مسعود ولدبیگی پیشکسوت چهرهپردازی سینمای ایران درگذشت
توانا در چهرهپردازی و وارسته در اخلاق
گروه فرهنگی / مسعود ولدبیگی پیشکسوت چهرهپردازی سینمای ایران صبح روز سهشنبه 21 اردیبهشت ماه بهدلیل ایست قلبی درگذشت. او متولد ۱۳۱۴ در کرمانشاه بود. کار حرفهای خود را در سال 1354 با سریال «آتش بدون دود» اثر نادر ابراهیمی شروع کرد و اوج کار او گریم حرفهای سریال «کوچک جنگلی» به کارگردانی بهروز افخمی بود. طراحی چهرهپردازی فیلمهایی همچون «توبه نصوح» مخملباف، «کمالالملک» علی حاتمی، «قرمز» فریدون جیرانی، «روز شیطان» بهروز افخمی، «سلطان» و «ضیافت» مسعود کیمیایی و «دوئل» احمدرضا درویش از جمله کارهایی است که او در کارنامه دارد. ولدبیگی برای چهرهپردازی فیلمهای «از کرخه تا راین»، «پرده آخر» و «زشت و زیبا» سیمرغ بلورین جشنواره فجر را دریافت کرد. جلالالدین معیریان و عبدالله اسکندری به ایران از همکاری با او گفتهاند.
جلالالدین معیریان (چهرهپرداز): سالهای زیادی با مسعود ولدبیگی همکاری داشتم؛ همکاری به غایت صمیمانه. اکثر اوقات با من بهعنوان مجری کار کرده است. در تمام این سالها از او جز مهر و محبت و تلاش برای زندگی حرفهای ندیدم. شاخصه او در حرفهاش پشتکار و توانایی انجام کار بود.
با تمام تواناییهایش در کار، در عین حال مردی افتاده و ساکت بود. آدمی بسیار وارسته که حسن خلق و رفتار شایستهاش مثال زدنی بود. یادش گرامی.
عبدالله اسکندری (چهرهپرداز): مسعود ولدبیگی مرد بزرگی بود. او سهم زیادی در جایگاه امروز گریم سینمای ایران در جهان و بخصوص منطقه دارد. حاصل تجربه تلاش او در «مختارنامه» مشهود است. گریم این سریال جزو کارهای فوقالعاده و درخشان این حرفه است. من این سعادت را داشتم که در سریال «مختارنامه» در کنار ایشان حضور داشته باشم. از نزدیک شاهد بودم که این مرد چقدر عاشقانه و ظریف کار میکند. از آن دست آدمهایی که با قاطعیت میتوان گفت عاشق کار هستند و با عشق کار میکنند. به جز حرفهاش که گریم سینمای ایران بسیار مدیون اوست، مسعود ولدبیگی به لحاظ شخصیتی هم آدم والایی بود. افسوس که افراد پشت صحنه زیاد دیده و شناخته نمیشوند. این که آدمهای پشت دوربین برای مردم عادی شناخته شده نیستند شاید بنا به جذابیتهای ویترین سینما عادی بهنظر برسد اما نکته تأسف بار این است که اهالی سینما هم آنها را فراموش میکنند. آدمهای پشت صحنه از کار افتاده و خانهنشین که شوند همان هنرمندانی که برایشان زحمت کشیدند یادی از آنها نمیکنند. نه حرفی، نه پیامی، نه احوالپرسی تلفنی. همه آدمهای پشت دوربین مظلوم هستند.
