از سوی سازمان فناوری اطلاعات
بانک اطلاعاتی دادههای غیرمحرمانه راهاندازی میشود
سوسن صادقی
خبرنگار
طرح «پایش آنلاین اطلاعات کشور» با هدف ایجاد بانک اطلاعاتی از دادههای غیرمحرمانه و قابل انتشار برای استفاده عمومی کسب و کارها و گروههای تحقیقاتی و دانشگاهی، از سوی سازمان فناوری اطلاعات اجرایی میشود. به همین منظور نظر فعالان و استادان دانشگاه را درباره ضرورت راهاندازی این بانک اطلاعاتی جویا شدیم.
داده مواد اولیه خدمات
علیرضا هاشمی گلپایگانی استاد دانشگاه امیرکبیر معتقد است جای خالی بانک اطلاعاتی در کشور احساس میشد، چون راهاندازی چنین بانکی فرصت خوبی را در اختیار استارتاپها و شرکتهای دانش بنیان و محققان قرار میدهد تا بتوانند بر مبنای دادههای واقعی مسائل و مشکلات را شناسایی کرده و بر طبق آنها خدماتی را که منجر به حل مشکلات میشود طراحی و عملیاتی کرده و در اختیار مردم و دولتمردان و تصمیم گیران کشور قرار دهند.هاشمی گفت: امروزه دادهها در دنیا با عنوان «نفت جدید» شناخته میشود و چنانچه در دسترس محققان، پژوهشگران و کسب و کارها قرار گیرد، میتوان آنها را فرآوری کرده و به خدمات و اطلاعات قابل بهرهبرداری تبدیل و مصرف کرد، چرا که دادهها میتوانند مبنای تصمیم گیریها شده و منجر به بهبود اوضاع کشور شوند.
وی با اشاره به اینکه دادهها میتواند منجر به ایجاد خدمات جدید شوند، گفت: شرکتهایی که خدمات خوب و بزرگی را در دنیا ارائه میدهند، با استفاده از دادهها و تحلیل آنها خدمات جدید تولید کردهاند. تحلیل دادهها باعث میشود تا کسب و کارهای جدید مبتنی بر خدمات ایجاد شوند و از آنجایی که دادهها بسیار وسیع و متنوع هستند، به همین میزان هم میتوان با استفاده از آنها خدمات جدید و گستردهای ارائه داد تا باعث افزایش رفاه جامعه شوند.
این استاد دانشگاه به استفاده از دادهها در حوزه کاری خود اشاره کرد و گفت: ما در دو بخش خدمات و سیستمهای تجارت الکترونیکی و مدیریت امنیت سایبری به دادهها نیاز داریم؛ در بخش سیستمهای تجارت الکترونیکی که محور اصلی آن دادههای تبادل شده بین خریداران و فروشنده هاست، میتوان با استفاده از این دادهها خدماتی را تولید کرد. یا در بخش مدیریت امنیت سایبری برای اینکه تهدیدات ناشی از فضای مجازی را در حوزههای فردی، سازمانی و اجتماعی مانند نقض حریم خصوصی، تقلب، تبانی و...بشناسیم و با آنها مقابله کنیم باید به دادهها دسترسی داشته باشیم تا بتوانیم با تحلیل موضوعی و مقطعی آنها را رفع کنیم؛ بدون دسترسی به دادهها شناسایی و مقابله با تهدیدات وجود ندارد. این استاد دانشگاه اعتقاد دارد دادهها حکم مواد اولیه را برای کارخانهها دارند،همانطور که مواد اولیه برای تولید محصولات نیاز است، دادهها نیز همین حکم را برای تولید خدمات دارند. وی گفت: در دنیا بسیاری از کشورها دادههای خود را با شرایط خاص و رعایت استانداردها و ضوابط تعریف شده منتشر کرده و در اختیار کاربران خود قرار میدهند و حتی اینکه چه کسانی از این دادهها استفاده میکنند با ردیابی کنترل میشوند و دغدغههای احتمالی در زمینه دسترسی به داده هم رفع میشود.
