در صفحه سیاسی وآخر بخوانید

در صفحات 10،8 و 12  بخوانید

منشور هفت گانه آزادی قدس
۱- محدود کردن مبارزه برای فلسطین به مسأله‌ فلسطینی و عربی، خطایی فاحش است
۲- هدف مبارزه، آزادی همه‌ سرزمین فلسطین و بازگشت همه‌ فلسطینیان است
۳- از اعتماد به دولت‌های غربی و مجامع جهانیِ وابسته به آنها باید پرهیز کرد
۴- راه‌اندازی جنگ‌های داخلی ترفندهایی برای سرگرم کردن جبهه مقاومت است
۵- سیاست‌ عمده امریکا، عادی‌سازی حضور رژیم صهیونیستی در منطقه است
 ۶- همه باید ملت فلسطین را برای تداوم مبارزه یاری دهند و دست او را پُر کنند
۷- فلسطین باید با همه‌پرسی از همه‌ ادیان و اقوام فلسطینی اداره شود

روز گذشته آخرین جمعه ماه مبارک رمضان و روز قدس بود. امسال اما به دلیل شیوع ویروس کرونا و رعایت پروتکل‌های بهداشتی راهپیمایی روز قدس برگزار نشد و رهبر معظم انقلاب سخنان مهمی را ایراد فرمودند. ایشان با اشاره به تاریخ روی کارآوردن رژیم صهیونیستی و حمایت‌های کشورهای غربی از آن و البته برخی سیاست‌های منفعلانه کشورهای عربی برمقاومت تا برگزاری «همه‌پرسی» به عنوان راه حل موضوع فلسطین تأکید کردند. به گزارش دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، متن این سخنرانی که به صورت زنده هم پخش شد، به این شرح است؛
 
