نیویورک تایمز (امریکا):
اینکه دونالد ترامپ خواهان تعویق در انتخابات میشود، حاکی از دو مسأله است: رئیس جمهوری امریکا یا دچار درماندگی سیاسی شده یا علاقهمند به گفتمان تک محوری و به عبارتی فاشیسم است. همان شیوهای که یک قرن پیش موسولینی در ایتالیا و هیتلر در آلمان داشتند.
آیریش تایمز (ایرلند):
نماز عید قربان که برای مسلمانان از اهمیت خاصی برخوردار است، امسال در ایرلند، بهخاطر شرایط کرونایی تحت تدابیر کامل بهداشتی برگزار شد و حدود 200 نفر از مسلمانان ساکن دوبلین در استادیوم این شهر با رعایت فاصله اجتماعی ایستادند و مراسم دینی خود را به جا آوردند.
عرب نیوز (عربستان):
شورای عالی تحصیلات تکمیلی ترکیه نگارش رسالههای دانشجویی به زبان کردی را ممنوع اعلام کرد و دستور داد تمامی رسالهها به زبان ترکی نوشته شود. قانون جدیدی که کاملاً در تضاد با تلاشهای چند سال قبل دولت در باز کردن فضا برای قومیت کرد این کشور است.
انتخابات زودهنگام، آبی بر آتش اعتراضهای عراق
«الکاظمی» بهار آینده را زمان انتخابات پارلمانی اعلام کرد اما رئیس پارلمان عراق مطابق قانون، خواهان زمانی زودتر است
زهره صفاری/ «مصطفی الکاظمی» پس از حدود دو ماه و نیم تکیه بر کرسی نخست وزیری عراق، برای تحقق مهمترین مسئولیت کاریاش و خواسته اساسی معترضان ضددولتی، ششم ژوئن سال آینده را برای برگزاری انتخابات زودهنگام پارلمان تعیین کرد.
به گزارش شبکه خبری «الجزیره»، تعیین تاریخ این انتخابات اگرچه با استقبال سازمان ملل همراه شد اما همچنان تا تأیید اعضای پارلمان قطعی نیست. موضوعی که با توجه به واکنش توئیتری «محمد الحلبوسی» رئیس پارلمان عراق با اما و اگرهایی همراه است. به نوشته ایسنا به نقل از «السومریه نیوز»، «الحلبوسی» در این پیام با استناد به ماده 64 قانون اساسی عراق اعلام کرد که انتخابات باید زودتر از تاریخ اعلام شده توسط نخست وزیر برگزار شود. او همچنین بی تعهدی دولتهای پیاپی عراق بر برنامههای خود را عامل افزایش اعتراضات مردمی خواند و خواستار برگزاری جلسه فوقالعاده رئیس جمهور، پارلمان، نخست وزیر و گروههای سیاسی شد.
به باور تحلیلگران «الجزیره»، «الکاظمی» که در ماه مه سال جاری در سایه اعتراضات گسترده مردمی به فساد مقامات دولتی و با استعفای «عادل عبدالمهدی»، به پشتوانه حمایت احزاب و نمایندگان فعلی مجلس عراق به نخست وزیری رسید، روز جمعه در سخنرانی 13 دقیقهای تلویزیونی خطاب به مردم قول داد: «6 ژوئن 2021 انتخابات پارلمانی عراق برگزار میشود. ما هر کاری برای حفظ امنیت، صحت و موفقیت این انتخابات انجام خواهیم داد.»
نگاهی به تحولات چندین ماهه عراق نشان میدهد این وعده تاریخی که تا تحقق تنها گام مصوبه مجلس را پیش رو دارد، همواره از سوی تظاهرکنندگان ضددولتی فریاد زده شده است. افرادی که از اکتبر سال گذشته علیه رخنه فساد در سیستم سیاسی و قانونگذاری کشورشان به خیابانها آمده و بیش از 540 تن از آنها نیز در درگیری با نیروهای امنیتی جانشان را از دست دادند. این فشارها و اعتراضات به قدری زیاد بود که برای نخستین بار از زمان حمله امریکا به عراق، نخست وزیر وقت-عادل عبدالمهدی- را مجبور به استعفا کرد. گرچه به باور کارشناسان و منابع آگاه سیاسی، عبدالمهدی نیز با ارائه پیشنویس تغییرات در انتخابات در تلاش برای رفع بحران پیش آمده بود اما فرصت لازم برای نهایی کردن پیشنهادش را نیافت و کنارهگیری کرد.
