سوسن صادقی
خبرنگار
روز دوشنبه 16 فروردین ماه خبر رفع فیلتر «یوتیوب» برای افراد خاص مانند استادان، دانشجویان، خبرنگاران، پزشکان، حوزه علمیه و... رسانه‌ای شد و این خبر را ابتدا سجاد بنابی معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در گفت‌و‌گو با روزنامه ایران تأیید کرد. بعد از تأیید این خبر همه منتظر انتشار جزئیات یا تأیید از سوی دادستانی کل کشور بودند تا اینکه روز گذشته (سه‌شنبه 17 فروردین ماه) محمدجعفر منتظری دادستان کل کشور نیز این خبر را در نشست خبری با خبرنگاران تأیید و اعلام کرد که رفع فیلترینگ این پلتفرم  را برای افراد خاص برای دستگاه‌ها در کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه تصویب کرده‌ایم و اقدام‌های لازم برای رفع فیلتر یوتیوب برای برخی دستگاه‌ها هم انجام شده است. اما رفع فیلتر یوتیوب چه مزایایی برای این قشر خاص از جامعه بخصوص بخش محتوایی دارد و چگونه می‌توان این را عملیاتی کرد. استادان و کارشناسان حوزه سواد رسانه‌ای و محتوایی در این باره به «ایران» می‌گویند.
یک اقدام مثبت و مؤثر
علیرضا هاشمی گلپایگانی استاد دانشگاه امیرکبیر اعتقاد دارد که اقدام کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه در زمینه رفع فیلتر یوتیوب، بسیار مثبت و گامی رو به جلو است و از اینکه این فضا را برای افراد خاصی مانند محققان، استادان، دانشجویان و... که به محتوای علمی نیاز دارند، قابل دسترس کرده‌اند، حرکت خوبی است.
هاشمی گلپایگانی گفت: از آنجایی که هر مطلب و هر محتوایی برای عموم مردم مفید و قابل تجویز نیست بنابراین باید برای افراد خاصی از جامعه در دسترس باشد از سوی دیگر این افراد خاص در زمینه استفاده از این محتواها نیز دارای خردمندی کافی هستند.وی افزود: مطالب علمی بسیار مفصل، غنی و به روزی روی پلتفرم‌هایی مانند یوتیوب قرار دارد و دسترسی به این مطالب برای استادان و دانشجویان بسیار مفید است. دسترسی به چنین پلتفرم‌هایی امکان تعامل با مطالب علمی و روز جهان را برای آنها تسهیل کرده و آنها را توانمند می‌کند. از سوی دیگر این فرصت را برای این افراد و قشر خاص ایجاد می‌کند تا داشته‌های خود را در اختیار جهان قرار دهند و اینگونه تعامل‌ها می‌تواند در راستای رشد و پیشرفت و سریع تر شدن علم و فناوری مؤثر واقع شود.این استاد دانشگاه معتقد است، آشنایی با فناوری‌ها و نوآوری‌های روز می‌تواند خلاقیت‌ها و نوآوری‌ها در داخل کشور را نیز بهبود ببخشد؛ می‌تواند منجر به کسب وکارهای جدید شود و ما را با آخرین تکنیک‌های به روز دنیا برای حل مسائل خود و رفع مشکلاتمان آشنا کند. به عبارتی این تعامل و دسترسی به مطالب علمی روز دنیا می‌تواند از تکرارها و دوباره کاری ها نیز جلوگیری کند.
هاشمی گلپایگانی درباره تفکیک افراد خاص از عموم مردم برای استفاده از این پلتفرم گفت: راه حل‌های فنی زیادی در این زمینه وجود دارد از این جهت مشکلی نیست و براحتی احراز هویت‌ها قابل انجام است.اکنون مکانیسم‌های احراز هویت در کشور وجود دارد. حتی برای چنین اقدامی، راه‌اندازی درگاه هم امکانپذیر است و اینکه حالا مسئولان مربوطه می‌خواهند از بین روش‌های موجود از کدام مکانیسم استفاده کنند به آنها بستگی دارد. ولی امیدوارم از هر روشی از این مکانیسم‌ها می‌خواهند استفاده کنند، خیلی محدودکننده و سختگیرانه نباشد.
وی بار دیگر این حرکت فی نفسه حاکمیت را خوب توصیف کرد و افزود: چه خوب است که دیگر پلتفرم‌ها مانند پلتفرم‌های اطلاع‌رسانی مانند توئیتر و فیس بوک که خود مسئولان دولت و حاکمیت هم در آن حضور دارند، نیز رفع فیلتر شود.
این استاد دانشگاه در ادامه گفت: اتکای صرف به مسدودسازی تقلیل مسأله است و اینکه بقیه سرویس‌ها را فیلترکنیم اقدام درستی نیست چون تجربه نشان داد که با این روش مسئولان نتوانستند مشکلات فضای مجازی را حل کنند و بلکه مشکلات را بیشتر کردند؛ مثلاً فیلتر تلگرام اثربخش نبوده و بهتر است رویکرد دیگر و شیوه‌های بهتری در نظر گرفته شود.هاشمی گلپایگانی معتقد است که پلتفرم‌های زیاد دیگری هم وجود دارد که از سوی غربی‌ها و تأمین کنندگان آن مسدودسازی شده است باید تلاش کنیم که آیا می‌توان اقدامی و تعاملی برای رفع فیلتر آنها برای کشورمان انجام داد یا خیر. اگر دسترسی به آنها ایجاد شود می‌تواند اقدام مثبت دیگری باشد.
