با صدور پروانه اولین اپراتور ماهواره مخابراتی کشور
پهنای باند اینترنت اشیا در ایران و منطقه فراهم می شود
سوسن صادقی
خبرنگار
«در روز ملی فناوری فضایی خبری از قول مرتضی براری رئیس سازمان فضایی ایران منتشرشد مبنی بر اینکه پروانه فعالیت اولین اپراتور ماهواره مخابراتی اعطا شد.» در پی اعلام این خبر به سراغ «حسین شهرابی» مدیر کنسرسیوم اپراتور ماهواره مخابراتی کوثر رفتیم و با وی درباره چگونگی صدور این پروانه و پیامدهای مثبت راهاندازی اپراتور ماهوارهای مخابراتی به گفتوگو نشستیم که این گفت وگو را میخوانید.
اپراتور ماهوارهای مخابراتی، چگونه اپراتوری است؟
اپراتورهای ماهواره مخابراتی پهنای باند ارتباطی را یا خود از طریق طراحی و ساخت و پرتاب ماهواره بهمدار پخش میکنند یا اینکه از شرکتهای ماهوارهای مختلفی مانند اینتل ست، عرب ست، کام ست و... که خدمات ماهوارهای ارائه میدهند پهنای باند را میخرند و بهصورت عمده به شرکتهای سپ که ارائهکننده خدمات هستند، میفروشند. بهعبارتی این شرکتها پهنای باند را از ماهوارهای خریداری میکنند و به مصرفکننده میفروشند. دو سال پیش سازمان رگولاتوری این اجازه را به بخش خصوصی داد تا در خدمات مخابراتی ماهوارهای وارد شده و پهنای باند ارتباطی را در کشور پخش کند. پهنای باند دو وجه دارد یکی بخش اینترنت آن است که از بخش حاکمیتی که همان شرکت ارتباطات زیرساخت است خریداری میشود اما بخش دیگر ارتباطی است و پلتفرم این کار به حساب میآید و ماهوارههای مخابراتی آن را انجام میدهند.
کنسرسیوم شما قرار است پهنای باند خود را از ماهوارههای خارجی تأمین کند؟
سازمان رگولاتوری دست ما را در این کار باز گذاشته است بنابراین هم میتوانیم از ماهوارههای خارجی پهنای باند ارتباطی را تهیه کنیم و هم اینکه میتوانیم مانند دیگر اپراتورهای ماهوارهای دنیا با طراحی و ساخت ماهواره و پرتاب آن به مدار این پهنای باند ارتباطی را ایجاد کنیم. اگر اپراتور داخلی بتواند ماهواره را طراحی کرده ، ساخته و به مدار پرتاب کند و بهصورت بینالمللی نیز خدمات ارائه دهد، سازمان رگولاتوری موارد تشویقی را تدوین کرده است.
شما در رقابت با چند درخواست توانستید پروانه را از آن خود کنید؟
شرکتهایی که تقاضای درخواست پروانه اپراتور ماهوارهای را ارائه دادهاند روی ماهوارههای زمین آهنگ که در مدار ژئو در فاصله بیش از 36 هزار کیلومتر از زمین قرار دارند، متمرکز شدند. بهعبارتی برنامه اجاره ماهواره و ساخت ماهواره در این مدار را ارائه دادند تا پهنای باند ارتباطی تهیه کنند اما کنسرسیوم ما استفاده از ماهوارهها یا طراحی و ساخت در مدار لئو که در فاصله نزدیک به هزار کیلو متری از زمین قرار دارند را ارائه داد. از آنجایی که طرح ما صرفهجویی و مزیت اقتصادی در مقابله با رقیبان داشت بنابراین درخواست ما پذیرفته شد و پروانه بهصورت نهایی بهنام کنسرسیوم ما که متشکل از 4 شرکت خصوصی و دانش بنیان است بزودی صادر می شود.
