخرین توصیه‌ای که این نویسنده برای خانواده ها دارد، این است که برای ثبت‌ نام فرزندان خود قدری پرس‌وجو کنند تا کارگاه‌هایی  را که اصولی برپا می‌شوند  بیابند. او تأکید دارد کارگاه‌هایی که به شکل غیراستاندارد برگزار می‌شوند  نه‌تنها تأثیری در پرورش خلاقیت ندارند بلکه می‌توانند ناخودآگاه سبک نویسندگی مدرس را به حاضران دیکته کنند که این آسیبی جدی در پرورش خلاقیت‌شان به شمار می‌آید.

گرفتار مدعیان نشوید

حمیدرضا شاه آبادی
نویسنده و مدرس داستان نویسی
کارگاه‌های نویسندگی خلاق قبل از هر چیز، محفلی برای پرورش خلاقیت کودکان و نوجوانان هستند. بنابراین نکته مهم برای والدین این است که نباید فرزندان خود را تنها به هدف نویسندگی ثبت‌ نام کنند و از سوی دیگر نقش قوه خلاقه را هم در زندگی کاری آینده‌شان دست‌کم نگیرند. دختر یا پسری که در این کلاس‌ها شرکت کند، حتی اگر بعدها به‌ جای نویسنده، مهندس یا معلم هم شود از خلاقیت بیشتری در مقایسه با دیگران در حرفه‌اش برخوردار می شود که این اتفاقی مهم است. آموزش در این کارگاه‌ها، بنا به گروه‌های سنی شرکت‌کننده متفاوت خواهد بود و شاید بهتر باشد که ثبت‌ نام از کلاس سوم ابتدایی به بالا صورت پذیرد. شیوه تدریس در این کلاس‌ها هرگز شبیه دوره‌های ویژه بزرگسالان نیست؛ مگر درباره گروه سنی نوجوان که تا حدی عناصر داستان‌نویسی هم به آنان آموزش داده می‌شود، اما برای کودکان بحث پرورش حواس پنجگانه و بهره‌گیری از آن‌ها در نوشتن است. در این ‌بین والدین باید مراقب باشند که فرزند خود را در چه کلاسی ثبت‌ نام می‌کنند. در بحث آموزش نویسندگی هم نظیر دیگر حرفه‌ها مدعی زیاد شده، آن‌هم مدعیانی که گاه تجربه و دانش لازم را ندارند. این‌ها حتی سبب شکل‌گیری توقع نادرست در والدین می‌شوند و به آن‌ها وعده نویسنده شدن فرزندان‌شان را می‌دهند.

‌وصال روحانی
خبرنگار
موارد غریب و قابل توجه در هفتاد وچهارمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم کن فرانسه که از سه‌شنبه 15 تا شنبه 26 تیرماه در این شهرگرم واقع در جنوب این کشور برگزار می‌شود، بسیار زیاد است و این بخصوص شامل بخش مسابقه می‌شود. این بخش امسال بیش از همیشه پذیرای فیلم‌هایی از کشورهای مختلف است و 24 فیلم را در بر گرفته که پنج تا شش فیلم فزون‌تر از ادوار اخیر این جشنواره است که همچنان بلاتر از ونیز و برلین، جشنواره نخست سینمای دنیا به‌حساب می‌آید.