بسم الله الرّحمن الرّحیم
والحمدلله ربّ العالمین و صلّی الله علی محمّد وآله الطّاهرین و صحبه المنتجبین و من تبعهم باحسان الی یوم الدّین.
به همه‌ برادران و خواهران مسلمان در سراسر جهان درود می‌فرستم و قبولی طاعات آنان در ماه مبارک رمضان را از خداوند مسألت می‌کنم و پیشاپیش فرا رسیدن عید سعید فطر را به آنان تبریک می‌گویم و پروردگار کریم را بر نعمت حضور در این ماه ضیافت الهی، سپاس می‌گویم.
امروز روز قدس است؛ روزی که با ابتکار هوشمندانه‌ امام خمینی (رضوان الله علیه) همچون حلقه‌ وصلی برای همصدایی مسلمانان درباره‌ قدس شریف و فلسطین مظلوم تعیین شد و دراین چند دهه، دراین ‌باره نقش‌آفرینی کرد و از این پس نیز خواهد کرد ان‌شاءالله. ملت‌ها از روز قدس استقبال کردند و آن را همچون نخستین کار واجب، یعنی برافراشته نگهداشتن پرچم آزادی فلسطین گرامی داشتند. سیاست عمده استکبار و صهیونیسم، کمرنگ کردن مسأله فلسطین در ذهنیت جوامع مسلمان و به سمت فراموشی راندن آن است و فوری‌ترین وظیفه، مبارزه با این خیانتی است که به دست مزدوران سیاسی و فرهنگی دشمن در خود کشورهای اسلامی صورت می‌گیرد و حقیقت آن است که مسأله‌ای به عظمت مسأله فلسطین چیزی نیست که غیرت و اعتماد به نفس و هوشمندی روزافزون ملت‌های مسلمان، اجازه فراموش شدن آن را بدهد؛ هرچند امریکا و دیگر سلطه‌گران و پادوهای منطقه‌ای آنان همه پول و توان خود را برای آن به کار گیرند.
اولین سخن، یادآوری بزرگی فاجعه غصب کشور فلسطین و تشکیل غده سرطانی صهیونیستی درآن است. در میان جنایات بشری دوران‌های نزدیک به زمان حاضر، هیچ جنایتی دراین حجم و با این شدت وجود ندارد. غصب یک کشور و بیرون کردن مردم برای همیشه از خانه و کاشانه و سرزمین اجدادی خود، آن هم با فجیع‌ترین انواع قتل و جنایت و هلاکِ حَرث و نسل و ده‌ها سال تداوم این ستم تاریخی، حقیقتاً یک رکورد جدید از سَبُعیت و شیطان‌صفتی بشر است.
عامل و مجرم اصلی این فاجعه، دولت‌های غربی و سیاست‌های شیطانی آنها بود. آن روزی که دولت‌های فاتح جنگ اول جهانی، منطقه غرب آسیا، یعنی قلمرو آسیایی حکومت عثمانی را به عنوان مهم‌ترین غنیمت جنگی، میان خود در کنفرانس پاریس تقسیم می‌کردند، نیاز به یک پایگاه امن در قلب این منطقه را برای تضمین سلطه دائمی خود بیش از پیش احساس کردند. انگلیس از سال‌ها پیش از آن، با طرح بالفور زمینه را آماده کرده و با همفکری زرسالاران یهودی بدعتی به نام صهیونیسم را مهیای نقش‌آفرینی کرده بود و اکنون زمینه‌های عملی آن فراهم می‌شد. از همان سال‌ها مقدمات را بتدریج در کنار هم چیدند و سرانجام پس از دومین جنگ جهانی با استفاده از غفلت و گرفتاری‌ دولت‌های منطقه، ضربه خود را وارد آوردند و رژیم جعلی و دولت بدون ملت صهیونیست را اعلام کردند. آماج این ضربه در درجه اول ملت فلسطین و در درجه بعد همه ملت‌های این منطقه بودند.
نگاه به حوادث بعدی منطقه‌ نشان می‌دهد که هدف اصلی و نزدیک غربی‌ها و کمپانی‌داران یهودی از ایجاد دولت صهیونیست، بنای یک پایگاه حضور و نفوذ دائمی برای خود در غرب آسیا و امکان دسترسی نزدیک برای دخالت و تحمیل و تسلط بر کشورها و دولت‌های این منطقه بود. از این رو رژیم جعلی و غاصب را به انواع امکانات قدرت‌آفرین -چه نظامی و چه غیرنظامی- حتی تسلیحات اتمی مجهز کردند و رشد این غده سرطانی را در پهنه نیل تا فرات در برنامه‌های خود گنجاندند.
متأسفانه اغلب دولت‌های عرب پس از مقاومت‌های نخستین که برخی از آنها تحسین‌برانگیز بود، بتدریج تسلیم شدند و بخصوص پس از ورود ایالات متحده امریکا به عنوان متولی مسأله، هم وظیفه انسانی و اسلامی و سیاسی و هم غیرت و نخوت عربی خود را به فراموشی سپرده و با امیدهای واهی به هدف‌های دشمن کمک کردند. «کمپ دیوید» مثال روشنی از این حقیقت تلخ است.
گروه‌های مبارز نیز پس از برخی مجاهدت‌های فداکارانه در سال‌های نخست، بتدریج به راه بی‌فرجام مذاکره با اشغالگر و حامیانش کشانده شدند و خط سیری را که می‌توانست به تحقق آرمان فلسطین منتهی شود، رها کردند. مذاکره با امریکا و دیگر دولت‌های غربی و نیز با مجامع بی‌خاصیت بین‌المللی، تجربه تلخ و ناموفق فلسطین است. نشان دادن شاخه زیتون در مجمع عمومی سازمان ملل، نتیجه‌ای جز قرارداد خسارت‌بار «اُسلو» نداشت و سرانجام هم به سرنوشت عبرت‌انگیز یاسر عرفات منتهی شد.
طلوع انقلاب اسلامی در ایران، فصل جدیدی در مبارزه برای فلسطین گشود. از اولین قدم‌ها یعنی بیرون راندن عناصر صهیونیست که ایران دوران طاغوت را یکی از پایگاه‌های امن خود می‌شمردند و سپردن محل سفارت غیررسمی رژیم صهیونیست به نمایندگی فلسطین و قطع جریان نفت تا کارهای بزرگ و فعالیت‌های گسترده سیاسی، همه موجب پدید آمدن «جبهه مقاومت» در کل منطقه شد و امید به حل مسأله در دل‌ها شکفت. با ظهور جبهه مقاومت، کار بر رژیم صهیونیستی سخت و سخت‌تر شد ــ و البته در آینده بسی سخت‌تر هم خواهد شد ان‌شاءالله ــ ولی تلاش حامیان آن رژیم و در رأس آنان امریکا در دفاع از آن هم بشدت افزایش یافت. پیدایش نیروی مؤمن و جوان و فداکار حزب‌الله در لبنان و تشکیل گروه‌های پُرانگیزه حماس و جهاد اسلامی در درون مرزهای فلسطین نه تنها سردمداران صهیونیست بلکه امریکا و دیگر ستیزه‌گران غربی را هم مضطرب و سراسیمه کرد و یارگیری از درون منطقه و از درون جامعه عربی را در صدر برنامه‌های آنان پس از پشتیبانی‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری از رژیم غاصب قرار داد. نتیجه کار پُرحجم آنان، امروز در رفتار و گفتار بعضی سردمداران دولت‌های عربی و برخی فعالان خائن سیاسی و فرهنگی عرب، آشکار و جلوی چشم همه است.
امروز از هر دو سو فعالیت‌های متنوعی در صحنه مبارزه ظهور می‌کند، با این تفاوت که جبهه مقاومت رو به اقتدار و امید فزاینده و جذب روزافزون عناصر قدرت پیش می‌رود و به عکس جبهه ظلم و کفر و استکبار روز به روز تهی‌تر و مأیوس‌تر و کم‌توان‌تر می‌شود. نشانه روشن این مدعا آن است که ارتش صهیونیست که یک روز ارتشی شکست‌ناپذیر و برق‌آسا شمرده می‌شد و ارتش‌های بزرگ دو کشور مهاجم را در ظرف چند روز متوقف می‌کرد، امروز در برابر نیروهای مبارز مردمی در لبنان و غزه مجبور به عقب‌نشینی و اعتراف به شکست می‌شود. با این حال عرصه مبارزه بشدت خطیر و تغییرپذیر و نیازمند مراقبت دائمی است و موضوع این مبارزه بسی مهم و سرنوشت‌ساز و حیاتی است. هرگونه غفلت و سهل‌اندیشی و خطا در محاسبات اساسی، زیان‌های سنگین وارد خواهد کرد.
 توصیه‌های مهم رهبری
براین اساس به همه کسانی که دل در گرو مسأله فلسطین دارند، چند توصیه می‌کنم:
1- مبارزه برای آزادی فلسطین، جهاد فی سبیل الله و فریضه و مطلوب اسلامی است. پیروزی در چنین مبارزه‌ای تضمین شده است، زیرا فرد مبارز حتی در صورت کشته شدن هم به احدی الحُسنیین دست یافته است. بجز این، مسأله فلسطین یک مسأله انسانی است، بیرون کردن میلیون‌ها انسان از خانه و مزرعه و محل زندگی و کسب خود، آن هم با قتل و جنایت، هر وجدان انسانی را آزرده و متأثر می‌کند و در صورت داشتن همت و شجاعت به مقابله وادار می‌سازد. پس محدود کردن آن به یک مسأله صرفاً فلسطینی و حداکثر عربی، خطایی فاحش است. آنها که سازش چند عنصر فلسطینی یا حکام چند کشور عربی را مجوز عبور از این مسأله اسلامی و انسانی می‌شمرند، بشدت دچار خطا در فهم مسأله و احیاناً دچار خیانت در تحریف آنند.
۲ـ هدف این مبارزه، آزادی همه سرزمین فلسطین -از بحر تا نهر- و بازگشت همه فلسطینیان به کشور خویش است. فروکاستن آن به تشکیل دولتی در گوشه‌ای از این سرزمین، آن هم به شیوه تحقیرآمیزی که در ادبیات صهیونیست‌های بی‌ادب از آن یاد می‌شود، نه نشانه حق‌جویی است و نه نشانه واقع‌بینی است. واقع آن است که امروز میلیون‌ها فلسطینی به مرتبه‌ای از اندیشه و تجربه و اعتماد به نفس رسیده‌اند که بتوانند این جهاد بزرگ را وجهه همت سازند و البته به نصرت الهی و پیروزی نهایی مطمئن باشند، که فرمود: وَ لَیَنصُرَنَّ‌ اللهُ مَن یَنصُرُه، اِنَّ اللهَ لَقَوِیٌّ عَزیزٌ؛(1) بی‌شک بسیاری از مسلمانان در سراسر جهان آنها را یاری و با آنان همدردی خواهند کرد ان‌شاءالله.
3- هر چند بهره‌ گرفتن از هر امکان حلال و مشروع در این مبارزه مُجاز است و از جمله حمایت‌های جهانی، ولی مؤکداً باید از اعتماد به دولت‌های غربی و نیز مجامع جهانیِ ظاهراً یا باطناً وابسته به آنها پرهیز کرد. آنها با هر موجودیت اثرگذار اسلامی دشمنند؛ آنها به حقوق انسان‌ها و ملت‌ها بی‌اعتنایند؛ آنها خود عامل بیشترین خسارت‌ها و جنایت‌ها به امت اسلامی‌اند؛ هم اکنون کدام نهاد جهانی یا کدام قدرت جنایتکار پاسخگوی ترورها، قتل‌عام‌ها، جنگ‌افروزی‌ها، بمباران‌ها و قحطی‌های مصنوعی در چندین کشور اسلامی و عربی است؟
امروز دنیا یک به یک تعداد قربانیان کرونا را در سراسر جهان می‌شمارد، اما هیچ کس نپرسیده و نمی‌پرسد قاتل و مسئول صدها هزار شهید و اسیر و مفقود در کشورهایی که امریکا و اروپا در آن آتش جنگ را روشن کرده‌اند، کیست؟ مسئول این همه خون به ناحق ریخته در افغانستان، یمن، لیبی، عراق، سوریه و دیگر کشورها کیست؟ مسئول این همه جنایت و غصب و تخریب و ظلم در فلسطین کیست؟ چرا هیچ کس این میلیون‌ها کودک و زن و مردِ مظلوم در جهان اسلام را شمارش نکرد؟ چرا کسی قتل‌عام شدن مسلمانان را تسلیت نمی‌گوید؟ چرا میلیون‌ها فلسطینی باید 70 سال از خانه و کاشانه خود دور بوده و در تبعید به سر برند؟ و چرا قدس شریف، قبله اول مسلمانان باید مورد اهانت قرار گیرد؟ سازمان به اصطلاح ملل به وظیفه خود عمل نمی‌کند و نهادهای به اصطلاح حقوق بشری مُرده‌اند. شعار«دفاع از حقوق کودک و زن» شامل کودکان و زنان مظلوم یمن و فلسطین نمی‌شود. این ‌چنین است وضع قدرت‌های ظالم غربی و مجامع وابسته جهانی؛ وضع برخی دولت‌های دنباله‌رو آنان در منطقه هم در بی‌آبرویی و رسوایی بدتر از آن است که به بیان آید. پس جامعه مُسلمِ غیور و دیندار باید به خود و نیروی درونی‌اش تکیه کند؛ دست قدرتمند خود را از آستین بیرون آورد و با توکل و اعتماد به خداوند از موانع عبور کند.
۴ـ نکته مهمی که نباید از نظر نخبگان سیاسی و نظامی جهان اسلام دور بماند، سیاست امریکا و صهیونیست‌ها در انتقال درگیری‌ها به پشت جبهه مقاومت است. راه‌اندازی جنگ‌های داخلی در سوریه و محاصره نظامی و کشتار شبانه‌روزی در یمن و ترور و تخریب و تولید داعش در عراق و قضایای مشابه در برخی دیگر از کشورهای منطقه، همگی ترفندهایی برای سرگرم کردن جبهه مقاومت و فرصت دادن به رژیم صهیونیست است. برخی سیاستمداران کشورهای مسلمان نادانسته و برخی دانسته در خدمت این ترفندهای دشمن قرار گرفته‌اند. راه جلوگیری از اجرای این سیاست خباثت‌آمیز، عمدتاً خواست و مطالبه جدی جوانان غیرتمند در سراسر جهان اسلام است. جوانان در همه کشورهای اسلامی بویژه کشورهای عربی، نباید توصیه امام خمینی عظیم را از نظر دور بدارند که فرمود: هر چه فریاد دارید، بر سر امریکا -و نیز البته دشمنِ صهیونیست- بکشید.
5- سیاست عادی‌سازی حضور رژیم صهیونیستی در منطقه یکی از عمده‌ترین سیاست‌های ایالات متحده امریکا است. برخی دولت‌های عربی منطقه که نقش پادوی امریکا را ایفا می‌کنند، در این ‌باره به تهیه مقدمات لازم آن، از قبیل ارتباطات اقتصادی و امثال آن پرداخته‌اند؛ این تلاش‌ها یکسره عقیم و بی‌نتیجه است. رژیم صهیونیستی زائده‌ای مهلک و زیان‌بخش برای این منطقه است و به یقین ریشه‌کن و ازاله خواهد شد و بی‌آبرویی و سیه‌رویی برای کسانی خواهد ماند که امکانات خود را در خدمت این سیاست استکباری نهاده‌اند. برخی برای توجیه این رفتار زشت، استدلال می‌کنند که رژیم صهیونیستی واقعیتی در منطقه است، بی‌آنکه به یاد آورند که با واقعیت‌های مهلک و زیان‌بخش باید مبارزه کرد و آن را ازاله کرد. امروز کرونا یک واقعیت است و همه انسان‌های باشعور، مبارزه با آن را واجب می‌دانند. ویروس دیرپای صهیونیسم بی‌گمان از این پس دیری نمی‌پاید و به همت و ایمان و غیرت جوانان از این منطقه ریشه‌کن خواهد شد.
6- اصلی‌ترین توصیه اینجانب توصیه به تداوم مبارزه و سامان بخشیدن به سازمان‌های جهادی و همکاری آنان با یکدیگر و گسترش عرصه جهاد در همه سرزمین‌های فلسطینی است. همه باید ملت فلسطین را در این جهاد مقدس یاری کنند. همه باید دست مبارز فلسطینی را پُر و پشت او را محکم کنند. ما با افتخار، هر چه در توان داشته باشیم، دراین راه انجام خواهیم داد. یک روز تشخیص ما این شد که مبارز فلسطینی، دین و غیرت و شجاعت دارد و تنها مشکل او دستِ تهی از سلاح او است. به هدایت و مدد الهی برنامه‌ریزی کردیم و نتیجه این است که موازنه قدرت در فلسطین دگرگون شد و امروز غزه می‌تواند در برابر تهاجم نظامی دشمن صهیونیست بایستد و بر آن پیروز شود.
این تغییر معادله در بخش موسوم به سرزمین‌های اشغالی خواهد توانست قضیه فلسطین را به گام‌های نهایی نزدیک کند. تشکیلات خودگردان در این امر تکلیفی بزرگ برعهده دارد. با دشمن وحشی جز با اقتدار و از موضع قدرت نمی‌توان سخن گفت و زمینه این اقتدار بحمدالله در ملت شجاع و مقاوم فلسطین آماده است. جوانان فلسطینی امروز تشنه دفاع از کرامت خویشند. حماس و جهاد اسلامی در فلسطین و حزب‌الله در لبنان، حجت را بر همه تمام کرده‌اند. دنیا فراموش نکرده و نخواهد کرد آن روزی را که ارتش صهیونیست مرزهای لبنان را شکست و تا بیروت پیش آمد و آن روزی را که قاتل جنایتکاری به نام آریل شارون در صبرا و شتیلا حمام خون به راه انداخت و نیز فراموش نکرده و نخواهد کرد آن روزی را که همین ارتش در زیر ضربات کوبنده حزب‌الله چاره‌ای جز این نیافت که با دادن تلفات فراوان و با اعتراف به شکست، از مرزهای لبنان عقب‌نشینی کند و برای آتش‌بس به التماس بیفتد؛ دست پُر و موضع قدرت یعنی این. حال بگذار فلان دولت اروپایی که باید به خاطر فروش مواد شیمیایی به رژیم صدام تا ابد شرمسار باشد، حزب‌اللهِ مجاهد سرافراز را غیر قانونی بداند. غیر قانونی، رژیمی مثل امریکا است که داعش را تولید می‌کند و رژیمی مثل آن دولت اروپایی است که هزاران نفر در بانه ایران و حلبچه عراق بر اثر مواد شیمیایی‌اش به کام مرگ می‌روند.
7- سخن آخر آن است که فلسطین متعلق به فلسطینیان است و باید با اراده آنان اداره شود. طرح همه‌پرسی از همه ادیان و اقوام فلسطینی- که از نزدیک به دو دهه پیش از این ارائه کرده‌ایم- تنها نتیجه‌ای است که باید بر چالش‌های امروز و فردای فلسطین مترتب شود. این طرح نشان می‌دهد که ادعای یهودی ستیزی که غربیان با بوق‌های خود آن را تکرار می‌کنند، بکلی بی‌اساس است. در این طرح، فلسطینیان یهودی و مسیحی و مسلمان، در کنار هم در یک همه‌پرسی شرکت و نظام سیاسی کشور فلسطین را تعیین می‌کنند؛ آنچه قطعاً باید برود، نظام صهیونیستی است و صهیونیسم، خود بدعتی در آیین یهود و کاملاً بیگانه از آن است.
در پایان، یاد شهیدان قدس، از شیخ احمد یاسین و فتحی شقاقی و سید عباس موسوی، تا سردار بزرگ اسلام و چهره فراموش نشدنی مقاومت، شهید قاسم سلیمانی و مجاهد بزرگ عراقی، شهید ابومهدی المهندس و دیگر شهدای قدس را گرامی می‌دارم و به روح امام خمینی عظیم‌الشأن که راه عزت و جهاد را به روی ما گشود، درود می‌فرستم و نیز برای برادر مجاهد، مرحوم حسین شیخ‌الاسلام که سالیانی در این راه تلاش کرد، رحمت الهی را مسألت می‌کنم. در پایان به همه بینندگان عزیز و شنوندگان عزیز عرض می‌کنم، روز قدس امسال اولین [روز] قدسی است که در آن قاسم سلیمانی عزیز ما حضور ندارد؛ برای شادی روح او، همه یک حمد و یک قل‌هوالله بخوانید. والسّلام علیکم و رحمه‌الله و برکاته
۱) سوره حج، بخشی از آیه ۴۰


