زهره افشار
خبرنگار
کشت الگویی «کاملینا» در خراسان شمالی به دومین سال خود رسید . ویژگی‌هایی منحصر به فرد این دانه روغنی از جمله مقاومت به سرما و کم آبی این امیدواری را به وجود آورده که این گیاه بتواند چاره مشکل وابستگی کشور به واردات روغن خوراکی باشد . کشت کاملینا در حال حاضر در مرحله الگویی - ترویجی است. در خراسان شمالی 85 هکتار از اراضی این استان به کشت این گیاه اختصاص پیدا می کند و قرار است در سالهای آینده سطح زیر کشت به 700 هکتار افزایش یابد .
 دولت می‌خواهد با حمایت کامل از این محصول از جمله خرید تضمینی زمینه توسعه کشت آن و افزایش ضریب خوداتکایی به روغن را افزایش دهد.
  بهترین محصول برای کشت در اراضی دیم
کشت این محصول در نخستین سال‌های ورود این محصول به چرخه تولید دانه‌های روغنی به کشاورزان پیشرو در استان‌ها سپرده شده تا الگویی موفق برای دیگر کشاورزان شوند. «اسماعیل شیرغانی» کشاورز پیشرو خراسان شمالی 40 هکتار از زمین‌های کشاورزی اش در شیروان را به کشت این محصول اختصاص داده است. وی می‌گوید: کاملینا نیاز آبی بسیار کمی دارد به گونه‌ای که در مناطق کم باران در مرحله سبز شدن فقط احتیاج به یک نوبت آبیاری دارد و در مناطق با بارندگی متوسط به بالا بدون نیاز به آبیاری و فقط به‌صورت دیم کشت می‌شود که این مسأله با توجه به محدودیت‌های آبی که در همه جای کشور داریم امتیاز بزرگی به شمار می‌رود. به گفته وی، کشاورزان می‌توانند با کشت کاملینا در اراضی آیش که در تناوب کشت آن را رها می‌کنند از این طریق به درآمد خوبی برسند. وی می‌افزاید: این دانه روغنی 20 تا 30 روز نسبت به کلزا زودتر قابلیت برداشت پیدا می‌کند. وی تأکید می‌کند: وزیر جهاد کشاورزی در بازدیدی که از کشت کاملینا در خراسان شمالی به‌عنوان الگوی کشت این دانه روغنی داشته قول داده این محصول باقیمت بالاتر از کلزا به‌صورت تضمینی خریداری شود .   
 دو برابر شدن سطح کشت در خراسان شمالی   
 در همین حال «محمد نقی کاظمیان»، مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی نیز به «ایران» می‌گوید: سال گذشته حدود 40 هکتار از اراضی استان به زیر کشت کاملینا رفته بود که در سال‌جاری این میزان به 85 هکتار رسیده است. وی تأکید می‌کند: در برنامه وزارت جهاد کشاورزی کشت حدود 700 هکتار کاملینا در استان دیده شده که قطعاً به مرور به این هدف می‌رسیم. وی می‌افزاید: عملکرد در هکتار این محصول در استان حدود 1.8 تن در هکتار بوده است. وی تأکید می‌کند که کاملینا یکی از بهترین گیاه‌هایی است که می‌توان در این استان کشت کرد.
به گفته وی این دانه روغنی مقاومت بالایی در مقابل تنش‌های مختلف کشاورزی همچون کم آبی دارد و می‌توان کشت این گیاه را در فصل پاییز نیز انجام داد.
 وی خاطرنشان می‌کند: کشت این گیاه در مزارع دیم و نیمه دیم و زمین‌هایی که می‌توانند یک تا دو آب داشته باشند بسیار مناسب است.
معاون سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی تأکید می‌کند: حداکثر نیاز آبی این گیاه ۱۸۰ میلیمتر است این در حالی است که میانگین بارش در این استان بیش از ۲۰۰ میلیمتر است.
وی تأکید کرد: یکی از ویژگی‌های مهم این گیاه دارا بودن آنتی اکسیدان است که این ماده سبب می‌شود تا بعد از ماندن مزه تلخی نداشته باشد.   