جشنواره امسال که سه‌شنبه شب 15 تیر با نمایش «آنت» موزیکالی از لئوز کاراکس فرانسوی به‌عنوان فیلم افتتاحیه به حرکت در می‌آید و «یک قهرمان» ساخته جدید اصغر فرهادی ایرانی هم یکی از آثار بخش مسابقه آن است، بر فیلم‌هایی تمرکز دارد که اولاً تنوع سوژه‌هایشان چشمگیر است و ثانیاً اکثر آنها می‌توانند از جهات و دیدگاه‌هایی مدعی فتح جایزه نخست (نخل طلا) به حساب آیند. یکی از آنها فیلمی ساخته میاهانسن لاو به‌ نام «جزیره برگمان» است که به‌عنوان محصول مشترکی از کشورهای فرانسه، آلمان و برزیل پای در رقابت گذاشته و راجع به یک زوج فیلمساز است که به‌جزیره‌ای کوچک در کشور سوئد سفر می‌کنند که اینگمار برگمان فیلمساز افسانه‌ای و فقید این کشور مدتی در آن ساکن بود و از حال و هوا و آدم‌های کم شمار آنجا برای تدوین قصه فیلم‌ها یا سایر آثار نمایشی‌ ایده و الهام می‌گرفت. این زوج پس از چند روز اقامت در آنجا احساس می‌کنند خط حائل بین خیال و واقعیت و سینما و زندگی حقیقی بسیار نازک و این امور از یکدیگر تفکیک‌ناپذیر شده و همین مسأله آنها را هم به سوی منابع الهام و خلق ایده‌ها و ابتکارهایی به پیش می‌راند که برگمان را نیز سال‌ها پیش تحریک و در مسیر خلق آثار خاص هنری قرار داده بود. بازیگران اصلی «جزیره برگمان» ویکی کریپس، تیم روت، میا واسیکوفسکا و آندرس دانیلسن لای هستند و این در حالی است که چهار سال پیش در زمان انجام اولین اقدامات مرحله «پیش تولید» فیلم ادعا شده بود گره‌تا گرویک بازیگر و کارگردان جوان زن امریکایی و جان تورتورو هنرپیشه مسن مردی که از اواخر دهه 1980 به بعد در هالیوود مطرح بوده، نقش‌های اصلی را ایفا خواهند کرد که البته چنین چیزی در ملاحظات بعدی استودیوهای تهیه کننده این فیلم منتفی شد و گرویگ تصریح کرد که به سبب حضور در فیلمی دیگر از شرکت در «جزیره برگمان» معذور است. فیلمبرداری «جزیره برگمان» را دنیس لنوار انجام داده و کارهای تدوینگری هم با ماریون مونیه بوده است. این فیلم روز چهارشنبه 23 تیر یعنی سه روز مانده به پایان جشنواره امسال کن هم در این جشنواره و هم در سطح کشور فرانسه به نمایش در می‌آید ولی چون به زبان انگلیسی ساخته شده، با زیرنویس فرانسوی در این کشور پخش می‌شود.
سرانجام نوبت «اوزون» رسیده است؟
«جزیره برگمان» تنها کار متفاوت حاضر در بخش مسابقه کن امسال نیست و باید در این ارتباط به کار جدید فرانسوا اوزون فرانسوی هم اشاره کنیم که طی 20 سال اخیر در اکثر ادوار کن حاضر بوده و فیلمی را در بخش مسابقه شرکت داده و بدین روی این باور و انتظار را ایجاد کرده که شاید امسال، سال او باشد و سرانجام نخل طلا را به وی بدهند. فیلمی که اوزون به جشنواره امسال کن آورده، کاری تحت عنوان «همه چیز خوب پیش رفت» است که سناریوی آن را نیز خود او نوشته اما داستان آن اقتباس مستقیم و صریحی از رمانی با همین نام و نوشته امانوئل برنهایم است. در این فیلم دراماتیک و دارای مضامین اجتماعی و خانوادگی که مدیر فیلمبرداری آن هشام الویی عرب تبار است، هنرپیشه‌هایی نامدار از فرانسه، بریتانیا و آلمان مانند سوفی مارسو، آندره دوسولیه، شارلوت رامپلینگ و هانا شیگولا نقش‌های اصلی را ایفا کرده‌اند و مانوارین، استودیویی است که هزینه تولید فیلم را تأمین کرده است. زمان اکران عمومی این فیلم در فرانسه و بخش‌های دیگری از اروپای غربی هم 3 مهرماه امسال اعلام شده است.
