مهسا قوی قلب  
خبرنگار
حدود یک سال از شیوع بیماری کرونا می‌گذرد، در طول این یک سال، همه اقشار جامعه از پیر و جوان درگیر حواشی این بیماری شدند، تغییر شدید سبک زندگی آحاد جامعه، نتایج مثبت و منفی زیادی را با خود به‌همراه داشت و مسئولیت‌های زیادی هم بر دوش مسئولان و مردم گذاشت، در این میان اقشار ضعیف قطعاً بیشتر از سایرین درگیر آسیب‌های این بیماری مهلک شدند، زنان سرپرست خانوار، مبتلایان به اعتیاد بویژه معتادان متجاهر که بعضاً کارتن خواب هستند و کودکان کار و خیابان از جمله گروه‌های آسیب‌پذیری بودند که از همان ابتدا لازم بود با سیاستگذاری‌های درست و بموقع از تبعات ناگوار تأثیرات منفی این بیماری بر این افراد، جلوگیری شود. کرونا بیشتر شهروندان را مجبور کرد که ساعات طولانی در کنار خانواده در خانه بمانند، آن روزهای اول حتی هشتگ در خانه بمانیم به یکی از ترندهای اول تبدیل شد، اما این «درخانه ماندن»‌ها تبعات منفی هم به‌دنبال داشت و حالا پس از گذشت حدود یکسال از شروع بیماری، شاهد افزایش آمار خشونت خانگی در کل دنیا و در کشورهستیم. یونسکو هم در این مورد اظهار داشته که از هر سه زن یک نفر در طول زندگی خود خشونت جسمی یا جنسی را تجربه می‌کند و این اتفاق معمولاً از سوی یکی از نزدیکان مرد در زندگی هر زنی پیش می‌آید. این روزها هم که در دوران کرونا به سر می‌بریم و در خانه ماندن نسبت به سال‌های قبل افزایش چشمگیری پیدا کرده، کارشناسان حوزه خانواده و آسیب‌شناسان معتقد هستند که شاهد افزایش آمار خشونت خانگی هستیم تا جایی که حسن موسوی چلک، رئیس انجمن مددکاری ایران، هم ابراز نگرانی کرده و از تجربه خشونت​ 16 درصدی افراد جامعه در دوران کرونا صحبت کرده و بیان کرده که 56 درصد افراد تنش شدید داشته‌اند و دعواهای زناشویی و والدین و فرزندان هم افزایش داشته است. بدون شک، لازم است که روان شناسان و جامعه‌شناسان با ارائه راهکارهای مناسب به خانواده در پیشگیری از این بحران بتوانند نسبت به گذشته فعالانه‌تر عمل کنند.
کرونا به زنان سرپرست خانوار آسیب‌های جدی وارد کرد
بیش از ۳ میلیون زن سرپرست خانوار در کشور وجود دارد، بنابر اعلام دفتر امور زنان و خانواده رئیس‌جمهوری طی 10سال گذشته تعداد خانواده‌های دارای سرپرست زن نسبت به مردان ۵۸ درصد افزایش داشته براساس دستورالعمل سازمان‌های حمایتی از زنان سرپرست خانوار شامل زنان بیوه و مطلقه زنان خودسرپرست، دختران خودسرپرست و زنانی است که همسران آنها معتاد، زندانی، بیکار، مهاجر، مشغول خدمت در نظام وظیفه یا ازکارافتاده هستند. حالا با شیوع کرونا بسیاری از این تعداد زنان که مشاغل موقت یا پاره وقت و قراردادی داشتند با مشکل مواجه شده‌اند، بویژه آن دسته از افرادی که از طریق مشاغلی همچون دستفروشی نان آور بودند با آمدن کرونا تقریباً دیگر کسب درآمد برایشان کاری غیرممکن شده است. هرچند در این میان برخی از زنان با کمک خیریه‌ها شروع به انجام کارهای جدیدی مانند دوخت ماسک و گان کردند و توانستند اندکی چرخ از حرکت افتاده اقتصاد خانواده را به گردش درآورند.
