پاییز هزاررنگ به آخرین روز خود رسید. فصلی که با تمام زیبایی‌هایش امسال تحت‌الشعاع ویروس منحوس کرونا قرار گرفت. در پاییزی که روزهای آخر آن را از سر گذراندیم، قرمز و زرد که نشانگر وضعیت شهرها از حیث شیوع ویروس بودند بیش از هر رنگی به چشم‌مان آمد و نام‌شان تکرار شد. حالا هم  یلدا بلندترین شب سال رسید که با خود، نوید خداحافظی با آخرین پاییز قرن را می‌دهد. یلدا از راه رسید تا یادمان بیندازد که به «روشنی» و «شادی» هم می‌رسیم و روزهای سیاه و خاکستری ماندگار نیستند. یلدایی که تولد دوباره را اثبات می‌کند و معنا می‌بخشد؛ موضوع مهمی که این روزها بیش از هر زمانی به باور آن نیاز داریم. اینکه روزهای خالی از مرگ به واسطه کرونا از راه می‌رسند و شاهد پایان اندوه و سوگی خواهیم بود که در این سال تجربه کردیم. یلدا امسال هم مثل سال‌های پیش امید و دلخوشی با خود می‌آورد تا بلکه سیاهی و تیرگی این سال را بشوید و ببرد. امشب با آخرین پاییز قرن و تمام خاطرات خوب و بدش خداحافظی می‌کنیم با این امید و آرزو که یلدای بعدی حال دل‌مان بهتر از امسال باشد. جالب اینکه تمام این امید و آرزو قرار است در یلدایی شکل بگیرد که تفاوت بسیاری با  سال‌های قبل دارد و مجبوریم قید رسم و رسوم معمول آن را بزنیم. این را حضور چندماهه کرونا و موج سوم شیوع آن می‌گوید. امسال دیگر خبری از دورهمی‌های مرسوم، قصه‌ها و تفأل پدربزرگ‌ها به حافظ نخواهد بود. چاره‌ای جز توجه و عمل به توصیه‌های مسئولان نیست؛ از یک سو کرونا تعدادی از هموطنان‌مان را سوگوار کرده و از سوی دیگر کادر درمان خسته‌اند. همین کادر درمان که حالا برای‌مان حکم فرشتگان زمینی را دارند هم از مردم خواسته‌اند دورهمی‌ها را به «دور از هم» تبدیل و شب یلدا را مجازی برگزار کنند.

شهیندخت مولاوردی
حقوقدان
یلدا از دیرباز بهانه‌ای بوده برای دورهمی‌ها، سر زدن به بزرگترها و تازه کردن دیدارها. اما امسال یلدایی دیگر در راه است؛ هم در آستانه شب یلدایی دیگر قرار داریم و هم امسال یلدایی متفاوت و دیگری را تجربه می‌کنیم. امسال با وجود همه‌گیری جهانی ویروس کرونا باید شیوه‌های جدیدی را برای پاسداشت این سنت کهن بیازماییم؛ درست مشابه رسومی که در طول سال گذشته  شکل و شمایل دیگری یافتند: از عید دیدنی‌هایمان گرفته تا سیزده به‌در و جشن‌های عروسی و مراسم ختم و... با زنده نگاه داشتن این سنت باستانی‌مان با سبک و سیاقی نو، می‌توانیم سلامت خود و دیگران را به خطر نینداخته و نگرانی‌هایی را که این روزها در مورد خطر بر باد رفتن دستاوردهای اخیر مبارزه با کرونا به اوج خود رسیده است به حداقل برسانیم. از سوی دیگر بی توجهی و جدی نگرفتن توصیه‌ها و پروتکل‌های بهداشتی در این شب می‌تواند براحتی یک «دورِهمی ساده» را به «دوراز همیِ همیشگی» تبدیل کند، حال آنکه با یک «دور از همیِ با نشاط و مجازی» می‌توانیم سلامتی خود و بزرگترهایمان را که در معرض بیشترین آسیب هستند تضمین‌ کنیم. مبادا تک‌تک ما با ندانم ‌کاری و سهل‌انگاری طولانی‌ترین شب سال را به سیاه‌ترین روزهای کرونایی پیوند بزنیم. مسئولیت مشترک مردم و دولت در افول و زوال زمستان کرونایی است؛ همانطور که در فردای یلدا جهان ‌و کائنات دل در گرو غلبه روشنی بر ظلمت دارد. یلدای امسال در خانه می‌مانیم و دورِهم جمع نمی‌شویم تا کم‌ شویم.  