ارسال دیدگاه
ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
«ایران» از اثرپذیری صنعت ازعدم الحاق به «اف‌ای‌تی‌اف» گزارش می‌دهد سوگیری‌های سیاسی، تولید را زمینگیر کرد
مرجان اسلامی فر
خبرنگار
فعالان اقتصادی می‌گویند تحریم باعث شد صنعت کشور بسیار شکننده شود اما تیر آخر را عدم الحاق ایران به اف‌ای‌تی‌اف زد.
به‌دلیل نزدیک بودن به انتخابات 1400 خیلی از فعالان اقتصادی ترجیح می‌دادند از سختی‌هایی که گذراندند و البته الان هم با آنها درگیر هستند، صحبتی به میان نیاورند و مصاحبه‌های خود را به بعد از انتخابات موکول کنند؛ ولی آنها خارج از مصاحبه رسمی اظهار کردند که تحریم و اف‌ای‌تی‌اف بزرگ‌ترین سدهایی بودند که روبه‌روی تولید ایجاد شد. سد اول توسط ترامپ رئیس‌جمهوری امریکا ایجاد شد و سد دوم را سیاستگذاران داخلی رقم زدند که همین امر سبب زمینگیر شدن تولید و صنعت کشور شد.
از سال 88 همواره بحث سر این ماجرا بود که ایران به گروه ویژه اقدام مالی ملحق شود یا خیر؟ اگر الحاق شود چه مزیت‌هایی دارد و اگر به آن پشت کند چه اتفاق‌هایی در انتظار اقتصاد ایران است؟ قبل از هر چیزی باید گفت که اف‌ای‌تی‌اف یک سازمان فراملی است که برای مقابله با جرم مالی سیاست‌ها و استانداردهایی را طراحی و ترویج می‌کند. این استانداردها پولشویی، تأمین مالی تروریسم و سایر تهدیدهای سیستم مالی بین‌المللی را هدف قرار می‌دهد.
به هر ترتیب زمانی که 4 لایحه اف ای تی اف به مجلس رفت لوایح «اصلاح قانون مبارزه با تروریسم» و «اصلاح قانون مبارزه با پولشویی» به تصویب رسید اما لوایح الحاق ایران به پالرمو و CFT با وجود تصویب نمایندگان مجلس (دی 98) در شورای نگهبان رد شد. پس از کش و قوس فراوان این دو لایحه به مجمع تشخیص مصلحت نظام رفت و در آنجا هم به آن بی‌توجهی شد. این امر باعث شد که ایران در لیست سیاه گروه ویژه اقدام مالی قرار گیرد.
تمام بخش‌ها گرفتار شدند
فریال مستوفی عضو هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران در پاسخ به این سؤال «ایران» که نپیوستن ایران به اف ای تی اف چقدر به صنعت کشور آسیب زد ، گفت: «نپیوستن ایران به اف ای تی اف نه تنها به بخش صنعت بلکه به تمام بخش‌های اقتصادی صدمه وارد کرد و خیلی از مجموعه‌ها را تهدید و گرفتار کرد. اف ای تی اف یک استاندارد بین‌المللی است که بین بانک‌های دنیا وجود دارد و همه بانک‌ها به این مقوله اعتقاد دارند، لذا اقتصاد هر کشوری که به این استاندارد مالی و بانکی ملحق نشود، منزوی خواهد شد و امکان مبادله پولی از آن گرفته می‌شود.»
او ادامه داد:«192 کشور به اف ای تی اف پیوسته‌اند، همین امر نشان می‌دهد که اف ای تی‌اف مسأله سیاسی و جناحی نیست بلکه موضوع اقتصادی است که کشورها دنبال کرده‌اند. متأسفانه در کشور ما اف‌ای‌تی‌اف به یک موضوع سیاسی تبدیل شده است لذا عدم پذیرش این امر از سوی ایران باعث شده که در مبادلات پولی و بانکی چالش‌های جدی برای صنعت و تجارت کشور پیش بیاید.»
چین و روسیه هم حاضر به همکاری نیستند
مســــــتوفی خاطرنشـــــــــان کــــــــرد: «اگر تحریم‌های امریکا برداشته شود و دوباره به برجام برگردیم به طور قطع به خاطر عدم الحاق به اف‌ای‌تی‌اف باز هم نمی‌توان مبادله پولی با کشورها داشت؛ این موضوع در مورد کشورهایی که ادعا می‌کنند دوست هستند(روسیه و چین) هم صدق می‌کند. از آنجا که چین و روسیه به کنوانسیون‌های بین‌المللی پیوسته‌اند حاضر به‌همکاری با ایران نیستند. لذا چاره‌ای جز الحاق ایران به اف‌ای‌تی‌اف وجود ندارد.
در غیر این‌صورت نمی‌توان در فضای بین‌الملل فعالیتی داشت.»
رئیس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق تهران گفت:«یکی از مهم‌ترین دلایلی که باعث می‌شود بانک‌های خارجی با کشورهایی که عضو اف‌ای‌تی‌اف نیستند، همکاری نکنند، کاهش ارز سهام است. هیچ بانکی قبول نمی‌کند که ریسک مبادلات خود را افزایش دهد، چرا که جدا از جریمه‌ای که امریکا برای چنین بانک‌هایی لحاظ می‌کند، ارزش سهام آن بانک ریزش پیدا می‌کند.لذا بانک‌ها چنین ریسکی را قبول نخواهند کرد و همین امر باعث منزوی شدن اقتصاد ایران می‌شود.»
حال که در روزهای انتخابات به سر می‌بریم و نگاه فعالان اقتصادی به کاندیداهای ریاست جمهوری است که چه نگاهی نسبت به اف ای تی اف دارند، علی ربیعی سخنگوی دولت ۱۱ خرداد در یک نشست خبری اظهار کرد که فصل انتخابات برکات زیادی دارد از جمله اینکه برخی از افراد که در سال‌های اخیر حتی حاضر نبودند فشار تحریم را در وضعیت اقتصادی کشور به رسمیت بشناسند و سال‌ها با پذیرش کنوانسیون‌های FATF مخالفت می‌کردند حال امروز پیشگام‌تر از دولت دنبال رفع تحریم‌ها هستند.
اصل مهم‌تر از فرع است
ابوالفضل روغنی گلپایگانی رئیس کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران در پاسخ به این سؤال که نپیوستن ایران به اف ای تی اف چقدر به تحریم صنعتی ایران کمک کرد به «ایران»، گفت: «اگرمی خواهیم در بازی جهانی بازی کنیم باید به قواعد آن هم پایبند باشیم؛ لذا ضرورت دارد که این امر مورد توجه سیاستگذاران قرار گیرد و برای تحقق و تصویب کنوانسیون‌های بین‌المللی اف‌ای‌تی‌اف اقدامات لازم انجام شود.»
او ادامه داد:«مهم‌ترین دلیلی که باعث شد صنعت کشور بشدت آسیب ببیند، تحریم بود. بر این اساس عوامل فرعی متعددی هم وجود داشت که در فعالیت تولیدکنندگان اختلال ایجاد کرد؛ یکی از این عوامل نپیوستن ایران به اف‌ای‌تی‌اف بود. اعتقاد دارم چالش‌هایی که برای صنایع ایجاد شد نشأت گرفته از اف ای تی اف نبود بلکه تحریم بود. در این میان باید پذیرفت که اگر می‌خواهیم در بازار جهانی حضور داشته باشیم و روابط با کشورهای مختلف را حفظ کنیم باید به اف‌ای‌تی‌اف ملحق شویم.»
رئیس کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران تصریح کرد: «تا زمانی که تحریم برداشته نشود و سیاستگذاران برای این امر تلاش نکنند پیوستن به اف‌ای‌تی‌اف یک امر فرعی و جانبی خواهد بود.»
ریسک‌ها را بیشتر نکنید
عبدالوهاب سهل آبادی رئیس خانه صنعت و معدن درباره اینکه چقدر صنایع کشور از نپیوستن ایران به اف ای تی اف تأثیر منفی گرفتند به «ایران»، گفت: «دلایل متعددی باعث شده که تولیدکنندگان کشور نتوانند برنامه‌های خود را اجرایی کنند که یکی از آنها عدم الحاق ایران به اف‌ای‌تی‌اف بود؛ اگر این موضوع در کشورمان به یک مبحث سیاسی تبدیل نشده بود با تصویب آن امکان جابه‌جایی پول با برخی از کشورها وجود داشت اما معطلی در این خصوص که باعث شد ایران در لیست سیاه قرار گیرد مانع بزرگی برای تولیدکنندگان در امر خرید مواد اولیه و فعالان اقتصادی در تجارت شد و از سویی دستاویزی برای برخی از کشورها شد که با این بهانه نمی‌خواستند با ایران همکاری کنند.»