باور ابتلا به کرونا در معتادان
در ماه‌های آغازین شیوع بیماری، بسیاری از افراد جامعه تصور می‌کردند که ابتلای معتادان به کرونا کمتر از سایرین و چیزی در حدود نزدیک به صفر است، اما حالا با گذر زمان و براساس یافته‌های علمی این فرضیه کاملاً رد شده و همه به این باور رسیدند که افراد معتاد به مواد مخدر هم در معرض این بیماری قرار دارند تا جایی که اسکندر مؤمنی، دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر، ​ با بیان اینکه سیاست‌های جدیدی در دوران کرونا در پیش گرفته شده به ما می‌گوید: با شروع بیماری کرونا برای پیشگیری از ابتلای معتادان به این ویروس، تلاش‌های زیادی کردیم، به‌عنوان نمونه ژل، مواد ضدعفونی کننده و ماسک را به‌صورت مداوم در اختیار این افراد قرار دادیم. در مراکز تجمعی هم که احتمال شیوع بیماری بیشتر بود، سعی شد، به‌طور خاص به این مورد توجه شود و قرنطینه‌های دو هفته‌ای قبل از ورود افراد به مجموعه‌های نگهداری در نظر گرفته شد، البته خوشبختانه تعامل خوبی بین دستگاه‌ها برقرار شد، سازمان بهزیستی و وزارت بهداشت هم پیش‌بینی‌های مناسبی داشتند و در نهایت نگهداری افراد به مدت زمان یک سال افزایش پیدا کرده است.
به دلیل همین اقدام‌ها، در دوران کرونا، آمار معتادان مبتلا به ویروس کرونا و فوتی‌های ناشی از این بیماری در کشور ما نسبت به سایر کشورها بسیار پایین بود و در نهایت توانستیم بخوبی این بیماری را در میان معتادان، مدیریت و مهار کنیم؛ البته در اوایل شیوع بیماری کرونا، ​ سودجویان و سوداگران با ایجاد شایعه‌ای مبنی بر اینکه معتادان کرونا نمی‌گیرند، سعی در​ فروش بیشتر مواد مخدر داشتند، اما پس‌از تکمیل تحقیقات علمی و مطالعات انجام شده در این حوزه، مردم دیگر باور دارند که این شایعات از اساس واقعیت نداشت.
مؤمنی هم در این باره معتقد است که، اتفاقاً معتادان، بیش از سایرین مستعد ابتلا به بیماری هستند و به‌دلیل وجود مشکلات ریوی از سایرین آسیب بیشتری خواهند دید و شدت بیماری در آنها بیشتر خواهد بود. برای کمک به اقتصاد کشور در حوزه کرونا، ستاد مبارزه با موادمخدر در مراکز تجمعی و اردوگاه‌های نگهداری معتادان​ که درمان همراه با مهارت آموزی است، سعی کرده که با تولید ماسک و گان به اقتصاد کشور هم کمک کند، تا جایی که امروز در یکی از مراکز نگهداری و درمان روزانه ۵۰هزار ماسک و ۳۰۰ گان تولید می‌شود و به بیمارستان‌ها عرضه می‌شود.
کرونا و کودکان کار و ​ خیابان
ویروس منحوس کرونا در طول یک سال گذشته، آلام ودردهای جبران‌ناپذیری بر مردم ما وارد کرد و عزیزان بسیاری را از ما گرفت، در کنار غم‌ها، خدمات تحسین برانگیز​ مردم، کادر درمان وسایر نهادهای خدماتی وحمایتی جلوه قابل قبولی از ایثار و ازخودگذشتگی را به نمایش گذاشت و البته نارسایی‌ها وبرخی کم توجهی‌ها هم وجود داشت، در این باره، فعالان حوزه کودک معتقدند که متأسفانه کودکان کار در دوران کرونا، مورد بی‌مهری و بی‌توجهی بودند، مظفر الوندی هم که فعال حوزه کودک و دبیر سابق مرجع ملی کنوانسیون حقوق کودک، است، با اشاره به اینکه، کودکان کار وخیابان یکی از طبقات جامعه بودند که کمتر مورد توجه بودند، به «ایران» توضیح می‌دهد: ​ نهادهای مسئول در دوران کرونا خدمات خاصی به این قشر ارائه ندادند و اگر برخی مداخلات مردمی از قبیل توزیع ماسک وغذای گرم ​ وجود نداشت، معلوم نبود چه اتفاقات تلخی به وقوع می‌پیوست، برابر قوانین داخلی و مقررات بین‌المللی نظیر کنوانسیون حقوق کودک، دولت‌ها موظف هستند که در مواقع بحرانی و بروز اپیدمی‌های جهانی، اقدامات ویژه مطابق با مصالح ومنافع عالیه کودک را انجام دهند و چون معمولاً کودکان امکان دفاع از خود ندارند، حاکمیت و نهادهای مدنی مکلف به احقاق حقوق آنها هستند.