به قول ماتیاس هورکس، آینده‌پژوه آلمانی در دوران کرونا دنیایی که خیال می‌کردیم آن را می‌شناسیم فرو ریخته است. این دیدگاه بی‌شباهت به حرف یورگن ‌هابرماس سرشناس‌ترین فیلسوف در قید حیات آلمان نیست. او گفته: «کرونا باعث شد ما بفهمیم چقدر نمی‌فهمیم.»  هورکس می‌افزاید: «پشت ریزش جهانی که خیال می‌کردیم می‌شناسیم، جهان دیگری در حال جوش خوردن است.» ما در جهان پساکرونا تعجب خواهیم کرد محدودیت‌های اجتماعی که ناگزیر به رعایت آنها شدیم کمتر باعث  تنهایی ما شدند، بلکه برعکس بعد از نخستین شوک، خیلی‌ها حتی احساس راحتی می‌کردند که بسیاری از دوندگی‌ها و حرافی‌ها ناگهان متوقف شد و احترام اجتماعی که تا پیش از کرونا کاهش یافته بود، بازگشت. ما تعجب خواهیم کرد که چگونه تکنولوژی فرهنگ دیجیتال در عمل جا باز کرده است... و ما بیش از پیش توجه خود را بار دیگر به پرسش‌های انسانی معطوف می‌کنیم: انسان چیست؟ ما برای یکدیگر چه معنایی داریم؟ پس از کرونا، ما به پشت سر نگاه می‌کنیم و به یاد می‌آوریم که در روزهای ویروس واقعاً چقدر انسانیت وجود داشت.

رسول صادقی
جامعه‌شناس
برای خانواده من یلدای امسال بسیار متفاوت‌تر از سال‌های قبل خواهد بود. ما امسال در خانه هستیم و به صورت مجازی با خانواده ارتباط برقرار می‌کنیم. امسال خبری از دورهمی و رفت و آمدهای شب یلدا در خانواده ما نیست و فکر می‌کنم مردم هم این موضوع را بخوبی رعایت می‌کنند. چرا که شرایط بسیار سخت شده است و با توجه به این شرایط خاص ما هم مثل مردم در خانه می‌مانیم و از دورهمی‌ها پرهیز می‌کنیم. آنطور هم که کادر درمان گفته‌اند، هم اکنون بحث کووید 19 و شیوه انتقالش با روزهای اول بسیار متفاوت شده است. مسئولان بهداشت و درمان بارها و بارها تأکید کرده‌اند تجمعات یکی از اصلی‌ترین موارد انتقال ویروس کرونا شده است. به عنوان یک شهروند و یک استاد دانشگاه از مردم خواهش می‌کنم این شب یلدا را به صورت مجازی با خانواده‌هایشان برگزار کنند تا در سال‌های آینده همه خانواده در کمال سلامت در کنار هم باشند. همه می‌دانیم که بخشی از سنت شب یلدا به خاطر رفت و آمدها و در کنار خانواده بودن است و ما ایرانیان بسیار  «خانواده‌محور» هستیم. فکر می‌کنم، همین خانواده‌محور بودن  موجب شده تا افراد بیشتر مراقب هم باشند. جامعه ایرانی، جامعه‌ای است که نسبت به خانواده حساس است و تجریبات ما در عید نوروز هم نشان می‌دهد که اگر به مردم تذکر داده شود و از مردم خواسته شود آنها درک می‌کنند و خودشان مراقب یکدیگر خواهند بود.