بــــرش
بازتاب بیانات رهبری در رسانه‌های بین‌المللی

سخنرانی مهم روز گذشته رهبر معظم انقلاب علاوه بر شبکه‌های داخلی از برخی شبکه‌های خارجی هم به صورت مستقیم پخش شد و رسانه‌های بین‌المللی هم آن را بلافاصله بازتاب دادند.
به گزارش ایرنا، حدود ۲۰ شبکه تلویزیونی بومی عراق بیانات مهم حضرت آیت‌الله خامنه‌ای را زنده پخش کردند. علاوه بر این، ده‌ها خبرگزاری مختلف عراقی نیز به صورت خبرهای فوری، بخش‌های مهم از بیانات رهبر انقلاب اسلامی را روی سایت‌های خود قرار دادند. خبرگزاری فرانسه هم در خبری فوری ضمن اشاره به سخنرانی رهبر معظم انقلاب در روز جهانی قدس، به نقل از معظم‌له نوشت:  مبارزه برای آزادی فلسطین، جهاد فی سبیل‌اللّه و فریضه و مطلوب اسلامی است. خبرگزاری رویترز هم گزارش داد: آیت‌الله سید علی خامنه‌ای رهبر عالی ایران روز جمعه با توصیف اسرائیل به عنوان غده سرطانی منطقه خاورمیانه که باید تا زمان آزادی فلسطینیان با آن مقابله و مبارزه شود، از شهروندان فلسطین درخواست کرد به قیام و نهضت خود علیه اسرائیل ادامه دهند. رویترز افزود: آیت‌الله خامنه‌ای و دیگر مقام‌های بلندپایه ایران، بارها در سال‌های گذشته خواستار نابودی اسرائیل شده‌اند که یکی از راه‌های آن از طریق برگزاری همه‌پرسی در منطقه‌ای بوده که فلسطینیان در آن از کثریت برخوردار هستند. آیت‌الله خامنه‌ای نیز در این سخنرانی به مناسبت روز قدس، بر درخواست نابودی اسرائیل تأکید کرد.
روزنامه صهیونیستی جروزالم پست نیز با اشاره به فرازهایی از بیانات حضرت آیت‌الله خامنه‌ای درباره اهمیت مقاومت نوشت: رهبر عالی ایران تصریح کرد که طلوع انقلاب اسلامی در ایران، فصل جدیدی در مبارزه برای فلسطین گشود. امروز جبهه‌ مقاومت رو به اقتدار و امیدِ فزاینده و جذب روزافزون عناصر قدرت پیش می‌رود و به‌عکس جبهه‌ ظلم و کفر و استکبار روز به روز تهی‌تر و مأیوس‌تر و کم‌توان‌تر می‌شود. تارنمای بخش انگلیسی خبرگزاری اسپوتنیک روسیه نیز در خبری فوری به پخش مستقیم اینترنتی سخنان رهبر معظم انقلاب اسلامی پرداخت. برخی شبکه‌های معاند فارسی‌زبان نیز سخنرانی رهبر معظم انقلاب را به طور زنده و کامل پخش کردند.

در این تردیدی نیست که منطقه خاورمیانه بیش از هر منطقه دیگر جهان درگیر تنش‌های دیرپا و زیانبار بوده است. شاید شدت جنگ‌های این منطقه به اندازه شدت جنگ کره و ویتنام در قرن بیستم نبوده است ولی آن جنگ‌ها با همه خسارت‌هایشان پس از مدتی تمام می‌شدند و مردم فرصت می‌یافتند که دوران صلح و توسعه را نیز تجربه کنند.
 ولی خاورمیانه مسأله دیگری است. جنگ‌های 1948، 1956، 1967، 1973، جنگ‌های داخلی اردن با فلسطینی‌ها، جنگ‌های داخلی لبنان، جنگ‌های صدام علیه کردها و ایران و کویت و تبعات ناشی از بهار عربی و اوضاع لیبی، سوریه، عراق و یمن به‌صورت یک خط ممتد از بحران و جنگ در 70 سال گذشته وجود داشته و امکان نفس کشیدن مردم منطقه از هوای صلح‌آمیز را از آنان سلب کرده است.  پرسش این است که چرا مشکلات خاورمیانه چنین دیرپا است و حل نمی‌شود و همچنان ادامه دارد؟ دو عامل اصلی و در عین حال تا حدی مرتبط با یکدیگر ریشه بحران‌های خاورمیانه هستند. اسرائیل و نفت.اسرائیل به‌عنوان یک واقعیت که قدرت خود را از بیرون منطقه کسب کرده است و نفت نیز یک منبع طبیعی خدادادی است. هر دو عامل، موجب می‌شوند که موازنه قوای سازنده میان نیروها در منطقه شکل نگیرد. بدون پرده‌پوشی باید گفت که عوامل دیگری نیز در این ماجرا دخالت دارند، ولی این دو عامل مهم‌ترین و اصلی‌ترین‌ها هستند.
اسرائیل محصول یک اقدام فراگیر اروپایی‌ها و بریتانیا برای رهایی از آنچه که آنها را دشمن دینی خود یعنی یهودیت می‌دانستند بود. تاریخ نشان داده است که یهود هیچگاه نزد مسلمانان مسأله محوری نبوده است، بلکه این اروپا است که یک دعوای تاریخی با یهودیت داشته است و همیشه آنان را در گِتوهای شهری محصور می‌کرد و در نهایت نیز در جریان جنگ دوم جهانی آن فجایع را ایجاد کرد و به جای آنکه خودش بار این مسئولیت و صلیب گناهان خود را به دوش بکشد، آن را بر دوش مردم منطقه‌ای دیگر، یعنی خاورمیانه انداخت. در برابر این خوش خدمتی، صهیونیسم نیز به جای آنکه خواهان مواجهه با آنان باشد، تبدیل به نهضتی ضد مسلمانان شد و با شکل‌گیری اسرائیل تمامی موازنه قوای منطقه به هم ریخت و منطقه را در ناپایداری مستمر غرق کرد. عنصر دیگر ناپایداری نیز نفت است که نحوه عمل آن تحلیل جداگانه می‌طلبد، رژیم‌های صدام حسین، قذافی و آل‌سعود محصول درآمدهای نفتی هستند که به‌صورت مستقیم یا غیر مستقیم ناپایداری را در منطقه تشدید کرده‌اند.
اکنون پرسش این است که چگونه می‌توان این دو عامل را از موازنه قوای منطقه‌ای حذف کرد تا منطقه روی آرامش ببیند؟ درباره اسرائیل خط‌ مشی پیشنهادی در ایران که در سخنان دیروز رهبر معظم انقلاب برای چندمین بار بازتاب داشت، گویا و روشن است. اولین نکته محوری طرح ایران تجزیه‌ناپذیری سرزمین فلسطین از رود اردن تا دریای مدیترانه است. این نقاشی‌های عجیب و غریب و مسخره که در طرح‌های مثلاً صلح، وجود شهرک‌ها با مرزهایی را درون فلسطین نشان می‌دهد؛ بیشتر شبیه بازی ماز (خطوط مارپیچ و گیج‌کننده) کودکان است. و همین یک نمونه بهترین دلیل برای مصنوعی بودن پدیده این حکومت است و نباید فلسطین از رود تا دریا تجزیه شود.
نکته دوم نیز تأکید بر رفراندوم برای اداره فلسطین است. رفراندوم به وسیله همه شهروندان اصلی فلسطین فارغ از تعلق دینی آنان است. رفتاری پذیرفته شده در نظام بین‌المللی کنونی که به منزله حاکمیت ملت‌ها است.
در خصوص این دو نکته پرسشی که مطرح می‌شود این است که این اهداف چگونه محقق خواهد شد؟ پاسخ این است راه مقابله با آن همین مقاومت است که ثبات و پایداری آنان را نشانه گرفته و رژیم اسرائیل را زمینگیر کرده است. بعلاوه همان طور که موشک‌های اتمی نتوانست رژیم اتحاد جماهیر شوروی را نگه دارد، هیچ سلاحی نیز قادر به حفظ رژیمی مصنوعی و مخالف منافع مردم منطقه نخواهد بود. بی‌ثباتی فزاینده، زاییده عوامل درونی چنین رژیم‌هایی است.