از زمان آغاز شیوع بیماری تا امروز، متأسفانه هیچ آماری از ابتلای کودکان کار و خیابان به کرونا منتشر نشده و حضور بدون رعایت پروتکل‌های بهداشتی توسط کودکان در سر چهارراه‌ها و خیابان‌ها و اجبار این کودکان به انجام کار در این شرایط، احتمال ابتلای آنها به ویروس کرونا را افزایش می‌دهد، ضمن اینکه هیچ گزارشی هم از مراکز نگهداری کودکان در ایام کرونا و چگونگی مواجهه با این ویروس نداریم، به‌دلیل موارد یاد شده، ​ هیچ ارزیابی دقیقی هم ​ نمی‌توان از این آسیب داشت. به اعتقاد الوندی، ​ چنانچه نهادهای مسئول، مسئولیت‌های قانونی که برعهده دارند، به انجام نرسانند، در این زمینه، سمن‌ها می‌توانند مطابق ماده ۶۶ قانون آیین دادرسی کیفری نسبت به این اتفاقات پیگیری‌های حقوقی انجام داده و واکنش مناسب​ داشته باشند.

گروه اجتماعی/ «از برجسته‌ترین خدمات دکترمصطفی معین در نظام آموزش عالی کشور می‌توان به گسترش و تقویت دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی در مناطق کم برخوردار، در چارچوب فراگیر ساختن عدالت آموزشی، توسعه زیرساخت فناوری در نظام آموزش عالی با رویکرد حرکت به سوی همگرایی علم و فناوری و تغییر مأموریت وزارت متبوع به علوم، تحقیقات و فناوری با هدف شکل‌گیری شبکه سیاسی علم و فناوری اشاره کرد.»
این بخشی از پیام وزیر علوم برای آیین نکوداشت مصطفی معین وزیر اسبق علوم، تحقیقات و فناوری بود؛ مراسمی که عصر روز سه‌شنبه با حضور اشرف بروجردی رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، غلامرضا ظریفیان رئیس اندیشگاه این سازمان و جمعی از دوستان و همکاران او در سالن همایش‌های این سازمان برگزار شد. به گزارش جماران، در متن پیام وزیر علوم آمده است: «دغدغه‌های دکتر معین چنان که کارنامه پربار و درخشان ایشان گواهی می‌دهد هرگز محدود به عرصه علم برای علم نبوده است بلکه فراتر از آن رفته و به مرزهای خارج از نهاد علم، یعنی مقام نظر و عمل هم تسری یافته است. برای ایشان توسعه علم در معنای فراخ و گسترده آن اهمیت داشته و این توسعه را نه فقط در فرد عالم بلکه ابتنای آن را در اجتماعات و انجمن‌های علمی که واجد مسئولیت‌پذیری اجتماعی، فعالیت داوطلبانه، عمل اخلاقی، خرد جمعی و انتقادی هستند شایان توجه دانسته است که برای آن در ساحت اجتماعی و فرهنگی، مدنیت اجتماعی، فرهنگ مدنی و گفت‌و‌گوی سازنده آشکار می‌شود. بی‌گمان هویت دینی و ملی و خوانش درست تاریخ و ترویج علم، از این منظر که به فراخوان سرمایه‌های فرهنگی دیروز منجر شود و در افق امروز خوانشی تازه از آنها با هدف تقویت هویت و بازخوانی درست از خویشتن خود انجام شود امری شایان توجه بوده است. در این مسیر بیش از هر چیز نیاز به ایمان و فروزان نگه داشتن این باور داریم که امید چراغی برای راهگشایی در تاریکی روزهای سخت است.»