این دو مدار چه تفاوتهایی با هم دارند؟
تفاوت این دو در بخشهای فنی و اقتصادی آن است. در بخش فنی تفاوت این است که سیگنالی که از ارتفاع 2 هزار کیلومتری زمین ارسال و دریافت میشود، تأخیر زمانی بالایی دارد ولی وقتی از مدار لئو و ارتفاع هزار کیلومتری سیگنالها ارسال شود، تأخیر زمانی دریافت آنها کاهش مییابد و خیلی شبیه سیگنالهای مخابراتی است که از بیتی اسها رد و بدل میشود. اما مهمترین تفاوت در بخش اقتصادی است بهطوری که استفاده از مدار لئو ارزانتر است. در مدار لئو هزینه طراحی و ساخت و پرتاب ماهواره، 100میلیون دلار است درحالی که این رقم در ماهواره زمین آهنگ (ژئو) به 300 میلیون دلار میرسد.
سؤالی که در این میان پیش میآید این است که کاربران نهایی از شکلگیری اپراتور ماهواره مخابراتی چه سودی میبرند؟
در اینجا دو کاربر نهایی را داریم یکی B2B (تجاری با تجاری)و دیگری B2C (تجاری با مصرف کننده) است. در بخش B2B شرکتهای ارائه دهنده خدمات مخاطبان اصلی ما هستند و بهصورت عمده پهنای باند ارتباطی را از ما خواهند خرید ولی در پروانه مطرح کردهاند که میتوانیم B2C را هم انجام دهیم. بهعبارتی میتوانیم نسبت به گذشته یک گام رو به جلو حرکت کرده و مشتریان میتوانند از اپراتورهای ماهوارهای نیز خدمات اینترنتی دریافت کنند. منظومههای دیگر کشورها اکنون در حال کار روی این بخش B2C هستند و خوب است که ما از هماکنون بهصورت بومی روی این بخش کار کنیم.
قرار است چه میزان از بازار داخلی را پوشش دهید؟
طرح ما قرار است روی ارائه پهنای باند اینترنت اشیا (IOT) متمرکز شود و در بلند مدت بهسمت اینترنت افراد (IOP) میرویم. علت اینکه روی اینترنت اشیا متمرکز شدیم این است که در اینترنت اشیا پهنای باند کمی وجود دارد از اینرو برای آینده کشور بهتر است که روی این موضوع متمرکز شویم، چرا که آینده از آن اینترنت اشیا است. این بازار در آینده از اینترنت معمولی یا همان اینترنت افراد جلو خواهد زد. برنامه تجاری ما نیز برای 15 سال آینده تدوین شده و این در پروانه نیز آمده است. در همین راستا پیشبینی میکنیم بیشترین سهم بازار را از اینترنت اشیای جهان که کمتر از دو درصد خواهد بود بهدست آوریم.
آیا قرار است تنها بازار داخل را پوشش دهید؟
خیر ما نگاه بینالمللی هم داریم و میخواهیم منطقه را نیز در زمینه پهنای باند اینترنت اشیا پوشش دهیم.
جایگاه کشور ما در استفاده از اپراتور مخابراتی ماهوارهای در منطقه چگونه است و کنسرسیوم شما چه برنامهای برای در اختیار گرفتن بازار منطقه دارد؟
ماهوارههای لئو بهدلیل صرفه اقتصادی در دنیا در حال مطرح شدن هستند ما اکنون مزیت رقابتی در منطقه داریم. امیدواریم با حضور در مدار لئو در بازار بینالمللی با رقبای خود وارد میدان شویم. اپراتورهای مخابراتی ماهوارهای در منطقه مانند «عرب ست» که در مدار زمین آهنگ (ژئو) قرار دارند، عمری 40 ساله دارند و غالب بازار در اختیار آنهاست بنابراین اگر ماهواره ما نیز بر مبنای ژئو باشد قطعاً رقابت با این ماهوارهها سخت خواهد بود از اینرو همانطور که گفتم ما روی ماهوارههای مدار لئو و اینترنت اشیا متمرکز شدهایم چون عمر این بازار در دنیا بسیار کم بوده و حدود 4 و 5 ساله است و به تازگی اپراتورهای ماهوارهای اینترنت اشیا در دنیا شکل گرفتهاند و امکان رقابت ما در این حوزه بیشتر از مدار ژئو است. نکته دوم این است که در قیمت دست ما بهدلیل نرخ ارز و نیروی انسانی ارزان قیمت باز است و بهتر میتوانیم در این مدار در منطقه مانور دهیم و بازار داخل و بینالمللی را بهدست آوریم.
