سپیده پیری
خبرنگار
دوران محک زدن به پایان رسید و دو کشور امریکا و ایران با عبور از بن‌بست‌های قبلی گام‌های اولیه‌ را برای دور جدید مذاکرات برجامی برداشتند.حالا چند ماه از زمامداری بایدن در کاخ سفید می‌گذرد، در حالی که انتظار می‌رفت در نخستین اقدامات او شاهد تدوین و اجرایی کردن راهبرد امریکا در قبال بازگشت این کشور به جمع گروه کشورهای ۱+۵ باشیم. حالا اما پس از برگزاری نشست کمیسیون مشترک برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در ۱۳ فروردین ۱۴۰۰ که با حضور نمایندگان چین، فرانسه، آلمان، روسیه، بریتانیا و ایران در سطح معاونان و مدیران سیاسی وزیران امور خارجه برگزار شد باید منتظر فصل جدید برجام باشیم؛ در همین چند روز گذشته و پس ازاخباری که از گفت‌و‌گو‌ها و دیدارها به گوش می‌رسد بازار ایران واکنش نشان داد. به گفته محمد کشتی‌آرای، نایب رئیس اتحادیه طلا و جواهر با توجه به اخبار منتشر شده درمورد توافق ایران و امریکا برای احیای برجام، از صبح  شنبه گذشته بازار شاهد کاهش حدود ۱۰۰۰ تومانی دلار بود. وی به‌کاهش قیمت سکه اشاره کرده و گفته است که به‌دلیل کاهش قیمت ارز، قیمت سکه هم حدود ۴۰۰هزار تومان کاهش یافت.ما نیز در «ایران» از کارشناسان پرسیدیم روند مذاکرات باید چگونه سپری و سیاستگذاری شود که شاهد تنش در فضای اقتصادی نباشیم و التهاب بر بازار‌ها سایه نیندازد. پاسخ‌ها را در ادامه می‌خوانید.

آرامش اقتصادی در گرو تعامل با جهان

مسعود خوانساری
رئیس اتاق بازرگانی تهران
در بحث تحریم‌ها تردیدی نیست که باید اتکایمان به اقتصاد داخلی باشد و رشد اقتصادی را با کمک توان داخلی تجربه کنیم اما در نهایت اگر می‌خواهیم رشد اقتصادی در ابعاد گوناگون را به‌دست آوریم، نمی‌توان تعامل و ارتباطات بین‌المللی را نادیده گرفت؛ در واقع این هدف اقتصادی بدون ارتباطات بین‌المللی محقق نخواهد شد. این بدان معناست که دیپلماسی ما باید منجر به ارتباطات بین‌المللی و تعامل با دنیا شود.ما باید دیپلماسی را به‌گونه‌ای مدیریت کنیم که بتوانیم با تمام دنیا تعامل معقول و منطقی داشته باشیم؛ در مطلبی از هنری کیسینجر سیاستمدار امریکایی با موضوع قابل تأملی مواجه شدم که بی‌ارتباط با شرایط کنونی کشور نیست.او می‌گوید در طول 16 سالی که تعامل امریکا و چین طول کشید 134 بار مذاکره داشتند. ما هم اگر بنا داریم اقتصاد را سامان ببخشیم باید بر تعامل با جهان متمرکز شویم.اقتصاد ما برای رونق به سرمایه‌گذار داخلی و خارجی احتیاج دارد؛ در چنین شرایطی است که سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی جرأت سرمایه‌گذاری در ایران را پیدا می‌کنند، علاوه بر اینکه ما باید از منابع داخلی کشور حداکثر استفاده را ببریم.
همگان بر این امر واقف‌اند که سرمایه‌گذار و سرمایه‌گذاری مستلزم ایجاد آرامش در کلیت کشور بویژه فضای اقتصادی است. فعالان باید بتوانند چشم‌اندازی برای فعالیت‌شان متصور شوند و در بلندمدت امکان تحلیل و تبیین داشته باشند؛ در واقع بدون پیش‌بینی آینده سرمایه‌گذاری ممکن نیست؛  فضای آرام و محیطی که آینده روشنی پیش روی افراد بگذارد لازمه فعالیت اقتصادی است. از مذاکره کنندگان انتظار می‌رود چنین اهدافی را برای فضای اقتصادی کشور متصور شوند.