معین، در دفاع از استقلال و آزادی دانشگاه‌ها تلاش فراوان کرد
در این مراسم حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمد خاتمی در پیامی با اشاره به حضور دکتر معین در مؤسسات فرهنگی گفت: دکتر معین با حضورشان در مؤسسه رحمان و سایر مؤسسات سعی کردند که آسیب شناسانه با مسائل برخورد کنند و هم محققانه راه درمان آسیب‌ها را بگویند. در زمینه آسیب‌های اجتماعی کارهای ارزنده‌ای صورت گرفته و نیز خود ایشان در رشته تخصصی خودشان در زمینه کودکان سعی کرده‌اند این مسأله را از بعد اجتماعی و بردن در عرصه اجتماع بهره بگیرند. رئیس دولت اصلاحات تأکید کرد: جناب آقای دکتر معین مثل بسیاری از روشن بینانی که خواستار اصلاح امور هستند، دانشگاهی مستقل، آزاد، پرسشگر و حتی معترض، در عین حال راهنمایی‌کننده جامعه، مردم و حکومت به راه درستی که برای جامعه وجود دارد را خواستار بودند و در دفاع از استادان، دانشجویان و استقلال و آزادی دانشگاه‌ها تلاش فراوان کردند. امیدواریم جامعه ما همچنان از وجود عزیزانی مثل جناب آقای دکتر معین سالیان سال بهره‌مند باشد و ما بتوانیم این تفکر را در جامعه تقویت کنیم که عزیزان اهل علم و تخصصی که در عین حال اهل تعهد هستند و درد مردم و دغدغه پیشرفت جامعه را دارند زمینه حضورشان در عرصه‌های مختلف بیشتر فراهم شود و جامعه ما از این جهت بهره‌های فراوان ببرد.
اندیشمندی بی ادعا
 اشرف بروجردی رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، نیز اظهار داشت: مصطفی معین اندیشمندی بی‌ادعا است؛ بدون شک سخن گفتن از دکتر مصطفی معین نه کاری آسان که نیازمند ژرف اندیشی و توجه به ابعاد شخصیتی است ذی‌وجوه، او کسی است که دانش را با تفکر، تدبیر را با تصمیم، اخلاق را با علم و مدارا را با صبوری ممزوج ساخته و من امروز از زاویه تصدی‌گری وی در منصب وزارت علوم می‌خواهم سخن بگویم و ورود به عرصه‌‌های دیگر و اثرگذاری و اثر بخشی او را سایر یاران همراهشان محول می‌کنم بویژه عرصه سیاست را.
نهاد دانشگاه را به فرهنگ و اجتماع نزدیک کرد
هادی خانیکی استاد علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی، نیز به بیش از نیم قرن دوستی با دکتر معین اشاره کرد و گفت: مصطفی جزو دانشجویان ممتاز پزشکی بود و کتاب‌های دیگر هم خوب می‌خواند و مسائل زمان را خوب می‌فهمید و در کارهای خیرخواهانه و اجتماعی خوب شرکت می‌کرد. با هم در همه جا بودیم و جمع کوچک و ساده آن روزهای ما دنیای بزرگی از شور و آرمان و ایمان را بازآفرینی می‌کرد. برخی از ما در سال 50 زندانی ارگ کریم خانی شیراز شدیم و از میان آنها که بیرون مانده بودند، مصطفی به ملاقاتی ما می‌آمد.
او تأکید کرد: انصافاً دکتر معین در این سال‌ها راه گشود و نهاد دانشگاه را به فرهنگ و جامعه دانشگاهی را به حوزه اجتماع و ادب و هنر و سیاست عملی نزدیک کرد. اندیشمندان ایرانی در داخل و خارج ارج دیدند و به سیاست‌ها و برنامه‌های وزارت علوم امیدوار شدند و توسعه علمی به معنای واقعی آن عرصه و اعیان مناسب یافت. اما حرف‌ها و کارها ناتمام ماند و دکتر معین بی‌تودیع رسمی از دولت سازندگی رفت.