مسعود مردانی
پزشک
شب یلدا یک سنت دیرینه و قدیمی ایرانی است. ایرانیان علاقه ویژه‌ای به برگزاری این سنت دارند و هر سال هم باشکوه‌تر از سال‌های قبل برگزار می‌شود. شاید این برگزاری به خاطر جذابیت شب یلدا باشد. ما هم مثل بقیه هموطنان این شب را برگزار می‌کنیم اما امسال خبری از دورهمی‌های شب یلدا در خانواده ما نیست. چند ماهی است که کادر درمان درگیر ویروس کرونا شده‌اند و مسئولان ستاد مقابله با کرونا هم در این ماه‌ها از مردم خواسته‌اند که فاصله اجتماعی را رعایت کنند. برگزاری شب یلدا و در کنار هم بودن ممکن است شیرین باشد و ما چند ساعتی هم خوش بگذرانیم اما مردم باید بدانند که همین شیرینی در چند روز بعدش به تلخی سنگینی تبدیل خواهد شد. به عنوان یک پزشک  و عضو کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا از مردم می‌خواهم در خانه بمانند و اعضای خانواده را به صورت ویدئوکال ببینند. اجازه دهند تا کادر درمان نفس بکشند و خودشان را برای موج بعدی کرونا که گفته می‌شود ممکن است در زمستان ایجاد شود، آماده کنند. مردم می‌دانند کادر درمان چند ماهی درگیر کرونا بوده است و حالا دو هفته‌ای است که وضعیت بهتر از روزهای قبل شده است. اگر چند ماه دیگر هم تحمل کنند و فاصله اجتماعی را رعایت کنند ما می‌توانیم کرونا را مهار کنیم و موارد این بیماری کاهش پیدا می‌کند. سال آینده واکسن کرونا می‌آید و ما می‌توانیم از جان مردم مراقبت کنیم. مردم بدانند که این میهمانی‌ها را بعد از مهار کرونا هم می‌توانند برپا کنند و اگر کسی از میهمانان ناقل بدون علامت باشد و به میهمانی برود  جان سالمندان آن خانه را به خطر می‌اندازد. از همان ابتدای این بیماری گفته‌ایم که دورهمی‌ها موجب افزایش بیماری می‌شود. اگر خیلی دلتنگ خانواده هستید، از طریق فضای مجازی یکدیگر را ببینید. به روزهای پایانی کرونا نزدیک شده‌ایم و در این روزها جان‌تان را به خطر نیندازید.

هادی خانیکى
استاد علوم ارتباطات
یلدا شب آیینى ایرانیان ریشه در عواطف، احساسات و مناسبات نشاط انگیز و جان بخش فرهنگی و اجتماعی ما دارد. به اعتبار فهم زیبای اسطوره‌ای که از گردش ایام و رویارویی با بلندترین شب سال داشته‌ایم، همواره جشن «رویش» و میلاد را به مصالحه زمانی برای همنشینی و شادمانی برگزیده‌ایم و خوشترین لحظه‌های زندگی را برای خود و آشنایان سامان داده‌ایم. این آیین نیکو دور و نزدیک، دارا و ندار، پیر و جوان و سنتى و متجدد نشناخته است و نمی‌شناسد و درهمه سالیان قرون، گرما و نشاط را بر سرما و پژمردگی چیره کرده است.
اکنون به زمانه‌ای دیگر پا نهاده‌ایم، روزگاری متفاوت با همه آن روزها و سال‌ها آغاز شده است ویروسی کوچک و نوظهور همه سنت‌ها، آداب و شیوه‌های زندگی را در معرض تهدید و تغییر قرار داده است. به‌گفته ماتیاس هورکس آینده پژوه آلمانی «در دوران کرونا جهانی که خیال می‌کردیم آن را می‌شناسیم فرو ریخته و جهانی دیگر در حال زایش است.» هاله‌های مه آلودی بر همه ابعاد زندگی فردی و اجتماعی نشسته است وگویی ویروس کرونا همه آنچه را که برای ما عادی و پذیرفتنی بود به پرسش‌هایی جدی تبدیل کرده است. سخن آلبرکامو در اثر ماندگارش طاعون