گروه اقتصادی/ رئیس جمهوری، روز پنجشنبه چندین طرح ملی را در استان‌های سیستان و بلوچستان و بوشهر از طریق ارتباط زنده ویدئویی افتتاح کرد و دستور آغاز به کار یک طرح مهم را نیز داد. یکی از اینها، عملیات نصب سکو و توسعه فاز 11 پارس جنوبی با اعتبار ۱۵۰۰ میلیون دلار بود که با دستور رئیس جمهوری کار آن آغاز شد. این فاز، تنها بخش توسعه نیافته میدان مشترک پارس جنوبی است که اکنون طلسم آن شکسته شده است. از افتتاح‌های مهم روز پنجشنبه به سه پروژه بخش آب استان سیستان و بلوچستان نیز می‌توان اشاره کرد. این پروژه‌ها با هزینه 356 میلیارد تومان ساخته شده و آب شرب بخش بزرگی از مردم این استان از زاهدان و زابل و زهک و هیرمند و همچنین 930 روستای منطقه را تأمین می‌کند. سه افتتاح مهم که حتی یکی از پروژه‌ها نه تنها به تأمین آب کمک می‌کند، بلکه از لحاظ امنیتی نیز حائز اهمیت است. به طوری که در صورت وقوع سیلاب‌هایی مشابه زمستان 1398 کاهش خسارت های ناشی از سیل را به‌دنبال خواهد داشت.
بخشی از افتتاح‌های این روز نیز مربوط به بخش کشاورزی و فراهم‌سازی زیرساخت‌های این بخش بود. از آب و تأسیسات آبی گرفته تا تأمین برق ایستگاه‌های پمپاژ. کشاورزی یکی از بخش‌های برجسته اقتصاد سیستان و بلوچستان است. به‌گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری، رئیس جمهوری در مراسم افتتاح این طرح‌ها، با تبریک پیشاپیش عید سعید فطر گفت: «بسیار خوشحالم که دو اقدام بسیار مهم در دو استان انجام گرفت، استان سیستان و بلوچستان که طرح‌های مهمی از وزارتخانه‌های نیرو و جهادکشاورزی داشتند و مردم ما شاهد بودند که آب آشامیدنی در بخش‌های مختلف و همچنین آب مورد نیاز 46هزار هکتار اراضی کشاورزی سیستان از طریق آبیاری مدرن تأمین می‌شود و شاهد یک تحول بزرگ خواهیم بود.»
حسن روحانی ادامه داد: «تقریباً این اراضی960 هزار تا نزدیک به یک میلیون تن مواد غذایی را در اختیار مردم ما قرار می‌دهد و موجب یک حرکت و اشتغال خوبی در منطقه سیستان خواهد بود. البته مشابه این طرح‌ها برای منطقه بلوچستان هم هست و استان سیستان و بلوچستان برای ما بسیار مهم است.»
سیستان و بلوچستان برای ما مهم است
رئیس جمهوری با اشاره به اینکه دولت های یازدهم و دوازدهم طرح‌های بسیار مهمی در سیستان و بلوچستان داشت، اذعان کرد: «یکی از آنها همین طرح 46هزار هکتاری در منطقه سیستان و زابل است. یک طرح بسیار مهمی که در سیستان و بلوچستان داشتیم، احیا و فعال کردن بندر مهم ما در چابهار بود که مرتب در حال توسعه است و هنوز هم ادامه دارد و برخی از فازهای مهم آن در دولت های یازدهم و دوازدهم به بهره‌برداری رسیده، راه‌آهن چابهار به زاهدان است که طرحی بسیار مهم است و گازرسانی در منطقه سیستان و بلوچستان که الحمدلله این گاز به زاهدان رسید در دولت یازدهم و بعد هم به زابل و بقیه شهر‌ها ان‌شاءالله ادامه پیدا می‌کند و بخش معادن، در سیستان و بلوچستان که برای ما مهم بود، چابهار برای ما مهم بود، راه‌آهن، گاز و همچنین طرح‌های مهم آب و خاک و این 46هزار هکتار، جزو آن طرح‌های بسیار مهم بود.»
روحانی ادامه داد: «سیستان و بلوچستان یک استان بسیار مهم برای کشور ماست. از لحاظ امنیت ملی یکی از استان‌های بسیار حساس ماست، معروف است که چابهار و استان سیستان و بلوچستان پیشانی امنیت ملی ایران است و این درست و جای خودش حرف کاملاً بجایی است. سیستان و بلوچستان استانی است که در واقع با دو همسایه بسیار خوب ما، پاکستان و افغانستان هم مرز است، سیستان و بلوچستان دارای معادن بسیار ذیقیمتی است که باید در زمینه معادن کارِ بزرگی انجام بگیرد و یک بخشی در دولت های یازدهم و دوازدهم انجام گرفته، باز هم باید ادامه پیدا کند.»
وی با اشاره به اینکه سیستان و بلوچستان همچنین مسیر اصلی اتصال جنوب به شمال است، توضیح داد: «همان کریدور ترانزیتی جنوب به شمال از این چابهار و از سیستان و بلوچستان باید عبور کند و البته الان بخشی از این طرح از هرمزگان و از بندر عباس عبور می‌کند ولی طرح اصلی آن این است. در نهایت در واقع بندر اقیانوسی ما در ایران در چابهار است این تنها بندر اقیانوسی ماست و بسیار اهمیت دارد و از این مسیر می‌توانیم منطقه اقیانوس هند و منطقه آفریقا را به آسیای مرکزی و به منطقه سی.آی.‌اس متصل کنیم. قدم‌های بسیار مهمی برداشته شده و خیلی آرزو دارم که بخش بزرگ راه‌آهن چابهار به زاهدان لااقل تا ایرانشهر را در این دولت افتتاح کنیم، البته همه تلاش ما این است که این طرح به پیش برود و جزو طرح‌هایی است که به‌طور منظم و مداوم آن را دنبال می‌کنم و از طرح‌های بسیار مهم ماست.»
روحانی ضمن آرزوی توفیق برای مردم سیستان و بلوچستان، گفت: «برای امنیت سیستان و بلوچستان مردم تلاش بسیار خوبی کردند. ما در این دولت هم دولت یازدهم و هم دولت دوازدهم شاهد یک امنیت مناسب در مرزهای ما در سیستان و بلوچستان بودیم و این امنیت عمدتاً توسط خود مردم تأمین و اجرا شد و الان هم تأمین می‌شود، وحدت شیعه و سنی برای ما بسیار مهم است، از همه علمای اهل سنت و شیعه و فرهیختگان و از مقامات استانی تشکر می‌کنم به خاطر وحدت و برادری و اتحادی که در این استان شاهد هستیم.»
17 فاز تکمیل شده در دولت های یازدهم و دوازدهم
اما نکته دومی که رئیس جمهوری در سخنان خود به آن اشاره کرد، مربوط به طرحی است که در استان بوشهر کلید خورد. عملیات نصب سکو و توسعه فاز 11 پارس جنوبی که آخرین فاز در این میدان مشترک با قطر است.
روحانی با بیان اینکه پارس جنوبی برای ما بسیار مهم بود، گفت: «یک مخزن بسیار عظیم و بزرگی است که همسایه ما قطر از این مخزن استفاده می‌کرد با اینکه این مخزن مشترک بود از طرف ایران استفاده و بهره‌برداری نمی‌شد، این از دولت آقای خاتمی شروع شد بعد هم در دولت آقای احمدی‌نژاد ادامه پیدا کرد.»
رئیس جمهوری ادامه داد: «10 فاز در مجموع در این منطقه یعنی در پارس جنوبی افتتاح شد و خیلی خوشحالم که در این دولت یعنی دولت‌های یازدهم و دوازدهم 17 فاز تکمیل شده و به افتتاح رسید. یک فاز در واقع الان برای ما باقی مانده و آن فاز 11 است. در واقع می‌توانیم بگوییم که در پارس جنوبی کاری که بنا بود انجام دهیم انجام دادیم و فقط این فاز 11 باقیمانده که یک مقداری معطل شده‌ایم به‌خاطر اینکه با حضور شرکت‌های خارجی این کار انجام بگیرد.»
روحانی درباره روند توسعه این فاز توضیح داد: «دلیل اینکه ما منتظر آنها بودیم و می‌خواستیم با همکاری آنها انجام دهیم یک هدف خیلی مهم داشتیم. الان خودمان شروع کردیم فرانسوی‌ها و چینی‌ها کنار رفتند و ما خودمان ادامه می‌دهیم منتها یک طرحی داشتیم و آن طرح فشارافزایی بود در چاه‌های پارس جنوبی، چارچوب آن طرحی بود که با مشارکت شرکت‌های بزرگ فرانسوی و چینی راحت‌تر به آن می‌رسیدیم این جزو طرح‌های مهم ما در این منطقه است، ما باید در چاه‌های گاز در این منطقه حفظ فشار کنیم والا افت فشار و افت تولید، مشکلاتی را ایجاد می‌کند. برنامه فشار‌افزایی جزو طرح‌های مهمی است که ما باید دنبال کنیم برای همین در اینجا به آقای مهندس زنگنه عرض می‌کنم که جزو مواردی که تا پایان دولت باید با همه توان‌ خود تلاش کنیم اینکه این طرح را هم بتوانیم لااقل گام‌های اولیه آن را به ثمر و نتیجه برسانیم.»
افزایش بیش از 2 برابری برداشت گاز
رئیس جمهوری با اشاره به اینکه آغاز دولت در سال 92 پارس جنوبی در کل 280میلیون مترمکعب در روز به ما گاز تحویل می‌داد و امروز این 280میلیون به 700میلیون مترمکعب رسیده، بیان کرد: «ان‌شاءالله امیدواریم تا سال آینده 56میلیون یا 50 میلیون مترمکعب دیگر هم به آن اضافه شود و 750 میلیون بشود. 700 میلیون مترمکعب با 280میلیون یعنی در این مدت بیش از دو برابر شده است.»
روحانی با تشکر از مهندسان، از همه شرکت‌های دانش‌بنیان، از کارگران و از مدیریت وزارت نفت، تصریح کرد: «یکی از افتخارات ما در دولت های یازدهم و دوازدهم در زمینه نفت و گاز است و با آمار و ارقام می‌توانیم به آن اشاره کنیم از اکتشاف عظیم و بزرگی که انجام گرفت 53میلیارد بشکه میدان جدید اکتشاف شد که در سال گذشته به مردم اعلام شد.»
وی ادامه داد: «کارهای عظیم نفتی در غرب کارون انجام گرفته و ادامه پیدا می‌کند، کارهای عظیمی برای یک بندر جدید برای صادرات نفت به‌جای خلیج فارس در دریای عمان یعنی هم خلیج فارس و هم دریای عمان، این کار بزرگی است که دارد صورت می‌گیرد و پارس جنوبی جزو آن طرح‌های بسیار عظیم و بزرگی بوده که انجام گرفته و دیگر در شرف تکمیل و قدم‌های نهایی هستیم که باید این قدم‌ها را هم برداریم.»
هیچ ویروسی ما را متوقف نمی‌کند
رئیس جمهوری با اشاره به اینکه تحریم و فشار شدید و بی‌سابقه بر حرکت ملت ما نمی‌تواند تأثیر بگذارد؛ اظهار کرد: «امریکا نمی‌تواند ملت ما را به زانو دربیاورد، شاهدش این طرح‌هایی است که در سال 99 بعد از دو سال و چند ماه تحریم شدید داریم اجرا و پیاده می‌کنیم. افتتاح این طرح‌ها، بیانگر ناکامی آنها است.» وی ادامه داد: «کرونا و مشکلاتی از قبیل اینها هم نمی‌تواند تولید ما را متوقف کند. البته هر یک از اینها ممکن است تأثیرگذار باشد هم ویروس امریکایی هم ویروس کرونا هر دو ویروس بی‌تأثیر نیستند ولی هیچ یک از این ویروس‌ها ما را متوقف نخواهد کرد، ما به تولید خود ادامه می‌دهیم، با تمام توان خود تلاش می‌کنیم آن هدفی که رهبر معظم انقلاب امسال برای «جهش تولید» تعریف کردند اجرایی و عملیاتی کنیم و تلاش می‌کنیم ان‌شاءالله هر هفته بتوانیم افتتاح‌های بزرگ تا پایان سال در کشورمان داشته باشیم. هدف و آرزوی ما این است و امیدواریم محقق شود.»
حسن روحانی با بیان اینکه ملت ایران سرافراز است و سرافرازتر خواهد بود و ما از این مشکلات بخوبی عبور خواهیم کرد، تصریح کرد: «نخواهیم گذاشت لبخندی روی صورت مستبدان کاخ سفید بنشیند و کاری می‌کنیم آنها همیشه در مسیر غلط سیاسی خود، شاهد غم و اندوه باشند.»
روحانی اظهارداشت: «ما نه تنها از این مشکلات بخوبی عبور خواهیم کرد بلکه دیگران را هم یاری و کمک می‌کنیم. ما همیشه یار مظلومان و یار ملت فلسطین هستیم.»

