لوموند دیپلماتیک (فرانسه)
پیروزی بایدن یک پیروزی بزرگ نبود و فاصله اندک آرای او با کاندیدای جمهوریخواه، موجب شد ترامپ ادعای تقلب در انتخابات را مطرح کند. اکنون بخش بزرگی از جامعه امریکا این ادعا را باور دارند و بایدن مجبور است کار خود را در این فضای بیاعتمادی آغاز کند.
اسپکتیتور (بریتانیا)
سال 2020 سالی پر از بیماری و ناامیدی بود و حالا باید به استقبال جشنهای کریسمس برویم. جشنهایی که بهطور سنتی همواره با زرق و برق زیادی برگزار شده است. اما کریسمس امسال در میان کرونا و رنجهایی که داریم رنگی از شادی ندارد.
ویک (امریکا)
دونالد ترامپ در چهار سال دوره ریاست جمهوری خود بارها فرمانهایی را صادر کرد و دست به اقداماتی زد که اصول دموکراسی را زیر سؤال میبرد. او اکنون نیز با طرح اتهام تقلب در انتخابات دیگر بار به دموکراسی در امریکا ضربه زده است.
تداوم کشتار غیرنظامیان افغانستان در سایه مذاکرات صلح
زهره صفاری/ انفجار یک بمب مغناطیسی در غرب کابل و کشته شدن دستکم 9 غیرنظامی، قتلعام 15 کودک و حمله به پایگاه امریکا، آن هم کمتر از یک هفته پس از دیدار رئیس ستاد مشترک ارتش امریکا با طرفین مذاکرات صلح بینالافغانی، اما و اگرهایی را درباره نتیجه این نشست طولانیمدت طالبان و دولت افغانستان و کاهش خشونت در این کشور بهوجود آورده است.
به گزارش شبکه خبری آناتولی، بنابر اعلام نماینده ویژه سازمان ملل در امور افغانستان در دو ماه گذشته کشتار غیرنظامیان در انفجارها بیش از 60 درصد افزایش داشته است. بهطوری که در سهچهارم سال 2020، آمار قربانیان خردسال 25 درصد افزایش داشته و حمله به مراکز آموزشی نیز چهار برابر شده است. بهطور کلی در 11 ماه سال 2020، در مقایسه با زمان مشابه سال گذشته شمار کشتهها توسط مخالفان دولت 40 درصد افزایش را نشان میدهد که این آمارها افغانستان را در فهرست سال 2020 در زمره ناامنترین کشورهای جهان قرار میدهد.
این در حالی است که به نوشته سایت افغانستانی «هشت صبح»، بهرغم انکار عوامل طالبان، دولت مرکزی افغانستان شمار قربانیان دور اول مذاکرات بینالافغانی را 500 غیرنظامی عنوان کرده و طالبان را مقصر همه این جنایات میداند. براساس آمار وزارت کشور افغانستان در این مدت بیش از 30 حمله انتحاری انجام گرفته و بالای 500 مین مغناطیسی سازماندهی شده و با هدفگذاریهای خاص منفجر شده است.
دیروز «آسوشیتدپرس» نیز از انفجار 5 راکت در بزرگترین مقر امریکا در افغانستان خبر داد. این راکتها در حالی به پایگاه «بگرام» اصابت کردند که به گفته مقامات ناتو تلفاتی در بر نداشته است، اما این حمله تنها اتفاق دو روز گذشته نبود بلکه انفجار یک بمب مغناطیسی که به گفته مقامات کابل با هدف ترور یکی از نمایندگان مجلس افغانستان روی خودروی سواری تعبیه شده بود 9 غیرنظامی را به کشتن داد و همزمان انفجاری در روستای تحت کنترل طالبان در غزنی افغانستان 15 کودک را به کام مرگ کشاند.
این انفجارها که در جریان مذاکرات کشدار صلح بینالافغانی، تنشها را میان طرفین بیشتر کرده است به باور تحلیلگران «انبیسینیوز» از آن جهت مورد توجه قرار دارد که هنوز یک هفته از مذاکره مستقیم ژنرال «مارک میلی» رئیس ستاد مشترک امریکا با رهبران طالبان در دوحه و همینطور ملاقات او با اشرف غنی رئیسجمهوری افغانستان برای تسریع در روند صلح و کاهش خشونت در این کشور نمیگذرد.