مشکلات حل نشده
با وعدههایی که «الکاظمی» در اوج بحران بهداشتی و اقتصادی عراق در سخنرانی اخیرش درباره صحت انتخابات داده است، اگر این زمان به تأیید مجلس برسد، مشخص نیست چه نقشی برای کمیته انتخابات عراق که همواره متهم به جانبداری احزاب است، در نظر گرفته شود. براساس آمارهای انتخاباتی این کشور، میزان مشارکت مردم در آخرین دوره انتخابات بسیار پایین و 44.5 درصد گزارش شده است. این رقم در مناطق شیعه نشین عراق به دلیل بی اعتمادی به سیستم انتخابات بسیار پایینتر بود. در همین راستا فعالان سیاسی بویژه پس از رسوایی تقلب در انتخابات سال 2018، خواستار تغییراتی در فرآیند انتخاب و نظارت بر روند انتخابات آتی هستند.
تبعات یک تصمیم
اعلام زمان انتخابات زودهنگام پارلمان از سوی «الکاظمی» میتواند آتش اعتراضات را تا حدود زیادی کاهش دهد اما به نوشته «واشنگتن پست» علاوه بر به راه انداختن یک رقابت تازه سیاسی در عراق، نمایندگان پارلمان را با تصمیم گیری برای انحلال دوره خود با بحران روبهرو میکند.
از سوی دیگر با توجه به اینکه «الکاظمی» با حمایت احزاب سیاسی این مجلس و با شرط برگزاری انتخابات زودهنگام از سوی نمایندگان شیعه، نخست وزیر شده است، انحلال زودهنگام آن میتواند انتخاب دوباره «الکاظمی» برای دور دوم نخست وزیری را در ابهام قرار دهد.
اما با همه این مشکلات سخنرانی اخیر او خطاب به جوانان و نخبگان با اطمینان خاطر همراه بود: «آزادی خواهی شما میتواند عراق امیدوار را جایگزین عراق بحرانی و پردسیسه کند. پس اگر به دنبال خواستههایتان هستید برای سیاسی شدن تعجیل کنید.»
«الکاظمی» در حدود دو ماهی که وارد کاخ نخست وزیری عراق شده، علاوه بر تحولات داخلی و تهدید بالقوه داعش، با بحرانهای خارجی نیز دست به گریبان بوده است و شمار ملاقاتهای سیاسی او تا حدی است که کاربران شبکههای اجتماعی عراق، بخش عکاسی دفتر نخست وزیر را به طنز، کسالت بارترین شغل معرفی کردهاند. این در حالی است که تداوم اعتراضات و کشته شدن معترضان همچنان میتواند لکه سیاهی در کارنامه او باشد. شاید همین امر نیز سبب شده است سخنگوی دفتر او از آغاز تحقیقات برای شناسایی عاملان کشته شدن معترضان و تعلیق و محاکمه سه مأمور امنیتی در این راستا خبر دهد.
یک بام و دو هوای انتخابات زودهنگام
سازمان ملل از تصمیم «الکاظمی» برای تعیین تاریخ انتخابات زودهنگام استقبال کرد و آن را زمینه ساز ثبات و آرامش عراق خواند. به نوشته «سی جی تی ان نیوز»، «جنین هنیس پلاسخارت»، نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور عراق گفت: «بدون شک برگزاری یک انتخابات کارآمد، آزاد، عادلانه و غیرانحصاری میتواند به سیستم سیاسی عراق انرژی تازه تزریق و اعتماد عمومی از دست رفته را بازسازی کند. در این شرایط با شنیده شدن صدای مردم روح تازهای به کشور دمیده خواهد شد. این وظیفه مهم بر دوش پارلمان، احزاب سیاسی و دیگر سرمایهداران این کشور است تا بتوانند فضا را بهتر آماده کنند.»