بازگشت به برجام عملیاتی باشد، نه روی کاغذ

علی شمس اردکانی
 اقتصاددان
اصولاً در اقتصاد تعامل با غیر محارب هم شرعاً و هم عقلاً جایز است. محارب هم به فردی اطلاق می‌شود که در میدان جنگ واقعی نه خیالی و تصوری وجود دارد؛ در واقع می‌توان گفت منافع ملی در گرو تعامل سازنده با همگان است، به‌عنوان مثال زمانی که برجام امضا شد در اجراییات و همکاری‌های اقتصادی اروپایی‌ها پیشقدم شدند، اما با روی کار آمدن ترامپ موانعی بر سر راه برجام قرار گرفت، حتی ساز و کار مالی به‌ نام «اینستکس» هم درست شد که امریکایی‌ها مانع اجرای آن شدند، آن هم با کمک ساز و کار صهیونیستی به رهبری داماد ترامپ که از بانک‌های اروپایی و امریکایی خواستند در اینستکس سرمایه‌گذاری نکنند. بنده خود با کمیسیونرهای انرژی اتحادیه اروپا توافقنامه‌ای برای اتصال شبکه برق ایران به  کشورهای همسایه‌ تنظیم کردیم تا در حوزه های، آب، فاضلاب و انرژی‌های نو بخصوص انرژی‌های خورشیدی توسعه ایجاد کنیم، اما در عمل چون امریکایی‌ها اینستکس را در مرحله جنینی سقط کردند، هیچ اقدامی صورت نگرفت؛ در این شرایط افراد ساده انگار که عمق دانشی ندارند و از دنیا تنها هیاهو را می‌شناسند معتقد بودند که اینستکس کارایی لازم را نداشته است.قدیمی‌ها مثلی داشتند که می‌گفتند «اگه می‌خوای تو آردچی برات آرد درست کنم دستمو نگیر» از این مثل کمک گرفتم که تأکید کنم در حقیقت اینستکس یک سازمان مالی برای انتقال دانش و تکنولوژی و کارهای نو و محیط‌ زیستی بویژه در پیمان پاریس بود؛ در واقع اروپایی‌ها برای هر نوع همکاری آماده بودند. در همین راستا هم یک یادداشت تفاهم با اتاق بازرگانی ایران امضا کردند که عملیاتی نشد،یعنی امریکایی‌ها باید ساز و کار مالی برای ارتباط با شرکت‌های امریکایی را ایجاد کنند. به‌ نظر می‌رسد اساس کار در گرو مباحث سیاسی و رسانه‌ای نیست، بلکه باید بدانیم خروجی مذاکرات چقدر به انتقال تکنولوژی، تولید و افزایش سرمایه‌گذاری منجر می‌شود تا بتوانیم جبران سال‌های رشد منفی و عقب افتادگی اقتصادی را داشته باشیم. پیش از شروع تحریم‌ها اقتصاد ایران سه برابر ترکیه بود، اما الان این نرخ به یک سوم رسیده است.واضح است که با تغییر نرخ رشد اقتصادی ترکیه نرخ سرمایه‌گذاری هم در این کشور بیشتر شده است. به روایت آمار در سال 2020  ترکیه 6 برابر ایران سرمایه‌گذاری جدید داشته است ،یعنی 6 برابر تولید، صنعت، اشتغال و انتقال تکنولوژی بیشتر. ما هم اگر خواهان این مهم هستیم باید مقدمات آن را فراهم کنیم. نباید از این نکته غفلت کنیم که در رابطه با برجام باید امور مربوط به انتقال تکنولوژی و ایجاد سرمایه‌گذاری جدید در اولویت قرار بگیرد. حال در شرایط کنونی امریکایی‌ها اگر در بازگشت به برجام آماده هستند باید نمونه امریکایی اینستکس را تدارک ببینند تا انتقال تکنولوژی و سرمایه‌گذاری محقق شود. در واقع بازگشت به برجام باید عملیاتی باشد نه صرفاً روی کاغذ.
به تعبیر علما مقدمه واجب، واجب است، یعنی برداشتن تحریم‌ها برای رفع کارهای سلبی است که امریکای ترامپ، که اسیر دستِ صهیونیست‌ها بویژه دامادش بود، قدم نخستین است، ولى کار ایجابى هم باید انجام دهد؛ در وهله اول ایجاد ساز و کار مالى/بانکى براى انتقال اموال محبوس و دزدیده شده ایران توسط دولت و دادگاه هاى امریکایى است؛ در اجراى مفاد قرارداد برجام هم، امریکا باید ساز و کار بانکى شبیه اینستکس براى همکارى اقتصادى با ایران ایجاد کند و متعهد شود که مانع تراشى براى همکاری‌هاى اقتصادى ایران با دولت هاى دیگر ایجاد نکند. در این راستا تصریح به رفع موانع همکارى با اتحادیه اروپا ضرورى است.