مدافع سرسخت استقلال علوم
غلامرضا ظریفیان نیز با اشاره به اینکه دکتر معین مدافع سرسخت استقلال علوم است، افزود: خاطرات زیادی از دکتر معین دارم. گاهی اوقات به‌دلیل مسئولیتم با جناب وزیر همراه می‌شدم و در طول مسیر به من می‌گفتند در جلسات که شرکت می‌کنی ابهت این بزرگواران شما را نگیرد و اگر کار کارشناسی و حرف حقی داشتی به صراحت بزن. وقتی بر می‌گشتیم هم گاهی اوقات استنطاق می‌کرد که چرا آن حرف حق را نزدی؟ وی اظهار داشت: در سال 76 از همان روزهای اول ما را موظف کردند که برنامه استراتژیک فعالیت‌های فرهنگی، اجتماعی، صنفی، سیاسی و زیست محیطی دانشجویان را برای من بیاورید و علی رغم وقت زیادی که برای توسعه علمی گذاشتند، در هفته شاید دو سه جلسه پنج صبح و شش صبح ما را موظف می‌کردند. گاهی اوقات هم 12شب ما را رها می‌کردند و می‌گفتند پنج صبح بیایید و بیش از 2 ساعت خواب برای شما حرام است. دکتر معین دقیق در جلسات شرکت می‌کردند و معتقد بودند دانشگاه دانش بنیان باید دانشجوی جامع پذیر تحویل جامعه بدهد و فعالیت‌های سیاسی، اجتماعی، صنفی و علمی دانشجو را فوق برنامه نمی‌دانستند و عین برنامه می‌دانستند. در عین حال هم معتقد بودند که این فعالیت‌ها باید برنامه‌مند و در چارچوب‌های متعارف دانشگاه تعریف شود و برای تدوین آیین نامه‌ها باید دانشجوها و تشکل‌ها هم دخیل باشند. حاصلش این شد که از سال 76 تا 78 دو هزار تشکل در دانشگاه شکل گرفت و بیش از سه هزار نشریه دانشجویی تولید شد.
انسانی ساده زیست
دکتر رضا فرجی دانا وزیر اسبق علوم هم در این مراسم با اشاره به ساده زیستی دکتر معین، گفت: متأسفانه بواسطه سوء‌استفاده‌هایی که در عرصه سیاسی از این مفهوم شده ما در به کار بردن این لفظ ارزشی دچار یک محافظه کاری نخواسته شده‌ایم و به زبان نمی‌آوریم. چون پس از دولت اصلاحات دولتی سر کار آمد که از اینها حداکثر سوء‌استفاده را کرد و ما را به گوشه‌ای برده که ارزش هایمان را نمی‌گوییم. او افزود: وقتی نگهبان دانشگاه تهران بازخواست شد که چرا وزیر علوم را به داخل دانشگاه راه نداده است با نگاه حق به جانبی گفت مگر وزیرعلوم با ماشین پیکان به داخل دانشگاه می‌آید؟! واقعاً فکر کرده بود کسی که راننده او ادعا می‌کند وزیر علوم است، کس دیگری است و می‌خواهد ورود غیر مجاز داشته باشد. این واقعاً ارزشی است.

غلامرضا ظریفیان
استاد دانشگاه
1 - «پاندمی‌ها» بیماری‌هایی با فراگیری جهانی اما «اپیدمی‌ها» بیماری‌هایی با گستره جغرافیایی کمتر هستند. اساساً وقتی به سابقه بیماری‌های مسری می‌نگریم، درمی‌یابیم که «جهان پساپاندمی» با «جهان پیشاپاندمی» تفاوت‌های جدی دارد. این وقایع تأثیرات جدی بر نظام‌های معرفتی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی می‌گذارند.
با بررسی تاریخچه «پاندمی‌ها» درمی‌یابیم که پاندمی‌ها اساساً منشأ تحولات بسیار بوده‌اند، به طور مثال پس از پاندمی‎ «طاعون سیاه» که در قرن چهاردهم در اروپا رخ داد و حدود نیمی از مردم اروپا را از بین برد، ما شاهد یک تغییر بزرگ و دگرگونی جدی بودیم و آن اینکه جامعه اروپا از «نظام فئودالی» به «نظام بورژوازی» رسید؛ در واقع در میانه پیشاطاعون و پساطاعون یک تحول بزرگ شکل گرفت و آن «تغییر نظام‌های اجتماعی» بود که با خود صدها تغییر دیگر ایجاد کرد. در ایران نیز در اواخر دوره ناصری، ما با «اپیدمی وبا» روبه‌رو شدیم که کشتار بسیاری داشت. این اپیدمی هم یکی از عوامل مؤثر در تغییر نظام‌های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی بود که در تاریخ از آن با عنوان «مشروطه» یاد می‎کنیم که در نهایت نظام مطلقه سلطنتی را به نظام مشروطه بدل کرد.