با این حال گرچه تصمیم برای این انتخابات از سوی عالیترین سازمان جهانی تأیید شده است اما کارشناسان درباره این راهکار برای حل بحران ناآرامیهای عراق ابراز تردید میکنند. به نوشته «واشنگتن پست»، «سجاد جیاد»، یکی از اعضای شورای اروپا در حوزه روابط خارجی معتقد است: «انتخابات به تنهایی نمیتواند نگرانیهای ایجاد شده درباره سیستم سیاسی عراق را برطرف کند بلکه باید ریشهایتر به موضوع نگاه کرد و این تغییر و بازسازی را باید از احزاب شروع کنیم. به عقیده من، این تحول اهمیت بیشتری نسبت به برگزاری زودهنگام انتخابات دارد.»
زنان سیاهپوست در صدر فهرست معاون احتمالی بایدن
ندا آکیش - در آخرین مناظره انتخاباتی کاندیداهای دموکرات که در ماه مارس برگزار شد، جو بایدن، کاندیدای پیشتاز اعلام کرد در صورتی که به مرحله نهایی انتخابات ریاست جمهوری سوم نوامبر 2020 برسد، یک زن را به عنوان معاون خود معرفی خواهد کرد. اکنون که زمان تحقق این وعده فرا رسیده و در سراسر ایالات متحده امریکا هم جنبش ضدنژادپرستی به راه افتاده، رسانهها اقدام به انتشار نام زنانی کردهاند که میتوانند در فهرست کاندیداهای احتمالی معاونت بایدن جای داشته باشند.
به گزارش سایت شبکه خبری بیبیسی، در حالی که بایدن در هفته جاری و تا قبل از برگزاری نشست ملی کمیته حزب دموکرات معاون خود را معرفی میکند، این روزها اسامی کاملا هریس، الیزابت وارن، سوزان رایس، کارن باس و میشل اوباما برای احراز این پست بسیار شنیده میشود. هرچند که گفته میشود تامی دوکورث، وال دمینگز، گریچن وایتمر، تامی بالدوین، کریستین ساینما، میشل لوشان گریشام، استیسی آبرامز و کیشا لانس باتم هم میتوانند در این فهرست جای داشته باشند.
با این حال در صدر اسامی یاد شده نام سوزان رایس دیده میشود که دیرهنگام وارد فهرست کاندیداهای احتمالی معاونت بایدن شد اما بهسرعت در این فهرست رشد کرد و الان یکی از شانسهای اصلی این فهرست است. اگرچه این زن سیاستمدار سیاهپوست تاکنون در هیچ لیست انتخاباتی حضور نداشته و از این نظر شاید چهره کمتر شناخته شدهای برای اکثر امریکاییها باشد اما بایدن او را خیلی خوب میشناسد زیرا در دولت اوباما، سوزان رایس مشاور امنیت ملی بود و ارتباطات کاری گستردهای با بایدن که معاون اوباما بود، داشت. این زن همچنین در سازمان ملل به عنوان نماینده امریکا کار کرده است و در صورتی که معاون بایدن شود، نقش پر رنگ و کلیدیای در تیم سیاست خارجی بایدن ایفا خواهد کرد بویژه اینکه بایدن وعده داده است سیاست خارجی را در کانون توجه خود قرار دهد. البته از آنجا که جمهوریخواهان سوزان رایس را متهم میکنند که پس از حمله سال 2012 به کنسولگری امریکا در بنغازی و کشته شدن سفیر امریکا در این حمله به مردم اطلاعات درستی نداده و آنها را فریب داده، ممکن است بایدن و تیمش درباره انتخاب سوزان به عنوان معاون کمی تردید کنند.