او ادامه داد: «ولی مهم‌ترین دلیلی که باعث شد صنعت کشور لطمه ببیند تحریم بود؛ تحریم به‌گونه‌ای به تولید صدمه زد که برخی از صنایع امکان ادامه تولید را نداشتند؛ با این اوصاف و در شرایطی که سخت‌ترین تحریم‌ها درباره اقتصاد ایران اعمال می‌شود توصیه می‌کنم که سیاستگذاران حداقل پیوستن ایران به اف‌ای‌تی‌اف را دنبال کنند تا ایران از لیست سیاه مبادلات پولی و بانکی خارج شود در غیر این صورت هر گونه جابه‌جایی مالی با ریسک‌های فراوان روبه‌رو خواهد بود.»
سهل آبادی افزود: «تا زمانی که به اف‌ای‌تی‌اف ملحق نشویم، نمی‌توانیم ریسک مالی در کشور را کاهش دهیم، بر این اساس اگر تمام تحریم‌های ایران برداشته شود و برای تمام شرکت‌های خارجی و سرمایه‌گذاران فرش قرمز پهن شود باز هم هیچ فردی ریسک حضور و سرمایه‌گذاری در ایران را قبول نخواهد کرد چرا که عدم پذیرش اف‌ای‌تی‌اف بزرگ‌ترین مانع بر سر راه هر گونه فعالیت توسعه‌ای در ایران و همکاری با شرکت‌های خارجی است.»
خبرنگار
فعالان اقتصادی می‌گویند تحریم باعث شد صنعت کشور بسیار شکننده شود اما تیر آخر را عدم الحاق ایران به اف‌ای‌تی‌اف زد.
به‌دلیل نزدیک بودن به انتخابات 1400 خیلی از فعالان اقتصادی ترجیح می‌دادند از سختی‌هایی که گذراندند و البته الان هم با آنها درگیر هستند، صحبتی به میان نیاورند و مصاحبه‌های خود را به بعد از انتخابات موکول کنند؛ ولی آنها خارج از مصاحبه رسمی اظهار کردند که تحریم و اف‌ای‌تی‌اف بزرگ‌ترین سدهایی بودند که روبه‌روی تولید ایجاد شد. سد اول توسط ترامپ رئیس‌جمهوری امریکا ایجاد شد و سد دوم را سیاستگذاران داخلی رقم زدند که همین امر سبب زمینگیر شدن تولید و صنعت کشور شد.
از سال 88 همواره بحث سر این ماجرا بود که ایران به گروه ویژه اقدام مالی ملحق شود یا خیر؟ اگر الحاق شود چه مزیت‌هایی دارد و اگر به آن پشت کند چه اتفاق‌هایی در انتظار اقتصاد ایران است؟ قبل از هر چیزی باید گفت که اف‌ای‌تی‌اف یک سازمان فراملی است که برای مقابله با جرم مالی سیاست‌ها و استانداردهایی را طراحی و ترویج می‌کند. این استانداردها پولشویی، تأمین مالی تروریسم و سایر تهدیدهای سیستم مالی بین‌المللی را هدف قرار می‌دهد.
به هر ترتیب زمانی که 4 لایحه اف ای تی اف به مجلس رفت لوایح «اصلاح قانون مبارزه با تروریسم» و «اصلاح قانون مبارزه با پولشویی» به تصویب رسید اما لوایح الحاق ایران به پالرمو و CFT با وجود تصویب نمایندگان مجلس (دی 98) در شورای نگهبان رد شد. پس از کش و قوس فراوان این دو لایحه به مجمع تشخیص مصلحت نظام رفت و در آنجا هم به آن بی‌توجهی شد. این امر باعث شد که ایران در لیست سیاه گروه ویژه اقدام مالی قرار گیرد.
تمام بخش‌ها گرفتار شدند
فریال مستوفی عضو هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران در پاسخ به این سؤال «ایران» که نپیوستن ایران به اف ای تی اف چقدر به صنعت کشور آسیب زد ، گفت: «نپیوستن ایران به اف ای تی اف نه تنها به بخش صنعت بلکه به تمام بخش‌های اقتصادی صدمه وارد کرد و خیلی از مجموعه‌ها را تهدید و گرفتار کرد. اف ای تی اف یک استاندارد بین‌المللی است که بین بانک‌های دنیا وجود دارد و همه بانک‌ها به این مقوله اعتقاد دارند، لذا اقتصاد هر کشوری که به این استاندارد مالی و بانکی ملحق نشود، منزوی خواهد شد و امکان مبادله پولی از آن گرفته می‌شود.»
او ادامه داد:«192 کشور به اف ای تی اف پیوسته‌اند، همین امر نشان می‌دهد که اف ای تی‌اف مسأله سیاسی و جناحی نیست بلکه موضوع اقتصادی است که کشورها دنبال کرده‌اند. متأسفانه در کشور ما اف‌ای‌تی‌اف به یک موضوع سیاسی تبدیل شده است لذا عدم پذیرش این امر از سوی ایران باعث شده که در مبادلات پولی و بانکی چالش‌های جدی برای صنعت و تجارت کشور پیش بیاید.»
چین و روسیه هم حاضر به همکاری نیستند
مســــــتوفی خاطرنشـــــــــان کــــــــرد: «اگر تحریم‌های امریکا برداشته شود و دوباره به برجام برگردیم به طور قطع به خاطر عدم الحاق به اف‌ای‌تی‌اف باز هم نمی‌توان مبادله پولی با کشورها داشت؛ این موضوع در مورد کشورهایی که ادعا می‌کنند دوست هستند(روسیه و چین) هم صدق می‌کند. از آنجا که چین و روسیه به کنوانسیون‌های بین‌المللی پیوسته‌اند حاضر به‌همکاری با ایران نیستند. لذا چاره‌ای جز الحاق ایران به اف‌ای‌تی‌اف وجود ندارد.
در غیر این‌صورت نمی‌توان در فضای بین‌الملل فعالیتی داشت.»
رئیس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق تهران گفت:«یکی از مهم‌ترین دلایلی که باعث می‌شود بانک‌های خارجی با کشورهایی که عضو اف‌ای‌تی‌اف نیستند، همکاری نکنند، کاهش ارز سهام است. هیچ بانکی قبول نمی‌کند که ریسک مبادلات خود را افزایش دهد، چرا که جدا از جریمه‌ای که امریکا برای چنین بانک‌هایی لحاظ می‌کند، ارزش سهام آن بانک ریزش پیدا می‌کند.لذا بانک‌ها چنین ریسکی را قبول نخواهند کرد و همین امر باعث منزوی شدن اقتصاد ایران می‌شود.»
حال که در روزهای انتخابات به سر می‌بریم و نگاه فعالان اقتصادی به کاندیداهای ریاست جمهوری است که چه نگاهی نسبت به اف ای تی اف دارند، علی ربیعی سخنگوی دولت ۱۱ خرداد در یک نشست خبری اظهار کرد که فصل انتخابات برکات زیادی دارد از جمله اینکه برخی از افراد که در سال‌های اخیر حتی حاضر نبودند فشار تحریم را در وضعیت اقتصادی کشور به رسمیت بشناسند و سال‌ها با پذیرش کنوانسیون‌های FATF مخالفت می‌کردند حال امروز پیشگام‌تر از دولت دنبال رفع تحریم‌ها هستند.
اصل مهم‌تر از فرع است
ابوالفضل روغنی گلپایگانی رئیس کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران در پاسخ به این سؤال که نپیوستن ایران به اف ای تی اف چقدر به تحریم صنعتی ایران کمک کرد به «ایران»، گفت: «اگرمی خواهیم در بازی جهانی بازی کنیم باید به قواعد آن هم پایبند باشیم؛ لذا ضرورت دارد که این امر مورد توجه سیاستگذاران قرار گیرد و برای تحقق و تصویب کنوانسیون‌های بین‌المللی اف‌ای‌تی‌اف اقدامات لازم انجام شود.»