امروز خواندنی است که «زندگی مردم قبل از شروع طاعون به‌شکل وحشتناکی آرام و معمولی بود، هیچ کس حواسش به زندگی نبود تا اینکه طاعون همه را بیدار کرد.» واقعیت همین است کرونا موجب شده که در داشته‌ها، دانسته‌ها و زیسته‌های خویش تأمل کنیم و تغییر عادت‌های فردی و اجتماعی را در صدر نگرش‌ها و رفتارهای انسانی و اجتماعی قرار دهیم. اکنون زمان انتخاب عواطف و ادراکات نو و شهامت پذیرش راه‌ها و رسوم متفاوت است. از یک سو باید جوهر و مضمون حیات اجتماعی و تاریخی و فرهنگی انسان را پاس داشت و از سوی دیگر خطر کمین کرونا را در برابر جان، روان و امکان زندگی بی‌دغدغه ما آدمیان حس کرد و در مقابله با آن ایستاد. پس امروز تواناترین ساز و کار رهایی از چنگال ویروس عادت زدایی از آداب و رسوم زندگی در عین وفاداری به هدف‌ها و مضامین حیات بخش آنهاست. اینجا همان بزنگاه و گرم گاه حوادث است که باید به حکم حافظان سلامت تمکین کرد و آنچه را پزشکان برای حفظ سلامت تن و روان ضروری می‌دانند به‌کار بست. اینک زمان همراهی سنت و فرهنگ و سلامت و بهداشت است. شب یلدا همچنان شب دوستی، رویش و نشاط است اما در نزدیک بودن‌های دور از هم، در همنشینی‌ها و هم‌سخنی‌های مجازی و به تعبیر صاحبنظران ارتباطات «دور از هم ولی در کنار هم.» چنین است که ترک آن عادت‌های دیرین نه تنها موجب مرض نیست که مایه صحت و سلامت فردی و جمعی نیز است. پس بهتر آنکه برای فرو کاستن خطر کرونا در جامعه به‌گفته سایه، زندان شب یلدا بگشاییم و بگریزیم.

خداداد عزیزى
پیشکسوت فوتبال
یلدا مثل نوروز ریشه در فرهنگ و تاریخ ما دارد. سنت و آیین شب یلدا، آن دورهمى‌ها و با خانواده بودن یکى از علاقه‌مندی‌های من است. یلدا تنها شبی است که این چنین همه خانواده در کنار هم هستند و آن خوراکى‌های قرمز خوشمزه را می‌خورند. همه خانواده هم می دانند من انار ترش با نمک را چقدر دوست دارم. با این حال این یلدا با آن یلداها بسیار فرق دارد. در سال‌های گذشته من به‌همراه خانواده‌ام به خانه پدر همسرم می‌رفتیم و آنجا دور هم جمع می‌شدیم. همه بچه‌ها و نوه‌ها شب یلدا آنجا بودیم. اما امسال به‌خاطر کرونا با فرزندانم در خانه می‌مانم. این هم فقط و فقط به‌خاطر مراقبت از عزیزانم است که سن و سال بالایی دارند و به هیچ عنوان هم راضی نیستم به‌خاطر یک شب دورهمی سلامت آنها را به‌خطر بیندازم. امسال را مراعات می‌کنم چرا که جان آدم‌ها واجب‌تر از برگزاری یک سنت است. اگر یک شب یلدا، یک ماه یا یک سال همدیگر را نبینیم و مراسم برگزار نکنیم و از جان خودمان و عزیزانمان مراقبت کنیم، می‌توانیم در سال‌های دیگر در کنار خانواده مراسم‌های مختلف برگزار کنیم و البته مردم هم بخوبی این را می دانند که دورهمی و تجمع باعث انتقال این ویروس می‌شود. اگر یلدای سال‌هایی را با ٢٠ یا ٣٠نفر برگزار می‌کردیم امسال با خانواده ٣یا ٤ نفری خودمان باشیم تا بتوانیم مراقب سلامت عزیزانمان باشیم. البته آن دسته از افرادی که می‌خواهند یلدا پدر و مادرشان را ببینند می‌توانند صبح روز یلدا با رعایت پروتکل‌های بهداشتی به خانه پدر و مادرشان بروند و چند دقیقه‌ای آنها را ببینند اما شب را در خانه باشند.
