میترا جلیلی
خبرنگار
هرچه به انتخابات 2020 امریکا نزدیک‌تر می‌شویم نقش شبکه‌های اجتماعی در این برهه تاریخی پررنگ‌تر و حساس‌تر می‌شود و هر عمل این پلتفرم‌ها واکنش‌هایی بزرگ به‌دنبال دارد؛ توئیتر یکی از شبکه‌های اجتماعی است که از همان آغاز رقابت‌ها عزم خود را جزم کرد تا با تصویب قوانین مختلف، مانع انتشار اخبار جعلی، هک یا فعالیت نادرست گروه‌های مختلف به نفع یک کاندیدای خاص شود اما با تمامی این تلاش‌ها، هدف انتقادات تند جمهوریخواهان قرار گرفته وبه دلیل مسدود‌سازی لینک مقالات روزنامه «نیویورک پست»، به طرفداری از «جو بایدن» متهم شده است. دامنه نارضایتی جمهوریخواهان تا آنجا بالا گرفته که جک دورسی مدیر این شبکه اجتماعی به تنهایی به کنگره احضار شده تا فردا ( روز 21 اکتبر) در مقابل سناتورها به ادای پاره‌ای توضیحات بپردازد.
یک ضربه سخت به «بایدن»
در حالی که قرار بود «مارک زاکربرگ» بنیانگذار فیس بوک، «ساندار پیچای»، مدیرعامل گوگل و «جک دورسی»، مدیر توئیتر هفته آینده در روز ۲۸ اکتبر در کنگره حاضر شوند تا قوانینی که به این شرکت‌ها در مقابل دعاوی حقوقی مصونیت می‌دهد مورد بحث و بررسی قرار بگیرد اما ظاهراً گردونه زمان برای توئیتر گردشی سریعتر داشته و حالا «جک دورسی» مدیر این پلتفرم مجبور است یک هفته زودتر در سنا حاضر شود. می‌توان گفت مسدودسازی لینک‌های مخالف «جو بایدن» رقیب انتخاباتی «دونالد ترامپ» در توئیتر، کار دست «جک دورسی» داده است.
«جک دورسی» بنیانگذار توئیتر بعد از حذف و مسدودسازی پست مربوط به مقالات روزنامه راست گرای «نیویورک پست» به کنگره احضار شد. این مقالات اطلاعات هک شده درباره «جو بایدن»، رقیب انتخاباتی دونالد ترامپ و ماجرای جنجالی پسر وی در اوکراین را منتشر کرده بود و مسدودسازی آنها در توئیتر، اعتراض شدید جمهوریخواهان را به‌دنبال داشت. اما ماجرا چه بود؟ روزنامه «نیویورک پست» ایمیل‌هایی را منتشر کرد که نشان می‌دهد «جو بایدن» در زمانی که پسرش«هانتر» جزو هیأت مدیره شرکت انرژی اوکراینی «بوریسما» بوده، با یکی از مشاوران شرکت انرژی اوکراینی «بوریسما» دیدار کرده است؛ موضوعی که بسیار حساسیت برانگیز است. با اینکه کارزار انتخاباتی بایدن اساساً منکر چنین دیداری است و یادآور شده که هیچ یک از حرف‌های عنوان شده در این مقالات واقعیت ندارد، اما در حالی که کمتر از 20 روز تا انتخابات ریاست جمهوری امریکا باقی مانده، انتشار چنین اخباری می‌تواند ضربه‌ای سخت به «جو بایدن» وارد کند و عملاً تحقق رؤیای ریاست جمهوری وی را در هاله‌ای از ابهام قرار دهد.
به محض اینکه روزنامه «نیویورک پست» لینک این مقالات را روی توئیتر منتشر کرد، این شبکه اجتماعی آن را مغایر با سیاست‌های توئیتر اعلام و بلافاصله لینک را مسدود کرد؛ موضوعی که بشدت اعضای کارزار انتخاباتی دونالد ترامپ را برآشفت. سناتورهای جمهوریخواه انگشت اتهام خود را به سوی این شرکت خصوصی و شبکه اجتماعی پرطرفدار جهان نشانه رفتند واین کار توئیتر را نقض مسلم آزادی بیان دانستند و عنوان کردند که این تصمیم توئیتر به نوعی دخالت در انتخابات امریکا تلقی می‌شود.