بنابراین میشل اوباما، بانوی اول سابق امریکا میتواند گزینه بهتری برای بایدن باشد. بایدن که در رقابتهای انتخاباتی همواره مورد حمایت اوباما بوده و در یک کمپین انتخاباتی مجازی مشترک با اوباما هم با جمعآوری کمک مالی قابل توجه دریافت که میتواند روی برگ برنده «اوباما - بایدن» حساب کند، این بار هم میتواند با انتخاب میشل اوباما به عنوان معاون خود شانس خود را امتحان کند. میشل یک چهره شناخته شده جهانی است که اکثریت مردم امریکا دوستش دارند. بله شاید او با قرار گرفتن در کنار بایدن بر محبوبیت بایدن سایه بیندازد اما برای نشان دادن دوستی بایدن - اوباما و بهره جستن از این دوستی چه راهی بهتر از آنکه بانوی اول سابق به عنوان معاون بایدن معرفی شود. اما مسأله اصلی اینجاست که میشل تاکنون هیچ علاقهای به ورود به سیاست از خود نشان نداده است.
کارن باس، کسی که در 5 دوره انتخابات نمایندگی کنگره از ایالت کالیفرنیا پیروز شده هم یکی از چهرههایی است که دیرهنگام به لیست کاندیداهای احتمالی معاونت بایدن اضافه شد اما به سرعت در این لیست بالا رفت. او اگرچه تا همین ماههای اخیر برای مردم امریکا چندان شناخته شده نبود اما در پی پرتنش شدن جنبش ضدنژادپرستی جان سیاهان ارزش دارد، شهرت پیدا کرد. او کسی است که طرح اصلاحات در ساختار پلیس امریکا را ارائه داد. از او به عنوان سازمان دهنده اجتماعات هم یاد میشود.
رقبای دیروز؛ شرکای امروز
از کاملا هریس هم به عنوان یکی از گزینههای احتمالی معاونت بایدن یاد میشود. او به خاطر سابقه فعالیت سیاسی بالایی که هم در سنا و هم به عنوان دادستان کل کالیفرنیا و دادستان محلی سانفرانسیسکو دارد میتواند شریک انتخاباتی خوبی برای بایدن باشد. او به خاطر شرکت در دور مقدماتی رقابتهای انتخاباتی 2020 و حتی پیشتاز شدن در برخی ایالتها در رسانههای امریکایی هم چهره شناخته شدهای است. خانم هریس همچنین به خاطر حمایت صریحی که از ایجاد اصلاحات در ساختار پلیس کرد، محبوب قلب بسیاری از دموکراتها است.
الیزابت وارن هم مانند کاملا هریس در دور مقدماتی رقابتهای انتخاباتی 2020 چهرهای بود که خوش درخشید و در اواسط 2019 در بسیاری از نظرسنجیها کاندیدای پیشتاز بود اما رفته رفته حمایت از او کمرنگ شد و حامیانش به سمت برنی سندرز متمایل شدند. هنگامی که در اوایل ماه مارس وارن اعلام کرد از رقابتها کنار میرود، بسیاری از ناظران انتظار داشتند از سندرز حمایت کند اما او اعلام کرد، از بایدن حمایت میکند.
اهمیت کرسی معاونت رئیس جمهوری
در صورتی که بایدن یک زن را به عنوان معاون خود معرفی کند و در انتخابات سوم نوامبر پیروز شود، این نخستین بار در تاریخ امریکا خواهد بود که یک زن به این پست رسیده است. به گزارش اندیشکده بروکینگز، اهمیت پست معاونت رئیس جمهوری در امریکا از آن جهت است که معاون، دومین فرد قدرتمند در دستگاه اجرایی ایالات متحده است و در صورتی که رئیس جمهوری به هر دلیلی نتواند به کارش تا پایان دوره ریاست جمهوری ادامه دهد، طبق قانون، کسی است که جانشین رئیس جمهوری میشود. از همین رو، معاون رئیس جمهوری به طور غیرمستقیم و همزمان با انتخاب رئیس جمهوری با رأی مردم و آرای الکترال انتخاب میشود.