2 - کرونا هم در جایگاه یکی از مهم‌ترین پاندمی‌ها با گستره جهانی، بسیاری از بنیادهای مسلم را به چالش کشید، به‌عنوان مثال عرصه «دانش» و توانمندی‌های آن را که به بت دوران جدید بدل شده بود با پرسش‌های اساسی مواجه کرد؛ کرونایی که حداکثر حجم منتشر شده‌اش در جهان در حد یک قاشق چایخوری است «جهان دانش» در برابر آن به زانو درآمده است، حتی در کشورهایی مثل امریکا و انگلستان که مهد دانش نوین هستند بعد از گذشت یک سال هنوز به یک واکسن اطمینان‌بخش یا شیوه‌‌ای مطمئن دست پیدا نکرده اند که به کاهش مرگ و میر بینجامد.
3 - با توجه به اینکه «زیست مدرن» اغلب با نمایش و حضور در عرصه‌های عمومی تعین پیدا می‌کند، پاندمی کرونا حتی زیست مدرن را هم به چالش کشید؛ به این معنا که گردشگری‌، تئاتر، موسیقی، فعالیت‌های ورزشی و دیگر فعالیت‌های اجتماعی ما را که شکل و بروز بیرونی داشت، بشدت تحت‌ تأثیر قرار داد ؛از جمله رویداد  المپیک [توکیو 2020]  با این پاندمی به تعویق افتاد. در واقع کرونا آن وجه بیرونی مدرنیسم را که همه برای آن تلاش می‌کردند به چالش کشید و بازگشت به خانه را تدارک دید و ما شاهد آن هستیم که بسیاری از مراکز توریستی و هتل‌ها و رستوران‌ها و... خالی مانده‌اند. توصیه‌ و تأکیدهای همیشگی مبتنی بر حضور انسان‌ها در عرصه‌های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی برعکس شد، چرا که حیات و زندگی از هرچیز دیگری مهمتر بود. بحث «مرگ‌اندیشی» و «فلسفه مرگ» که در دنیای مدرن اغلب به حاشیه می‌رود، دوباره احیا شد. میراث دیگر کرونا، مرگ‌های جمعی و مرگ‌هایی است که در آن امکان اظهار عواطف عمومی و سوگواری نیست.
4 - بر اساس آمار رسمی مراکز جهانی، در یک سال گذشته، کیک اقتصاد جهان 25 درصد کوچک شده و تبعات بسیاری از جمله بیکاری داشته است، اما در عین حال در همین شرایط شاهد بودیم که گاه غم نان بر جان آدمی اولویت پیدا کرد و مرگ و میرهای جدی در جهان اتفاق افتاد. کووید19 از طرفی دنیایی را که می‌گفتند در آینده تعمیم پیدا می‌کند و تکوین می‌شود، به یکباره به دنیای مجازی و سایبری پرتاب کرد و همه جامعه از دنیای واقعی به سوی آموزش مجازی، ارتباطات مجازی و گردشگری مجازی رفتند؛ و دنیای سایبری بشدت توانست در این دوره خودش را ترمیم کند و این دنیا، دنیای عظیم‌تر و گسترده‌تری شود و شبکه‌های بزرگ اطلاع‌رسانی، نقش اصلی را پیدا کردند. آنها جایگزین دیدارها و گعده‌ها و روابط خانوادگی شدند. میراث دیگر کرونا انجام بسیاری از فعالیت‌ها در قالب مجازی و دورکاری بود که باعث شد بسیاری از رفت‌ و آمدها کاهش یابد.
بی‌گمان پس‌از کرونا در نوع نگاه جامعه‌شناسان، مورخان، مردم‎شناسان و فلاسفه درباره مسائل مختلف از جمله مرگ و زندگی تحول عمده‌ای ایجاد خواهد شد. نکته آخر اینکه احتمال این وجود دارد که ما با «دنیای پساکرونا» دیگر روبه‌رو نشویم و کووید19 به کوید 20، 21، 22، 23 و... ارتقا یابد؛ در واقع کرونا جهان امروز را مانند همه پاندمی‌ها و اپیدمی‌ها با تحولات جدی روبه‌رو کرده است و در آینده نیز جهان با تحولات بیشتری روبه‌رو خواهد شد.