کشور ما هنوز ماهوارههای مخابراتی در لئو و ژئو ندارد از آنجایی که در این پروانه نیز آمده است که شما میتوانید ماهواره نیز در مدار قرار دهید، آیا برنامهای نیز برای این بخش دارید؟
هدف ما این است که در 3 سال آینده اولین ماهوارهای را که با سرمایهگذاری بخش خصوصی طراحی و ساخته شده به مدار لئو پرتاب کنیم.
طراحی و ساخت و پرتاب ماهوارهها برای کشورمان چه پیامدهای مثبتی دارد؟
اولین پیامد مثبت بحث اقتصادی آن است. وقتی برای ماهواره هزینه میکنید بعدها آوردههای زیادی نیز برای کشور در بر دارد. وقتی بخش خصوصی سرمایه وارد این حوزه میکند اولین آورده مهم است. همانطور که میبینیم اکنون درآمد اصلی کشور از اپراتورهای مخابراتی زمینی کشور است، چرا که فروش نفت تحریم شده و مالیات با توجه به رشد اقتصادی دریافت میشود. بنابراین درآمدزایی از این منبع در دنیا نیز مرسوم شده و اگر ما به این بخش ماهوارهای نپردازیم بازار فعلی خود را به دست رقبای خود خواهیم سپرد. بههمین دلیل بهخاطر اقتصاد داخلی و درآمدزایی و برای بهدست آوردن سهم خود از بازار بینالمللی باید در این زمینه سرمایهگذاری کنیم.
اکنون به بخش فضایی خیلی پرداخته میشود چه اقدامهایی باید در این زمینه صورت بگیرد؟
باید حرفهایی که زده میشود بیشتر شکل عملیاتی به خود بگیرد. البته دولت در تلاش است تا بخش خصوصی در این زمینه ورود کند و آوردههای زیادی را برای کشور به ارمغان بیاورد. در کشور ما دانش و تحقیقات پایهای شکل گرفته و عمده هزینهها را دولت پرداخت کرده ولی این نوع حمایتها به دلایل مختلف مانند تحریمها، تغییر رویکرد دولت و... رو به افول است بنابراین دولت نیز متوجه شده که باید بخش خصوصی در بخش فضایی ورود کند و به سمت ایجاد اکوسیستم کسب و کار، مهاجرت کند و توسعه تکنولوژی بر مبنای بازار کار شکل بگیرد.
شما بهعنوان اولین اپراتور ماهوارهای مخابراتی چه حمایتهای مادی و معنوی نیاز دارید تا بتوانید برنامههای تدوین شده خود را پیادهسازی کنید؟
ما در سه سال اول هیچ درآمدی را متصور نیستیم و 10 درصد از میزان سرمایه را داریم که البته میزان اندکی است از اینرو از حاکمیت میخواهیم که به هر شکلی که ممکن است در این راه دشوار ما را یاری دهد تا با کمترین سختی از آن عبور کنیم و بتوانیم بازار داخلی و بینالمللی را درفراهم کردن پهنای باند اینترنت اشیا پوشش دهیم.
حضور ایران در جمع 11 کشور برتر حوزه دانش فضایی
رئیس سازمان فضایی کشور در دومین کنفرانس ملی هوانوردی عمومی گفت: با تلاش دانشمندان حوزه فضایی کشور تا سال 1402، به مدار بالای 1000 کیلومتر نیز ماهواره ارسال میکنیم. به گزارش «ایران»، مرتضی براری با اشاره به پیشرفت بالای ایران در حوزه هوافضا گفت: بههمت جوانان متعهد کشورمان توانستهایم جایگاه ممتازی را در حوزه دانش فضایی کسب کنیم و در حال حاضر جز 11 کشوری هستیم که در دنیا به فضا دست پیدا کرده و توانستهاند ماهواره تولید و به فضا پرتاب کنند.رئیس سازمان فضایی کشور تصریح کرد: این صنعت در دنیا مورد توجه ویژه قرار گرفته است و در آیندهای نزدیک همه چیز را تحت تأثیر قرار خواهد داد. تأثیر صنعت فضایی بر ارتباطات که از پایههای اقتصاد است دنیا را متحول میکند. با استفاده از این تکنولوژی همه چیز قابل دریافت است و پایش پدیدههای زمینی با استفاده از ماهواره میتواند در کشاورزی اثرگذار باشد و کاهش هزینه و افزایش تولید را در برداشته باشد. همچنین دادههای ماهوارهای در مدیریت بلایای طبیعی کاربرد بالایی دارد که میتواند اثرات سوء آن را بسیار کاهش دهد.