 

الهه منصوریان
قهرمان ووشو جهان
امسال اولین سالی است که من بعد‌از چند سال در ایران هستم. چون همیشه درگیر مسابقاتی بوده‌ام که در چین بوده و برای همین شب یلدا در سال‌های اخیر را تنها در چین گذرانده‌ام. خیلی دوست دارم که کنار خانواده باشم ولی مادرم در سمیرم زندگی می‌کند و من در تهران هستم تا تمریناتم را ادامه دهم و اول ژانویه یا همان 12 دی به چین برگردم و نمی‌توانم به شهرم بروم. ما قبلاً که در سمیرم بودیم، تعداد زیادی از فامیل که حدود 70-60 نفر می‌شدند، دور هم جمع می‌شدیم و این شب را جشن می‌گرفتیم ولی حالا و با شرایطی که وجود دارد، باید تنها باشم و یلدا را سپری کنم. این کار به‌نظرم منطقی‌تر می‌تواند باشد. شب یلدا مورد علاقه من است. چراکه جمع شدن خانواده در آغاز فصل زمستان برایم جذابیت زیادی دارد. خصوصاً در سمیرم که برف زیادی می‌آمد، شب یلداهای خوبی داشتیم اما باید توجه داشت که کرونا به ما خیلی نزدیک است. من سال گذشته و زمانی که این ویروس شیوع پیدا کرد، در چین بودم و با ترس و وحشت زیادی به ایران برگشتم و از همان موقع هم سعی کرده‌ام که نکات بهداشتی را رعایت کنم ولی خیلی‌ها هنوز این ترس را حس نکرده‌اند ولی باید رعایت کرد. همان‌طور که ما دوست داریم شب یلدا کنار خانواده‌مان باشیم، کادر درمان هم دوست دارند کنار خانواده‌شان باشند و فرزند کوچک‌شان را در آغوش بگیرند. پس وقتی آنها و بیماران از این حس محروم هستند، ما هم باید میهمانی و دورهمی را کنسل کنیم و تنها در خانه‌های خود بمانیم و به‌صورت مجازی جشن بگیریم تا کرونا بزودی ریشه کن شود.

رضافرخی
خبرنگار
پاییز این روزها چمدانش را جمع کرده و آماده است تا در آخرین روزهای آذر کار را به‌دست زمستان بسپارد. آن هم درست در شبی که گفته می‌شود یک دقیقه از دیگر شب ها طولانی‌تر خواهد بود، شبی که از دیرباز ما ایرانیان به آن یلدا می‌گوییم. تا سال پیش هرشب یلدا شعارمان این بود که موبایل‌ها خاموش باشند تا جمع بشویم اما امسال همه چیز تغییر کرده و کرونا باعث شده تا این شعار به موبایل‌ها روشن شود تا جمع نشویم و خدایی ناکرده کم نشویم تبدیل شود.
موتور هشتک شب یلدا در خانه بمانیم برای شب یلدا دوباره روشن شد
حالا از آقای وزیربهداشت گرفته تا چهره آشنای این روزهای ایرانیان یعنی ایرج حریرچی معاون وزیر بهداشت از این می‌گویند که مردم باید در شب یلدا به‌صورت ویژه‌تری در خانه بمانند تا روند کاهشی ابتلا در بسیاری از شهرها و استان‌های کشور، کاهشی بماند. در این بین بسیاری از شهروندان هم در فضای مجازی هشتک‌های شب یلدا در خانه بمانیم را بیش از گذشته تگ کرده‌اند. در نظراتی که در فضای مجازی هم منتشر شده، نگرانی از بی‌احتیاطی بعضی شهروندان و خانواده‌ها در شب یلدا آشکار است!
در این بین نگاهی به رسم و رسوم‌ شب یلدا در بسیاری از استان‌ها نشان می‌دهد که در شب یلدای امسال هم می توان بسیاری از آنها را به‌صورت مجازی انجام داد و فراموش شان نکرد.
امسال خراسان جنوبی‌ها کف زنی‌ها‌یشان را به اشتراک می‌گذارند
در استان خراسان جنوبی شب یلدا همیشه با برخی مراسم مثل کف زدن روبه رو بوده! مراسمی که در آن ریشه گیاهی که به آن چوبک گفته می‌شود در آب خیسانده و جوشانده می‌شود. بعد  آن را در ظرف‌هایی به‌نام تغار می‌ریزند و سپس مردان وجوانان فامیل با دسته‌ای ازچوب‌های نازک درخت اناربه نام «دسته گز» مایع مزبور را آنقدرهم می‌زنند تا به‌صورت کف درآید و این کار باید در محیط سرد صورت گیرد تا مایع مزبورکف کند.