محمد حاتمی
رئیس سازمان نظام روانشناسی
در اوایل اسفند ماه سال ۱۳۹۸ مردم با دشمنی ناشناخته مواجه شدند به نام کرونا که ماهیت آن برای هیچ کس روشن نبود و ابهامات بسیاری به‌همراه داشت. این امر منجر به ادراک خطر در سطح بالا و ترس غیرمنطقی شده، استرس، ترس، وسواس و مسائل و مشکلات روانی به‌دنبال داشت. پس از آن وارد مرحله دوم یعنی پایداری بیشتر بیماری شدیم که گذر از آن تغییر سبک زندگی مردم را می‌طلبید. تغییر در کلیه ابعاد زندگی که البته با مقاومت همراه بود، اما با اعمال شیوه‌های مناسب، افراد جامعه قانع شدند سبک زندگی جدید و محدودیت‌ها را بپذیرند.
در حقیقت در این مرحله ما در حالت دفاع قرار گرفتیم. در وضعیت دفاعی تمام نیروهای ذهنی و جسمی روی دفاع متمرکز می‌شود و آثار و تبعات منفی کرونا مورد توجه قرار نمی گیرد.اما در دوران پسا کرونا به‌دلیل کاهش اثر بیماری شهروندان بیشتر به خود فکر می‌کنند. در این هنگام آنان که به‌دلایلی نظیر از دست دادن کسب و کار، از دست دادن نزدیکان و حتی ناتوانی در ابراز سوگ عزیزان دچار لطماتی شده‌اند دچار یک بازنگری ذهنی و روانی می‌شوند. از این‌رو با موجی از اختلالات روانی در دوران پسا کرونا مواجه خواهیم شد. از میان مهم‌ترین اختلالات روانی می‌توان به استرس پس از سانحه، افسردگی، اختلالات اضطرابی، طلاق، اعتیاد، آسیب‌های اجتماعی روانی و حتی خودکشی اشاره کرد. همچنین خشم و پرخاشگری که در دوران کرونا فرو خورده شده در دوران پسا کرونا خود را نشان می‌دهد. بنابراین ما علاوه بر این که با افرادی دارای نشانه‌های اختلالات روانی مواجه خواهیم بود، ناهنجاری‌های اجتماعی را هم تجربه خواهیم کرد. همه اینها آثار پایداری است که سلامت روان را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

جهانگیری: تحریم‌ها نبود واکسن کرونا را در اختیار مردم قرار می‌دادیم

 معاون اول رئیس جمهوری با اشاره به تحریم‌های ظالمانه و یکجانبه امریکا علیه ایران گفت: اگر ایران در برهه کنونی با تحریم‌ها مواجه نبود جزو نخستین کشورهایی بود که واکسن لازم برای مقابله با کرونا و تأمین ایمنی مردم را تهیه می‌کرد.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دولت، معاون اول رئیس جمهوری، اسحاق جهانگیری دیروز در دیدار مدیر منطقه مدیترانه شرقی سازمان جهانی بهداشت ضمن انتقاد از سیاست‌های رئیس جمهوری سابق امریکا، اظهار کرد: تحریم‌ها علیه ایران از طرف شخصی انجام شد که همان برخوردهای تند را با سیاست‌ها و عملکرد سازمان جهانی بهداشت داشت، این تحریم‌ها که بر ضد حقوق اولیه انسان‌ها برای تأمین سلامتی آنهاست، ضدانسانی و ضد حقوق بشری است و متأسفانه فریاد ملت ایران علیه این رفتارهای ظالمانه در سطح جهانی خوب پژواک نیافته است.
معاون اول رئیس جمهوری با تأکید بر اینکه ایران کشوری ثروتمند است و نیازمند کمک نیست، گفت: امریکایی‌ها راه‌های دسترسی به سرمایه و دارایی‌های ما را مسدود کردند، ما در زمانی که درگیر تحریم‌ها هستیم باید مانند بقیه کشورها با شیوع بیماری کرونا نیز مقابله کنیم. اما امکان ارسال تجهیزات پزشکی که با همکاری سازمان جهانی بهداشت خریداری شد، بعد از یک سال به دلیل مسدود بودن منابع مالی فراهم نشده است.
جهانگیری افزود: در حال حاضر ایران در کشورهای آسیایی ده‌ها میلیارد دلار پول دارد که در بانک‌های آنها مسدود مانده است و برای ارسال ۵۰ میلیون دلار پیش قسط خرید «کواکس» مدت‌ها معطل شدیم تا مسیری برای انتقال پول پیدا کنیم.