 یک لپ تاپ پیچیده
خبر احضار جک دورسی ابتدا در روزنامه وال استریت ژورنال منتشر و عنوان شد: گفته می‌شود این اطلاعات از یک لپ تاپ و توسط یک تعمیرکار استخراج شده است؛ لپ‌تاپی که هرگز پس گرفته نشده و همین موضوع شک‌ها برای ساختگی بودن کل موضوع را بیشتر کرده است.
«جک دورسی» مدیرعامل توئیتر افشای این اطلاعات را نتیجه یک هک دانست و بنابراین فارغ از درست یا غلط بودن ادعا، به‌دلیل سیاستی که این شبکه اجتماعی از سال 2018 در پیش گرفته یعنی ممانعت از انتشار اخباری که از طریق هک به دست آمده، این لینک‌ها را مسدود کرد. وی یادآور شد: این عمل تنها به دلیل سیاست‌های پلتفرم ماست و هیچ دلیلی بر حمایت مستقیم ما از «جو بایدن» یا مقابله با «دونالد ترامپ» به شمار نمی‌رود.
موضوع وقتی جالب‌تر می‌شود که نگاهی به یکی از گزارش‌های ماه ژانویه روزنامه نیویورک تایمز داشته باشیم که بی‌ارتباط با این مقالات نیست. نیویورک تایمز چند ماه پیش در گزارش خود از هک شرکت انرژی اوکراینی بوریسما توسط روس‌ها خبر داده بودکه نقش احتمالی روس‌ها در انتخابات 2016 امریکا هم خود داستانی طولانی دارد. به همین دلیل بسیاری بر این تصور هستند که احتمالاً این ایمیل‌ها نیز نتیجه همان هک و ساختگی هستند و حالا در روزهای حساس باقی مانده به انتخابات علیه دموکرات‌ها به کار گرفته شده‌اند. یکی دیگر از مواردی که باعث شده تا برخی این ایمیل‌ها را جعلی بدانند این است که اساساً چرا یک تعمیرکار لپ تاپ باید علاقه‌ای به جست‌و‌جو در ایمیل‌های دستگاهی داشته باشد و علاوه بر آن، اطلاعات را دقیقاً در اختیار دوستان نزدیک ترامپ قرار دهد. مجموع این شرایط سبب شد تا توئیتر مانع انتشار این لینک روی پلتفرم خود شود هرچند پس از یکی، دو روز از موضع خود عقب‌نشینی کرد.
گفتنی است یکی از اعضای کمیته قضایی سنا که بر احضار «جک دورسی» بسیار اصرار داشت، «تد کروز» بود. وی گفت:« کمتر از 20 روز به انتخابات باقی مانده و این کار یک دخالت واضح در انتخابات ریاست جمهوری 2020 امریکا و همچنین نقض آزادی بیان به شمار می‌رود. شبکه‌های اجتماعی حق ندارند به این صراحت در انتخابات دخالت کرده و افکار عمومی را تحت تأثیر قرار بدهند. ما پیش از این هرگز فعالیت‌های سانسور بر رسانه‌های معروف و محبوب به نفع یکی از کاندیداها را شاهد نبوده‌ایم.»
عقب‌نشینی توئیتر
مقالات نیویورک پست روی شبکه‌های اجتماعی مختلف منتشر شد و تنها توئیتر نبود که نسبت به این موضوع واکنش نشان داد. باید گفت که توئیتر و فیس بوک جداگانه گام‌هایی برای محدود کردن انتشار مقالات روزنامه نیویورک پست روی پلتفرم‌هایشان برداشتند. از این‌رو فیس بوک نیز در تیررس جمهوریخواهان قرار گرفت و حتی برخی سناتورهای جمهوریخواه معتقدند بنیانگذار فیس بوک نیز باید همچون مدیر توئیتر برای ادای پاره‌ای توضیحات در کنگره حاضر شود.
اما عملکرد فیس بوک چگونه بود؟ فیس بوک مانع اشتراک‌گذاری این پست توسط کاربرانش نشد ولی ظرف 3ساعت، آن را پرچمدار کرد تا گروه‌های حقیقت یاب(fact-checkers) موضوع را مورد بررسی قرار بدهند و به این ترتیب روند انتشار مقاله کند شده و احتمال نمایش این لینک‌ها در خبرهای کاربران کاهش یابد.