کاهش تدریجی وابستگی به واردات
 از سوی دیگر دکتر «سیدباقر محمودی»، معاون توسعه و منابع سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی به «ایران» می‌گوید: کاملینا گیاهی از خانواده کلزاست که از مهم‌ترین دانه‌های روغنی ایران و جهان است. وی با اشاره به اینکه این گیاه در مقابل استرس‌های محیطی مانند سرما و خشکی بسیار مقاوم است، می‌افزاید: از این‌رو کشت این محصول در استان‌هایی مانند خراسان شمالی یا رضوی یا در مناطق سرد غربی کشور مانند آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، کردستان، لرستان و حتی مازندران و خوزستان می‌تواند مناسب باشد. وی با اشاره به اینکه معمولاً سالانه حدود 6 میلیون هکتار از ارضی کشور به‌دلیل کمبود آب به زیر کشت دیم می‌رود، تصریح می‌کند: کشاورزان معمولاً در 90 درصد اراضی دیم، گندم می‌کارند که اگر بتوانیم کاملینا را نیز به این چرخه وارد کنیم هم از کشت تک محصولی در اراضی دیم رها می‌شویم و هم کمک بزرگی به تولید روغن می‌کنیم.
 وی تصریح می‌کند: متأسفانه بالغ بر 80 درصد روغن مورد نیاز کشور از طریق واردات تأمین می‌شود و شکی نیست که هرچقدر بتوانیم روی توسعه کشت دانه‌های روغنی در کشور آن هم به‌صورت دیم کار کنیم در کاهش واردات توفیق پیدا می‌کنیم. وی توضیح می‌دهد که کاملینا در سال گذشته در 16 منطقه کشور که آب و هوای سردی داشته به‌صورت دیم کشت شده که در استان‌هایی مانند کرمانشاه و خراسان شمالی بسیار خوب جواب داده است. وی می‌گوید: جالب است بدانید روغن کاملینا مانند روغن ماهی امگا 3 دارد و سازمان ملی استاندارد تا حدود یک ماه دیگر استاندارد آن را ابلاغ می‌کند.
محمودی با تأکید بر اینکه دولت بنا دارد به منظور افزایش انگیزه کشاورزان محصول کاملینا را به‌صورت تضمینی خریداری کند، می‌افزاید: امسال به‌دلیل زمانبر بودن کارهای اداری قیمت تضمینی خرید کاملینا به سرانجام نرسید ولی قطعاً برای سال زراعی بعد خرید این محصول رابه صورت تضمینی خواهیم داشت و کشاورزان می‌توانند با خیال راحت این محصول را بکارند . وی تأکید می‌کند: البته قرار نیست کاملینا جای کلزا را بگیرد ولی در جاهایی که به‌دلیل سرما و خشکی نمی‌توانیم کلزا بکاریم قطعاً کاملینا بهترین گزینه خواهد بود.
 وی افزود: اگر ما بتوانیم در سال زراعی آینده حداقل 3هزار هکتار ازاراضی مستعد را به زیر کشت این محصول ببریم با احتساب عملکرد در هکتار 2تنی کاملینا 6 هزار تن دانه روغنی خواهیم داشت که به ما 2هزار تن روغن با کیفیت می‌دهد. اگر سالانه همین میزان را به سطح زیر کشت کاملینا اضافه کنیم سالانه 10 درصد از وابستگی ما به واردات روغن کاهش می‌یابد.

گروه ایران زمین - انتشار عکس‌ها و فیلم‌هایی از سرقت بخشی از دیوار بتنی تخریب شده حائل میان گمرک منطقه آزاد اروند با منطقه مسکونی اطراف این منطقه واکنش‌هایی را به‌دنبال داشت. این خبر هرچند حاشیه ساز بود اما بیشتر موجب تعجب مردم شد. چرا که برای نخستین بار بود که خبر سرقت دیوارهای بتنی چند صد کیلویی به خاطر فروش میلگردهای به کار رفته در داخل  این دیوارها شنیده می‌شد. اهالی منطقه می‌گویند این دیوار 30 کیلومتری آنها را همیشه یاد دیوار برلین (مرز برلین غربی و شرقی) می‌انداخته و برایشان جای تعجب دارد که چگونه می‌توان قطعات پیش ساخته این دیوار را بدون اینکه کسی متوجه بشود با جرثقیل انتقال داد یا تخریب کرد و میلگردهای آنها را جدا کرد. یکی از اهالی که خودش در کار خرید آهن قراضه است می‌گوید، در حال حاضر آهن قراضه درجه یک را در بهترین حالت با کیلویی 12 هزار تومان می‌خرند اما جدا کردن میلگردهای این دیوار‌های پیش ساخته با پتک معمولی یا صرف زمان کوتاه میسر نیست مگر اینکه دیوار‌ها را با جرثقیل به‌جای دیگری منتقل کنند که آن هم به‌دلیل اینکه بخشی از دیوار درست کنار جاده واقع شده بازهم جای سؤال دارد. اما ماجرای تخریب این دیوار از کجا آغاز شد؟ اهالی منطقه می‌گویند در جریان سیل سال گذشته خوزستان حجم زیادی از روان آب‌ها به‌سمت شهرهای آبادان و اهواز که همسطح دریا و به اصطلاح فلت هستند به راه افتاده بود که برای حفاظت از جان مردم این دو شهر در شورای تأمین استان تصمیم گرفته شده سیلاب به‌ سمت این دیوار 30 کیلومتری که بخش‌هایی از آن در حاشیه جاده است هدایت شود تا از سرعت و قدرت سیل کاسته شود و به همین دلیل بخش‌هایی از این دیوار و جاده حاشیه آن در جریان سیل فوق از بین رفت. به‌ گفته مردم، آب سیلاب چندین ماه در پای این دیوارماندگار بوده و به‌علت اینکه این آب اسیدی و شور بود، این مسأله نیز به تخریب بیشتر دیوارها دامن زده است . در همین حال «موعود شمخانی» معاون فنی و امور زیربنایی منطقه آزاد اروند هم در خصوص انتشار این فیلم به ایرنا گفت: بعد‌ از سیل سال گذشته قطعات بتنی که برای دیوار جدا کننده گمرک منطقه آزاد اروند جانمایی شده بود از بین رفت. وی افزود: ویرانه‌های حصار منطقه آزاد اروند هرچند جزو دارایی‌های بیت‌المال است اما بعد‌ از تخریب بر اثر سیل به‌دلیل هزینه بالا، ارزش جمع‌آوری نداشت چرا که هزینه جمع‌آوری قطعات حصار تخریب شده بیش از ارزش آنها بود. وی تصریح کرد: پس از فرو ریختن دیوار در خصوص حراست از بقایای آن، تفاهمنامه‌ای با نیروی انتظامی منعقد شد و پیرو آن بعد از سرقت انجام شده تعدادی بازداشت شدند و پرونده‌هایی نیز تشکیل و پیگیری حقوقی انجام شد.
وی تصریح کرد: بر اساس تفاهمنامه با گمرک جمهوری اسلامی ایران از ۱۳۹۷ تا پایان شهریور ماه ۱۳۹۹ حفاظت و صیانت از این دیوار برعهده این نهاد بوده است.وی با اشاره به این که حصار فوق در کنار جاده بوده است، تصریح کرد: در جریان سیل سال گذشته و با تصمیم شورای تأمین در خصوص انفجار جاده برای جلوگیری از ورود سیلاب به منطقه، بخشی از این دیوار تخریب شد که هزینه ساخت مجدد آن ۴۰ میلیارد ریال برآورد شده است. منطقه آزاد اروند با مساحت ۳۷ هزار و ۴۰۰ هکتار در شمال غربی خلیج فارس شامل شهرهای آبادان، خرمشهر و مینوشهر(جزیره مینو) است که در محل تلاقی دو رودخانه اروند و کارون واقع است.

وزیر میراث فرهنگی و گردشگری درباره امحای لنج‌های سنتی به دبیر دولت نامه نوشت و اعتراض خود را نسبت به برنامه جایگزینی لنج‌ها اعلام کرد.
 به گزارش مهر، علی اصغر مونسان وزیر میراث فرهنگی در نامه‌ای به دبیر دولت نوشت:« عطف به گزارش کمیسیون اقتصادی هیأت دولت در خصوص پیشنهاد وزارت راه و شهرسازی درباره برنامه جایگزینی شناورهای سنتی تجاری مواردی لازم به ذکر است. مهارت سنتی لنج‌سازی ایران و دریانوردی با آن در خلیج فارس در فهرست میراث ناملموس یونسکو و فهرست میراث در خطر و نیازمند پاسداری فوری به ثبت رسیده است و به موجب قانون الحاق ایران به کنوانسیون ۲۰۰۳ یونسکو، دولت ایران دارای تعهدات بین‌المللی برای پاسداری از این دانش سنتی است.»
مونسان در این نامه خطر فراموشی مهارت‌های سنتی لنج‌سازی را یادآور شد و گفت: «تصمیم وزارت راه و شهرسازی در این باره موجب تسریع در نابودی دانش لنج‌سازی بومی می‌شود که این امر مغایر با تعهدات بین‌المللی ایران در این خصوص خواهد بود.» او نوشت: «نظر به تصویب پیشنهاد مزبور در کارگروه‌ بند ۱۸ تصویب نامه بدون حضور نماینده این وزارت، خواهشمند است ترتیبی اتخاذ کنید تا زمینه بازنگری و اصلاح پیشنهاد مذکور در جهت رعایت معیارهای پاسداری از میراث فرهنگی فنون لنج‌سازی ایرانی فراهم شود.»
پیش از این وزارت میراث فرهنگی مراتب اعتراض خود را در این خصوص طی نامه‌ای به تاریخ سوم اردیبهشت ۹۹ به دبیر کمیسیون اقتصادی دفتر هیأت دولت ارائه کرده است.