دادهها یک ضرورت عمومی
ناصر مزینی استاد هوش مصنوعی دانشگاه علم و صنعت نیز اعتقاد دارد که در دسترس بودن دادهها بهصورت مناسب برای عموم مردم ضرورت دارد، چرا که با انتشار دادههای غیرمحرمانه کسانی که به این دستهبندی از اطلاعات نیاز دارند، میتوانند با یک جستوجو برای تحقیق، کسب و کار و... به آنها دست یابند.مزینی با بیان اینکه باید دید چگونه میخواهیم این اطلاعات را دریافت کرده و در اختیار عموم مردم قرار دهیم، گفت: بانک اطلاعاتی باید دارای دو ویژگی مهم «جامع» و «به روز بودن» باشد، در غیر این صورت از کارایی لازم برخوردار نخواهد بود.
این استاد دانشگاه افزود: به شخصه تجربه ناموفقی در زمینه بحث راهاندازی بانک اطلاعاتی دارم، چرا که در مرکز تحقیقات مخابراتی بهدنبال راهاندازی بانک اطلاعاتی در زمینه نرم افزارهای کشور بودیم و بزرگترین چالش ما این بود در حالی که برخی از شرکتها حاضر بودند در این بانک اطلاعاتی سهیم باشند و اطلاعات خود را در اختیار بانک قرار دهند برخی دیگر حاضر نبودند. از سوی دیگر دستهبندی این کار خیلی سخت بود چون برخی از نرم افزارها اندروید، برخی لینکوس و برخی اختصاصی و برخی تجاری و... بودند بنابراین انتشار اطلاعات و یکسانسازی و... بسیار دشوار بود.
وی با بیان اینکه من امیدی به نتیجه بخش بودن این دسته از بانکهای اطلاعاتی ندارم، گفت: به نظرم ما نیز باید مانند دنیا پیش برویم به این صورت که از هر بخش، مجموعه، سازمان و حتی محققان و دانشگاهها را مکلف کنیم تا اطلاعات و دادههای خود را رتبهبندی کرده و از طریق درگاه خود در اختیار کاربران قرار دهند. دقیقاً کاری که تایمز و شانگهای در زمینه اطلاعات و دادههای دانشگاهی انجام میدهند. آنها به دانشگاهها اعلام میکنند هر کدام مایل هستند، میتوانند در این رتبهبندی حضور داشته باشند و دادههای خود را منتشر کنند، یا کاری که گوگل اسکالر انجام میدهد. این بخش محققان دنیا را رتبهبندی میکند و اگر محققی میخواهد دادههایش روی اینترنت منتشر شود فقط باید اعلام کند و بقیه کارها را بهصورت مستمر خود گوگل اسکالر انجام میدهد.
مزینی افزود: ما نیز باید در کشور وزارتخانهها را موظف کنیم تا اطلاعات و دادههای خود را رتبهبندی کرده و در اینترنت منتشر کنند به این ترتیب هر کسی اطلاعاتی را که نیاز داشت، میتواند با یک جستوجویی به آنها دسترسی داشته باشد و به روزرسانی هم بر عهده خود آنها خواهد بود. همین اتفاق در دانشگاهها، سازمانها و حتی محققان میتواند رخ دهد اگر آنها موظف شوند با دسته بندی، دادهها را روی سایتی قرار دهند، مشکل دسترسی به دادههای غیرمحرمانهای که در سازمانها و... مانده حل میشود و همه میتوانند از آنها استفاده کنند.وی معتقد است به این شیوه، دادهها بهصورت جامعی توزیع میشود، بنابراین باید از افراد، سازمانها، متخصصان و محققان دعوت کنیم تا دادههای خود را روی شبکههای اطلاعرسانی ارائه کنند و اگر این اتفاق بیفتد بزرگترین دستاورد خواهد بود.