هنر پنج هزار ساله ایران در قلب لندن
فرشته فرمانی
مدرس و نقاش
موزه ویکتوریا و آلبرت لندن در اقدامی کم نظیر آثار کمیابی از هنر پنج هزار ساله ایران را به نمایش گذاشته است. این روزها بازدیدکنندگان این موزه شاهد سربازان به صف کشیده ایرانی متعلق به 2500 سال پیش هستند؛ سربازانی که از کاخ باشکوه داریوش در شهر شوش به لندن آمدهاند. بیشتر این آثار تاکنون نمایش داده نشدهاند. این بزرگترین نمایشگاه هنر ایرانی طی نود سال اخیر در بریتانیا است. آثار هنری که نمایانگر تمدن غنی و کهن ایرانی هستند چه فرش، کتیبه و مجسمه و چه سرامیک، عکس و فیلم. نمایشگاه پیش رو چشمانداز جدیدی از هنر کهن ایرانی را در کنار هنر معاصر ایران به نمایش میگذارد. از نسخه خطی شاهنامه و نقاشی 10 متری کتیبه اصفهانی تا دو ویدئو چیدمان از شیرین نشاط در این نمایشگاه قابل بازدید است.
موزه 150 ساله ویکتوریا و آلبرت، از ابتدای بازگشایی در تلاش برای جمعآوری آثار ارزشمند ایرانی بوده است. این موزه هم اکنون یکی از مجموعههای قابل مطالعه از هنر ایران از ابتدا تا دوران معاصر به شمار میرود. اگرچه برای برپایی این نمایشگاه، آثار ارزشمندی هم از مجموعههای معتبر دنیا به امانت گرفته شده است. نمایشگاه مذکور در 10 قسمت طراحی شده؛ طرحی که بازدید کنندگان را به یک شهر کامل با ورودی و دروازه، باغها، کاخ و کتابخانه راهنمایی میکند. هر بخش با طراحی منحصر به فرد خود آثار هنری مرتبط با زمان و دوره هنری خود را به معرض دید میگذارد.
نخستین بخش «سرزمین ایران» نام دارد که به معرفی ایران و تصاویری از مناظر طبیعی آن میپردازد. ایران به همان اندازه که سرزمین رشته کوهها، کویرهای داغ و شوره زارهاست، جنگلهای سرسبز و سواحل زیبا دارد. همه این مناظر طبیعی و شرایط اقلیمی بر تاریخ اجتماعی، اقتصادی و سیاسی کشور تأثیر داشته است؛ آن چه که آثار هنری سرزمین ما طی پنج هزار سال از آن بهره برده است. بخش دیگر نمایشگاه به نام «ایران در حال ظهور» مربوط به آثار پیش از امپراطوری پارس در ایران زمین است؛ زمانی که تمدن ایران با تمدن مصر و بین النهرین در رقابت بود. تکرار نقوش حیوانی و طبیعی، بیانگر اهمیت آن در جامعه آن زمان است. بیشتر ظروف سفالی، فنجان و لیوانهای طلا با نقوش حیواناتی چون شیر، غزال و پرندگان مزین شدهاند. در کنار آنها وسایل روزمره چون گوشواره، کمربند و صفحه بازی نیز دیده میشود. بخش سوم این نمایشگاه مربوط به آثار هنری دوره «امپراطوری پارس» است؛ در واقع به زمان حکمرانی کوروش کبیر بر پارسها و مادها مربوط میشود. در این زمان برای نخستین بار ایران به وحدت سیاسی دست یافت. امپراطوری پارس به گستردهترین امپراطوری در زمان پیشارومی تبدیل شد و پرسپولیس، در نزدیکی شیراز کنونی، با فرهنگ هنری غنی پایتخت این امپراطوری عظیم بود. در این قسمت شاهد ستونهای سنگی تخت جمشید، زیورآلات، سکه و اشیای طلا و ظروف نقره هستیم. تعدادی از این آثار کهن از موزه بریتانیا امانت گرفته شده است. بخش بعدی مربوط به آثار اواخر دوره امپراطوری پارس است که با حمله اسکندرکبیر دوران جدیدی در تاریخ ایران رقم میخورد. آثار به نمایش درآمده از این دوره نیز چون بخش پیشین، سکهها و ظروف طلا و نقره هستند. بخش پنجم نمایشگاه «شاهنامه» نامیده شده. کتاب شاهنامه فردوسی، اشعار حماسی او و تأثیر قوی و بیمانندی که بر عامه مردم ایران گذاشت از محورهای این بخش است. همچنین نمونههای ارزشمندی از نسخههای خطی و مصور شاهنامه فردوسی نیز در این نمایشگاه به چشم میخورد. در ادامه و در بخش «تغییر ایمان» به ورود اسلام به ایران و نقش اسلام در آثار هنری این دوره پرداخته میشود.