او ادامه داد:«مهم‌ترین دلیلی که باعث شد صنعت کشور بشدت آسیب ببیند، تحریم بود. بر این اساس عوامل فرعی متعددی هم وجود داشت که در فعالیت تولیدکنندگان اختلال ایجاد کرد؛ یکی از این عوامل نپیوستن ایران به اف‌ای‌تی‌اف بود. اعتقاد دارم چالش‌هایی که برای صنایع ایجاد شد نشأت گرفته از اف ای تی اف نبود بلکه تحریم بود. در این میان باید پذیرفت که اگر می‌خواهیم در بازار جهانی حضور داشته باشیم و روابط با کشورهای مختلف را حفظ کنیم باید به اف‌ای‌تی‌اف ملحق شویم.»
رئیس کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران تصریح کرد: «تا زمانی که تحریم برداشته نشود و سیاستگذاران برای این امر تلاش نکنند پیوستن به اف‌ای‌تی‌اف یک امر فرعی و جانبی خواهد بود.»
ریسک‌ها را بیشتر نکنید
عبدالوهاب سهل آبادی رئیس خانه صنعت و معدن درباره اینکه چقدر صنایع کشور از نپیوستن ایران به اف ای تی اف تأثیر منفی گرفتند به «ایران»، گفت: «دلایل متعددی باعث شده که تولیدکنندگان کشور نتوانند برنامه‌های خود را اجرایی کنند که یکی از آنها عدم الحاق ایران به اف‌ای‌تی‌اف بود؛ اگر این موضوع در کشورمان به یک مبحث سیاسی تبدیل نشده بود با تصویب آن امکان جابه‌جایی پول با برخی از کشورها وجود داشت اما معطلی در این خصوص که باعث شد ایران در لیست سیاه قرار گیرد مانع بزرگی برای تولیدکنندگان در امر خرید مواد اولیه و فعالان اقتصادی در تجارت شد و از سویی دستاویزی برای برخی از کشورها شد که با این بهانه نمی‌خواستند با ایران همکاری کنند.»
او ادامه داد: «ولی مهم‌ترین دلیلی که باعث شد صنعت کشور لطمه ببیند تحریم بود؛ تحریم به‌گونه‌ای به تولید صدمه زد که برخی از صنایع امکان ادامه تولید را نداشتند؛ با این اوصاف و در شرایطی که سخت‌ترین تحریم‌ها درباره اقتصاد ایران اعمال می‌شود توصیه می‌کنم که سیاستگذاران حداقل پیوستن ایران به اف‌ای‌تی‌اف را دنبال کنند تا ایران از لیست سیاه مبادلات پولی و بانکی خارج شود در غیر این صورت هر گونه جابه‌جایی مالی با ریسک‌های فراوان روبه‌رو خواهد بود.»
سهل آبادی افزود: «تا زمانی که به اف‌ای‌تی‌اف ملحق نشویم، نمی‌توانیم ریسک مالی در کشور را کاهش دهیم، بر این اساس اگر تمام تحریم‌های ایران برداشته شود و برای تمام شرکت‌های خارجی و سرمایه‌گذاران فرش قرمز پهن شود باز هم هیچ فردی ریسک حضور و سرمایه‌گذاری در ایران را قبول نخواهد کرد چرا که عدم پذیرش اف‌ای‌تی‌اف بزرگ‌ترین مانع بر سر راه هر گونه فعالیت توسعه‌ای در ایران و همکاری با شرکت‌های خارجی است.»
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
گذشته ایران و عربستان، چراغ راه آینده اوپک
سیدمحمدرضا ترین‌سان
کارشناس اقتصاد سیاسی بین‌الملل
زمانی که در سپتامبر 1960، نمایندگان دولت‌های ایران، عراق، کویت، عربستان و ونزوئلا در بغداد گردهم آمدند تا برای جلوگیری از کاهش مجدد و مستمر قیمت‌های اعلان شده نفت توسط کمپانی‌های بزرگ صاحب امتیاز چاره‌اندیشی نمایند، کمتر کسی فکر می‌کرد که این کشورهای جهان سومی و توسعه نیافته بتوانند یکی از بزرگ‌ترین کارتل‌های اقتصادی در دنیا را تشکیل دهند و نه تنها بتوانند بیش از شصت سال به حیات خود ادامه دهند بلکه به‌عنوان یکی از مهم‌ترین بازیگران عرصه اقتصاد سیاسی بین‌الملل نقش آفرینی کنند. درآمدهای نفتی که طی چند دهه اخیر، به مهم‌ترین منبع قدرت، مشروعیت و موجودیت این کشورها تبدیل شده بود باعث کنشگری فعال سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) به‌عنوان یکی از مهم‌ترین بازیگران بین‌المللی گشت که به منظور عکس العملی سیاسی به این محرک اقتصادی برآورد می‌شد.
امروزه برای سنجش موقعیـت و قـدرت دولــتهــا و بــازیگران جهــانی، بســیاری از قابلیت‌ها و منابع آنها رده‌بندی می‌شود و این امر، نوعی پرستیژ و اعتبار بـین‌المللـی محسوب می‌گردد که مزایا و دستاوردهایی نیز دارد و از طرف دیگر با توجه به نقشی که نفت و انرژی در معادلـه ثروت و قـدرت بـه طـور اساسی و مستقیم دارد، جایگـاه کشورها، سازمان‌ها و شرکت‌هـای نفتـی در مقایسه با یکدیگر را تعیین می‌کند که این رتبه‌بندی در معـادلات اقتصاد سیاسی جهـانی بسیار قابل اعتناست. حال بهتر می‌توان فهمید که جایگاه نهادی اوپک و اعضای این سازمان که با داشتن کمتـر از 5درصد از جمعیـت جهـان، 90 درصـد ظرفیــت مــازاد تولیــد را دارنــد برایشان چه اعتبار و پرستیژی بـه همراه می‌آورد. در تـاریخ اوپـک گاهی از پرز آلفونسو از ونزوئلا و شیخ عبداالله طریقـی از عربسـتان و تـا حـدودی از فـؤاد روحانی از ایران به‌عنوان افراد تأثیرگذار نـام برده می‌شود اما اگرچه این افـراد همگـی دارای تخصص و تجربه‌های نفتی بوده‌اند، اما همگی آنها بخشی از حکومت و حاکمیـت کشـورهای خود بوده‌اند و تجربیات و ملاحظات و ارتباطـات سیاسی وسیع ملی-بین‌المللـی داشـته‌انـد که در تأسیس و تداوم و توسعه اوپک اثرگذار بوده است.اوپک که در دهه نخست خود آنچنان موفق نبود توانست در دهه ۱۹۷۰ میلادی اوج بگیرد و کنترل مستقیم منابع خود را در اختیار داشته باشد. اوپک از طریق یک نظام قیمت‌گذاری ثابت، قیمت‌گذاری نفت را عهده دار شد.
البته تحولات سیاسی اوایل دهه ۷۰ میلادی تا حدی اهمیت اقتصادی- سیاسی نفت و به تبع آن توانایی‌های بالقوه کشورهای عضو اوپک و از همه مهم‌تر وابستگی کشورهای جهان به طور عام و کشورهای صنعتی به طور خاص را به نفت خاورمیانه و خلیج فارس آشکار کرد و کشورهای مصرف‌کننده عمده بویژه امریکا را در برابر اقدام‌های کشورهای صادرکننده نفت غافلگیر کرد. همچنین در این دوره که نوعی ازهم گسستگی در صنعت جهانی نفت به وجود آمده بود، از جمله قیمت‌های بالاتر و نوسان زیاد، توسعه بازارهای تک محصوله، کاهش شدید مصرف نفت در کشورهای صنعتی از طریق بهبود کارایی، فناوری و افزایش تولید از مناطق غیر اوپک و متنوع شدن محرک‌های مالی. در نتیجه افزایش این تحولات، کشورهای صاحب نفت فرصت یافتند تا از یک طرف با فشار بیشتر بر شرکت‌های بین‌المللی نفتی سهم بیشتری از صنعت نفت خود را در اختیار داشته باشند و از طرفی دیگر با افزایش قیمت نفت در بازارهای جهانی گام‌های مثبت دیگری در جهت تأمین منافع ملی خود بردارند. این روند تداوم داشت تا اجـلاس دوم در کاراکـاس که اوپک وارد سده بیسـت و یکـم و آغـاز هـزاره سوم شد و پـا در آغـاز پنجمـین دهـه عمـرش گذاشـت. ایـن دوره بـا انفجـار برج‌های دوقلوی سـازمان تجـارت جهـانی در سپتامبر 2001 توأم شد که بازتـاب وسـیع و عمیقی به جای گذاشت.