یک اقدام خوب و ضروری
«یاسر عشورزاده» فعال استارتاپی در حوزه فضایی (تیزنگر) نیز معتقد است اگر پایگاه دادههای غیرمحرمانهای راهاندازی شود که تمام دادهها در یک سرویس قرار بگیرد و از طریق یک درگاه به کاربرانش سرویس ارائه دهد، بسیار خوب است و قطعاً مورد استقبال کسب و کارها و محققان قرار خواهد گرفت.
عشورزاده گفت: ما در کسب و کار خود به دادههای فضایی و ژئوماتیک (دادهها مکانی) که در سازمانهای نقشه برداری، هواشناسی و فضایی وجود دارد نیاز داریم ولی متأسفانه برخی از این دادهها که واقعاً محرمانه نیستند، در دستهبندی محرمانه قرار گرفتهاند و امکان استفاده از آنها وجود ندارد.
وی افزود: این دادهها براحتی بین سازمانها جابهجا میشود ولی یا در اختیار کسب و کارها قرار نمیگیرد یا به سختی و با پرداخت هزینه در اختیار کسب و کارها قرار میگیرد در حالی که با دستهبندی این دادهها و جدا کردن محرمانه از غیرمحرمانه ما میتوانیم موقعیتهای جغرافیایی و محلی خیلی از مکانهایی مانند مناطق اورژانس، اطفای حریق آتشنشانی و... را که در گوگل نیست داشته باشیم.
این فعال استارتاپی در ادامه گفت: اولین مشکل این است که دادهها در دسترس نیست اگر دادههای غیرمحرمانه در پایگاهی قرار گرفته و در دسترس باشد، سریعتر میتوانیم به این دادهها دسترسی پیدا کرده و بخشی از چالشهای کشور را از طریق راهاندازی استارتاپها حل کنیم. اکنون بیشتر استارتاپها اطلاعات خود مانند دادههای مکانی را از گوگل دریافت میکنند، در صورتی که میتوان چنین دادههایی را از طریق بانکهای اطلاعاتی داخلی تهیه کرد.وی افزود: دوم اینکه خیلی از دادههایی هم که بهعنوان مثال از سوی سازمان فضایی در اختیار خیلی از شرکتها و پژوهشگران قرار داده شده، درگاه درستی ندارند. یا برخی پایگاهها تزئینی است و برای دریافت اطلاعات باید به سازمان مربوطه مراجعه و با نامه نگاری و ارائه تضمینهای لازم، بتوان به دادهها دسترسی پیدا کرد در صورتی که خیلی از دادهها امنیتی و محرمانه نیست و در تمام دنیا آنها را رایگان در اختیار کاربران خود قرار میدهند.
عشورزاده معتقد است اگر دادههای سازمانهای نقشه برداری، هواشناسی و فضایی و دیگر دادههای سازمان ها و نهادها و حتی شرکتهای خصوصی را در یک بانک و درگاه در اختیار استارتاپها و پژوهشگران قرار دهند، بسیار مفید خواهد بود، البته باید این اطلاعات آنلاین بوده و مرتبسازی و فیلتر شده باشد و براساس فیلتر جستوجو داده شود و در صورت نیاز داده مورد نیاز را دانلود کند که کسب و کارها رونق بگیرد و محققان تحقیق کرده و اطلاعات بهتری بهدست آورند.
دانشجویان ۶۰ گیگابایت اینترنت دریافت میکنند
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات اعلام کرد بسته ۶۰ گیگابایتی اینترنت آموزش مجازی برای دانشجویان جایگزین رایگانسازی سایت دانشگاهها شد.
بهگزارش «ایران»، آذریجهرمی در صفحه اینستاگرام خود نوشت: نحوه تخصیص یارانه آموزش مجازی، با توجه به شکایات متعددی که از شما دریافت کردیم، در ترم دوم تغییر کرد. با مشورتی که با وزارت علوم داشتیم بهجای رایگان کردن سایت دانشگاهها به هر دانشجو و طلبه، یک بسته ۶۰ گیگابایتی تقدیم میکنیم که میتوانند به سایت ictgifts.ir مراجعه و ثبتنام کنند. مهلت ثبتنام فقط دو هفته است و امکان تمدید هم وجود ندارد.