ظهور سلسله صفویه، گرویدن شاه عباس صفوی و اکثر ایرانیان به دین اسلام و مذهب شیعه، ایران را به کشوری چند فرهنگی تبدیل کرد. پدیدهای که به شکوفایی هنر و فرهنگ انجامید؛ رشد معماری، هنر و ادبیات از دستاوردهای این دوره است. این نقطه آغاز تاریخ مدرن در ایران به شمار میرود. قرآنهای خطی به تذهیب و تشعیر مزین شدند و خوشنویسی و خطاطی عربی رواج بسیار یافت. در ادامه این نمایشگاه به بخش «تعالی ادبی» میرسیم که به رشد شعر فارسی توجه میکند. خطاطی و شعر شاهد پیشرفت فراوان بود تا حدی که روی آثار هنری مختلف از جمله ظروف سفالی، ظروف نقره و حتی فرش دیده میشود. نمونهای از آن بر فرشی متعلق به عهد صفویه دیده میشود که حاشیههایش اشعاری از حافظ را در بر دارد. سپس به هنر دوران قاجار میرسیم. این بخش از نمایشگاه به ارتباط میان هنرمندان ایرانی و اروپایی و نیز تأثیر اروپا بر هنر و پوشش ایرانیان عهد قاجار میپردازد. بخش نهایی نمایشگاه متعلق به هنر معاصر ایران از سال 1940 تا به امروز است که در آن آثار هنرمندانی چون سیراک ملکونیان، پرویز تناولی، منیر فرمانفرمایان و بهمن محصص به نمایش درآمدهاند. در ادامه آثار نسل بعد هنرمندان معاصر ایرانی همچون فرهاد مشیری، شیرین نشاط، شادی قدیریان و وای زد کامی به چشم میخورد. آثاری که شرایط معاصر ایران را به زبان هنر منعکس میکنند. بزرگداشت فرهنگ و هنر ایران زمین اتفاق ارزشمند و چشمگیری ست که در شرایط کنونی بسیار حائزاهمیت است هر چند ورای مرزهای کنونی سرزمینمان باشد.
گشتی حوالی ادبیات کودک و نوجوان
فهرست تازهای از شورای کتاب پیش روی والدین جوان
مریم شهبازی / شاید سرانه مطالعه در کشورمان هنوز به آن اندازه مطلوب نرسیده باشد اما برخی مسائل نشان داده اینکه میگویند ایرانیان اهل کتابخوانی نیستند هم چندان منطبق بر واقعیت نیست. از مصداقهای آن میتوان به والدین جوانی اشاره کرد که این روزها متوجه ضرورت جلبتوجه فرزندان خود به کتاب شدهاند. هر چند که برای اغلب آنان سؤال است که چه کتابی برای فرزندشان بخرند یا بخوانند! در این زمینه توجه به فعالیتهای شورای کتاب کودک یکی از راهکارها برای آشنایی با آثار استاندارد است.