به باور ناظران افغانستانی «هشت صبح»، به نظر میرسد روند گفتوگوهای صلح، تغییری در رفتار طالبان نداشته و حتی آنها خشونت در میدان جنگ را بیشتر کردهاند. به عبارتی طالبان پس از امضای توافقنامه دوحه دچار غرور شده و حتی خود را فاتح جنگ میدانند و به دنبال ایجاد دولت انتقالی و حاکمیت بر افغانستان هستند.
چشمانداز روشن در سایه خشونت سیاه
با وجود همه این مسائل تحلیلگران چشمانداز مذاکرات صلح را روشن میدانند چراکه هسته و نتیجه پایانی آن کاهش خشونت برای ایجاد صلحی پایدار اعلام شده است. به نوشته «ایشیا تایمز»، تصمیم امریکا برای کاهش نظامیانش در افغانستان و همینطور نخستین سفر نخستوزیر پاکستان برای تسهیل راه صلح منطقه دو ثمره اولیه از این مذاکرات طولانی مدت و به ظاهر بینتیجه این روزها در دوحه است. بدون شک در بعد سیاسی، نتیجه این مذاکرات تقسیم قدرت با طالبان را اجتنابناپذیر کرده و حتی امریکا نیز قدرت تبیین شرایط برای خروج یا حفظ نظامیانش در این کشور را از دست داده است. اما «زلمای خلیلزاد» نماینده امریکا در امور افغانستان معتقد است سفر نخستوزیر پاکستان و دیدار مارک میلی با طرفین مذاکره و اعزام هیأت منتخب طالبان به پاکستان خود نشانههای مثبت در مسیر برقراری صلح در منطقه است.
از طرفی «جو بایدن» پس از نشستن بر کرسی قدرت کاخ سفید، برای مقابله با جریانهای تروریستی در منطقه به حفظ نیروها در افغانستان تأکید خواهد داشت. بنابراین در صورت اصرار طالبان به تشکیل دولت انتقالی، یکی از اولویتهای دولت جدید امریکا در افغانستان متقاعد کردن دولت مرکزی برای تسهیل خواسته طالبان است. در این شرایط حفظ و بقای دولت افغانستان نیز وابسته به حمایت مالی و نظامی امریکا خواهد شد تا در نهایت صلح وعده داده شده تأمین شود.
شروط فلسطین برای دولت «بایدن»
گروه جهان/ وزیر خارجه دولت فلسطین در آستانه تشکیل دولت جدید امریکا اعلام کرد کشورش در صورت متعهد ماندن رئیس جمهوری جدید ایالت متحده به حاکمیت فلسطین طبق توافقنامه سال 1967، حاضر به از سرگیری روابط با امریکا است. بهگزارش «آسوشیتدپرس»، «ریاض المالکی» وزیر خارجه تشکیلات خودگردان فلسطین در کنفرانس مطبوعاتی روز شنبه که با حضور همتایان مصری و اردنی اش برگزار شد گفت: «اگر رئیس جمهوری منتخب امریکا، جو بایدن به حاکمیت فلسطین اذعان کرده و طبق توافقهای گذشته قدس شرقی را نیز بهعنوان پایتخت آن بپذیرد ما روابط با ایالات متحده را از سرمی گیریم. امیدواریم دولت جدید نیز این همکاری با دولت فلسطین را با نگاهی تازه شروع کند.» وزیر خارجه فلسطین همچنین تأکید کرد اسرائیل برای حل بحران دو ملتی، باید هر چه زودتر پای میز مذاکره بازگردد.
آزمون دموکراسی در تایلند
گروه جهان/ مردم سراسر تایلند به جز بانکوک، دیروز به پای صندوقهای رأی انتخابات محلی رفتند. به گزارش «الجزیره»، این اولین آزمون دموکراسی در تایلند، یک سال پس از انتخابات پارلمانی است که با طرح اتهام تقلب، سلسله اعتراضهایی را در پی داشت. با این حال این تجربه تلخ مانع از مشارکت مردم در انتخابات دیروز نشد. مشارکت قابل توجه مردمی در این انتخابات در حالی بود که تا یک هفته پیش تصور میشد مردم ناامید از روند انتخابات سال گذشته و نگران از کرونا در انتخابات شرکت نکنند. اما رسانههای تایلندی مشوق مردم شدند. در همین ارتباط بانکوک پست دیروز در سرمقاله خود نوشت: طبقه ثروتمند تایلند که یک درصد جمعیت را تشکیل میدهند، در حال حاکمیت بر بقیه مردم هستند. پس برای از بین بردن نابرابری باید رأی داد.