براری تعامل با جامعه برای کاربردی کردن صنعت فضایی و تلاش برای همکاری و ورود بخش خصوصی در این حوزه را از سیاستهای اصلی در عرصه فضایی کشور اعلام کرد و گفت: یکی از اقتصادهای پیشروی دنیا، اقتصاد دیجیتال است و اگر به این حوزه ورود پیدا نکنیم در آینده نزدیک شبکه ارتباطات کشور وابسته میماند.
معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در ادامه با اشاره به سند جامع علمی کشور در حوزه هوافضا گفت: در این سند چند گام در حوزه هوافضا تعریف شده است که در گام اول ما توانستیم طبق آنچه معین شده بود چند ماهواره را در مدار 250 کیلومتر قرار دهیم و در گام دوم دستیابی به مدارهای بالای 500 کیلومتر در دستور کار قرار دارد که از سال گذشته عملیات آن آغاز شده و ماهواره پیام و ظفر بههمین منظور تولید شدهاند. وی افزود: در پرتاب ماهواره ظفر که اخیراً انجام شد ما با موفقیت به مدار 541 کیلومتر دست پیدا کردیم ولی بهعلت تغییرات شدید درجه حرارت، تزریق ماهواره در مدار انجام نشد.براری تصریح کرد: در استاندارد بینالمللی 10 پرتاب اولیه در یک مدار، آزمایشی محسوب میشوند که با وجود این، متخصصان ما در همین پرتاب اخیر نیز توانستند آزمایشهای مربوط به ماهواره را بهصورت کامل و با موفقیت انجام دهند.
ساخت سریعترین ابررایانه برای پیشبینی دقیق شرایط جوی
دولت انگلستان ۱.۶ میلیارد دلار به ساخت سریعترین و پیشرفتهترین ابررایانه حوزه هواشناسی برای پیشبینی دقیق وضعیت آب و هوایی اختصاص داد.
به گزارش ایرنا «آلوک شارما» رئیس وزارتخانه کسب و کار، انرژی و استراتژی صنعتی انگلیس (BEIS) اعلام کرد که دولت لندن ۱.۲ میلیارد پوند (معادل ۱.۶ میلیارد دلار) را به ساخت پیشرفتهترین ابر رایانه در حوزه هواشناسی اختصاص داده است.
مراحل نصب و سرهمبندی این ابررایانه از سال ۲۰۲۲ آغاز و در یک بازه ۱۰ ساله انجام خواهد شد.انتظار میرود که فاز اول راهاندازی این ابررایانه، دقت پیشبینیهای سرویس هواشناسی انگلستان را تا ۶ برابر افزایش دهد. به روزرسانیها از سال ششم تا دهم نیز این دقت را تا سه برابر دیگر افزایش میدهد. مقامات انگلیسی انتظار دارند که این سیستم پیشرفتهترین ابر رایانه تخصصی هواشناسی در جهان باشد.
سرویس هواشناسی انگلستان با استفاده از این ابر رایانه میتواند وقوع طوفانها را دقیقتر پیشبینی و مکانهای مناسب ساخت سیل بند را تعیین کند و تغییرات اقلیمی در جهان را پیشبینی کند. فرودگاهها و شرکتهای برق نیز میتوانند از دادههای این سیستم پیشرفته در برنامهریزی برای اختلالات احتمالی استفاده کنند.
طرح وزارت ارتباطات برای مقابله با اقدام سامسونگ اعلام شد
مدیر کل حقوقی سازمان فناوری اطلاعات با اشاره به تصمیم شرکت سامسونگ در محدود کردن کاربران ایرانی در خرید نرمافزارهای موبایل، گفت: فهرست اقدامات برای مقابله با سامسونگ آماده اجرا است. بهگزارش مهر، بهتازگی شرکت سامسونگ با ارسال ایمیلی به کاربران ایرانی «گلکسی مارکت» اعلام کرده که بزودی ارائه خدمات فروش برنامکها (اپلیکیشنها) و اشتراکات نرمافزاری مبتنی بر سیستم عامل اندروید را محدود خواهد کرد و کاربران ایرانی تنها قادر به استفاده از نرم افزارهای رایگان این پلتفرم خواهند بود.