تشکلی 59 ساله برای ادبیات کودک
سالهاست درباره این شنیدهایم که کتاب ویترین ندارد، گفته دور از تصوری هم نیست، این مسأله درباره تشکلها و معدود سازمانهایی که در زمینه ادبیات کودک فعالیت میکنند هم صادق است. ازجمله قدیمی ترین تشکلهای این عرصه میتوان به شورای کتاب کودک اشاره کرد که شاید هنوز بسیاری از خانوادهها درباره ماهیت و عملکرد آن چیزی ندانند؛ تشکلی مردم نهاد که آغاز فعالیت آن به سال 1341 و تأسیس آن هم به تلاش بزرگانی همچون زندهیاد توران میرهادی بازمیگردد.
این سازمان غیردولتی از همان بدو امر با هدف کمک به روند شکلگیری ادبیات کودکان اصیل و غنی بنانهاده شد؛ دراین بین یکی از وظایفی که این شورا سالهاست برای اعضای خود قائل شده بررسی آثار منتشرشده کودک و نوجوان در کشورمان است. نکته قابلتوجه اینکه نهتنها آثار تألیفی، بلکه کتابهای ترجمه شده هم مورد توجه آنان است.
اعضای شورای کتاب کودک را از همان ابتدای تأسیس، چهرههای شاخص ادبیات کودک و نوجوان از میان نویسندگان، مترجمان، ویراستاران و چهرههای دانشگاهی تشکیل دادهاند که ازجمله اعضای فعلی آن میتوان به نوشآفرین انصاری اشاره کرد که دبیری شورا هم به عهده اوست. اعضای این شورا را نیروهای داوطلب تشکیل میدهند که امروز نزدیک به 700 عضو رسمی و وابسته را شامل میشود.
شاخهای از نهاد جهانی IBBY
شورای کتاب کودک، سالهاست به عضویت نهاد جهانی IBBY ،دفتر بینالمللی کتاب برای نسل جوان هم درآمده، تقریباً از سال 1343 و هماکنون شاخه ایرانی این سازمان به شمار میرود. این تشکل تا به امروز نقش مهمی در معرفی نویسندگان ایرانی به عرصه جهانی ادبیات کودک و نوجوان ایفا کرده است. اما اگر بازگردیم به سطرهای ابتدایی گزارش، این شورا در کنار تلاش برای ارتقای ادبیات این گروه سنی و از سویی پیوند آن با ادبیات جهانی در جهت معرفی آثار برخوردار از استانداردها به خانوادهها هم تلاشی جدی به خرج میدهد.
ازجمله میتوان به فهرستی اشاره کرد که بهتازگی در نتیجه داوری گروه شورای کتاب کودک اعلامشده، این فهرست به کتابهای گروه سنی خردسال تعلق دارد که برخی داوران آن از اعضای شورا و برخی هم داوران مدعو هستند. در حال حاضر فهرست کتابهای بررسیشده و آنهایی که به مرحله نهایی راه یافتهاند اعلامشده و طبق اعلام دبیرخانه، آثار برگزیده نیز بزودی و طی مراسمی مجازی اعلام خواهند شد. دسترسی به این فهرست که میتواند راهنمای خوبی برای خرید کتاب باشد از طریق کانال شورای کتاب کودک در تلگرام و همچنین سایت شورا به نشانی http://cbc.ir/ در دسترس است.
گفتنی است که فهرست آثار برگزیده و شایسته تقدیر دورهها و سالهای گذشته شورا هم در سایت آن موجود است. افزون بر این با مراجعه به سایت مذکور امکانی برای آشنایی با برخی نویسندگان و مترجمان شاخص گروه سنی کودک و نوجوان هم فراهم شده که میتواند راهنمایی برای اغلب والدینی باشد که نمیدانند در میان انبوه کتابهای منتشرشده سراغ آثار کدام نویسندگان و مترجمان بروند.
علی نصیریان با حکمی از سوی بهمن نامورمطلق، رئیس فرهنگستان هنر، به سمت رئیس گروه تخصصی نمایش و ادبیات نمایشی فرهنگستان هنر منصوب شد. علی نصیریان که عضو گروه تخصصی نمایش و ادبیات نمایشی بود، اواخر آذرماه سال گذشته، با پیشنهاد این گروه تخصصی و تصویب مجمع عمومی فرهنگستان هنر به عضویت پیوسته این فرهنگستان درآمد.