در همان روز اول بـا تیرگـی و ابهامـاتی کـه در فضـای اقتصـاد و سیاست پدیدآمده قیمت نفت به بشکه‌ای 30 دلار صـعود کـرد و انتظـار مـی‌رفـت شـوک جدیدی در دنیای نفت پدید آید. امـا از یـک سو ذخـایر اسـتراتژیک بـه کـار گرفتـه شـد و از سوی دیگـر اوپک اعلام کرد آماده است تا مشکلات عرضه را ســامان دهــد، اینجا بود که ایالات متحده با همراهی ناتو چند ماه بعد به افغانستان حمله کـرد و طالبـان برانـدازی شد. عکس‌العملی بـه ایـن وسـعت و سـرعت کم‌سابقه بود. دو سال بعد در مـارس 2003 و در آسـتانه عیـد نـوروز 1382 عـراق نیـز بـا مقدمه چینی‌هایی که از قبـل صـورت گرفتـه بود، به بهانه تولید سلاح‌های کشتار جمعـی و حفـظ امنیـت منطقـه‌ای و جهـانی مـورد حملـه قـرار گرفـت و صـدام و حـزب بعـث براندازی شدند. از آن روز بود که امریکا حلقه‌ای نظامی- سیاسی در خاورمیانه برپا کرد که در بعضی اوقات حدود 250 هزار نیـروی نظـامی‌اش در اینجا حاضر بودند. ناتو نیز که با وجود فروپاشی شوروی فلسـفه وجـودی‌اش را از دسـت داده بود، با دستاویزهای مختلـف نـه تنهـا منحـل نشد، بلکه دنباله خـود را در قفقـاز و آسـیای مرکـزی و دریـای خـزر بـه پـیش مـی‌بـرد. بنابرایـن قابـل فهم است که حضور و نفوذ دراین منطقه ژئوپلیتیـک و نفتـی می‌توانـد دو منظـوره و حیاتی باشد: رویکـرد اسـتراتژیکی و رویکـرد تاکتیکی.
در رویکـــرد اول امریکا به‌عنوان بزرگ‌ترین واردکننده و مصـرف‌کننـده نفـت جهان، طبیعی است کـه بـرای آینـده امنیـت انرژی خود بخواهد سـهم تضـمین شـده‌ای از منابع انرژی را داشته باشد امـا در رویکـرد دوم کنتـرل امریکا بـر منابع انرژی این منطقه، ابزار مؤثر و کارآمـدی است برای بهره‌برداری از نیاز رقبای بزرگ آن کشور به ایـن منـابع و حفـظ برتـری امریکا.
به این ترتیب امریکا و نـاتو عملاً در بزرگ‌ترین کانون انرژی جهان، حضور نظـامی سیاسی خود را رسـمیت دادنـد. قیمـت‌های نفت بدون زیاده‌خواهی اوپک بتدریج شروع به رشد کرد و در سال 2008 به مرز بشکه‌ای 150 دلار رســید و ســپس رو بــه کــاهش گذاشت و نزدیک 100 دلار پـایین آمـد و در پی تحـولات سیاسـی شـمال آفریقا و خاورمیانه در سال 2011 مجدداً از بشـکه‌ای 100 دلار بـالاتر رفت. حـوادث لیبـی نیز نگرانی مصـرف‌کننـدگان را از امنیـت عرضـه نفت افزایش داد. در ایـن شـرایط بود که اوپک با مسئولیت‌پذیری و بـا اتکـای به ظرفیت مازاد خـود توانسـت مایـه آرامـش بازارنفت و انرژی باشد اما اوپک در جایی دیگر نیز بود که منافع بازار و مصرف‌کنندگان را بر منافع اعضای خود ترجیح داد و آن زمانی بود که ایالات متحده با فرستادن پرونده ایران به شورای امنیت تحریم‌ها علیه ایران را افزایش داد و با گسترش آن به صنعت کشتیرانی، تولید نفت ایران را به‌صورت قابل ملاحظه‌ای کاهش داد. در ماه اوت ۲۰۱۲ اوپک با تأیید پیشی‌گرفتن عراق از ایران در زمینه تولید نفت، اعلام کرد که ایران نسبت به ماه ژوئیه پیش از آن ۱۱۷ هزار بشکه نفت کمتر تولید کرده و تولید روزانه آن به ۲ میلیون و ۸۱۷ هزار بشکه سقوط کرده است.
مباحث هستی‌شناسانه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در آن روزها که به‌سمت اقدامات کنشگرانه درمنطقه می‌رفت، رقابت‌های طرف مقابل در اوپک را توسعه داد که این نشانه‌ها به وضوح در رصد عملکرد عربستان سعودی در آن سال‌ها نمایان است؛ به‌عنوان مثال زمان افزایش بهای نفت در ماه فوریه ۲۰۱۲، عربستان در چند نوبت برخلاف رویه اوپک افزایش ناگهانی در تولید خود پدید آورد و پیش از این و در نوامبر سال ۲۰۱۱ نیز عربستان سعودی به رکورد بیشترین میزان استخراج ماهانه نفت خام در سه دهه گذشته دست یافته بود و در همین حال علی النعیمی وزیر وقت نفت عربستان سعودی مدعی شد کشور متبوعش توانایی افزایش ۲۵ درصدی نفت خود را نسبت به میزان فعلی دارد؛ ادعایی که در سال‌های گذشته به اثبات رسید.
از آنجا که همیشه گفته‌اند گذشته چراغ راه آینده است باید بدانیم که ایران امروز تجارب روشنی برای بکارگیری آنها در آینده مشارکت خود در اقتصاد سیاسی بین‌الملل دارد و ظرفیت‌های گسترده‌ای از زوایای پنهان دیپلماسی برایش پیدا شده که چرایی رفتن ایران به‌سمت برجام‌های منطقه‌ای و سازمانی را توجیه‌پذیرتر می‌کند. تجربه به ما می‌گوید شاید مهم‌ترین آنها رفتن به سمت یک دیپلماسی فعال اقتصادی در رسیدن به یک برجام دیگر در سازمان اوپک و منطقه باشد، چراکه اوپـک طـی عمر بیش از شصت ساله خـود بـا وجـود ابعـاد و اهـداف اقتصادی‌اش، با مسائل بسیار خطیـر سیاسـی بین‌المللـی رویـارویی و از ایـن رهگـذر فرصت‌ها و تهدیدهایی جدی را تجربه کرده، ولی پـا برجـا مانـده اسـت. لیست مواجهـه سیاسی اوپک بسـیار بلنـد بـالاست کـه از سال‌ها قبل از تأسیس آن در سـپتامبر 1960 آغاز می‌شود اما با گذشت زمان و پختگی و جـاافتـادگی این تشکیلات و با پشت سرداشتن دهه‌ها اعتبار و تجربـه، حاشـیه امـنی بـرای خود ایجـاد کرده است. کارنامه و موقعیت کارگزاری این کارتل در اقتصاد سیاسی بین‌الملل، نشان از آن دارد که عملکرد بهینه سازمان اوپک می‌بایست تابعی از حفظ فاصله مناسب تصمیمات آن با قدرت و سیاست باشد. بنابراین ارزیابی فرصت‌ها و تهدیدهای این نسبت در بیش از نیم قرن گذشته می‌تواند یکی از دستمایه‌های مهم برای تدوین راهبردهای کارآمد در راستای ماندگاری و کارایی اوپک و اعضای آن بخصوص میهن عزیزمان ایران در سپهر عمومی اقتصاد سیاسی بین‌الملل باشد و در دستورکار دولت آینده قرارگیرد.