درگیری مرزی بین پاکستان و افغانستان
وزارت دفاع افغانستان اعلام کرد، در پی حملات راکتی پاکستان به خاک این کشور که ۵۹ غیرنظامی کشته و زخمی شدند، نیروهای هوایی و زمینی به حالت آمادهباش در آمدهاند.
بهگزارش ایرنا بهنقل از خبرگزاری جمهوری افغانستان، در این اطلاعیه آمده است، در پی ادامه حملات راکتی نظامیان پاکستانی به خاک افغانستان بویژه حملات راکتی نظامیان پاکستانی به مناطق مسکونی در «سپین بولدک» ولایت قندهار منجر به کشته شدن ۹ غیرنظامی شامل یک کودک و زخمی شدن ۵۰ نفر دیگر شد. برمبنای این بیانیه ژنرال «محمد یاسین ضیآ» فرمانده نیروهای مسلح افغانستان به تمام نیروهای نظامی این کشور دستور داده تا برای پاسخگویی به اقدام نظامیان پاکستانی آمادگی کامل داشته باشند.
پایگاه نظامی امریکا در لهستان دائمی میشود
وزارت دفاع لهستان خبر داد، امریکا طی توافقنامه نظامی جدیدی با ورشو حضور یک هزار تن از نظامیان خود در این کشور را دائمی میکند و شمار نظامیان خود در لهستان را به 5 هزار می رساند.
به گزارش خبرگزاری «رویترز»، لهستان که از سال 2014 و آغاز درگیریها در شرق اوکراین، روابط خود با ناتو را بیشتر کرده است، در یک سال اخیر گسترش روابط دفاعی با امریکای تحت رهبری دونالد ترامپ را اولویت سیاست دفاعیاش قرار داده است. درست یک سال قبل «دونالد ترامپ» طی دیداری که با«آندژی دودا»، رئیس جمهوری لهستان در کاخ سفید داشت، حضور یک هزار نظامی امریکا در این کشور را تثبیت کرد. در طول یک سال گذشته دو طرف بارها درباره محل استقرار این نیروها مذاکره کردند.
خاطرات 453 روز حضور در کاخ سفید
اتاقی که در آنجا اتفاق افتاد
جان بولتون / مشاورامنیت ملی سابق ترامپ / مترجمان: مسعود میرزایی و بهجت عباسی
پنج گزینه نصفه و نیمه علیه اسد
ساعت یک و نیم بعدازظهر ترامپ و پنس را در اتاق ناهارخوری کوچکی که به فاصله اندکی از اتاق بیضی کاخ سفید واقع شده است، ملاقات کردم. ترامپ معمولاً اوقات زیادی را در این ناهارخوری سپری میکرد. یک تلویزیون بزرگ در دیوار مقابل میز او نصب بود که اکثراً هم روی کانال شبکه فاکس نیوز تنظیم بود. گزارشهای رسمی، مکاتبات دولتی و روزنامهها و مجلات معمولاً در این اتاق روی میز ترامپ قرار میگرفت و نه در اتاق بیضی و روی میز رزولوت. ترامپ به دنبال این بود که اکثر نیروهای نظامی امریکا را از خاک سوریه بیرون بکشد و در عوض کشورهای عربی را تشویق کند نیروهای بیشتری را به سوریه اعزام کنند و حتی هزینه نیروهای باقیمانده امریکا را نیز پرداخت نمایند. او جایگزینی نیروهای کشورهای عربی به جای سربازان امریکایی را یک تغییر راهبردی تلقی نمی کرد بلکه بیشتر به عنوان راهکاری برای پاسخ به انتقادات سیاسی داخلی میدانست، چرا که او مدتها بود به طور علنی بر قصد امریکا برای خروج از سوریه تأکید میکرد ولی هنوز این اتفاق نیفتاده بود. من گفتم که موضوع خروج نیروهایمان از سوریه را بررسی خواهم کرد. با توجه به اینکه قرار بود عصر همان روز جلسه شورای امنیت ملی با حضور همه اعضا و به ریاست شخص رئیس جمهوری برگزار شود، به ترامپ گفتم که راه ما اساساً به دلیل کار متیس و گزینههایی که برای عملیات سوریه انتخاب کرده مسدود شده است. ترامپ ظاهراً ناراحت شد ولی هیچ دستور و راهکار مشخصی ارائه نکرد.