خاطرات 453 روز حضور در کاخ سفید
اتاقی که در آنجا اتفاق افتاد
جان بولتون / مشاورامنیت ملی سابق ترامپ / مترجمان: مسعود میرزایی و بهجت عباسی
مکالمه با اردوغان
صبح یکشنبه 23 دسامبر و قبل از تماس تلفنی هماهنگ شده با اردوغان برای ساعت 10 صبح، با ترامپ صحبت کردم. ترامپ گفت که همین امروز «گفتوگوی خیلی خوبی» با شاناهان داشته و او را «بسیار گیرا و تأثیرگذار» یافته است. رئیس جمهوری افزود تعجب میکنم چرا در مواجهات قبلی که با او داشتم اصلاً تحت تأثیر قرار نگرفتم و بعد خودش پاسخی به این سؤال داد که من هم با آن موافق بودم. ترامپ گفت: «متیس شاناهان را به نوعی در پنتاگون محبوس و محدود کرده بود.» وی افزود: «شاناهان شما و پمپئو را هم دوست دارد.» حتی اگر روز اول ژانویه بهعنوان روز آغاز به کار شاناهان بهعنوان سرپرست وزارت دفاع اعلام میشد، باز متیس تا 31 دسامبر میتوانست در پست وزیر دفاع فعالیت کند، در حالی که ترامپ هی غرُ میزد که او باید فوراً اخراج شود. گفتم که بررسی میکنم ببینم چه کاری میتوان انجام داد و بلافاصله به شاناهان که به همراه خانوادهاش به سیاتل رفته بود، تلفن کردم. به او گفتم کریسمس یا غیرکریسمس فرقی نمیکند باید آمادگی داشته باشد که فوراً به واشنگتن برگردد. همچنین با دانفورد رئیس ستاد مشترک ارتش تماس گرفتم و موفق شدم با او که تازه وارد پایگاه هوایی بگرام در افغانستان شده بود، صحبت کنم. ابتدا او را در جریان مکالمه تلفنی ترامپ و اردوغان درباره سوریه و همچنین موضوع متیس قرار دادم که بسیار تشکر کرد، چون فرد دیگری اخبار تحولات وزارت دفاع را به او منتقل نمیکرد. همچنین به دانفورد اطمینان خاطر دادم که ترامپ دوست دارد او در پست رئیس ستاد مشترک ارتش بماند، هر چند این بخش را تا حدودی از خودم ساختم ولی واقعاً انتظار داشتم که درست در بیاید و او در مسئولیت فعلی خود بماند. همچنین قصد داشتم تا حدی که میتوانم نگرانیها و آشفتگیهایی را که متیس رقم زده بود، برطرف کنم؛ حداقل به نظر میرسید در آن مقطع کارها دوباره به روال عادی خود بازگشته است.
اما موضوع سوریه و خروج نیروهای امریکایی همچنان در حال تغییر و تحول بود و هنوز به ثبات و قطعیت لازم نرسیده بودیم؛ در تعطیلات آخر هفته ترامپ تصمیم گرفت که دوباره با اردوغان گفتوگو کند و بویژه قصد داشت دو نکته را به او یادآوری کند: نخست به نیروهای امریکایی در سوریه حمله نکنید و دوم مطمئن شوید که به داعش حمله میکنید و نه کردها؛ هر دو نکته درست بود اما به نظرم برای طرح آنها کمی دیر شده بود، بویژه پس از گفتوگوی قبلی با اردوغان و تبلیغاتی که متعاقباً در مورد آن مکالمه صورت گرفت. بالاخره تماس تلفنی با اردوغان برقرار شد و پس از سلام و احوا لپرسی و صحبتهای مقدماتی، ترامپ گفت که اولاً دوست دارد اردوغان از شر داعش خلاص شود و اگر ترکیه در این راه نیاز به پشتیبانی و کمک داشته باشد امریکا آمادگی دارد آنها را فراهم کند. ثانیاً به اردوغان تأکید کرد که به دنبال تعقیب و کشتن کردها نباشد و اشاره کرد که بسیاری از مردم امریکا کردها را به دلیل اینکه سالها در کنار ما با داعش جنگیدهاند، دوست دارند. وی افزود: ترکیه و کردها باید به دنبال باقیماندههای داعش باشند و در کنار هم با آنها بجنگند. ترامپ اذعان کرد که اتخاذ چنین راهبردی یک تغییر عمده برای اردوغان محسوب میشود ولی بار دیگر با تأکید یادآوری کرد که کردها در میان جامعه امریکا و افکار عمومی از حمایتهای زیادی برخوردار هستند.