کارشناس اقتصاد سیاسی بین‌الملل
زمانی که در سپتامبر 1960، نمایندگان دولت‌های ایران، عراق، کویت، عربستان و ونزوئلا در بغداد گردهم آمدند تا برای جلوگیری از کاهش مجدد و مستمر قیمت‌های اعلان شده نفت توسط کمپانی‌های بزرگ صاحب امتیاز چاره‌اندیشی نمایند، کمتر کسی فکر می‌کرد که این کشورهای جهان سومی و توسعه نیافته بتوانند یکی از بزرگ‌ترین کارتل‌های اقتصادی در دنیا را تشکیل دهند و نه تنها بتوانند بیش از شصت سال به حیات خود ادامه دهند بلکه به‌عنوان یکی از مهم‌ترین بازیگران عرصه اقتصاد سیاسی بین‌الملل نقش آفرینی کنند. درآمدهای نفتی که طی چند دهه اخیر، به مهم‌ترین منبع قدرت، مشروعیت و موجودیت این کشورها تبدیل شده بود باعث کنشگری فعال سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) به‌عنوان یکی از مهم‌ترین بازیگران بین‌المللی گشت که به منظور عکس العملی سیاسی به این محرک اقتصادی برآورد می‌شد.
امروزه برای سنجش موقعیـت و قـدرت دولــتهــا و بــازیگران جهــانی، بســیاری از قابلیت‌ها و منابع آنها رده‌بندی می‌شود و این امر، نوعی پرستیژ و اعتبار بـین‌المللـی محسوب می‌گردد که مزایا و دستاوردهایی نیز دارد و از طرف دیگر با توجه به نقشی که نفت و انرژی در معادلـه ثروت و قـدرت بـه طـور اساسی و مستقیم دارد، جایگـاه کشورها، سازمان‌ها و شرکت‌هـای نفتـی در مقایسه با یکدیگر را تعیین می‌کند که این رتبه‌بندی در معـادلات اقتصاد سیاسی جهـانی بسیار قابل اعتناست. حال بهتر می‌توان فهمید که جایگاه نهادی اوپک و اعضای این سازمان که با داشتن کمتـر از 5درصد از جمعیـت جهـان، 90 درصـد ظرفیــت مــازاد تولیــد را دارنــد برایشان چه اعتبار و پرستیژی بـه همراه می‌آورد. در تـاریخ اوپـک گاهی از پرز آلفونسو از ونزوئلا و شیخ عبداالله طریقـی از عربسـتان و تـا حـدودی از فـؤاد روحانی از ایران به‌عنوان افراد تأثیرگذار نـام برده می‌شود اما اگرچه این افـراد همگـی دارای تخصص و تجربه‌های نفتی بوده‌اند، اما همگی آنها بخشی از حکومت و حاکمیـت کشـورهای خود بوده‌اند و تجربیات و ملاحظات و ارتباطـات سیاسی وسیع ملی-بین‌المللـی داشـته‌انـد که در تأسیس و تداوم و توسعه اوپک اثرگذار بوده است.اوپک که در دهه نخست خود آنچنان موفق نبود توانست در دهه ۱۹۷۰ میلادی اوج بگیرد و کنترل مستقیم منابع خود را در اختیار داشته باشد. اوپک از طریق یک نظام قیمت‌گذاری ثابت، قیمت‌گذاری نفت را عهده دار شد.
البته تحولات سیاسی اوایل دهه ۷۰ میلادی تا حدی اهمیت اقتصادی- سیاسی نفت و به تبع آن توانایی‌های بالقوه کشورهای عضو اوپک و از همه مهم‌تر وابستگی کشورهای جهان به طور عام و کشورهای صنعتی به طور خاص را به نفت خاورمیانه و خلیج فارس آشکار کرد و کشورهای مصرف‌کننده عمده بویژه امریکا را در برابر اقدام‌های کشورهای صادرکننده نفت غافلگیر کرد. همچنین در این دوره که نوعی ازهم گسستگی در صنعت جهانی نفت به وجود آمده بود، از جمله قیمت‌های بالاتر و نوسان زیاد، توسعه بازارهای تک محصوله، کاهش شدید مصرف نفت در کشورهای صنعتی از طریق بهبود کارایی، فناوری و افزایش تولید از مناطق غیر اوپک و متنوع شدن محرک‌های مالی. در نتیجه افزایش این تحولات، کشورهای صاحب نفت فرصت یافتند تا از یک طرف با فشار بیشتر بر شرکت‌های بین‌المللی نفتی سهم بیشتری از صنعت نفت خود را در اختیار داشته باشند و از طرفی دیگر با افزایش قیمت نفت در بازارهای جهانی گام‌های مثبت دیگری در جهت تأمین منافع ملی خود بردارند. این روند تداوم داشت تا اجـلاس دوم در کاراکـاس که اوپک وارد سده بیسـت و یکـم و آغـاز هـزاره سوم شد و پـا در آغـاز پنجمـین دهـه عمـرش گذاشـت. ایـن دوره بـا انفجـار برج‌های دوقلوی سـازمان تجـارت جهـانی در سپتامبر 2001 توأم شد که بازتـاب وسـیع و عمیقی به جای گذاشت.
در همان روز اول بـا تیرگـی و ابهامـاتی کـه در فضـای اقتصـاد و سیاست پدیدآمده قیمت نفت به بشکه‌ای 30 دلار صـعود کـرد و انتظـار مـی‌رفـت شـوک جدیدی در دنیای نفت پدید آید. امـا از یـک سو ذخـایر اسـتراتژیک بـه کـار گرفتـه شـد و از سوی دیگـر اوپک اعلام کرد آماده است تا مشکلات عرضه را ســامان دهــد، اینجا بود که ایالات متحده با همراهی ناتو چند ماه بعد به افغانستان حمله کـرد و طالبـان برانـدازی شد. عکس‌العملی بـه ایـن وسـعت و سـرعت کم‌سابقه بود. دو سال بعد در مـارس 2003 و در آسـتانه عیـد نـوروز 1382 عـراق نیـز بـا مقدمه چینی‌هایی که از قبـل صـورت گرفتـه بود، به بهانه تولید سلاح‌های کشتار جمعـی و حفـظ امنیـت منطقـه‌ای و جهـانی مـورد حملـه قـرار گرفـت و صـدام و حـزب بعـث براندازی شدند. از آن روز بود که امریکا حلقه‌ای نظامی- سیاسی در خاورمیانه برپا کرد که در بعضی اوقات حدود 250 هزار نیـروی نظـامی‌اش در اینجا حاضر بودند. ناتو نیز که با وجود فروپاشی شوروی فلسـفه وجـودی‌اش را از دسـت داده بود، با دستاویزهای مختلـف نـه تنهـا منحـل نشد، بلکه دنباله خـود را در قفقـاز و آسـیای مرکـزی و دریـای خـزر بـه پـیش مـی‌بـرد. بنابرایـن قابـل فهم است که حضور و نفوذ دراین منطقه ژئوپلیتیـک و نفتـی می‌توانـد دو منظـوره و حیاتی باشد: رویکـرد اسـتراتژیکی و رویکـرد تاکتیکی.
در رویکـــرد اول امریکا به‌عنوان بزرگ‌ترین واردکننده و مصـرف‌کننـده نفـت جهان، طبیعی است کـه بـرای آینـده امنیـت انرژی خود بخواهد سـهم تضـمین شـده‌ای از منابع انرژی را داشته باشد امـا در رویکـرد دوم کنتـرل امریکا بـر منابع انرژی این منطقه، ابزار مؤثر و کارآمـدی است برای بهره‌برداری از نیاز رقبای بزرگ آن کشور به ایـن منـابع و حفـظ برتـری امریکا.
به این ترتیب امریکا و نـاتو عملاً در بزرگ‌ترین کانون انرژی جهان، حضور نظـامی سیاسی خود را رسـمیت دادنـد. قیمـت‌های نفت بدون زیاده‌خواهی اوپک بتدریج شروع به رشد کرد و در سال 2008 به مرز بشکه‌ای 150 دلار رســید و ســپس رو بــه کــاهش گذاشت و نزدیک 100 دلار پـایین آمـد و در پی تحـولات سیاسـی شـمال آفریقا و خاورمیانه در سال 2011 مجدداً از بشـکه‌ای 100 دلار بـالاتر رفت. حـوادث لیبـی نیز نگرانی مصـرف‌کننـدگان را از امنیـت عرضـه نفت افزایش داد. در ایـن شـرایط بود که اوپک با مسئولیت‌پذیری و بـا اتکـای به ظرفیت مازاد خـود توانسـت مایـه آرامـش بازارنفت و انرژی باشد اما اوپک در جایی دیگر نیز بود که منافع بازار و مصرف‌کنندگان را بر منافع اعضای خود ترجیح داد و آن زمانی بود که ایالات متحده با فرستادن پرونده ایران به شورای امنیت تحریم‌ها علیه ایران را افزایش داد و با گسترش آن به صنعت کشتیرانی، تولید نفت ایران را به‌صورت قابل ملاحظه‌ای کاهش داد. در ماه اوت ۲۰۱۲ اوپک با تأیید پیشی‌گرفتن عراق از ایران در زمینه تولید نفت، اعلام کرد که ایران نسبت به ماه ژوئیه پیش از آن ۱۱۷ هزار بشکه نفت کمتر تولید کرده و تولید روزانه آن به ۲ میلیون و ۸۱۷ هزار بشکه سقوط کرده است.