زنگنه: در شرایط تحریم متوقف نمی‌شویم و پروژه‌هایمان فعال است

عملیات نصب پایه نخستین عرشه دریایی طرح توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی در موقعیت مخزنی بلوک B این فاز (11B) یکی از پروژه‌های کلید خورده در روز پنجشنبه بود. جکت سکوی ۱۱B پارس جنوبی که ۱۱ اردیبهشت‌ماه امسال بارگیری شده بود، توسط شناور صدف ۳۰۰۰، به‌آب‌اندازی و درعمق ۷۱ متری خلیج فارس قرار گرفت.
جکت سرچاهی نخستین عرشه دریایی طرح توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی یکی از دو جکت فاز ۱۱ پارس جنوبی است که پس از نصب، امکان حفاری ۱۲ حلقه چاه تولیدی را در موقعیت نخستین عرشه گازی این طرح در مرز ایران و قطر در آب‌های خلیج فارس فراهم می‌کند. طرح توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی در دو موقعیت مخزنی B و A هر کدام با ۱۲ حلقه چاه تولیدی و دو سکوی تولید گازهر یک با ظرفیت تولید روزانه یک میلیارد فوت مکعب در حال اجراست. طبق برنامه پیش‌بینی می‌شود بهره‌برداری نخستین چاه فاز ۱۱ پارس جنوبی سال آینده انجام و برداشت روزانه ۵۰۰ میلیون فوت مکعب گاز از این فاز آغاز شود.
به‌گزارش شانا، دراین خصوص وزیر نفت می‌گوید: «با نصب این جکت و حفاری پنج حلقه چاه امکان برداشت روزانه ۱۴میلیون مترمکعب از این فاز ظرف ۱۴ ماه آینده میسر می‌شود.» بیژن زنگنه از پایان بخش دریایی پارس جنوبی و تکمیل ۱۷ فاز در دولت تدبیر و امید خبرداد و گفت: «آنچه در شرایط کنونی مهم است اینکه ما در دوران تحریم متوقف نمی‌شویم و با وجود تحریم کارمان را پیش می‌بریم و همه پروژه‌هایمان اعم از میدان‌های مشترک، پروژه گوره – جاسک، پروژه‌های غرب کارون و پتروشیمی فعال است.» وی درباره افزاش برداشت از میدان مشترک گازی پارس جنوبی تصریح کرد: «امسال نیز ۵۰ میلیون مترمکعب به این مقدار افزوده می‌شود. خوشبختانه برای نخستین باردراین دولت آنچه خواست ملت ایران در برداشت متناسب با سهم‌مان از این میدان بود، محقق شده است.»
وزیر نفت ادامه داد: «این فعالیت‌ها در شرایطی انجام شده است که با مشکلات مالی روبه‌رو بودیم و نفت ۱۰۰ دلاری هم نداشتیم البته صندوق توسعه ملی در این مدت کمک زیادی به ما کرد.»
زنگنه با بیان اینکه موضوع فشارافزایی از دو مسیر دریایی و خشکی در حال بررسی است، ادامه داد: «نتیجه این بررسی احتمال دارد مهر یا آبان‌ماه مشخص شود و می‌توانیم دراین زمینه تصمیم‌گیری کنیم.»

وزیر نیرو خبر داد: افزایش 45 درصدی ظرفیت آب‌گذری رودخانه‌های سیستان و بلوچستان

سه پروژه صنعت آب استان سیستان و بلوچستان به ارزش 356میلیارد تومان روز پنجشنبه در چهارمین هفته پویش #هرهفته_الف_ب_ایران به بهره‌برداری رسید. این پروژه‌ها شامل سازه کنترلی بین چاه نیمه ۱ و ۳، طرح ساماندهی و لایروبی رودخانه سیستان و خروجی مستقل چاه نیمه شماره ۴ است که سرمایه‌گذاری آنها از محل صندوق توسعه ملی صورت گرفته است. اجرای این پروژه‌ها به ترتیب ۱۰۶، ۱۴۵ و ۱۰۵ میلیارد تومان هزینه داشته‌ است.
به‌گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت نیرو، طرح مهم سازه کنترلی بین چاه نیمه یک و سه در کنار طرح ساماندهی و لایروبی رودخانه‌ سیستان در شهرستان زابل بعد از سیلاب‌های وسیع سال گذشته به اجرا درآمد و اجرای این طرح سبب شد سیلاب‌های این منطقه در سال‌جاری بخوبی مدیریت شده و این سیلاب‌ها به سمت هامون هیرمند هدایت شوند. پروژه دیگر، طرح خروجی مستقل چاه نیمه شماره ۴ هم از سال ۸۹ عملیات احداث آن آغاز شده که اجرای این طرح برای تأمین آب مورد نیاز کشاورزی در شهرستان‌های زابل، هامون و نیمروز سودمند است. بنا بر این گزارش، دو پروژه سازه کنترلی بین چاه‌نیمه یک و سه و خروجی مستقل چاه نیمه چهارم، در شهرستان زهک با هدف تأمین بهینه آب آشامیدنی شهرها و روستاها، رفع مشکلات آبرسانی در برخی مناطق و البته جداسازی آب آشامیدنی و کشاورزی نیز به بهره‌برداری رسید. در مجموع بهبود وضعیت آب آشامیدنی شهری و روستایی، جداسازی آب آشامیدنی و کشاورزی، مدیریت تبخیر در چاه‌نیمه‌ها، کنترل سیلاب‌های رودخانه سیستان و اشتغال ۶۵۰ نفر به‌صورت مستقیم از مهم‌ترین اهداف وزارت نیرو برای اجرای این پروژه‌هاست.
در مراسم بهره‌برداری از این پروژه‌ها، وزیر نیرو گفت: «پنج میلیارد و 800 میلیون متر مکعب کسری آب‌های زیرزمینی در کشور داریم که در دو سال اخیر حدود یک میلیارد متر مکعب از این میزان کسری جبران شده است.» رضا اردکانیان بیان کرد: «از مجموع 150 تالاب کشور، 50 تالاب اصلی و مهم از 40 تا 100 درصد آبگیری شده‌اند.»
 وزیر نیرو همچنین با اشاره به وضعیت رودخانه‌های استان سیستان و بلوچستان پس از سیلاب‌ بهار سال 98 اظهار داشت: «بعد از سیلاب بهار 98 در این استان بیش از 3 میلیون متر مکعب رسوب‌برداری از رودخانه‌های اصلی داشتیم که باعث شده ظرفیت آب‌گذری رودخانه سیستان را از 3100 مترمکعب در ثانیه به 3600 متر مکعب افزایش دهیم.»  وی ادامه داد: «تمام سردهنه‌ها لایروبی و موجب شد ظرفیت آب‌گذری رودخانه‌ها تا 45 درصد افزایش یابد.» وزیر نیرو با اشاره به ظرفیت تأمین 400 میلیون متر مکعب در سال برای 46 هزار هکتار اراضی کشاورزی در استان سیستان و بلوچستان، در پاسخ به سؤال رئیس جمهوری در خصوص نحوه تأمین آب این اراضی در سال‌های خشکسالی گفت: «مخازن سدها و مخازن نیمه طبیعی با عنوان چاه‌نیمه‌ها با حجمی حدود 1.5 میلیارد متر مکعب به گونه‌ای مدیریت خواهد شد که بتوانیم دوره‌های خشک را هم با ظرفیت‌های حداقلی تأمین کنیم.» وی گفت: «بخش تأمین آب که به عهده وزارت نیرو بوده در قالب سه پروژه افتتاح ‌شد.»

بهره‌برداری از ده‌ها طرح‌ ملی استان سیستان و بلوچستان در حوزه کشاورزی

افتتاح‌های روز پنجشنبه استان سیستان و بلوچستان، ده‌ها پروژه بخش کشاورزی را نیز در برمی گیرد. به طوری که فاز اول طرح انتقال آب با لوله به اراضی دشت سیستان شامل احداث ۱۶ ایستگاه پمپاژ به ظرفیت ۳۹ مترمکعب در ثانیه، تأمین ۵۲ مگاوات برق برای ایستگاه‌های پمپاژ و ۵ هزارو ۶۰۰ کیلومتر لوله‌گذاری برای ۳۲ هزار هکتار از اراضی دشت سیستان به بهره‌برداری رسید.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری، همچنین ۸۰۲ پروژه از طرح سیستم‌های نوین آبیاری و عملیات آب و خاک شامل اجرای سیستم‌های نوین آبیاری و عملیات آب و خاک تعاونی‌های تولید در ۵ هزار و ۹۷۴ هکتار و مرمت و بازسازی قنوات مشمول بر۲۳۰ رشته و ۲۲۰ کیلومتر لوله‌گذاری برای انتقال آب به مزارع با اعتبار ۶۹۶ میلیارد ریال با دستور رئیس جمهوری در سطح استان سیستان و بلوچستان به بهره‌برداری رسید.
با دستور رئیس جمهوری، همچنین ۴ پروژه منابع طبیعی شامل عملیات مالچ پاشی در ۳ هزار و ۵۰۰ هکتار، عملیات پخش آب در ۱۴ هزار هکتار و پخش سیلاب گوهر کوه در ۱۰۰هزار متر مکعب با اعتبار ۱۹۴۰ میلیارد ریال افتتاح شد.
رئیس جمهوری پس‌از دریافت گزارش وزیر جهاد کشاورزی تأکید کرد: «احیای اراضی سیستان از آرزوهای من در آغاز دولت تدبیر و امید بود و خوشحالم که اکنون کار بسیار بزرگی انجام شده و با عملی شدن قول من در سال 93 به مردم، بهره‌برداری 32 هزار هکتار از طرح 46 هزار هکتاری اراضی استان را شاهد هستیم و امیدوارم تا پایان سال، کل این طرح به بهره‌برداری برسد.»