اما توئیتر به طو کلی دسترسی کاربران به این پست را مسدود کرد به‌دلیل اینکه تشخیص داد از قوانین و خط مشی توئیتر در نمایش اطلاعات شخصی از جمله ایمیل، شماره تلفن و... بدون اجازه کاربر تخطی کرده است. فشار سناتورهای جمهوریخواه تنها به احضار «جک دورسی» ختم نشد و در نهایت وی در یک توئیت، کار خود را نادرست خواند که می‌توان این توئیت را چندین گام عقب نشینی از سیاست‌های توئیتر دانست. بعد از احضار «جک دورسی» به کنگره، ورق برگشت و وی با عقب نشینی از موضع خود، توئیت کرد:« اقدام این کمپانی درمسدود کردن لینک‌ها درست نبوده و غیرقابل قبول است.» «ویجایا گَد»، رئیس بخش حقوقی توئیتر نیز گفت:« ما دیگر محتوای هک شده را حذف نمی‌کنیم مگر اینکه مستقیماً توسط هکرها یا افرادی که با آنها هماهنگ عمل می‌کنند، به اشتراک گذاشته شود.» وی ادامه داد:« ما بر این باوریم که برچسب زدن به توئیت‌ها و توانمند‌سازی افراد برای ارزیابی محتوای خود گام بهتری در راستای خدمت به منافع عمومی به شمار می‌رود.»
وی البته دوباره تأکید کرد اگر باز هم تصاویری از مقاله منتشر شود که شامل آدرس‌های ایمیل و سایر اطلاعات خصوصی باشد طبق خط مشی توئیتر در زمینه حریم خصوصی، از انتشار آن ممانعت خواهیم کرد.

وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به‌منظور کاهش نگرانی‌ها در حوزه فضای مجازی و با هدف مدیریت عقلانی در جنبه‌های مختلف کاربردی فضای مزبور، لایحه تراکنش‌های الکترونیکی را به کمیسیون امور اجتماعی و دولت الکترونیک هیأت دولت ارائه کرده است.
به‌گزارش ایرنا در راستای کاهش و رفع نگرانی‌های موجود در حوزه فضای مجازی و با هدف مدیریت عقلانی در جنبه‌های مختلف کاربردی فضای مجازی، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات نسبت به انجام مطالعات جامع و تخصصی با همکاری مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، پژوهشگاه قوه قضائیه اقدام کرد که برآیند مطالعات مذکور، تدوین لوایحی پنجگانه است؛ از جمله این لوایح، لایحه تراکنش‌های الکترونیکی است که در ۹۶ ماده تدوین شده است.
مطابق این لایحه پیشنهادی، به هرگونه فرآیند خودکار یا نیمه خودکار به وسیله سامانه‌های الکترونیکی که موجب پردازش داده‌های قابل استناد رایانه‌ای می‌شود، ‌تراکنش الکترونیکی اطلاق می‌شود. این تراکنش‌ها بر سه نوع «عمومی»، «خصوصی» و «شخصی» دسته‌بندی می‌شوند.
همچنین، تراکنش‌های الکترونیکی به سه شکل «سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی با یکدیگر»، «اشخاص و سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی با یکدیگر» و «اشخاص با یکدیگر» پردازش می‌شوند.
مطابق این پیش‌نویس قانونی، ‌هر شخص حق جست‌و‌جو و دسترسی به داده‌ها و اطلاعات تراکنشی راجع به تراکنش‌های الکترونیکی قابل استناد خود را دارد، مگر اینکه قانون صراحتاً منع کرده باشد.
همچنین، دارنده داده‌ها و اطلاعات تراکنشی (همه اشخاص حقوقی و حقیقی که تراکنش‌های الکترونیکی را پردازش می‌کنند) حق ندارد داده‌ها و اطلاعات تراکنشی قابل استناد را بدون آگاهی ذینفع آنها پردازش کند، مگر اینکه به موجب قانون اجازه چنین کاری را داشته یا رضایت صریح یا ضمنی وی را دریافت کرده یا عرفاً ظن منطقی مبنی بر وجود چنین رضایتی را داشته باشد. علاوه بر این، دارنده مذکور موظف است رویه‌ها، فرآیندها، فناوری‌ها و سامانه‌های نرم‌افزاری یا سخت‌افزاری مطمئنی را برای نگهداری داده‌ها و اطلاعات تراکنشی ذینفعان به‌کار گیرد تا صحت و تمامیت آنها تضمین شود.