مباحث هستی‌شناسانه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در آن روزها که به‌سمت اقدامات کنشگرانه درمنطقه می‌رفت، رقابت‌های طرف مقابل در اوپک را توسعه داد که این نشانه‌ها به وضوح در رصد عملکرد عربستان سعودی در آن سال‌ها نمایان است؛ به‌عنوان مثال زمان افزایش بهای نفت در ماه فوریه ۲۰۱۲، عربستان در چند نوبت برخلاف رویه اوپک افزایش ناگهانی در تولید خود پدید آورد و پیش از این و در نوامبر سال ۲۰۱۱ نیز عربستان سعودی به رکورد بیشترین میزان استخراج ماهانه نفت خام در سه دهه گذشته دست یافته بود و در همین حال علی النعیمی وزیر وقت نفت عربستان سعودی مدعی شد کشور متبوعش توانایی افزایش ۲۵ درصدی نفت خود را نسبت به میزان فعلی دارد؛ ادعایی که در سال‌های گذشته به اثبات رسید.
از آنجا که همیشه گفته‌اند گذشته چراغ راه آینده است باید بدانیم که ایران امروز تجارب روشنی برای بکارگیری آنها در آینده مشارکت خود در اقتصاد سیاسی بین‌الملل دارد و ظرفیت‌های گسترده‌ای از زوایای پنهان دیپلماسی برایش پیدا شده که چرایی رفتن ایران به‌سمت برجام‌های منطقه‌ای و سازمانی را توجیه‌پذیرتر می‌کند. تجربه به ما می‌گوید شاید مهم‌ترین آنها رفتن به سمت یک دیپلماسی فعال اقتصادی در رسیدن به یک برجام دیگر در سازمان اوپک و منطقه باشد، چراکه اوپـک طـی عمر بیش از شصت ساله خـود بـا وجـود ابعـاد و اهـداف اقتصادی‌اش، با مسائل بسیار خطیـر سیاسـی بین‌المللـی رویـارویی و از ایـن رهگـذر فرصت‌ها و تهدیدهایی جدی را تجربه کرده، ولی پـا برجـا مانـده اسـت. لیست مواجهـه سیاسی اوپک بسـیار بلنـد بـالاست کـه از سال‌ها قبل از تأسیس آن در سـپتامبر 1960 آغاز می‌شود اما با گذشت زمان و پختگی و جـاافتـادگی این تشکیلات و با پشت سرداشتن دهه‌ها اعتبار و تجربـه، حاشـیه امـنی بـرای خود ایجـاد کرده است. کارنامه و موقعیت کارگزاری این کارتل در اقتصاد سیاسی بین‌الملل، نشان از آن دارد که عملکرد بهینه سازمان اوپک می‌بایست تابعی از حفظ فاصله مناسب تصمیمات آن با قدرت و سیاست باشد. بنابراین ارزیابی فرصت‌ها و تهدیدهای این نسبت در بیش از نیم قرن گذشته می‌تواند یکی از دستمایه‌های مهم برای تدوین راهبردهای کارآمد در راستای ماندگاری و کارایی اوپک و اعضای آن بخصوص میهن عزیزمان ایران در سپهر عمومی اقتصاد سیاسی بین‌الملل باشد و در دستورکار دولت آینده قرارگیرد.
|
|
|
|
|
|
|
اخبار
شرایط برای بازگردانی سریع تولید نفت ایران آماده است
مدیر تولید شرکت ملی نفت ایران گفت: برنامه‌ریزی دقیقی برای بازگردانی تولید نفت به رقم پیش از تحریم در بازه‌های زمانی یک‌هفته‌ای، یک‌ماهه و سه‌ماهه انجام شده است و در صورت رفع تحریم‌ها، بخش عمده تولید نفت کشور طی یک ماه احیا می‌شود.فرخ علیخانی افزود: پس از اعمال دوباره تحریم‌ها علیه ایران و تدوین سناریوی کنترل تولید، به موازات، تدوین سناریوی بازگردانی تولید هم در دستور کار قرار گرفت و برای احیای تولید در بازه‌های یک‌هفته‌ای، یک‌ماهه و سه‌ماهه برنامه‌ریزی شد.
علیخانی در پاسخ به این پرسش که با توجه به هزینه‌کرد ۸۰۰ میلیون دلاری برای احیای چاه‌های نفتی در پسابرجام، هزینه‌های لازم برای بازگردانی ظرفیت تولید نفت به مقدار پیش از تحریم در این مقطع زمانی چقدر برآورد می‌شود، اعلام کرد: به هر حال طبیعی است احیای چاه‌ها و بازگردانی تولید هزینه‌هایی خواهد داشت.وی خبر داد: برنامه ما به بازگردانی ظرفیت پیشین تولید محدود نیست و در گام دوم، برای افزایش دوباره ظرفیت تولید نفت نیز برنامه‌ریزی کرده‌ایم. میانگین تولید روزانه نفت ایران در پسابرجام روزانه سه میلیون و ۳۸۰ هزار بشکه بود و شرکت ملی نفت ایران برنامه‌ریزی کرده است در صورت رفع تحریم‌ها، در گام نخست، تولید پیش از تحریم‌ها را برگرداند و در گام بعدی، افزایش ظرفیت تولید به بیش از ۴ میلیون بشکه را عملیاتی کند./ وزارت نفت
آیین‌نامه اجرایی عرضه گاز طبیعی در بورس انرژی ابلاغ شد
معاون اول رئیس‌جمهوری آیین‌نامه اجرایی عرضه گاز طبیعی در بورس انرژی را ابلاغ کرد. هیأت وزیران در نشست ۱۲ خردادماه به پیشنهاد وزارت نفت (با همکاری وزارتخانه‌های نیرو و امور اقتصادی و دارایی و سازمان برنامه و بودجه کشور) و به استناد بند (ک) تبصره (۱) ماده واحده قانون بودجه سال ۱۴۰۰ کل کشور، آیین‌نامه اجرایی بند یادشده درخصوص عرضه گاز طبیعی در بورس انرژی را تصویب کرد.
به موجب این آیین‌نامه، شرکت ملی گاز ایران مکلف است در سال ۱۴۰۰، با در نظر داشتن تراز تولید و مصرف گاز طبیعی، زیرساخت‌های فیزیکی و نرم‌افزاری لازم را برای عرضه و انجام معامله تا سقف حداکثر ۱۰ میلیارد مترمکعب گاز طبیعی در بورس ایجاد کند.همچنین به‌منظور تجاری‌سازی و افزایش سهم بخش خصوصی در حوزه انرژی، دیگر عرضه‌کنندگان که صلاحیت آنها به تأیید شرکت گاز و بورس می‌رسد، در سال ۱۴۰۰ می‌توانند گاز طبیعی را از یکی از منابع گازهای بازیافتی از مشعل واحدهای عملیاتی، گاز صرفه‌جویی‌شده در قالب گواهی‌های صرفه‌جویی در بازار بهینه‌سازی مصرف انرژی و طرح‌های بهینه‌سازی مصرف انرژی ماده (۱۲) قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور، تأمین و در بورس انرژی عرضه کنند.شرکت ملی گاز ایران و بورس انرژی ایران همچنین موظف‌اند در اجرای این آیین‌نامه، هر سه ماه یک بار گزارش عملکرد درباره معاملات گاز طبیعی را به وزارت نفت، سازمان برنامه و بودجه کشور و وزارت امور اقتصادی و دارایی ارائه کنند./شانا
۱۰ درصد مصرف جهانی برق برای رمزارزها
در ایران است
وزیر نیرو گفت: ما ماینرهایی داشتیم که انرژی مصرفی آنها ۳۰۰ مگاوات بود اما با بررسی‌های جهانی مشخص شد ۱۰ درصد مصرف جهانی برق برای رمزارزها در ایران است.رضا اردکانیان در پایان جلسه هیأت دولت در جمع خبرنگاران گفت: برق موضوع مهم این روزهاست، ما امسال با وجود پیش‌بینی‌هایی که داشتیم با چند وضعیت غیرمتعارف رو به رو شدیم که یکی از آنها افزایش دما بود.