مهسا قوی قلب
خبرنگار
اعطای تابعیت به فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی از مسائلی بوده است که سال‌ها در مجلس و دولت بررسی می‌شد؛ حتی در سال 94 هم تلاش برای رفع مشکلات این مسأله قوت گرفت، اما همچنان بلاتکلیف مانده بود. تا اینکه سخنگوی دولت در حاشیه جلسه هیأت وزیران با اشاره به مشکلاتی که برای زنان ایرانی که با مردان خارجی ازدواج کرده‌اند، وجود دارد، گفت: در نهایت آیین‌نامه اعطای تابعیت ایرانی به فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی به تصویب هیأت دولت رسید. محمد شریعتمداری وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی هم در توئیتر خود نوشت که با تلاش فعالان مدنی و رسانه‌ای و اهتمام دولت مفهوم سرزمین مادری معنا یافت و پیشتر انتقال تابعیت مادری به فرزندانشان ممکن شد.
 معصومه ابتکار، معاون رئیس جمهوری در امور زنان و خانواده، نیز در گفت‌و‌گو با «ایران» در این باره می‌گوید: روند پرداختن به مشکلات زنانی که با مردان خارجی ازدواج کردند و فرزندان آنها قادر به گرفتن شناسنامه ایرانی نیستند، از چند سال پیش شروع شد و همواره تلاش می‌شد تا این مشکلات حل شوند. خوشبختانه در چند روز اخیر با اصلاحاتی که صورت گرفته، مشکلات عدیده در این حوزه رفع شده است. به‌عنوان مثال تا قبل از این، مردان ایرانی که با زنان خارجی ازدواج می‌کردند، می‌توانستند براحتی برای فرزندان خود شناسنامه ایرانی بگیرند؛ این در حالی است که زنان ایرانی که با مردان خارجی ازدواج کرده بودند، تاکنون امکان دریافت شناسنامه ایرانی را برای فرزندان خود نداشتند.
 به‌گفته او، خوشبختانه در دولت اخیر، کارهای مثمر ثمری انجام شده و تلاش‌های زیادی در این حوزه شده است. آقایان شریعتمداری و ربیعی وخانم جنیدی از جمله افرادی بودند که تلاش کردند، لایحه به دولت رفته و تصویب شود. در مجلس دهم تلاش‌های زیادی برای نهایی شدن لایحه انجام گرفت و خوشبختانه با اصلاحات صورت گرفته و رفع مشکلات مطروحه، در نهایت، شورای نگهبان هم آن را تصویب کرد و خوشبختانه این قانون از سوی رئیس جمهوری هم ابلاغ شد. البته به لحاظ جلوگیری از مشکلات امنیتی برای عملیاتی شدن آن کارهایی صورت گرفته است، تا آیین نامه اجرایی در تعاریف و روش کار به مشکلات امنیتی بر نخورد. در این خصوص با دستگاه‌های زیادی از جمله وزارت امور خارجه و وزارت کشور تعاملاتی صورت گرفته است. به اعتقاد ابتکار، حقوق زنان ایرانی، از نظر تعیین تکلیف برای بچه‌های خود و دریافت شناسنامه و داشتن هویت ایرانی، اهمیت بالایی دارد.
 به‌گفته او، آمارهای متفاوتی در خصوص این فرزندان وجود دارد، که گاهی از ۳۰ تا ۵۰ یا حتی ۱۰۰ هزار و ۲۰۰ هزار مورد هم سخن به میان آمده است، اما بر اساس منابع رسمی، در این حوزه، حدود ۳۰ تا ۵۰ هزار نفر، فرزندانی هستند که حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی هستند و هنوز شناسنامه ندارند. بیشتر این بچه‌ها در مناطق مرزی و استان‌هایی مانند سیستان و بلوچستان ساکن هستند. در سال ۹۷ برای افتتاح مدرسه‌ای به‌نام چاه جمال در ایرانشهر، راهی سیستان و بلوچستان شدم. این مدرسه، ویژه دختران فاقد شناسنامه و بازمانده از تحصیل است. در آنجا با دختران ۱۲ ساله و ۱۴ ساله‌ای برخورد کردم که به‌دلیل نداشتن شناسنامه هنوز سواد خواندن و نوشتن نیز نداشتند. وی اظهار داشت دختران زیادی در کشور ما به‌دلیل نداشتن شناسنامه از تحصیل بازمانده‌اند. تصویب این قانون و آیین نامه اجرایی آن که در چهارشنبه پیش تصویب شد، قابلیت دریافت شناسنامه برای مادرانی که بچه‌های زیر ۱۸ سال دارند و با مردان خارجی ازدواج کرده‌اند، فراهم کرده است و این افراد می‌توانند براحتی شناسنامه بگیرند. البته در سنین بالای ۱۸ سال نیز خود بچه‌ها، می‌توانند برای دریافت شناسنامه شخصاً اقدام کنند. در این خصوص آیین نامه‌ای نیز نوشته شده تا کسی نتواند از قانون جدید سوء‌استفاده کند. متأسفانه در برخی کشورهای همسایه، ناامنی و فقر و مشکلات زیادی وجود دارد. به این دلیل مهاجرت‌های غیرقانونی زیادی صورت می گیرد و در این خصوص قاچاق هم می‌شود. تلاش بر این بوده تا با هماهنگی دستگاه‌های امنیتی با تصویب قانون جدید، در جهت سوء‌استفاده‌های احتمالی در این حوزه جلوگیری‌های لازم به عمل بیاید و بچه‌هایی که سال‌های سال است که برای دریافت شناسنامه پشت درهای دوایر مانده‌اند، بتوانند در فرصت زمان کوتاهی شناسنامه خود را دریافت کنند.
ابتکار، در خصوص اینکه زمان اجرایی شدن این قانون از چه تاریخی است، توضیح می‌دهد: با ابلاغ آن از سوی رئیس جمهور، این قانون از همان زمان قابلیت اجرایی دارد و همه دستگاه‌های متولی از جمله فرمانداری‌ها و استانداری‌ها و وزارت امور خارجه و دستگاه‌های امنیتی و اطلاعاتی باید رویه‌های لازم را آماده کرده باشند. دولت در اجرای این قانون بسیار مصمم است. فراکسیون مجلس دهم و دولت و سایر نهادها همراهی زیادی برای تصویب این لایحه کرده‌اند، تا این مهم به سرانجام برسد. امیدوارم نتایج خوبی هم داشته و موضوعی که مدت‌هاست مورد بحث قرار گرفته است، در روزهای آینده مرتفع شود.

همزمان با آغاز تعطیلات عید سعید فطر، از دیروز جاده‌های منتهی به استان‌های شمال کشور بنا به اعلام مرکز کنترل ترافیک پلیس راهور ناجا با ترافیک نیمه سنگین و پر حجم مواجه شد. مسافرانی که به‌دلیل چهار روز تعطیلی و کم شدن محدودیت‌ها و باز شدن هتل‌ها و برخی رستوران‌های بیرون بر، بار و بندیل سفر را بسته و دل به جاده زده‌اند. این در حالی است که مسئولان وزارت بهداشت همچنان هشدار می‌دهند؛ برای سفرهای تعطیلات عید فطر برنامه‌ریزی نکنید. کرونا به آخر کار نرسیده و همچنان خطر به قوت خودش باقی است. وضعیت هیچ شهری سبز اعلام نشده، تهران، خوزستان و لرستان هنوز مهم‌ترین کانون کرونا هستند و بقیه شهرها نیز در وضعیت قرمز، زرد و نارنجی‌اند. این یعنی هنوز کرونا در حال زندگی کردن با ما است و با سفر به استان‌های همجوار ویروس را دست‌به‌دست به شهرهای دیگر منتقل می‌کنیم. موضوعی که براحتی می‌تواند روزهای تلخ اسفند و فروردین را برای ما تکرار کند. در همین زمینه نیز وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی سفرهای جدید را به معنای ابتلاهای جدید به کووید19 می‌داند و از مردم خواسته در تعطیلات عید فطر به سفر نروند. او گفته است که شرایط کشور همچنان کنترل شده از نظر کرونا نیست. این در حالی است که برآوردهای وزارت بهداشت از وضعیت شیوع ویروس کرونا در کشور نشان می‌دهد؛ با وجود آنکه در استان‌های مختلف موارد فوت، ابتلا و بستری ناشی از کرونا کم شده اما هنوز منحنی کرونا روند سینوسی دارد و منحنی در هیچ استانی به سمت مهار بیماری حرکت نکرده است و در خوشبینانه‌ترین حالت این وضعیت در اغلب استان‌ها مدیریت شده است ولی این به معنای مهار کرونا در هیچ استانی نیست.
مسئولان دانشگاه‌های علوم پزشکی شمال کشور نیز با پیش‌بینی موج گسترده مسافرت طی تعطیلات عید فطر به شهرهای ساحلی، نسبت به افزایشی شدن روند شیوع کرونا در استان‌های شمالی هشدار می‌دهند. همچنین سخنگوی وزارت بهداشت تأکید می‌کند توصیه‌های بهداشتی از جمله رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی، پرهیز از تردد‌های بین شهری و احتمال طغیان بیماری در شهرهای مسافرپذیر همچنان به قوت خود باقی است و مردم کشور بویژه در استان خوزستان نکات بهداشتی فردی را رعایت و از سفرها و ترددهای غیر ضروری پرهیز کنند تا همه اقدامات در ستاد ملی کرونا منجر به کنترل و مهاری بیماری شود. وزیر بهداشت با تأکید بر رعایت مردم در تعطیلات عید فطر و عدم مسافرت، می‌گوید: بزرگ‌ترین نگرانی ما این است که با عدم رعایت فاصله‌گذاری و پروتکل‌ها دوباره گرفتار پیک‌هایی از بیماری در کشور باشیم. او با بیان اینکه سفرهای جدید، به معنای ابتلاهای جدید به کووید۱۹ است، می‌افزاید: در حال حاضر جمعیت کشور که هنوز به بیماری مبتلا نشده است، در بسیاری از مناطق، بیش از ۹۰ درصد است. اگر اتفاق جدیدی بیفتد و خدای نکرده این گرفتاری باعث خیز جدید بیماری در کشور شود، واقعاً برای بنده و همکارانم بسیار بسیار کار سخت و نفسگیری خواهد شد، ضمن اینکه عزیزانی که برای گذراندن اوقات خوش، به سفر می‌روند، یک مدت طولانی بیماری را باید با خودشان به همراه داشته باشند، ضمن اینکه همه از این بستر جان سالم به در نمی‌برند.
 در استان‌های قرمز تردد نکنید
دکترنمکی می‌گوید: از مردم درخواست دارم فعلاً سفر نروند، در استان‌های قرمز که درحال حاضر برای ما مشکل ساز هستند، تردد نکنند. این تصور که با گرم شدن هوا بیماری مهار خواهد شد، یک خیال بسیار بیهوده ایست، استان‌های گرمسیر ما دچار بیماری هستند. البته دکتر علیرضا زالی فرمانده عملیات مدیریت بیماری کرونا در کلانشهر تهران نیز می‌گوید‌: میزان مرگ و میر تقریباً حدود ۱۵ درصد نیز نسبت به روز آخر اردیبهشت کاهش داشته و در میزان مراجعات به مجموعه‌های بهداشتی با کاهش ۲۲ درصدی و در مجموعه مراجعات درمانی با کاهش ۲۹ درصدی مواجه شدیم. مدیر عامل شرکت بهره‌برداری مترو تهران هم با اشاره به افزایش آمار مسافران مترو طی روزهای اخیر می‌گوید: طی روزهای گذشته آمار مسافران مترو به بیش از ۸۰۰ هزار نفر در روز رسیده و هر چند این آمار نسبت به مدت مشابه سال قبل بسیار کمتر است ولی به‌دلیل شرایط کرونایی این آمار می‌تواند در صورت رعایت نکردن موازین بهداشتی توسط مسافران مشکلاتی را به همراه داشته باشد. وی می‌افزاید: مسافران مترو جهت پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا پس از اجرای طرح ترافیک تهران باید سفر خود را با مترو برنامه‌ریزی کنند و حتی‌المقدور از تردد در ساعات پیک و انجام سفرهای غیر ضروری بپرهیزند.