اتفاقاً در همین زمینه برخی از شهروندان در این استان‌ها از این گفته‌اند که امسال هم این مراسم را در خانه‌ها انجام می‌دهند و از آن عکس می‌گیرند و در فضای مجازی به اشتراک می‌گذارند تا این رسم زنده بماند ولی خوردن آن بماند برای شب یلدای سال آینده!
فال سوزن مجازی همدانی‌ها هم داغ می‌شود
 در همدان هم برای شب یلدا مراسمی برگزار می‌شود با عنوان فال سوزن! در این مراسم یک زن کهنسال خانواده به‌طور پیاپی شعر می‌خواند و دختر بچه‌ای در این حین پس‌از هر شعر روی یک پارچه نبریده و آب ندیده سوزن می‌زند و سپس میهمان‌ها بنا به ترتیبی که نشسته‌اند شعرهای پیرزن را به‌عنوان فال خود برمی‌دارند.
در همین باره خیلی‌ها در همین استان پیشنهاد دادند که این اتفاق امسال به‌صورت ارتباط‌های تصویری از طریق فضای مجازی صورت گیرد. یکی شعر بخواند و دیگری همزمان در جای دیگری سوزن بزند و سپس هر کسی انتخاب کند تا مراسم فال سوزن هم امسال به این شکل مجازی در استان همدان برگزار شود.
خوانچه‌ها در کردستان به‌دست تازه عروس‌ها می‌رسد اما با پست!
اما در استان کردستان هرشب یلدا خانواده‌هایی که تازه عروس خود را به خانه بخت فرستاده‌اند خوانچه‌هایی حاوی هندوانه و برخی هدیه‌های دیگر به خانه عروس و داماد می‌فرستند. این مراسم هم امسال می‌تواند بدون حضور والدین و مراجعه آنها به خانه تازه عروس و داماد و فقط از طریق پیک و پست انجام بگیرد تا این رسم امسال دراین استان زنده نگاه داشته شود.
کرمانشاهی ها، کرد شبستری و شیرین و فرهاد مجازی می‌خوانند
اما در استان همجوار کردستان یعنی کرمانشاه نقل قصه شیرین و فرهاد و حکایت‌های حسین کرد شبستری و البته خواندن دیگر اشعار کردی از مراسم‌ و رسوم هرساله این استان است که قطعاً می‌تواند از طریق فضای مجازی و با لایوهای چندین نفره امسال هم برگزار شود، چرا که درست است که قرار بر جمع نشدن در یلدای امسال شده اما می‌توان دورهمی‌های مجازی را امسال بیشتر کرد.
سبزی پلو با ماهی دودی قزوینی‌ها به اشتراک گذاشته می‌شود
در کنار همه این رسم و رسوم‌ در بسیاری از استان‌های کشور، برخی از استان‌ها هم رسم دارند که در شب یلدا غذاهای خاصی می‌خورند که این غذاها هم بسیار لذیذ است و هم از غذاهای قدیمی ایرانی محسوب می‌شود. یکی از همین استان‌ها، استان قزوین است که مردم در آن رسم دارند  در شب یلدا سبزی پلو با ماهی دودی و سپس هندوانه می‌خورند؛ اتفاقی که شاید امسال نشود دور هم آنها را خورد اما می‌توان آنها را درست کرد و در فضای مجازی به اشتراک گذاشت.
خوانچه‌های قزوینی‌ها بدون حضور آقای داماد به دست عروس خانم می‌رسد
این در حالی است که در همین استان قزوین هر‌ساله در شب یلدا، مادربزرگ‌های قزوینی از اعتقادات جالبی حرف می‌زنند. به‌عنوان نمونه آنها می‌گویند که اگر در این شب ننه سرما گریه کند باران می‌بارد و اگر ناراحت شود و پنبه‌های لحاف را بیرون بریزد، آن پنبه‌ها به‌صورت برف می‌بارد و البته یکی دیگر از رسم و رسوم‌ قزوینی‌ها در شب یلدا، فرستادن خوانچه چله از سوی داماد به‌عنوان هدیه زمستانی برای عروس است؛ مراسمی که امسال هم می‌توان آن را با ارسال از طریق پیک و پست انجام داد ولی بدون حضور داماد یا خانواده اش!
