مریم طالشی
گزارش نویس
تنهایی بد دردی است، این را کسانی می‌فهمند که تنها بوده‌اند. تنهایی نه به معنای انزوا و دور ماندن خودخواسته از جمع، بلکه به معنای مطلق تنهایی و تنها ماندنی که نه به میل و رضایت، که از سر اجبار باشد.
«مادر من قبلاً هم تنها بود. از وقتی پدرم فوت کرده همیشه تنها بوده مگر وقت‌هایی که ما بچه‌ها به او سر می‌زدیم. الان خیلی بیشتر از قبل تنهاست چون به خاطر کرونا دیگر نمی‌توانیم دور هم جمع شویم، البته دور هم جمع شدنی هم نبود چندان، چون دو تا برادرم مهاجرت کرده‌اند و فقط من مانده‌ام و خانواده‌ام که ماهم می‌ترسیم خانه مادر برویم و دیدارها به همان چند دقیقه جلوی در محدود می‌شود. به خاطر همین به ذهنم رسید برای مادر یک سرگرمی ایجاد کنم. برایش طوطی خریدم. اولش شاکی شد و گفت این را می‌خواهم چه کار. اصلاً نمی‌گذاشت از در ببرمش داخل. می‌گفت برش‌دار برو، من حوصله ندارم. گفتم بگذار حالا دو روز بماند. خلاصه با اصرار گذاشت بماند به شرط اینکه دو سه روز بعد بروم دنبالش. دو روز گذشت اما خبری از مادرم نشد. با شناختی که از او داشتم می‌دانستم باید زنگ بزند و بگوید بیا این را ببر و همین که نگفت، امیدوارکننده بود. خلاصه که سرتان را درد نیاورم، الان مادرم کاملاً راضی است و به پرنده عادت کرده و خیلی روحیه‌اش بهتر شده. می‌گوید فکر می‌کنم این هم یکی از بچه‌هایم است.»
این مادر تنها کسی نیست که در این ایام به مدد حیوان خانگی، تنهایی‌اش تسکین پیدا کرده است. به گفته رشید عابدینی، فروشنده لوازم جانبی حیوانات خانگی، در این مدت، مراجعه برای خرید غذای حیوانات و لوازم جانبی بیشتر شده و اتفاقاً تعداد زیادی از آنها سالمندان هستند.
«الان با توجه به شرایط قرنطینه، نگهداری از حیوانات خانگی به کمک کسانی می‌آید که تنها هستند. بعضی می‌آیند اینجا و معلوم است هیچ سابقه‌ای در نگهداری از حیوانات خانگی ندارند و در این مدت به این کار روی آورده‌اند. البته در هر دوره‌‌ای افراد جدیدی به این جرگه اضافه می‌شوند ولی کسانی را که در این مدت به نگهداری حیوانات خانگی علاقه‌مند شده‌اند، می‌توان به کرونا ربط داد. چیزی که من دیده‌ام این است که تمایل به نگهداری پرنده و گربه بیشتر است. سگ هم هست اما چون بیرون بردن و گرداندن نیاز دارد، شاید خیلی برای این دوره مناسب نباشد.»
فقط سالمندان نیستند که در خانه تنها مانده‌اند. سارای 29 ساله 3 سال است ازدواج کرده. او به عنوان اپراتور یک شرکت کامپیوتری مشغول به کار است اما به خاطر کرونا چند ماهی می‌شود به صورت شیفتی دورکاری می‌کند. همسرش، بهیار است و در اورژانس کار می‌کند: «من آدمی هستم که اصلاً طاقت تنها ماندن ندارم. از وقتی هم که ازدواج کرده‌ام، هر وقت همسرم شب کشیک بود، می‌رفتم خانه مادرم می‌ماندم. خودم هم سر کار می‌رفتم و به هرحال مشغول بودم. خانه‌نشینی خیلی اعصابم را به هم ریخته بود چون دیگر نمی‌توانستم دائم هم خانه مادرم بروم و در خانه حبس شده بودم. یک روز همسرم با یک بچه گربه به خانه آمد. گفت مال دوستم است البته دروغ می‌گفت چون من وسواس تمیزی دارم و همان وقت هم خیلی غر زدم که این را زودتر ببر. کل خانه را روزنامه پهن کرده بودم و کار خانه‌ام چند برابر شده بود. خلاصه که بعد از چند روز گفت این را برای خودت گرفته‌‌ام. راستش خیلی عصبانی شدم و گفتم همین چند روز هم به زور نگهش داشتم اما از یک طرف دلم به حال بچه گربه می‌سوخت چون خیلی کوچک بود و وقتی پیش دامپزشک بردیم هم گفت این بیرون دوام نمی‌آورد. برای همین دیگر نتوانستم رهایش کنم. حتی یک بار تصمیم گرفتیم واگذارش کنیم اما شنیدم که بعضی‌ها این بچه گربه‌ها را می‌گیرند و می‌اندازند جلوی سگ شکاری‌شان که پاره پاره‌اش کند یا برای سرگرمی حیوان خانگی دیگرشان می‌برند. اینها را که شنیدم دیگر اصلاً راضی نشدم از خانه برود. الان آنقدر به این گربه کوچولو وابسته شده‌ایم که انگار فرزند خودمان است. خیلی هم شیرین است و با وجودش اصلاً تنهایی را حس نمی‌کنم. روحیه‌ام هم بهتر شده و احساس نشاط بیشتری دارم.»