رفع خودتحریمی
مسعود نظری منش کارشناس حوزه محتوای دیجیتالی نیز معتقد است رفع فیلتر پلتفرم‌های اشتراک‌گذاری محتوای ویدیویی مانند یوتیوب امروزه در تولید محتوای غنی از سوی کاربران متخصص فعال نقش خوب و مؤثری دارند بنابراین این اقدام بسیار خوب و مثبتی است.
 نظری منش گفت: تعداد زیادی از ایرانیان در حال تولید محتوا هستند و روی این پلتفرم خارجی و پلتفرم داخلی آپارات بارگذاری کرده و با اشتراک‌گذاری در حال درآمدزایی هستند. هرچند حق اشتراکی که پلتفرم‌های داخلی به کاربران خود می‌پردازند، بسیار ناچیز است.
وی افزود: رفع فیلتر این پلتفرم خارجی برای افراد خاص موجب خواهد شد که رسانه‌های داخلی حق پخش بیشتری را به کاربران خود پرداخت کنند. با ضریب نفوذ بالای تلفن همراه و اینترنت هم که در کشور وجود دارد و کاربران ایرانی هم در این زمینه به این بلوغ رسیده‌اند بنابراین می‌توانند از دریای محتواها به‌صورت بهینه استفاده کنند.
این کارشناس حوزه محتوای دیجیتالی در ادامه گفت: همان‌طور که در فضای مجازی بدون یوتیوب هم خانواده‌ها مجبور هستند برای محافظت از فرزندان خود از نرم افزارهای مدیریت مصرف محتوا استفاده کنند، بنابراین تفکیک خوبی در حال ایجاد شدن است و روش خوبی برای اینترنت بزرگسال از اینترنت دیگر اعضای خانواده مانند کودکان است.
وی اعتقاد دارد نباید فراموش کرد که در فضای آزاد و امن مجازی امروز هم روی تلفن همراه اگر کسی بخواهد محتوای نامناسب جابه‌جا کند دستش بسته نیست و نباید تنها فکر کنیم که فقط پلتفرم یوتیوب است که قابلیت ارسال محتواهای نامناسب و برخلاف عرف و فرهنگ ما را دارد.نظری منش گفت: امروزه آنقدر اشتراک‌گذاری ویدیو زیاد است که در این میان بیشتر این سرویس‌های خوب را نیز غرب و تأمین کنندگان آن به روی ما بسته‌اند. نباید حال که برخی از پلتفرم‌های خوب و مفید خارجی که ما را تحریم نکرده‌اند می‌تواند در دسترس باشد، خود تحریمی کنیم. برعکس باید به شیوه‌های درست از آنها استفاده کرده و فرصت را غنیمت بشماریم.
پلتفرمی برای انعکاس صدای ایران
محمد لسانی کارشناس سواد رسانه‌ای نیز معتقد است که یوتیوب با یک و نیم میلیارد مخاطب، رسانه ویدیویی اول جهان است و از باب تمرکز و بارگذاری محتوا به زبان‌ها و فرهنگ‌های مختلف یکی از رسانه‌های پیشتاز در حوزه ویدیو در جهان محسوب می‌شود و کار مهمی را در بخش رسانه‌ای جهان انجام می‌دهد.
لسانی گفت: به نظر می‌رسد رفع فیلتر یوتیوب می‌تواند از باب توسعه مخاطب برای آثار داخلی هم مؤثر باشد بخصوص اینکه ما در حوزه کارهای خبری، فرهنگی یک راه جدیدی برای صدور حرف‌های خود به جهان پیدا می‌کنیم و در زمانی که جهان صدای ایران را کمتر می‌شنود، فرصت مغتنمی است. امروزه غرب رسانه‌های بین‌المللی ما مانند پرس تی‌ وی، العالم و... را در کشورهای عرب زبان و انگلیسی زبان منع ماهواره‌ای و هم سایت‌های سایبری آنها را نیز مسدودسازی کرده است بنابراین مسیر خوبی برای انتقال حرف ایران و ایرانی به جهان و اعلام موجودیتش است.
وی افزود: اصولاً رسانه‌های ویدیویی خبری در یوتیوب دارای کانال هستند و رسانه‌های جهان سعی می‌کنند آخرین و به روزترین تولیدات خود را روی پلتفرم یوتیوب منتشر کنند. این پلتفرم از یک سو رسانه مردمی در جهان محسوب می‌شود و ارتباط مردم با آن زیاد است و از سوی دیگر یک رسانه‌ای حرفه‌ای است و با اسلوب‌های تولید محتوا، یوتیوب را حرفه‌ای کرده است؛ حتی امکان ارسال و نمایش HD را هم در پلتفرم قرار داده است بنابراین در باب محتواسازی، یوتیوب رسانه حرفه‌ای محسوب می‌شود و رسانه‌های ما می‌توانند از این فضا بخوبی استفاده کنند.