نگاهی به دنیای مسخره کنونی
دیگر فیلم ویژه و متفاوت هفتاد و چهارمین دوره کن، کار جدیدی از ریوسوکی هاماگوچی ژاپنی به‌نام «اتومبیل مرا بران» است که 18 تیر در این جشنواره و از 2 شهریورماه در ژاپن و کل شرق آسیا و از 25 شهریور در امریکای شمالی و اروپای غربی به نمایش در می‌آید. سناریوی این فیلم را نیز هاماگوچی نوشته اما مرجع و منبع اصلی کار وی داستان کوتاهی از هاروکی موراکامی نویسنده تحسین شده ژاپنی و برگرفته از یک مجموعه داستان‌های کوتاه وی به‌نام «مردان بدون زنان» است که در سال 2014 منتشر شد. این فیلم، داستان دراماتیک دارد و در عین‌حال نگاهی طعنه وار و سخره‌آمیز به مناسبات و ارتباط‌های کنونی مردم و مدرن گرایی‌های افراطی در سطح جهان و تبعات چنان رویکردی انداخته است. بازیگر اصلی این فیلم طولانی سه ساعته هیده توشی نیشی جیما است و کمپانی مستقل ساز و نه چندان مطرح بیترزاند تولید و توزیع فیلم در سطح جهان را برعهده گرفته است. هاماگوچی به روزنامه لوموند فرانسه گفته است: «هدف من از شرکت در کن امسال نه لزوماً فتح نخل طلا بلکه نشان دادن تمایلات بیمارگونه‌ای است که بسط پیشرفت‌های تکنولوژیک به جهان کنونی تحمیل کرده‌ است. مواردی که امکان نداشت 20 تا 25 سال پیش در جهان سنتی‌تر و اصیل‌تر آن هنگام شاهدش باشیم اما اینک چنان گسترش یافته که به قانون حاکم روز تبدیل شده و هرکس از آن دوری جوید، به انواع واپس گرایی‌ها متهم خواهد شد.»
روز سخت غیر قابل پیش‌بینی
هاماگوچی برای اینکه دریابد «کن 2021» به ایده تازه او وفیلمی که نشانگر جهان به سرگیجه‌ گراییده فعلی است چگونه نگاه می‌کند، باید تا 26 تیر که روز پایانی جشنواره است صبر پیشه کند زیرا نخل طلای برترین فیلم جشنواره و سایر جوایز آن فقط در این تاریخ و با استناد به آرای هیأت داوری‌ای که ریاست آن با اسپایک لی کارگردان سیاهپوست امریکایی است، اهدا خواهد شد، البته کن در سال های اخیر دائماً غیر قابل پیش‌بینی‌تر شده و جوایز خود را به هنرمندانی داده که در پیشداوری‌ها جزو شانس داران اصلی تلقی نشده‌اند و در نتیجه حدس زدن در خصوص فاتحان امسال هم کاری سخت و فاقد استدلال و فقط اتلاف وقت خواهد بود.

گروه فرهنگی / اولین مجمع عمومی انجمن علمی دفاع مقدس ایران با تأکید اعضا بر تولید آثار فاخر علمی و هنری برگزار شد. اولین مجمع عمومی انجمن علمی دفاع مقدس، با حضور جمعی از سرداران، فرماندهان دوران دفاع مقدس، نخبگان و پژوهشگران دفاع مقدس در موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس برگزار شد. سرلشکر سید یحیی رحیم صفوی رئیس پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس در این مراسم، اظهار داشت: خروجی این انجمن مهم است. امیدواریم در سال اول، اولین فصلنامه انجمن علمی دفاع مقدس منتشر شود و این انجمن بتواند محتوای علمی خوبی تولید کند.
وی ابراز امیدواری کرد که این انجمن بتواند در سال یک فیلم تولید کند و تولیداتی در حوزه ادبیات دفاع مقدس به زبان‌های عربی، انگلیسی و فرانسه داشته باشد و هر یک ماه یا دو ماه یک نشست علمی برگزار شود. رئیس پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس تصریح کرد: آنقدر دفاع مقدس مظلوم است که اگر ۸۰ سال هم از آن بگوییم و بنویسیم، آثار نمایشی و نوشتاری تولید کنیم باز کم است. امیدواریم با ایجاد ادبیات راهبردی دفاع مقدس بتوانیم قدم مثبت برداریم.