وزیر نیرو با اشاره به اینکه گرمای زودرس، کاهش در برق آبی‌ها و رمزارزها باعث مشکلاتی شد، ادامه داد: کاهش باران و خشکسالی باعث شد که کاهش برقابی داشته باشیم. از ۷۳ هزار مگاوات ظرفیت گرمایی، ما یک کاهش توان خروجی داشتیم.وی افزود: بیش از ۳۰۰ هزار توافقنامه با مصرف‌کنندگان برق به امضا رساندیم تا از برق ارزان و رایگان در زمان اوج مصرف استفاده کنند. تلاش‌های شبانه‌روزی در حال انجام است، صادرات را کاهش دادیم و حتی سعی داریم بر اساس قراردادها به صفر برسانیم و واردات را هم انجام دهیم.وی ادامه داد: خدایی نکرده اگر شبکه عمومی برق کشور در معرض فروپاشی قرار بگیرد، ناچار به خاموشی هستیم و این اتفاق هر ۱۲ الی ۱۳ سال در کشورهای دنیا می‌افتد اما بحمد‌الله امسال در کشور ۱۷ سال بعد از سال ۸۳ این اتفاق نیفتاده است./ایلنا
برنامه‌ریزی برای داخلی‌سازی ۳.۴ میلیارد دلاری
در سال ۱۴۰۰
رئیس مرکز ساخت داخل ماشین‌سازی و تجهیزات وزارت صنعت، معدن و تجارت گفت: امسال همچون سال گذشته برنامه داخلی‌سازی سه میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلاری به‌منظور جایگزینی کالاهای ساخت داخل با کالاهای وارداتی در دستور کار است.«محمدمهدی هادوی» افزود: مطابق برنامه‌ریزی انجام شده، مقرر است در مدت سه سال (سال‌های ۹۸ تا ۱۴۰۰) در مجموع ۱۰ میلیارد دلار توسعه داخلی‌سازی و جایگزینی کالاهای ساخت داخل با کالاهای وارداتی انجام شود. برای تحقق این مهم، برنامه‌ها به تفکیک استان‌های مختلف کشور مشخص و ابلاغ شد. از ابتدای اجرای این برنامه از سال ۹۸ تاکنون ۶ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار داخلی‌سازی محقق شده است و با برنامه در نظر گرفته شده برای امسال، به نظر می‌رسد به تحقق برنامه ۱۰ میلیارد دلاری اشاره شده نزدیک شویم./ایرنا
خرید گندم از ۲ میلیون تن فراتر رفت
شرکت بازرگانی دولتی ایران از خرید تضمینی دو میلیون و 60 هزار تن گندم تا 18خرداد ماه در 21 استان خبر داد.
سیدمحمد تقی طباطبایی مدیر روابط عمومی این شرکت گفت: خرید تضمینی گندم در کشور از میانه فروردین آغاز شده و تاکنون به ارزش بیش از 103 هزار میلیارد ریال محصول خریداری شده است. بیش از 86 هزار میلیارد ریال، معادل 86 درصد از پول گندمکاران تاکنون به حساب آنان واریز شده است.
وی خاطرنشان کرد: میزان خرید گندم نسبت به سال گذشته کاهش داشته است.
طباطبایی از خرید 96 هزار تن دانه روغنی کلزا به ارزش بیش از 10 هزار میلیارد ریال خبر داد و گفت: در راستای اجرای مصوبه کارگروه تنظیم بازار و برای حفظ آرامش بازار کالاهای اساسی، توزیع 100 هزار تن برنج وارداتی و 100 هزار تن شکر در کشور در ماه جاری آغاز شده است که این کالاهای توزیع شده علاوه بر 240 هزار تن کالای اساسی توزیع شده در ماه مبارک رمضان بوده است.
وی در خصوص تأمین گندم و آرد کشور نیز خاطرنشان کرد: از اول خرداد تاکنون حدود 500 هزار تن گندم از طریق سامانه به فروش رفته است و برای تأمین آرد مورد نیاز واحدهای تولید نان 430 هزار و 776 تن نیز آرد در کشور توزیع شده است./ شرکت بازرگانی دولتی ایران
تغییر برنامه زمان‌بندی آزادسازی مابقی پهنه‌های اکتشافی
دفتر اکتشافات وزارت صنعت، معدن و تجارت در اطلاعیه‌ای از تغییر برنامه زمان‌بندی مابقی پهنه‌های مطالعاتی کار شده کشور خبر داد. بر اساس این اطلاعیه تاریخ آزادسازی پهنه‌های اکتشافی در استان‌های سیستان و بلوچستان، آذربایجان غربی، ایلام، زنجان و خراسان رضوی در تاریخ 13 تیر 1400؛ زمان آزادسازی پهنه‌های اکتشافی در استان‌های سمنان، بوشهر، چهارمحال و بختیاری، هرمزگان و قزوین در تاریخ 15 تیر 1400؛ تاریخ آزادسازی پهنه‌های اکتشافی در استان‌های خراسان جنوبی، خراسان شمالی، جنوب استان کرمان، کرمان و قم در تاریخ 16 تیر 1400 خواهد بود.
همچنین زمان آزادسازی پهنه‌های مذکور در استان‌های البرز، آذربایجان شرقی، کهگیلویه و بویراحمد، همدان و اصفهان به تاریخ 20 تیر ماه 1400 و تاریخ آزادسازی پهنه‌های اکتشافی در استان‌های فارس، منطقه آزاد ماکو، گیلان، گلستان و مرکزی به تاریخ 22 تیر ماه 1400 تغییر پیدا کرده است./ وزارت صمت
مدیر تولید شرکت ملی نفت ایران گفت: برنامه‌ریزی دقیقی برای بازگردانی تولید نفت به رقم پیش از تحریم در بازه‌های زمانی یک‌هفته‌ای، یک‌ماهه و سه‌ماهه انجام شده است و در صورت رفع تحریم‌ها، بخش عمده تولید نفت کشور طی یک ماه احیا می‌شود.فرخ علیخانی افزود: پس از اعمال دوباره تحریم‌ها علیه ایران و تدوین سناریوی کنترل تولید، به موازات، تدوین سناریوی بازگردانی تولید هم در دستور کار قرار گرفت و برای احیای تولید در بازه‌های یک‌هفته‌ای، یک‌ماهه و سه‌ماهه برنامه‌ریزی شد.
علیخانی در پاسخ به این پرسش که با توجه به هزینه‌کرد ۸۰۰ میلیون دلاری برای احیای چاه‌های نفتی در پسابرجام، هزینه‌های لازم برای بازگردانی ظرفیت تولید نفت به مقدار پیش از تحریم در این مقطع زمانی چقدر برآورد می‌شود، اعلام کرد: به هر حال طبیعی است احیای چاه‌ها و بازگردانی تولید هزینه‌هایی خواهد داشت.وی خبر داد: برنامه ما به بازگردانی ظرفیت پیشین تولید محدود نیست و در گام دوم، برای افزایش دوباره ظرفیت تولید نفت نیز برنامه‌ریزی کرده‌ایم. میانگین تولید روزانه نفت ایران در پسابرجام روزانه سه میلیون و ۳۸۰ هزار بشکه بود و شرکت ملی نفت ایران برنامه‌ریزی کرده است در صورت رفع تحریم‌ها، در گام نخست، تولید پیش از تحریم‌ها را برگرداند و در گام بعدی، افزایش ظرفیت تولید به بیش از ۴ میلیون بشکه را عملیاتی کند./ وزارت نفت
آیین‌نامه اجرایی عرضه گاز طبیعی در بورس انرژی ابلاغ شد
معاون اول رئیس‌جمهوری آیین‌نامه اجرایی عرضه گاز طبیعی در بورس انرژی را ابلاغ کرد. هیأت وزیران در نشست ۱۲ خردادماه به پیشنهاد وزارت نفت (با همکاری وزارتخانه‌های نیرو و امور اقتصادی و دارایی و سازمان برنامه و بودجه کشور) و به استناد بند (ک) تبصره (۱) ماده واحده قانون بودجه سال ۱۴۰۰ کل کشور، آیین‌نامه اجرایی بند یادشده درخصوص عرضه گاز طبیعی در بورس انرژی را تصویب کرد.