امیرعباس سیف، مدیر مرکز دامپزشکی حیوانات هم در این باره حرف‌های جالب توجهی دارد: «تعداد مراجعان ما الان روزی 5، 6 تا نسبت به قبل بیشتر شده. دامپزشکی اولین جایی است که مردم بعد از خریدن حیوانات خانگی به آنجا مراجعه می‌کنند و به همین دلیل می‌شود این‌طور نتیجه‌گیری کرد که نسبت به دوره قبل از کرونا تمایل مردم به نگهداری از حیوانات خانگی اندکی بیشتر شده و دلیلش هم بیشتر همان تنهایی و کلافگی ناشی از در خانه ماندن است. خیلی‌ها هستند که برای بچه‌هایشان حیوان خانگی می‌گیرند چون الان که بچه‌ها خصوصاً بیشتر با گوشی تلفن و فضای مجازی مشغول هستند، حیوانات خانگی می‌توانند آنها را از این فضا کمی دور کنند و تأثیرات مثبتی در روحیه‌شان داشته باشد. بچه‌هایی که وظیفه نگهداری از حیوانات خانگی بهشان محول می‌شود، مسئولیت پذیری‌شان بیشتر می‌شود و این چیزی است که حتی در مهدکودک‌ها به والدین توصیه می‌شود. مشاوران کودک هم چنین توصیه‌ای دارند خصوصاً برای بچه‌هایی که وقت زیادی را پای بازی‌های کامپیوتری می‌گذرانند چون این بچه‌ها عموماً روحیه خشن پیدا می‌کنند و نگهداری از حیوانات خانگی کمکشان می‌کند که هم از آن فضای بازی‌های کامپیوتری فاصله بگیرند و هم خلق و خویشان آرام تر شود. همچنین نگهداری از حیوانات خانگی صمیمیت بین اعضای خانواده را هم بیشتر می‌کند اما باید توجه داشت که مراقبت درستی از این حیوانات شود و هیچ وقت فراموش نکنیم که این حیوانات، موجودات زنده و آفریده پروردگار هستند.»
سیف سودمندی حیوانات خانگی برای سالمندان را حتی بیشتر از فایده آن برای کودکان می‌داند و ادامه می‌دهد: «خیلی از افراد مسن تنها زندگی می‌کنند چون فرزندانشان بزرگ شده‌اند و از خانه رفته‌اند و در این دوران هم به هرحال دید و بازدیدها کمتر شده. نگهداری از حیوانات خانگی، حس تنهایی را در این افراد کم می‌کند و برایشان بسیار سودمند است. وقتی کسی نیست که با او حرف بزنند، می‌نشینند و با پرنده یا گربه و سگشان صحبت می‌کنند و از طرف دیگر وظیفه‌ای که برای نگهداری از او حس می‌کنند، به آنها این حس را می‌دهد که کسی به مراقبتشان نیازمند است و همین هم حس اضطراب ناشی از تنهایی و بی‌مشغله بودنشان را از بین می‌برد.»
کرونا تنهایی آدم‌ها را نمایان‌تر کرده است. به عبارتی بهمان یادآوری کرد و این واقعیت را پیش روی‌مان آورد که در نهایت همه تنهاییم. این وسط شاید خیلی هم نباید دست و پا بزنیم و به فکر پر کردن تنهایی باشیم. بگذاریم در جانمان ته نشین شود. با تنهایی به صلح برسیم. البته که کار راحتی نیست. این روزها موجودات بی‌گناه خدا دارند جای خالی عزیزان دور را برای برخی پر می‌کنند. مونس روزهای کرونایی شده‌اند و همدم تنهایی آدم‌ها.