معاونت امور هنری خواستار قرار گرفتن موسیقی در گروه دو مشاغل شد. سیدمجتبی حسینی، معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پس از جلسات و مکاتبه اسفندماه سال 1399 با ستاد ملی مدیریت بیماری کرونا برای قرار گرفتن اجراهای موسیقی در گروه دو مشاغل و از سرگیری اجراهای موسیقی با رعایت پروتکلهای بهداشتی دوباره با رئیس کمیته امنیتی، اجتماعی و انتظامی ستاد ملی مدیریت بیماری کرونا مکاتبه کرد.
خانواده عبدالوهاب شهیدی ـ خواننده فقید موسیقی ایرانی ـ با انتشار بیانیهای از مردم درخواست کردند که در مراسم خاکسپاری این هنرمند شرکت نکنند و این مراسم را از طریق رسانهها دنبال کنند. در متن بیانیه خانواده این هنرمند آمده است: «ملت عزیز و قدرشناس ایران، ضمن عرض تسلیت، اینجانب شاهرخ شهیدی فرزند ارشد استاد عبدالوهاب شهیدی، بزرگمرد بیریا و مردمدوست این سرزمین، از شما عزیزان که مانند ما عزادار هستید، عاجزانه تقاضا داریم به دلیل شرایط بد کرونا و مخصوصاً روزهای سختی که در پیش رو داریم، در مراسم خاکسپاری پیکر پدر؛ یا به نوعی پدر موسیقی فاخر ایران، شرکت نفرمایید.»/ ایسنا
نخستین عکس از لئوناردو دیکاپریو و لیلی گلداستون در فیلم «قاتلان ماه کامل (ماه گل)» به کارگردانی مارتین اسکورسیزی منتشر شد. این فیلم داستان واقعی جنایاتی است علیه قبیله سرخپوست اوسیج که دهه ۱۹۲۰ میلادی را به تصویر میکشد و دیکاپریو به انتخاب خودش در نقش منفی خواهرزاده گاوچران بیرحمی به نام ویلیام هیل با بازی رابرت دنیرو بازی میکند./ ایسنا
کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، به مناسبت عید سعید فطر دو فیلمتئاتر را به صورت رایگان اکران میکند. نمایش «تو مثل طوطی» به کارگردانی امیرحسین انصافی و آرین ناصریمهر، در روز ۲۳ اردیبهشت و نمایش «کچل کفترباز» به کارگردانی آزاده انصاری ۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۰، در پایگاه مرکز تئاتر کانون اکران میشود./ خبرآنلاین
فیلم کمدی «منشی مخصوص من» به کارگردانی صالح دلدم بهعنوان اولین فیلم اکران آنلاین عیدفطر، نمایش خود را آغاز کرد. در این فیلم زندهیاد سیروس گرجستانی، سپیده ذاکری، الیزابت امینی، ساناز سماواتی، مجید شهریاری، سیاوش قاسمی، هاوار قاسمی و شهرام تیموریان بازی کردهاند./ ایسنا
برنامه تابستانی ویژه جشنواره بینالمللی فیلم برلین ماه آینده به صورت حضوری و در فضای باز برگزار میشود. این رویداد در سینمای اصلی در مجتمع جزیره موزه برلین افتتاح میشود و در روز ۱۳ ژوئن (۲۳ خرداد) طی مراسمی جوایز فیلمهایی که ماه مارس از طرف هیأت داوران انتخاب شده بودند، به آنها اهدا خواهد شد. / ایرنا
بنهای خرید نخستین نمایشگاه مجازی قرآن کریم تا امروز و همزمان با پایان یافتن این نمایشگاه اعتبار خواهد داشت./ ایرنا