به موجب این آیین‌نامه، شرکت ملی گاز ایران مکلف است در سال ۱۴۰۰، با در نظر داشتن تراز تولید و مصرف گاز طبیعی، زیرساخت‌های فیزیکی و نرم‌افزاری لازم را برای عرضه و انجام معامله تا سقف حداکثر ۱۰ میلیارد مترمکعب گاز طبیعی در بورس ایجاد کند.همچنین به‌منظور تجاری‌سازی و افزایش سهم بخش خصوصی در حوزه انرژی، دیگر عرضه‌کنندگان که صلاحیت آنها به تأیید شرکت گاز و بورس می‌رسد، در سال ۱۴۰۰ می‌توانند گاز طبیعی را از یکی از منابع گازهای بازیافتی از مشعل واحدهای عملیاتی، گاز صرفه‌جویی‌شده در قالب گواهی‌های صرفه‌جویی در بازار بهینه‌سازی مصرف انرژی و طرح‌های بهینه‌سازی مصرف انرژی ماده (۱۲) قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور، تأمین و در بورس انرژی عرضه کنند.شرکت ملی گاز ایران و بورس انرژی ایران همچنین موظف‌اند در اجرای این آیین‌نامه، هر سه ماه یک بار گزارش عملکرد درباره معاملات گاز طبیعی را به وزارت نفت، سازمان برنامه و بودجه کشور و وزارت امور اقتصادی و دارایی ارائه کنند./شانا
۱۰ درصد مصرف جهانی برق برای رمزارزها
در ایران است
وزیر نیرو گفت: ما ماینرهایی داشتیم که انرژی مصرفی آنها ۳۰۰ مگاوات بود اما با بررسی‌های جهانی مشخص شد ۱۰ درصد مصرف جهانی برق برای رمزارزها در ایران است.رضا اردکانیان در پایان جلسه هیأت دولت در جمع خبرنگاران گفت: برق موضوع مهم این روزهاست، ما امسال با وجود پیش‌بینی‌هایی که داشتیم با چند وضعیت غیرمتعارف رو به رو شدیم که یکی از آنها افزایش دما بود.
وزیر نیرو با اشاره به اینکه گرمای زودرس، کاهش در برق آبی‌ها و رمزارزها باعث مشکلاتی شد، ادامه داد: کاهش باران و خشکسالی باعث شد که کاهش برقابی داشته باشیم. از ۷۳ هزار مگاوات ظرفیت گرمایی، ما یک کاهش توان خروجی داشتیم.وی افزود: بیش از ۳۰۰ هزار توافقنامه با مصرف‌کنندگان برق به امضا رساندیم تا از برق ارزان و رایگان در زمان اوج مصرف استفاده کنند. تلاش‌های شبانه‌روزی در حال انجام است، صادرات را کاهش دادیم و حتی سعی داریم بر اساس قراردادها به صفر برسانیم و واردات را هم انجام دهیم.وی ادامه داد: خدایی نکرده اگر شبکه عمومی برق کشور در معرض فروپاشی قرار بگیرد، ناچار به خاموشی هستیم و این اتفاق هر ۱۲ الی ۱۳ سال در کشورهای دنیا می‌افتد اما بحمد‌الله امسال در کشور ۱۷ سال بعد از سال ۸۳ این اتفاق نیفتاده است./ایلنا
برنامه‌ریزی برای داخلی‌سازی ۳.۴ میلیارد دلاری
در سال ۱۴۰۰
رئیس مرکز ساخت داخل ماشین‌سازی و تجهیزات وزارت صنعت، معدن و تجارت گفت: امسال همچون سال گذشته برنامه داخلی‌سازی سه میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلاری به‌منظور جایگزینی کالاهای ساخت داخل با کالاهای وارداتی در دستور کار است.«محمدمهدی هادوی» افزود: مطابق برنامه‌ریزی انجام شده، مقرر است در مدت سه سال (سال‌های ۹۸ تا ۱۴۰۰) در مجموع ۱۰ میلیارد دلار توسعه داخلی‌سازی و جایگزینی کالاهای ساخت داخل با کالاهای وارداتی انجام شود. برای تحقق این مهم، برنامه‌ها به تفکیک استان‌های مختلف کشور مشخص و ابلاغ شد. از ابتدای اجرای این برنامه از سال ۹۸ تاکنون ۶ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار داخلی‌سازی محقق شده است و با برنامه در نظر گرفته شده برای امسال، به نظر می‌رسد به تحقق برنامه ۱۰ میلیارد دلاری اشاره شده نزدیک شویم./ایرنا
خرید گندم از ۲ میلیون تن فراتر رفت
شرکت بازرگانی دولتی ایران از خرید تضمینی دو میلیون و 60 هزار تن گندم تا 18خرداد ماه در 21 استان خبر داد.
سیدمحمد تقی طباطبایی مدیر روابط عمومی این شرکت گفت: خرید تضمینی گندم در کشور از میانه فروردین آغاز شده و تاکنون به ارزش بیش از 103 هزار میلیارد ریال محصول خریداری شده است. بیش از 86 هزار میلیارد ریال، معادل 86 درصد از پول گندمکاران تاکنون به حساب آنان واریز شده است.
وی خاطرنشان کرد: میزان خرید گندم نسبت به سال گذشته کاهش داشته است.
طباطبایی از خرید 96 هزار تن دانه روغنی کلزا به ارزش بیش از 10 هزار میلیارد ریال خبر داد و گفت: در راستای اجرای مصوبه کارگروه تنظیم بازار و برای حفظ آرامش بازار کالاهای اساسی، توزیع 100 هزار تن برنج وارداتی و 100 هزار تن شکر در کشور در ماه جاری آغاز شده است که این کالاهای توزیع شده علاوه بر 240 هزار تن کالای اساسی توزیع شده در ماه مبارک رمضان بوده است.
وی در خصوص تأمین گندم و آرد کشور نیز خاطرنشان کرد: از اول خرداد تاکنون حدود 500 هزار تن گندم از طریق سامانه به فروش رفته است و برای تأمین آرد مورد نیاز واحدهای تولید نان 430 هزار و 776 تن نیز آرد در کشور توزیع شده است./ شرکت بازرگانی دولتی ایران
تغییر برنامه زمان‌بندی آزادسازی مابقی پهنه‌های اکتشافی
دفتر اکتشافات وزارت صنعت، معدن و تجارت در اطلاعیه‌ای از تغییر برنامه زمان‌بندی مابقی پهنه‌های مطالعاتی کار شده کشور خبر داد. بر اساس این اطلاعیه تاریخ آزادسازی پهنه‌های اکتشافی در استان‌های سیستان و بلوچستان، آذربایجان غربی، ایلام، زنجان و خراسان رضوی در تاریخ 13 تیر 1400؛ زمان آزادسازی پهنه‌های اکتشافی در استان‌های سمنان، بوشهر، چهارمحال و بختیاری، هرمزگان و قزوین در تاریخ 15 تیر 1400؛ تاریخ آزادسازی پهنه‌های اکتشافی در استان‌های خراسان جنوبی، خراسان شمالی، جنوب استان کرمان، کرمان و قم در تاریخ 16 تیر 1400 خواهد بود.
همچنین زمان آزادسازی پهنه‌های مذکور در استان‌های البرز، آذربایجان شرقی، کهگیلویه و بویراحمد، همدان و اصفهان به تاریخ 20 تیر ماه 1400 و تاریخ آزادسازی پهنه‌های اکتشافی در استان‌های فارس، منطقه آزاد ماکو، گیلان، گلستان و مرکزی به تاریخ 22 تیر ماه 1400 تغییر پیدا کرده است./ وزارت صمت
|
|
|
|
|
|
|
انتخاب نشریه
جستجو بر اساس تاریخ
اخبار این صفحه
-
سوگیری‌های سیاسی، تولید را زمینگیر کرد
-
گذشته ایران و عربستان، چراغ راه آینده اوپک
-
اخبار
ویژه نامه ها
اخبارایران آنلاین
.jpg)