جلسه شورای امنیت ملی سرانجام ساعت سه عصر همان روز در «اتاق وضعیت» برگزار شد و پس از 75 دقیقه بدون نتیجه پایان یافت. پاسخ پیشنهادی پنتاگون به حمله شیمیایی سوریه بسیار ضعیف تر از آن چیزی بود که باید میبود، عمدتاً به این دلیل که متیس هم بصورت غیرصادقانه عمل میکرد و هم گزینهها را بصورت انبوه و غیرشفاف به رئیس جمهوری ارائه میکرد و فرصت انتخاب واقعی را از مخاطب میگرفت. به جای اینکه بر اساس قرار قبلی گزینهها به طور روشن شامل گزینههای سبک، متوسط و سنگین باشد، متیس و دانفورد (که به نظر میرسید او هم خیلی راضی نیست و در عین حال نمی خواهد کاری بر خلاف میل وزیر دفاع انجام دهد) در عوض پنج گزینه نصفه و نیمه روی میز گذاشتند. خود من این گزینهها را فقط چند ساعت قبل از شروع جلسه شورای امنیت ملی دیدم و متوجه شدم که تحلیل سنجیده و دقیق درباره آنها برای کارشناسان شورا غیرممکن است. از همه بدتر اینکه این پنج گزینه بدرستی ارزیابی و اولویتبندی نشده بودند. دو گزینه به عنوان گزینههای با «ریسک پایین» و سه گزینه دیگر به عنوان گزینههای با «ریسک بالا» توصیف شده بودند. فقط یکی از گزینههای با ریسک پایین به عنوان گزینه آماده برای انجام عملیات و گزینه دیگری از همین گروه به عنوان تقریباً آماده عملیات معرفی شده بود. حتی در میان گزینههای جایگزین، اهداف بالقوه به شیوه ای غیرقابل فهم ترکیب شده بودند؛ انتخاب عناصر مختلف از میان پنج گزینه ارائه شده حتی باعث پیچیدگی و سردرگمی بیشتری میشد. طبیعتاً انتظار نداشتیم که همه عناصر نظامی گزینهها برای همه ما به عنوان افراد غیرنظامی کاملاً قابل فهم باشد ولی جمع کردن مجموعهای از سیب، پرتقال، موز، انگور و هلو در یک جا همان گونه که طراحان و هماهنگ کنندگان عملیاتهای نظامی بویژه عملیاتهای هستهای عادت دارند بگویند، «گنگ و غیرقابل سنجش» خواهد بود.
با اینکه ترامپ ضرورت انجام هرچه سریعتر عملیات نظامی برای نشان دادن اراده و جدیت امریکا را پذیرفته بود ولی پیشنهادات وزارت دفاع تقریباً هیچ گزینهای را برای تحقق این مهم در خود نداشت، بویژه اینکه فرانسه و بریتانیا هم به دلیل ملاحظات سیاسی داخلی خود اصرار میکردند که عملیات نظامی علیه رژیم اسد باید هرچه زودتر انجام شود. حتی اگر ترامپ یکی از گزینههای پیشنهادی پنتاگون را هم برای آغاز عملیات انتخاب میکرد ما هنوز به چند روز زمان برای اجرایی کردن آن نیاز داشتیم و این درحالی بود که تا همین جا هم تقریباً یک هفته از حملات شیمیایی سوریه در دوما گذشته بود. ما حتی اگر جدول زمانی حملات انتقام جویانه امریکا در سال 2017 را نیز تعقیب میکردیم، باید همین امروز جواب حملات شیمیایی سوریه را میدادیم.