از اینرو دفتر حقوقی سازمان فناوری اطلاعات در نامهای به مدیرعامل شرکت سامسونگ در منطقه خلیج فارس، خواستار بازنگری این شرکت در سیاست محدود کردن کاربران ایرانی در دسترسی به برنامههای پولی «گلکسی استور» شده است.
محمدجعفر نعناکار مدیرکل دفتر حقوقی سازمان فناوری اطلاعات ایران با اشاره به تغییر روند سیاستهای سامسونگ برای کاربران ایرانی که از سال گذشته و با تصمیم برای خروج بازار اپلیکیشنهای ایرانی از گارانتی گوشیهای این برند، آغاز شد گفت: سال گذشته سامسونگ ضمانتنامههای گوشیهای خود را در ایران و عرصه بینالمللی طوری طراحی کرده بود که اگر کاربر، یک نرم افزار ایرانی روی گوشی نصب میکرد یا از بازار اپلیکیشنهای ایرانی استفاده میکرد، این گوشی از گارانتی خارج میشد. در آن زمان طی نامه نگاری ما با این شرکت و فرصت چند روزه که به این شرکت داده شد، ضمانتنامه مدنظر اصلاح شد و کاربران توانستند روی گوشیهایشان علاوه بر «گلکسی مارکت» و «گوگل پلی»، امکان نصب مارکت ایرانی هم داشته باشند. نعناکار گفت: امسال اما این شرکت ظاهراً تصمیم گرفته که روی «گلکسی مارکت»، امکان خرید نرم افزارهای پولی را که تا پیش از این بهصورت ریالی برای کاربران ایرانی ممکن بود از دسترس خارج و محدود کند. این شرکت اعلام کرده که از اوایل اسفندماه قصد انجام این کار را دارد.
مدیرکل دفتر حقوقی سازمان فناوری اطلاعات ایران با اشاره به تبعات انجام این تصمیم گفت: این موضوع از چند جنبه مورد توجه است. نخست اینکه بین کاربران ایرانی و غیر ایرانی برای استفاده از خدمات سامسونگ، تبعیض ناعادلانهای صورت میگیرد. چرا که کاربری که خارج از ایران است میتواند از برنامههای سامسونگ استفاده کند اما کاربری که در ایران است با وجودی که هزینه بیشتری بابت این محصول میپردازد امکان استفاده از آن را ندارد.
وی ادامه داد: نکته دوم این است که توسعه دهندگان اپلیکیشن ایرانی که محصولات خود را در «بازار گلکسی» میگذاشتند و حتی در خارج از ایران فروش داشتند نیز کسب و کارشان تحتالشعاع قرار میگیرد. از طرف دیگر، دسترسی به برنامههایی که از طرف سایر بازارهای اپلیکیشن ممکن نبود و کاربر ایرانی میتوانست از طریق «بازار سامسونگ» به آن دسترسی داشته باشد نیز با اجرای این تصمیم محدود میشود.
نعناکار اضافه کرد: از اینرو دفتر حقوقی سازمان فناوری اطلاعات ایران در نامهای که به شرکت سامسونگ ارسال کرد، از این شرکت خواست که در مورد این تصمیم تجدیدنظر کند. از سوی دیگر وزارت ارتباطات میتواند روادید کارمندان کرهای سامسونگ را که در ایران فعالیت میکنند، تمدید نکند و از سوی دیگر ما میتوانیم از رجیستر کردن یک بخشی از گوشیهای رده بالای سامسونگ ممانعت به عمل بیاوریم.
مدیرکل دفتر حقوقی سازمان فناوری اطلاعات ایران با بیان اینکه ما سعی میکنیم نرمافزارهایی را که کاربران نیاز دارند از بازارهای دیگر اپلیکیشن، تهیه کرده و در اختیارشان قرار دهیم، گفت: ضرر اصلی در این زمینه به سامسونگ برمی گردد که بخشی از این بازار ۵۳ درصدی را از دست خواهد داد و در موردش تجدیدنظر خواهد شد. با وجود این رقبای سامسونگ وارد بازار میشوند و بازاریابی میکنند و چه بسا خدمات بهتری هم ارائه کنند.