گروه حوادث: یک فروند هواپیمای پاکستانی ظهر جمعه هنگام فرود در فرودگاه کراچی سقوط کرد که همه 107 سرنشین آن کشته شدند.
به‌گزارش شبکه خبری اسکای نیوز عربی، سازمان هواپیمایی پاکستان اعلام کرد این هواپیما از لاهور پاکستان به سمت فرودگاه بین‌المللی جناج کراچی در حرکت بوده کمی پیش از زمان فرودش که برای ساعت ۱۴:۴۵ دقیقه به وقت محلی تعیین شده بود در یک محله مسکونی نزدیک فرودگاه سقوط کرد. گزارش‌های خبری اعلام کرده‌اند این هواپیمای مدل ایرباس آ 320 متعلق به شرکت هواپیمایی بین‌المللی پاکستان -شرکت هواپیمایی ملی این کشور- بود که ۹۹ مسافر و ۸ خدمه داشت. طبق اعلام سازمان هواپیمایی کشوری پاکستان ارتباط این هواپیما با آن‌ها یک دقیقه پیش از سقوط قطع شده بود. نیروهای واکنش سریع ارتش پاکستان و نیروهای رنجرز سِند پاکستان بلافاصله برای شرکت در عملیات امداد و نجات به محل سقوط هواپیما اعزام شدند.
گفتنی است در بیمارستان‌های کراچی اعلام وضعیت اضطراری شده است. بررسی اولیه کارشناسان نشان می دهد که از کار افتادن موتور هواپیما، نقص فنی و بازنشدن چرخ ها هنگام فرود علت این سانحه هوایی بوده است.

سوسن صادقی
 خبرنگار
این روزها شاهد افزایش برنامه‌های زنده اینترنتی (لایو) در پلتفرم‌های داخلی و خارجی و پخش برنامه‌های زنده در حوزه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی،  فرهنگی، ورزشی و حتی مذهبی هستیم. با استفاده از پلتفرم‌های پخش زنده نمایندگان مجلس با مردم سخن می‌گویند. برخی مسئولین گزارش کار ارائه می‌دهند و ... در کل محلی شده‌اند برای اجرای برنامه‌های مختلف از قشرهای مختلف جامعه. اما به راستی چرا استفاده از این ابزار افزایش چشمگیری نسبت به گذشته نه چندان دور پیدا کرده است؟ چه عواملی در افزایش این اتفاق نقش داشته است؟ کارشناسان حوزه فاوا به این سؤالات «ایران» پاسخ می‌دهند.
توسعه زیرساخت و پخش زنده
«شیوع کرونا موجب شد تماس‌های تصویری و استفاده از ابزار پخش زنده (لایو) در شبکه‌های اجتماعی داخلی و خارجی و پلتفرم‌های حوزه ویدئوکنفرانس افزایش یابد، چرا که مردم و مسئولین برای برقراری ارتباط زنده نیاز به ابزارهای مجازی داشتند تا جایگزین برقراری ارتباطات حضوری شود.»
سجاد بنابی، عضو هیأت مدیره شرکت ارتباطات زیرساخت با بیان مطلب فوق به «ایران» گفت: علاوه بر افزایش برنامه‌های لایو در شبکه‌های خارجی مانند اینستاگرام ما شاهد برگزاری لایو در شبکه‌ها و پلتفرم‌های داخلی هم بودیم، طبق اعلام «آپارات» در شب نوزدهم ماه مبارک رمضان  300 مجلس احیا بر این بستر و با بیش از  120 هزار شرکت کننده مجازی به صورت زنده پخش شد. حتی نرم‌افزار هیأت آنلاین بیش از 25 مراسم فقط در شب  21 ماه رمضان با بیش از 170 هزار بازدید برگزار شد. به عبارتی دو پلتفرم معنوی برای ماه مبارک رمضان راه‌اندازی شد که در این دو پلتفرم   (Mahafel.live) و(Heyatonline.ir)  بیش از ۵۰۰ هیأت مذهبی فعال شده و بیش از ۳ میلیون بازدیدکننده داشته است.
عضو هیأت مدیره شرکت ارتباطات زیرساخت با بیان اینکه اگر زیرساخت‌ها و شبکه ارتباطی کشور توسعه نیافته بود به طور قطع این پلتفرم‌ها امکان ارائه اجرای برنامه زنده را نداشتند، گفت: وزارت ارتباطات سعی کرد که لایه ارتباطی شبکه را افزایش دهد و به همین خاطر این شبکه را ۴ برابر ارتقا داد. بنابراین اکنون مشکل پهنای باند و محدودیت ارتباطی و کمبود ظرفیت در شبکه‌های داخلی و بین‌المللی وجود ندارد.
بنابی افزود: حتی شبکه ارتباطی نه تنها در بخش اپراتورهای تلفن همراه تا حد ممکن افزایش یافت بلکه در بخش اینترنت خانگی هم شاهد افزایش سرعت «ای‌دی‌اس‌ال» بودیم و هم بخش «وی دی اس ال» نیز راه‌اندازی شد و در همین راستا پلتفرم‌های پخش زنده هم توانستند برای مخاطبان خود برنامه اجرا کنند.
شیوع کرونا عامل افزایش لایو
«استفاده  از برنامه زنده در شبکه‌های اجتماعی داخلی و خارجی و پلتفرم‌ها مانند آپارات، پیام رسان گپ، اینستاگرام و... بدون فراهم شدن زیرساخت و اینترنت ممکن نمی‌شد و اگر این ظرفیت کامل‌تر شود، برگزاری لایو در پلتفرم‌های داخلی پررنگ‌تر می‌شود.»
مهدی انجیدنی، مدیرعامل پیام‌رسان گپ با بیان مطلب فوق به «ایران» گفت: البته برگزاری برنامه‌های لایو، پیش از این کم و بیش وجود داشت اما شیوع بیماری کرونا و خانه ماندن مردم استفاده از این ابزار را برای برگزاری، آموزش، جلسات و سخنرانی و... افزایش داد. این افزایش برگزاری برنامه‌های لایو فقط منحصر به شبکه‌های خارجی نبود و ما خود در پیام‌رسان گپ با افزایش پخش لایو در حوزه‌های آموزشی، فرهنگی، سیاسی، ورزشی و... مواجه بودیم به طوری که در برخی شب‌ها 100 لایو همزمان برگزار می‌شود و تنها مختص به رجال سیاسی نبوده و شامل آموزش و... می‌شد تا با مخاطبان خود ارتباط برقرار کنند.
انجیدنی افزود: فرهنگ استفاده از ابزار پخش لایو در آینده بیشتر هم رشد خواهد کرد ولی نکته مهم این است که بهتر است کاربرانی مانند دانش‌آموزان را به سمت پیام رسان‌های داخلی هدایت کرد تا در معرض محتواهای نامناسب شبکه‌های خارجی قرار نگیرند. کسانی هم که برای قشر کودک و نوجوان در پلتفرم‌های خارجی برنامه لایو اجرا می‌کنند، باید بازنگری کنند چون کشاندن بچه‌ها به این فضا باعث می‌شود در معرض محتواهای نامناسب دیگر هم قرار بگیرند.
قاسم مجدی، کارشناس اینترنت نیز اعتقاد دارد فراهم شدن زیرساخت‌های اینترنتی و گسترش شبکه‌های اجتماعی داخلی و خارجی گرایش به سمت استفاده از ابزار لایو را افزایش داده است.
مجدی به «ایران» گفت: خانه‌نشینی مردم در دوران شیوع کرونا و  وجود بستر اینترنت و زیرساختی که پیش از این فراهم شده عاملی شد تا مردم برای برقراری ارتباط با مخاطبان خود در حوزه‌های مختلف از خانوادگی تا سیاسی، مذهبی، ورزشی و... از ابزار نوین شبکه‌های اجتماعی مانند پخش زنده بیشتر از قبل استفاده کنند.
وی افزود: کاربران با استفاده از این فضا برای بیان نظرات خود نیازی به کسب اجازه و تأیید از نهادها ندارند، بنابراین حرف خود را بدون سانسور بیان می‌کنند به همین دلیل نیز  استفاده از این ابزار با استقبال زیادی مواجه شده است.
این کارشناس اینترنت معتقد است از آنجایی که رسانه‌های سنتی نیز چندان جوابگوی نیازهای مخاطبان خود نیستند بنابراین با زیرساخت اینترنتی که در کشور ایجاد شده، نیازهای خود را در شبکه‌های اجتماعی و برنامه‌های زنده دنبال می‌کنند به همین دلیل جامعه آماری استفاده کنندگان از برنامه‌های لایو در حال افزایش است بنابراین هرچقدر زیرساخت‌های اینترنتی کشور بهبود یابد و سرعت آن افزایش یابد، استفاده از ابزارهای نوین اینچنینی در پلتفرم‌های داخلی و خارجی نیز افزایش می‌یابد.
تشویق برای استفاده از پلتفرم‌های داخلی
مجید حصارکی، کارشناس حوزه فناوری اطلاعات هم اعتقاد دارد که کرونا عاملی شد تا استفاده از ابزار لایو همه‌گیرتر شود و این ابزار جای خود را به جلسات حضوری آموزشی، اداری، سخنرانی و...  بدهد و اگر کرونا شیوع نیافته بود و خانه‌نشینی مردم رخ نمی‌داد  جهش انفجاری  در استفاده از این ابزارها را در پلتفرم‌های داخلی و خارجی شاهد نبودیم.
حصارکی نیز به بحث زیرساخت اینترنتی کشور اشاره کرد و به «ایران» گفت: اگر زیرساخت‌ها ارتقا  و توسعه نیافته و ظرفیت کامل نمی‌شد به طور قطع بستر استفاده از پخش زنده در پلتفرم‌ها تا این حد ممکن نبود. ظرفیت ایجاد شده در اینترنت کشور موجب شد تا حتی پلتفرم‌های داخلی بتوانند در این زمینه به کاربران خود خدمات پخش زنده در حوزه‌های آموزشی، مذهبی، برگزاری جلسات آنلاین، سخنرانی و... خدمات ارائه دهند.
وی افزود: پلتفرم‌ها و شبکه‌های اجتماعی دارای ابزار لایو و تماس تصویری هستند و خود عامل خوبی برای ارائه آموزش آنلاین، برگزاری جلسات با کاربران و مخاطبان خاص است و  از این بستر معلمان و اساتید می‌توانند برای برگزاری کلاس‌های آموزشی خود بهره ببرند بنابراین باید از یکسو ظرفیت اینترنت تکمیل تر شود که قطعاً در آینده شرایط برای این گونه ارتباطات راحت تر  و با قطعی کمتر و سرعت بیشتر مهیا خواهد شد و از سوی دیگر  باید بستر ملی برای استفاده از ابزار لایو  نیز فراهم شود و استفاده از برنامه لایو در حوزه‌های مختلف سخنرانی سیاسی، مذهبی و... بخصوص در پلتفرم‌های داخلی افزایش یابد.
این کارشناس حوزه فناوری معتقد است که  با تبلیغ و جلب اعتماد کاربر می‌توان آنها را به سمت استفاده از پلتفرم‌های داخلی سوق داد تاکمتر به پلتفرم‌های خارجی رغبت نشان دهند به عنوان مثال ما در حوزه‌های برگزاری جلسات کاری  نمونه‌های داخلی خوبی مانند ایسمینار، ایوند و... داریم  که می‌توان از این پلتفرم‌ها به جای خارجی‌ها استفاده کرد.
عباس منصورنژاد، پژوهشگر رسانه‌های مجازی نیز اعتقاد دارد  دو عامل مهم موجب شد که مردم به سمت استفاده از ابزارهای پخش زنده رغبت نشان دهند. یکی بستر خوب اینترنت و دیگر شیوع بیماری کرونا و خانه‌نشینی.
منصور نژاد به «ایران» گفت:  از یک سو بستر زیرساختی کشور و اینترنت  توسعه یافته است و این دلیل مهمی شد تا مردم به سمت استفاده از ابزارهای لایو در شبکه‌های اجتماعی داخلی و خارجی کشیده شوند، چرا که  ظرفیت بالا و مناسب اینترنت مؤلفه‌ای مهم برای استفاده از این ابزار نوین است و بدون داشتن اینترنت پایدار کاربران از هر قشری نمی‌توانند برنامه‌های مورد نظر خود را برای مخاطبان خاص خود اجرا کنند. از سوی دیگر شیوع بیماری کرونا و خانه نشینی مردم دلیلی شد تا مردم به سمت استفاده از رسانه‌های مجازی گرایش بیشتری پیدا کنند و با موج جدیدی روبه رو شویم.
 وی با بیان اینکه شیوع کرونا موجب شد حتی آنهایی هم که به استفاده از این  فضا به دلایل مختلفی تعصب نشان می‌دادند و  استفاده نمی کردند ناگزیر به استفاده از فضای مجازی شوند، افزود: بنابراین کرونا بهانه و نقطه عطفی بود که ظرفیت‌های فضای مجازی بیشتر و جدی‌تر شناخته شود و یکی از این ظرفیت‌ها نیز برنامه‌های لایو بود.
این پژوهشگر  رسانه‌های مجازی اعتقاد دارد که ذائقه مردم نیز تغییر کرده و آنها نیاز دارند که بی پرده و حتی بدون سانسور، صریح و شفاف مطالب حوزه‌های مختلف سیاسی، علمی، فرهنگی و... را دریافت کنند بنابراین به دنبال برنامه‌های مورد علاقه خود در پلتفرم‌های پخش زنده می‌روند و این خود نیز بر جذابیت استفاده از برنامه‌های لایو افزوده است.
وی با بیان اینکه دنیا به این جمع‌بندی رسیده که با بهره‌گیری از این فضا می‌توان به توسعه فکری و فرهنگی کمک کرد، افزود: البته باید گفت که متأسفانه برخی از برنامه‌های زنده اینترنتی مناسب خانواده‌ها و  هویت کشور ما نیست بنابراین متولیان امر باید با محتواسازی کیفی و صحیح به فرهنگ‌سازی بیشتر رسانه‌ای اقدام کنند تا مصونیت فرهنگی نیز ایجاد شود.  