اعمال تعرفه بحرانی برای پرمصرف‌های برق

مدیرعامل شرکت مادرتخصصی تولید، انتقال و توزیع نیروی برق ایران گفت: پیشنهاد اختصاص تعرفه بحرانی پیک برای مشترکان بزرگ پرمصرف است و شامل مردم عادی نمی‌شود.
محمد حسن متولی‌زاده افزود:‌ همواره سیاست‌های تشویقی برای ترغیب مشترکان به مصرف بهینه دنبال می‌شده و هدف نیز این بوده که مشترکان وقتی همکاری می‌کنند از پاداش این همکاری بهره‌مند شوند.وی ادامه داد: اما تعداد اندکی از مشترکان هستند که به هر دلیل علاقه‌مند نیستند در این زمینه (مصرف بهینه) همکاری کنند، بر این اساس یک پیشنهاد برای این گروه از مشترکان به هیأت دولت داده شده است مبنی براینکه در زمان بحرانی پیک مصرف، تعرفه بالاتری برای آنان اعمال شود./ایرنا

توزیع ۱۸۰ هزار تن روغن برای ماه رمضان

مدیرکل دفتر امور بازرگانی وزارت صمت اظهار داشت: ۱۸۰ هزار تن روغن برای مصرف ماه رمضان خانوارها، اصناف و صنایع در نظر گرفته شده است.
صدیف بیک‌زاده در مورد وضعیت تنظیم بازار ماه رمضان اظهار کرد: میزان توزیع روغن میان استان‌ها بر اساس ضریب جمعیت، میزان مصرف و نیاز تقسیم‌بندی شده و در اختیار کارگروه تنظیم بازار استان‌‌ها قرار گرفته است و آنها این موضوع را مدیریت می‌کنند.بیک‌زاده تصریح کرد: برخی از این برنامه‌ریزی‌ها برای قبل از ماه مبارک و برخی برای طول ماه رمضان است چراکه برخی از اقلام باید قبل از ماه رمضان در دست اصناف باشد. برخی از این برنامه‌ها هم در دست انجام است./ایلنا

تداوم عرضه مرغ گرم

رئیس سازمان دامپزشکی کشور گفت: در روز نوزدهم فروردین ماه، ۳ میلیون و ۸۵۱ هزار و ۸۲ قطعه مرغ کشتار و ۷ هزار و ۱۴۲ تن گوشت مرغ گرم به بازار عرضه شد.
علی‌صفر ماکنعلی با بیان اینکه عرضه مرغ گرم در سراسر کشور تداوم دارد، تصریح کرد: بیشترین میزان کشتار مرغ در استان‌های مازندران با ۸۱۰ تن، گلستان با ۶۸۶ تن، فارس با ۵۳۵ تن، خراسان رضوی با ۵۲۰ تن، اصفهان با ۴۷۸ تن، گیلان با ۴۵۳ تن، تهران با ۳۳۳ تن، آذربایجان غربی با ۳۰۷ تن و خوزستان با ۲۶۰ تن انجام شده است./ وزارت جهاد کشاورزی

تعطیلی اصناف ابلاغ شده است

دبیرکل اتاق اصناف ایران با بیان اینکه بارها مصوبه ستاد ملی مقابله با کرونا را به صنوف ابلاغ کرده ایم، گفت: کلیه صنوف و مشاغل گروه شغلی ۲، ۳ و ۴ در شهرهای قرمز تعطیل هستند.
محمدباقر مجتبایی اظهار داشت: ستاد ملی مقابله با کرونا به‌دلیل شرایط خاص کشور هر چند روز یک بار در رنگ‌بندی شهرها بازنگری می‌کند و ما هر چند روز یک بار شاهد تغییر رنگ شهرها هستیم. منتها با توجه به ابلاغ چندباره مصوبه مشاغل و صنوف متوجه هستند که چه زمانی باید تعطیل باشند. وی یادآور شد: نه تنها کلیه صنوف بلکه کلیه مشاغل کشور مکلف هستند که بر اساس مصوبه ستاد ملی مقابله با کرونا، نسبت به تعطیلی و بازگشایی واحد خود اقدام کنند./مهر