این کارشناس سواد رسانه‌ای معتقد است هرچند پلتفرم یوتیوب در کشور ما برای تمام مردم ایران فیلتر است ولی ما برای عموم مردم خود پلتفرم داخلی مانند آپارات داریم و نباید از تجربه موفق پلتفرم داخلی چشم پوشی کرد چون توانسته نیاز داخل را تا حد بالایی با 90 درصد رضایت تأمین کند.لسانی افزود: درباره افراد خاص مانند خبرنگاران، دانشجویان و استادان و... به نظر می‌رسد پلتفرم‌های داخلی پاسخگو نیستند و دچار فاصله گفتمانی و خلأ محتوایی هستیم بنابراین این اقدام صورت گرفته می‌تواند خلأ را تا حد زیادی پر کند.وی در زمینه چگونگی ابزار فنی برای استفاده این افراد خاص از یوتیوب نیز گفت: برای احراز هویت خبرنگاران دیتابیس‌ها هم در وزارت ارتباطات و هم در  ارشاد موجود است و در سال گذشته هم چندین بار برای اهدای ترافیک رایگان اینترنت و... به کار گرفته شد؛ بنابراین به نظر نمی‌رسد که کار دشواری باشد.
لسانی معتقد است به‌نظر می‌رسد برخی دیگر از پلتفرم‌های خبری مانند توئیتر در گام اول بعد از فیس بوک برای این قشر خاص نیز رفع فیلتر شود تا در توسعه ارتباطات خود راحت‌تر عمل کنند.

معاون رئیس‌جمهوری:
چشم‌انداز صادرات حوزه فناوری کشور یک میلیارد دلار است

معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهوری گفت: ‌چشم‌انداز صادرات کشور در حوزه فناوری، با توجه به تمرکز برنامه‌ها بر رویکرد توسعه صادرات، افزایش تا میزان یک میلیارد دلار است.به گزارش ایرنا، سورنا ستاری افزود: یکی از برنامه‌های معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، توسعه مجموعه‌هایی است که توسط بخش خصوصی در خارج از کشور فعالیت می‌کنند و محلی برای انتقال فناوری‌های تولیدی ایران به خارج از کشور بویژه کشورهای همسایه است.
وی با بیان اینکه ایران در بسیاری از حوزه‌های علمی همچون زیست فناوری، نانوتکنولوژی، سلول‌های بنیادی و هوافضا رتبه نخست خاورمیانه را داراست، ابراز کرد: نمونه این موارد را می‌توان در حوزه کرونا مشاهده کرد که شرکت‌های دانش بنیان داخلی توانستند کیت‌های تشخیص و دستگاه‌های مرتبط را در داخل کشور تولید کنند. معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهوری همچنین به سفر خود به استان سمنان نیز اشاره کرد و گفت: پارک علم و فناوری این استان به نسبت ۲ سال قبل پیشرفت قابل توجهی داشته، اما هنوز با استانداردهای مورد نیاز فاصله دارد. ستاری یادآور شد: استان سمنان با دارا بودن شرکت‌های خوب بخصوص در حوزه‌های معدنی، ظرفیت بسیاری برای پیشرفت دارد و امید است در این سفر در زمینه زیرساخت‌های پارک و دیگر حوزه‌ها تصمیم‌ خوبی گرفته شود.

از سوی واتس اپ در حال آزمایش است
 انتقال آرشیو چت بین آیفون و دستگاه اندرویدی

واتس‌اپ در حال آزمایش قابلیت انتقال آرشیو چت بین یک آیفون و یک دستگاه اندروید است. به‌گزارش ایسنا، وب سایت WABetaInfo گزارش داد این قابلیت در راستای یک تغییر استراتژیک در واتس‌اپ طراحی می‌شود. این شرکت در حال بررسی امکان استفاده همزمان از واتس‌اپ در دستگاه‌های متعدد و قابلیت انتقال آرشیو چت بین iOS و اندروید در همین راستا است.
با این قابلیت کاربران می‌توانند آرشیو چت اپلیکیشن واتس‌اپ در iOS را به دستگاه اندرویدی یا برعکس منتقل کنند. هنگامی که کاربر تلاش می‌کند دستگاهی را که سیستم عامل متفاوتی دارد به اکانت واتس‌اپ خود وصل کند، همواره باید جدیدترین آپدیت واتس‌اپ را در فروشگاه اپ استور یا تست فلایت دریافت کند تا با خطای سازگاری با نسخه اندروید مواجه نشود. اگرچه اطلاعاتی درباره چگونگی آزمایش این قابلیت و زمان عرضه شدن آن وجود ندارد اما دانستن این نکته جالب است که واتس‌اپ در تلاش برای طراحی قابلیتی است که در حال حاضر در سایر اپلیکیشن‌های پیام رسان مانند تلگرام وجود دارد. امکان استفاده از یک اکانت واتس‌اپ در دستگاه‌های متعدد یکی از پرتقاضاترین قابلیت‌های کاربران این پیام رسان است.