پیش تولید تازهترین پروژه موسیقایی همایون شجریان و فردین خلعتبری آغاز شده است. رضا موسوی به عنوان مدیر هنری این پروژه که در نیمه اول سال ۱۴۰۰ عرضه میشود، معرفی شده است./ ایلنا
فرهنگی/ رسم چند سال اخیر تلویزیون این بوده که با دست خالی مناسبتهای ملی و مذهبی را بدرقه کند. با پایان پخش سریالهای مناسبتی برای مدتی باکس سریالهایی که تا حدودی در جذب مخاطب موفق عمل کردهاند خالی میماند و آنتن تلویزیون در اختیار سریالهایی قرار میگیرد که صرفاً برای پرکردن کنداکتور پخش تدارک دیده شدهاند. امسال اما شبکههای مختلف تلویزیون در اقدامی کم سابقه پیش از پایان ماه رمضان، تکلیف سریالهایشان را مشخص کردهاند و چند وقتی است پخش تیزر و اطلاعرسانی این مجموعهها آغاز شده است.آن طور که از اخبار برمیآید برای تلافی ایام ماه رمضان، تلویزیون سه سریال کمدی را در برنامه پخش قرار داده است. نامآشناترین گروه و کنجکاویبرانگیزترین سریال، فصل دوم «زیر خاکی» است که از ۴ خرداد هر شب ساعت ۲۲:۱۵ از شبکه یک سیما پخش میشود. پژمان جمشیدی، ژاله صامتی، نادر فلاح، گیتی قاسمی، ستاره پسیانی، هومن برقنورد و نسرین نصرتی بازیگران «زیر خاکی» به کارگردانی جلیل سامان و تهیهکنندگی رضا نصیرینیا هستند. دیگر سریال طنز تلویزیون مجموعه تلویزیونی «بوتیمار» به کارگردانی علیرضا نجفزاده و تهیه کنندگی مهران مهام است که از شنبه (۲۵ اردیبهشت ماه) ساعت ۲۰ و ۴۵ از شبکه سه سیما پخش میشود. در این سریال که جزو گزینههای نوروزی تلویزیون بود، حمید لولایی، مرجانه گلچین، هدایت هاشمی، مهران رجبی، اشکان اشتیاق، ساناز سماواتی، علی صبوری و... ایفای نقش کردهاند. شبکه تهران نیز مجموعه نمایشی «روزهای آبی» به کارگردانی محمدرضا حاجی غلامی و تهیهکنندگی پرویز امیری را آماده پخش کرده است. این سریال با حضور اکبر عبدی، نادر سلیمانی، مهران رجبی، فریبا متخصص و ایرج نوذری، ویدا جوان، سامان صفاری و... از پنجشنبه ۲۳ اردیبهشت ماه مصادف با عید سعید فطر، هر شب ساعت ۲۳ از شبکه پنج سیما پخش میشود. «صبح آخرین روز» تنها سریال غیرکمدی تلویزیون، با موضوع داستان زندگی شهید شهریاری در ۳۰ قسمت ۵۰ دقیقهای در صدا و سیمای مرکز زنجان تولید شده است. این سریال به کارگردانی حسین تبریزی و تهیه کنندگی مصطفی علمی از شنبه (۲۵ اردیبهشت ماه) هر شب ساعت ۲۱ و ۳۰ از شبکه دو به روی آنتن میرود. داستان «صبح آخرین روز» از صبح روز ترور شهید شهریاری آغاز شده و به گذشته برمیگردد و ۴۶ سال زندگی او را روایت میکند. از بازیگران این مجموعه نمایشی میتوان به کاوه خداشناس، سپیده خداوردی، زهرا سعیدی، شهرام عبدلی، مهران رجبی، افسانه ناصری، سیروس همتی، میرطاهر مظلومی، حسن اسدی، پریسا گلدوست، مهدی علیپور و اردشیر رستمی اشاره کرد.