 در این نامه نیز وزارت میراث فرهنگی اعلام کرده بود که این میراث در فهرست جهانی ثبت شده و وزارت میراث فرهنگی نسبت به آن انتقاد دارد بنابراین پیشنهاد کاربری گردشگری به این لنج‌ها را داد.

رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی از خشکسالی شدید و متوسط تا پایان سال آبی جاری خبر داد. به گزارش ایسنا احد وظیفه ضمن اشاره به اینکه کم بارشی در ایران نگران‌کننده است، گفت: تاکنون تنها ۳۰ درصد از بارندگی سالانه برای تأمین آب کشور اتفاق افتاده است.
وظیفه ضمن اشاره به اینکه جمع‌بندی ایستگاه‌های هواشناسی نشان می‌دهد که در حال حاضر بارش‌ها در کل کشور ۲۵ درصد کمتر از نرمال است، اظهارکرد: به‌طور کلی تاکنون در ایران ۶۸ میلیمتر بارش داشته‌ایم این درحالی است که میزان نرمال بارش در کشور از مهرماه تا اوایل بهمن حدود ۹۱ میلیمتر است.
وی با بیان اینکه بارش‌ها در استان‌های هرمزگان و سیستان و بلوچستان در وضعیت بسیار نامناسبی است، تصریح کرد: در هرمزگان طی چهار ماه اخیر فقط حدود ۱۰ میلیمتر بارش گزارش شده، این در حالی است که میانگین بلندمدت بارش‌ها در استان هرمزگان طی این بازه زمانی حدود ۷۲ میلیمتر است.
وظیفه ادامه داد: در استان سیستان و بلوچستان نیز از ابتدای مهر ماه تاکنون ۴.۸ میلیمتر بارش داشته‌ایم در حالی ‌که میانگین بلندمدت بارش‌ها در این استان ۳۴ میلیمتر گزارش شده است.
وی در ادامه با اشاره به اینکه به‌طور کلی وضعیت سایر استان‌ها چه نسبت به سال گذشته و چه نسبت به میانگین بلندمدت مطلوب نیست، گفت: برای مثال در کرمان با ۵۰ درصد کم‌بارشی نسبت به میانگین بلند مدت مواجه هستیم.وظیفه با بیان اینکه اکنون به میانه‌ سال آبی رسیده‌ایم و تاکنون فقط ۳۰ درصد از بارندگی سالانه برای تأمین آب کشور را داشته‌ایم، اظهار کرد: از این‌رو ۷۰ درصد از بارش سالانه تأمین نشده و این مسأله نگران‌کننده است.
به گفته وی، دمای هوا نیز در کشور بالاتر از حد نرمال است و این وضعیت سبب می‌شود که بویژه در حوزه زاگرس ذخیره برفی و روان‌آب‌ها به‌شدت کاهش یابد. در نتیجه دِبی رودخانه‌ها نیز در فصل گرم سال بسیار کمتر از شرایط نرمال خواهد بود که نگرانی‌هایی را در حوزه کشاورزی و حتی تأمین آب مناطق روستایی و شهری به‌دنبال دارد.
وظیفه با تأکید بر اینکه بر اساس خروجی مدل‌های عددی دمای هوا در کشور بویژه در نیمه غربی و جنوبی کماکان بیشتر از نرمال پیش‌بینی می‌شود، تصریح کرد: چشم‌انداز خوبی نیز برای بارش‌ها طی ماه‌های آینده نمی‌توانیم متصور باشیم.
وظیفه در ادامه اظهار کرد: این احتمال وجود دارد که در اسفند و فروردین ماه وضعیت بارش‌ها در ایران کمی بهتر شود اما با توجه به کاهش شدید بارش‌ها در دی و بهمن ماه، کمبودها در حوزه بارش جبران نمی‌شود. از این‌رو سال آبی با کم‌بارشی مطلق به پایان می‌رسد.
رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی با اشاره به اینکه با توجه به این شرایط کم‌بارشی فراگیر و خشکسالی گسترده در ایران دور از انتظار نیست، گفت: در بیشتر استان‌های کشور در جنوب، جنوب شرق، جنوب غرب و شرق این شرایط محسوس خواهد بود حتی برای استان‌های شمالی کشور بویژه گلستان نیز وضعیت خوبی پیش‌بینی نمی‌شود.
وظیفه در پایان با بیان اینکه درحال‌حاضر در دوره خشکسالی هواشناسی هستیم، تصریح کرد: پیش‌بینی می‌شود که تا پایان سال آبی خشکسالی در حد متوسط و شدید در کشور باشد بنابراین انتظار می‌رود دستگاه‌های متولی بویژه وزارت نیرو برای ذخیره آب در کشور و مدیریت بهینه آن برنامه‌ریزی کنند.