اهداف این لایحه شامل اعتباربخشی قانونی به تراکنش‌های الکترونیکی مانند تراکنش‌های تجاری و کسب‌ وکار الکترونیکی، خدمات عمومی و اداری الکترونیکی و تراکنش‌های شخصی، استنادپذیری تراکنش‌های الکترونیکی در دعاوی قضایی و غیرقضایی، فراهم‌سازی پیش‌نیازهای قانونی جایگزینی دیوان‌سالاری سنتی با خدمات دولت الکترونیکی، یکپارچه‌سازی و هماهنگ‌سازی رویه‌ها و فرآیندهای اعتباربخشی، اطمینان‌پذیری و استنادپذیری تراکنش‌های الکترونیکی، همسو با رویه‌ها و فرآیندهای بین‌المللی حمایت از تراکنش‌های الکترونیکی در برابر اقدامات غیرمجاز و غیرقانونی است.‌

چین اقدامات سختگیرانه‌تری برای دور نگه داشتن کودکان از محتوای اعتیادآور دیجیتال اجرا می‌کند. به گزارش مهر، دولت چین رأی به اصلاح قوانینی داده که محصولات و سرویس‌های اینترنتی اعتیادآور برای کودکان را ممنوع می‌کند. سازندگان بازی‌های رایانه‌ای، سرویس‌های پخش آنلاین محتوا و شبکه‌های اجتماعی باید محدودیت‌های زمانی و میزان مصرف را برای کاربران خود اعمال کنند. این اقدامات همچنین به کودکان و والدین‌شان حق می‌دهد از شرکت‌های اپراتور اینترنت درخواست کنند اقدامات ملزوم برای مقابله با قلدری سایبری مانند مسدود کردن و حذف محتوا را اجرا کنند. قوانین اصلاح شده از یکم ژوئن ۲۰۲۱ میلادی (تابستان سال آینده) اجرا می‌شوند. البته قوانین جدید به اقدامات پیشین چین در این زمینه وجهه‌ای رسمی می‌بخشد. قانونگذاران این کشور در حال حاضر مشغول بررسی جنبه‌های اعتیاد به بازی‌های رایانه‌ای هستند و توسعه دهندگان نرم افزار مانند شرکت تنسنت نیز اقدامات نظارتی را اجرا می‌کنند. اما ممنوعیت آشکار محتوای اعتیادآور، سایت‌ها و سازندگان بازی‌های آنلاین را مجبور می‌کند حتی اگر نسبت به زیان آور بودن محتوا شک دارند، اقداماتی احتیاطی در این زمینه را انجام دهند. هرچند این قوانین بیشتر به محصولات دیجیتالی چینی مربوط است، اما روی بازی‌های رایانه‌ای و سرویس‌های چینی که در نقاط دیگر عرضه می‌شود، تأثیرگذار خواهد بود.

گوگل سرانجام قابلیتی را برای یافتن آهنگی که مرتب در ذهن کاربر تکرار می‌شود اما هیچ کلمه‌ای از آن را به خاطر ندارد، عرضه کرد. به گزارش ایسنا، قابلیت Hum to search یا «برای جست‌وجو زمزمه کنید» در اپلیکیشن گوگل برای iOS اپل و اندروید عرضه شد. کاربران می‌توانند با زمزمه کردن یا آواز خواندن در میکروفون گوشی، آهنگی را که مد نظرشان است، پیدا کنند. این فناوری به این صورت کار می‌کند که کاربر به مدت ۱۰ تا ۱۵ ثانیه آهنگی که در ذهنش تکرار می‌شود را زمزمه می‌کند و فناوری گوگل ملودی آهنگ را گرفته و آن را به یک توالی مبتنی بر اعداد تبدیل می‌کند و این توالی می‌تواند برای شناسایی آهنگ‌ها بر مبنای منابع مختلف شامل آواز افراد، زمزمه کردن یا سوت زدن و همچنین رکوردینگ استودیو مورد استفاده قرار گیرد. گوگل هوش مصنوعی شناسایی کننده آهنگ را در سال ۲۰۱۷ با گوشی پیکسل ۲ عرضه کرد که تلاش کوچکی از سوی این شرکت برای فراهم‌سازی امکان شناسایی آهنگ توسط گوشی بدون اتصال به اینترنت بود. این شرکت سال بعد هوش مصنوعی را به اپلیکیشن توسعه داد که در آن کاربران می‌توانستند از اپلیکیشن بپرسند چه آهنگی پخش می‌شود.