مصوبه مقابله با نشر اطلاعات خلاف واقع در فضای مجازی ابلاغ شد
شورای عالی فضای مجازی کشور اقدام به تصویب و ابلاغ الزامات پیشگیری و مقابله با نشر اطلاعات، اخبار و محتوای خبری خلاف واقع در فضای مجازی کرد.
بهگزارش «ایران» شورای عالی فضای مجازی کشور الزامات پیشگیری و مقابله با نشر اطلاعات، اخبار و محتوای خبری خلاف واقع در فضای مجازی مصوب جلسه شصت و هشتم این شورا را با هدف صیانت از سلامت و امنیت روانی جامعه و کاهش آسیبهای موصوف از طریق تعریف و تعیین اقدامات پیشگیرانه و واکنشی و ارتقاء سطح مسئولیتپذیری و پاسخگویی هماهنگ و به هنگام برای مقابله با ناهنجاریها و پیامدهای آن ابلاغ کرد.بنابر مواد این مصوبه، قوه قضائیه با همکاری مرکز ملی فضای مجازی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، نسبت به ارائه لایحه قضایی مقابله با اطلاعات، اخبار و محتوای خبری خلاف واقع با پوشش همه ابعاد اقدام کرده و هیأت نظارت بر مطبوعات درگاههای نشر داخلی را مطابق با شرایط مندرج در قانون مطبوعات بهعنوان نشریه الکترونیک محسوب و شیوهنامه جدید نظارت بر تخلفات ناشی از اطلاعات، اخبار و محتوای خبری خلاف واقع را در چارچوب قانون و آییننامههای موجود تهیه و به اجرا درخواهند آورد.
همچنین براساس این مصوبه سازمان صداوسیما برای آگاهسازی افکار عمومی، ارتقای تابآوری اجتماعی و کاهش میزان اثرگذاری و وزارت امورخارجه با بهرهگیری از ظرفیتهای حقوقی و دیپلماتیک، برای مقابله با موارد ارجاعی از سوی دستگاههای مسئول در خصوص عملیات سازمانیافته انتشار اطلاعات، اخبار و محتوای خبری خلاف واقع علیه منافع و امنیت ملی با منشأ خارجی اقدام خواهند کرد. در این مصوبه برای سکوهای نشر و درگاههای نشر جهت مواجهه با پیامدهای اطلاعات، اخبار و محتوای خبری خلاف واقع وظایفی مقرر شده است.
تحقیقات آمریکا از یک قرارداد خرید جنجالی
کمیسیون تجارت فدرال امریکا تحقیقات گستردهای را درباره توافق شرکت Nvidia برای خرید شرکت Arm آغاز کرد.
بهگزارش ایسنا، بلومبرگ گزارش داد کمیسیون تجارت فدرال امریکا درخواستهای اطلاعات را به طرفین ثالث ارسال کرده است.
شرکت Nvidia در سپتامبر قراردادی را با گروه سافت بانک ژاپن برای خرید شرکت طراح تراشه انلگیسی Arm Holdings به ارزش ۴۰ میلیارد دلار امضا کرد.
علاوه بر تحقیقات کمیسیون تجارت فدرال امریکا، شرکت آلفابت، کوالکام و مایکروسافت به رگولاتورهای ضد انحصارطلبی امریکا درباره این قرارداد شکایت کردهاند. شرکت Arm Holdings مالکیت معنوی برای اپل، کوالکام و شمار دیگری از تراشههای مورد استفاده در تقریباً همه تلفنهای هوشمند جهان فراهم میکند.
بر اساس گزارش رویترز، سازمان رقابت و بازارهای انگلیس هم در اوایل ژانویه اعلام کرد تحقیقاتی را درباره قرارداد Nvidia برای خرید شرکت Arm آغاز میکند.