وی در مورد عملیاتی کردن این اقدامات حقوقی برای سامسونگ گفت: فهرستی که ما برای مواجهه با تصمیم سامسونگ تهیه و پیشنهاد کردیم و اقداماتی که میتوانیم انجام دهیم صد درصد عملیاتی و کاملاً قابل انجام است. برای مثال لغو روادید به کارمندان کرهای سامسونگ در جلسهای که هر سه شنبه میان وزارتخانههای ارتباطات، کار، سازمان برنامه و بودجه و چند نهاد دیگر تشکیل میشود، صددرصد قابلیت اجرا دارد. یا اینکه اگر بخواهیم بخشی از این بازار را به رقبای سامسونگ دهیم، این نیز کاملاً امکان پذیر است. حتی ممانعت در رجیستر بخشی از محصولات این شرکت نیز قابل انجام است. حتی ما پیشنهادمان این است که بخشی از تعاملات مالی سامسونگ در داخل کشور انجام نشود که البته در تمامی این موارد، سیاست نهایی باید در سطح وزارت ارتباطات اتخاذ شود.
مشهورترین شبکه رمز ارز هک شد
هکرها با سوءاستفاده از یک آسیبپذیری به شبکه رمز ارز «آیاوتیای» نفوذ کرده و به کل کیف پولهای دیجیتال موجود در آن دستبرد زدند. بهگزارش مهر، بنیاد IOTA که یک سازمان غیرانتفاعی ادارهکننده شبکه رمز ارزی به همین نام است، از تعطیلی کل شبکه یادشده در هفته جاری خبر داده است.
نقص امنیتی در اپلیکیشن کیف پول دیجیتال IOTA به هکرها امکان داد به درون آن نفوذ کنند و رمز ارزهای کاربران را سرقت کنند. حمله یادشده در تاریخ ۱۲ فوریه سال ۲۰۲۰ رخ داده، ولی هنوز سرنخی از فرد یا افراد عامل آن به دست نیامده است.
IOTA ضمن تأیید این موضوع در حساب رسمی کاربری خود در توئیتر از آغاز تحقیقات رسمی در این زمینه خبر داده و از کاربران خواسته فعلاً به هیچ وجه از اپلیکیشن یادشده موسوم به «ترینیتی والت» استفاده نکنند. این بنیاد مدعی است تنها ۲۵دقیقه بعد از دریافت گزارشهایی در مورد سرقت رمز ارزهای کاربران، وارد عمل شده و کیف پولهای آنها را مسدود کرده است. این امر باعث شده هکرها قادر به خرابکاریهای بیشتر نباشند. ارزش کل رمز ارزهای کاربران IOTA بالغ بر ۱.۶ میلیارد دلار است و مشخص نیست هکرها چه مقدار از آنها را سرقت کردهاند.
حفظ محیط زیست با کمک 10 میلیارد دلاری مدیر آمازون
جف بزوس، مدیر شرکت آمازون که بهعنوان ثروتمندترین فرد جهان شناخته میشود، اعلام کرده که میخواهد ۱۰ میلیارد دلار از سرمایه خود را بهمنظور حفاظت از محیط زیست و مقابله با تغییرات آب و هوایی در جهان وقف و خرج کند.
به گزارش ایسنا، از آنجاکه سالهاست دانشمندان و فعالان محیط زیست در خصوص تغییرات آب و هوایی در جهان به دولتمردان در کشورهای مختلف هشدار دادهاند و این تغییرات نیز در سالهای اخیر مشکلات و دردسرهای بزرگ و جبرانناپذیری را در سراسر جهان ایجاد کرده است. جف بزوس - مدیرشرکت امریکایی آمازون - که بدون شک یکی از بزرگترین غولهای تکنولوژی در جهان به شمار میرود، از اختصاص دادن یک بودجه ۱۰ میلیارد دلاری از ثروت و سرمایه شخصی خود به منظور محافظت از محیط زیست و مقابله با تغییرات آب و هوایی خبر داده است.
وی در این خصوص ابراز امیدواری کرده که شاید بتواند با ثروت و سرمایهگذاری در این بخش، کمک کوچکی در راستای حفظ محیط زیست در ایالات متحده و بسیاری دیگر از کشورهای جهان کند.