در ادامه مراسم علی اصغر جعفری مدیرعامل موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس و نماینده هیأت مؤسس انجمن علمی دفاع مقدس ایران، اظهار داشت: این انجمن با تأیید وزارت علوم تشکیل شده است. اعضای هیأت مؤسس درمجموع ۲۳ نفر هستند که شامل دکتر محسن اسماعیلی، دکتر مینو اصلانی، محمدتقی امانپور، داوود آقامحمدی، امیرمحمد بالار، سید موسی پورموسوی، قاسم حسنی، جواد خضرایی، شمس دولت آبادی، سردار غلامعلی رشید، سردار زهدی، امیر حبیب‌الله سیاری، دکتر هادی شیرازی، سید یحیی رحیم صفوی، حسین علایی، محمدرحیم عیوضی، سردار احمد غلامپور، سردار علی فضلی، دکتر قماشچی، سردار سرتیپ بسیجی بهمن کارگر، اکبر کاظم‌زاده، سردار مرادپیری و امیر حسین ولیوند می‌شوند.
جعفری تصریح کرد: دو فراخوان در روزنامه‌های کثیرالانتشار دادیم و سایتی برای جذب اعضا تشکیل شد و حداقل مدرک علمی برای عضویت فوق لیسانس تعیین شد. امروز حد نصاب خوبی از جلسه داریم، چون انجمن‌های علمی باید ۱۰۰ عضو پیوسته داشته باشند و ما این حد نصاب را داریم. وی با اشاره به هدف تشکیل این انجمن گفت: دفاع مقدس بحثی کلیدی و مقطعی مهم در تاریخ ایران اسلامی است. باید مجموعه‌هایی ایجاد می‌شد تا پژوهشگران و نخبگان گرد هم آیند و تجربیات آن دوران ثبت و ضبط شود و مبانی علمی مکتوب شود تا به نسل آینده منتقل شود که این انجمن نیز با همین هدف تشکیل شد.
در انتهای این مراسم انتخابات هیأت مدیره انجمن علمی دفاع مقدس ایران برای تعیین هفت عضو هیأت مدیره و بازرسان انجمن برگزار شد و از میان ۲۱ کاندیدا سرلشکر پاسدار رحیم صفوی دستیار و مشاور عالی فرمانده معظم کل قوا و رئیس پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس، محسن اسماعیلی، سردار سرتیپ بسیجی بهمن کارگر رئیس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس، علی اصغر جعفری رئیس سازمان حفظ آثار و نشر ارزش‌های مشارکت روحانیت در دفاع مقدس، احمد غلامپور، امیر ولیوند، حسن اشتری به‌عنوان اعضای هیأت مدیره و نیز سه عضو علی البدل شامل لطفعلی بختیاری، علی دارابی و مینو اصلانی و نیز علی محمد نائینی به‌عنوان بازرس انتخاب شدند.

محمدرضا حکیمی که چند روزی بنا به تشخیص تیم پزشکی پس از دریافت دوز دوم واکسن کرونا در بیمارستان بستری بود، از بیمارستان مرخص شد. محمدرضا حکیمی، اندیشمند دینی و نویسنده در ۱۴ فروردین ۱۳۱۴ در مشهد متولد شد. او در سال ۱۳۲۶ وارد حوزه علمیه خراسان شد و تا ۲۰ سال در این حوزه به تحصیل پرداخت. محمدتقی ادیب نیشابوری، شیخ مجتبی قزوینی خراسانی، سیدمحمدهادی میلانی، احمد مدرس یزدی، اسماعیل نجومیان، حاج سیدابوالحسن حافظیان و حاجی‌خان مخیری از مهم‌ترین استادان حکیمی بوده‌اند. / ایسنا
گروه سازنده فیلم سینمایی «ملاقات خصوصی» به کارگردانی امید شمس و تهیه‌کنندگی امیر بنان، پس از معرفی پریناز ایزدیار، حالا از حضور هوتن شکیبا در این پروژه خبر داد. «ملاقات خصوصی» اولین فیلم امید شمس است که فیلمنامه آن توسط او و علی سرآهنگ نوشته شده است. او پیش از این در عرصه فیلم کوتاه فعالیت داشته است./ ایسنا