تهرانی‌ها شب یلدا دارند اما با موبایل‌های روشن
اما در کنار همه استان‌ها شاید بتوان گفت که مراسم شب یلدا در استان تهران ترکیبی از همه مراسم‌هایی است که در سراسر کشور برگزار می‌شود. یعنی درسال‌های گذشته همیشه شب یلدای تهرانی‌ها با شاهنامه خوانی و حافظ خوانی، زیر کرسی رفتن و دور هم جمع شدن و بازی کردن‌های چند نفره و البته خوردن تنقلات مختلف همراه بوده است، به شکلی که همان گونه که تهران ترکیبی از اقوام از سراسر کشور است شب یلدایش هم همین طور به‌شکلی ترکیبی و گرته‌برداری شده از فرهنگ‌های مختلف برگزار می‌شده است.
در همین باره خیلی از شهروندان این روزها در فضای مجازی از این می‌گویند که در شب یلدا قرار است همه این اتفاقات را از طریق فضای مجازی و حتی پرشورتر از قبل دنبال کنند، چرا که هم امکان برقراری ارتباط با دورترین شهرها از طریق تماس‌های تصویری امکان پذیر است و هم امکان به اشتراک گذاشتن تجربه‌های یلدایی از دور و هم ادامه حافظ خوانی و شاهنامه خوانی مجازی!
از همین رو بسیاری از شهروندان براین مسأله تأکید دارند که امسال هم می‌توان مراسم شب یلدا را در همین تهران که این روزها نارنجی شده به‌صورت مجازی برگزار کرد.
شب یلدای مجازی برگزار کنیم تا همچنان روحیه‌ها قوی بماند
دراین میان مسأله اصلی این است که بسیاری از خانواده‌های ایرانی به برگزاری مراسم شب یلدا به‌صورت مجازی نیاز دارند. نباید سنت‌های این شب دراین روزهای دشوار و سخت کرونایی که سبب بروز بیماری های روانی برای بسیاری از خانواده‌ها شده فراموش شود. به باور روانشناسان، شکل و شمایل این مراسم باید برای پیشگیری از شیوع گسترده کرونا تغییر کند اما اینکه به این بهانه بخواهیم خوشی‌های یلدا را کنار بگذاریم اصلاً اتفاق خوبی نیست، چرا که به هر صورت دراین روزهای سخت همین سراغ از یکدیگر گرفتن‌ها به بهانه کرونا می‌تواند خانواده‌ها را حتی از راه دور در کنار هم منسجم نگاه دارد و سبب قوی‌تر شدن روحیه آنها برای مقابله با بیماری شود.
 برخی‌ها به وزارت ارتباطات پیشنهاد داده‌اند که تسهیلات خاص اینترنتی برای شهروندان در شب یلدا در نظر بگیرد تا شهروندان بدون دغدغه از مصرف حجم اینترنت امکان برقراری ارتباط طولانی مدت تصویری را داشته باشند، چرا که به هر صورت همیشه تماس‌های تصویری حجم مصرفی بیشتری از اینترنت را دارند و بسیاری از خانواده‌های کم بضاعت در این زمینه ملاحظاتی دارند. ضمن اینکه همچنین می‌توان با رایگان کردن اشتراک برخی برنامه‌های تماشای فیلم این امکان را هم فراهم کرد که خانواده‌های ایرانی تا پاسی از شب به تماشای فیلم بپردازند. از طرفی دیگر به هر صورت اختصاص بسته‌های ویژه به برخی از اقشار جامعه مثل پیرمردان و پیرزنانی که امسال در شب یلدا تنها ازطریق فضای مجازی می‌توانند به دیدار فرزندان خود بروند هم موضوعی است که می‌تواند مورد توجه ویژه وزارت ارتباطات
 قرار گیرد.
به هر روی شب یلدای امسال شب خاصی نسبت به همه شب‌های یلدای سال‌های پیش است. خدا را چه دیدید شاید شب یلدای سال‌ آینده با آمدن واکسن ایرانی کرونا و به لطف خدایی که زمستان را هر سال جای پاییز می‌آورد از شب یلدای هر سال بهترباشد و امسال را جبران کند.