سلیم المنظری مدیر منطقه مدیترانه‌ای شرقی سازمان جهانی بهداشت با تأکید بر تلاش خود و همکارانش برای انتقال دانش تخصصی و تجربه ایران در حوزه بهداشت و سلامت به کشورهای دیگر از کمک سازمان جهانی بهداشت برای افزایش ظرفیت ایران در تولید واکسن کرونا خبر داد و گفت: در مبارزه با کرونا امروز همه کشورها با چالش و دشواری دست و پنجه نرم می‌کنند اما ایران با وجود تحریم‌ها توانسته است پیشرفت زیادی داشته باشد.

خبر خوش وزیر فرهنگ؛ بازگشت آگهی‌های دولتی به مطبوعات

 سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با ارسال مطلبی در توئیتر نوشت: با حمایت آقای ‫(اسحاق) جهانگیری (معاون اول رئیس جمهوری) و نظر موافق هیأت دولت، الزام ارسال آگهی‌های دولتی به مطبوعات به قوت خود باقی ماند و ماده ۱۴ مصوب پیشین لغو و تبصره ۱ ماده ۱۳ هم درهمین راستا اصلاح گردید. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی از لغو ماده ۱۴ آیین‌نامه نحوه فعالیت دستگاه‌های اجرایی در سامانه تدارکات الکترونیکی دولت (ستاد) خبرداد و نوشت: الزام ارسال آگهی‌های دولتی به مطبوعات به قوت خود باقی ماند. از مدیران و همکاران مطبوعاتی، که همدلانه نگرانی‌های‌شان را منتقل کردند، سپاسگزارم.
همچنین چاپ و انتشار آگهی معاملات دستگاه‌های اجرایی در روزنامه‌های کثیرالانتشار با تصویب هیأت وزیران، مجاز اعلام شد.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر هیأت دولت، در جلسه دیروز هیأت وزیران که به ریاست حجت‌الاسلام والمسلمین حسن روحانی برگزار شد، دولت ضمن اصلاح آیین‌نامه نحوه فعالیت دستگاه‌های اجرایی در سامانه تدارکات الکترونیکی دولت، به دستگاه‌های اجرایی اجازه داد نسبت به انتشار آگهی معاملات خود در روزنامه‌های کثیرالانتشار اقدام کنند.

۶۷ فوتی جدید کرونا در کشور

سخنگوی وزارت بهداشت از شناسایی ۸۰۲۴ بیمار جدید کووید۱۹ در کشور خبر داد.
به گزارش وبدا، دکتر سیماسادات لاری گفت: از ظهر روز 28 بهمن تا ظهر ۲۹ بهمن ۱۳۹۹ و بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، ۸ هزار و ۴۲ بیمار جدید مبتلا به کووید۱۹ در کشور شناسایی شد که ۷۴۴ نفر از آنها بستری شدند. لاری افزود: مجموع بیماران کووید۱۹ در کشور به یک میلیون و ۵۴۲ هزار و ۷۶ نفر رسید.
وی ادامه داد: متأسفانه در طول این بازه زمانی، ۶۷ بیمار کووید۱۹ جان خود را از دست دادند و مجموع جانباختگان این بیماری به ۵۹ هزار و ۱۸۴ نفر رسید. لاری گفت: خوشبختانه تا کنون یک میلیون و ۳۱۷ هزار و ۶۱۲ نفر از بیماران، بهبود یافته یا از بیمارستان‌ها ترخیص شده‌اند.
سخنگوی وزارت بهداشت گفت: سه هزار و ۶۸۴ نفر از بیماران مبتلا به کووید۱۹ در بخش‌های مراقبت‌های ویژه بیمارستان‌ها تحت مراقبت قرار دارند. وی ادامه داد: تا کنون ۱۰ میلیون و ۲۱۸ هزار و ۳۱۸ آزمایش تشخیص کووید۱۹ در کشور انجام شده است.
لاری افزود: براساس آخرین تحلیل‌ها، در حال حاضر ۹ شهرستان در وضعیت قرمز، ۳۹ شهرستان در وضعیت نارنجی، ۲۲۸ شهرستان در وضعیت زرد و ۱۷۲ شهرستان در وضعیت آبی قرار دارند.