علی ربیعی
دستیار ارتباطات اجتماعی رئیس‌جمهوری و سخنگوی دولت
روز قدس یک نماد اســت. بخشـــــی از این نماد در روح آرمان‌خواهی یک جامعه ناشی از یک انقلاب بزرگ نهفته است. قرار انقلاب این بود که به ظلم و بی‌عدالتی نه تنها در ایران بلکه در هر جایی که فریاد مظلومی بلند است پاسخی داده شود.
من فکر می‌کنم جامعه بدون آرمانگرایی جامعه‌ای پژمرده و بی‌روح است. عدالتخواهی، مبارزه با ظلم برای هر کسی و در هر کجا، خیرطلبی و زندگی بهتر برای همه انسان‌ها و مخالفت با تبعیض و سرکوب توسط قدرتمندان، آرمان‌هایی است که حیات اجتماعی پویا را به وجود می‌آورد.
بهترین بیان برای آنچه من آرمان خواندم شعری از «نزار قبانی» است: «...ما به تروریسم متهم هستیم/ گر نخواهیم بمیریم/ زیر بولدوزرهای اسرائیلی/ که خاک ما را زیرورو می‌کند.» چندین دهه است که امریکا و اسرائیل به‌عنوان نمادی از کشتار و ظلم و وحشت نه تنها در عرصه بین‌الملل بلکه زندگی روزمره و عمومی و آزادی انسان‌ها در داخل سرزمین‌ها را هدف قرار داده‌اند. نمونه‌های زیادی از آثار همبسته اسرائیلی - امریکایی  را در منطقه خاورمیانه و کشورمان ایران می‌توان نشان داد. از این روست که با ابتکار روز قدس هرساله اجازه داده نمی‌شود که اشغالگری به فراموشی سپرده شود و تبدیل به پدیده‌ای عادی شود.
هیچ ملتی تن به عادی‌سازی اشغالگری نمی‌دهد و هرگز این زخم، کهنه و ترمیم و زیرورو شدن خاک و تاریخ تبدیل به امری روزمره نمی‌شود. مقاومت در برابر اشغالگری قدس شریف آن چنان که یک بار روحانی در همایش بین‌المللی حمایت از انتفاضه ملت فلسطین توضیح داد، از خلال مقاومت در مقابل تکنیک‌های عادی‌سازی جنایات اسرائیل می‌گذرد: «مهم‌ترین هدف اسرائیل در وضعیت کنونی طبیعی جلوه دادن شرایط موجود است. صهیونیست‌ها در پی آنند که جهانیان باور کنند فلسطینیان آوارگانی هستند که باید بدون تعلق به سرزمین، گذران عمر کنند؛ تبدیل عنوان مقاومت به تروریسم و تلاش طولانی برای عادی‌سازی تسلیم و سازش به‌همین دلیل است. در ادبیات امروز، رژیم صهیونیستی خواستار عادی‌سازی روابط خود با جهان اسلام است؛ و این معنایی ندارد مگر فراموشی و نادیده گرفتن تمام جنایات آنان در فلسطین و دیگر سرزمین‌های اسلامی.»
تحریم هم نوعی اشغالگری است؛ کردار‌ها و گفتمان‌های مشابهی در کار است تا تحریم‌های ضد ایرانی که آن هم به نوبه خود سرشتی عمیقاً صهیونیستی و ضد برجامی دارد، در معرض «عادی سازی» قرار گیرد. مشکل آنجاست که برخی نمی‌توانند تحریم‌ها را به مثابه امری اشغالگرانه به حوزه تصور درآورند. برخلاف تهدید سرزمینی که سرشتی مرزی و ارضی دارد یعنی همچنان که در لشکرکشی صدام دیدیم اشغال فیزیکی مناطق و شهرهای معینی از خاک میهن را به آماج اصلی خود تبدیل کرده بود، تحریم‌ها در مرزها و در نواحی جدار مرزی و استان‌های پیرامونی متوقف نمی‌شود، مرزها را درمی‌نوردد و به طور مستقیم خود را در سطح کالبد شهری و عمق بدن انسان‌ها می‌گستراند: در بدن آن بیماران هموفیلی که به گزارش انجمن حمایت از بیماران هموفیلی نقشی مستقیم در مرگ تعدادی از عزیزان ما داشت، در بدن بیمارانی که مطابق گزارش «دیده‌بان حقوق بشر» از فقدان داروهایی ویژه رنج می‌برند و باز هم مطابق همان گزارش و دیگر گزارش‌های سازمان‌ ملل و بشردوستانه و مطابق حکم دادگاه لاهه، در بدن بزرگ‌تری به‌نام کالبد جمعیت ایرانی که سطح سلامت آنها در معرض تهدید امریکا قرار گرفته است. مکان‌های دیگری نظیر بانک‌های داخلی و جهانی هستند که تحریم‌های ثانویه آن عرصه‌ها را به زیر تأثیر اشغالگرانه و مخرب خود گرفته‌اند. تحریم‌ها به این لحاظ سرشتی کرونایی دارد و آن ویروسی است که در دانشگاه‌ها و بازار‌ها و کارخانه‌ها و خانه‌ها و بیمارستان‌ها کمین کرده و کشیک می‌دهد. این اشغالگری مرگبار را چگونه می‌توان در معرض عادی‌سازی قرار داد، ماهیت آن را به پرسش نگرفت و واقعیت مهلک آن را به رسمیت شناخت و فقط به عوارض و پیامد‌های داخلی آن پرداخت؟
زبان ما در بیان جنایات تحریم‌گرایان نباید به‌گونه‌‌ای باشد که در پیامد نسنجیده و ناآگاهانه خود کارکرد عادی‌سازی آن جنایات را برعهده بگیرد. شهید مطهری درباره زبانی که اشغالگری را در معرض لاپوشانی قرار می‌دهد مثال جالبی دارد: «قضیه نادر خیلی معروف است که در یکی از جنگ‌هایش با عثمانی‌ها، ترک‌ها عجیب مقاومت کردند و یک شکست عظیمی به نادر دادند و نادر به میرزا مهدی خان، ادیب معروف و وزیرش گفت زود به فلان جا نامه بنویس که کمک بفرستند. او برداشت نامه‌‌ای نوشت، بعد نامه را برای نادر قرائت کرد وگفت: از آنجا که چشم حسود فلک نمی‌توانست این لشکر ظفرانتظام ما را ببیند، از آنجا که چنین بود و چنین بود، یک چشم زخمی به لشکر همایون‌ظفر ما وارد شد کمک بفرستید. دو صفحه القاب آورد. نادر هم که آدم رکی بود، گفت: پدرسوخته! بنویس فلانِ نادر را پاره کردند، کمک بفرست!» (مطهری، مجموعه آثار، ج ۱۵، ص ۸۴۷)
ما در جنگ عراق علیه ایران رویکرد انکارگرایانه نداشتیم، واقعیت اشغال خرمشهر و قصرشیرین و حصر آبادان را انکار نکردیم و به سبب همین رویکرد واقع‌گرایانه با ظرفیت‌سازی در همه مؤلفه‌های ملی و توان ملی، آن حصر را درهم شکستیم. ما برای زیست سرافرازانه چه در داخل چه در جامعه بین‌الملل نیازمند تبیین همراه با تعقل انواع اشغالگری چه در فلسطین و چه در ایران با تحریم داریم. اتفاقاً این دو مقوله نیز از هم جدا نیست. فراموش نکردیم محرک‌ترین و شادمان‌ترین دولت از خروج امریکا از برجام رژیم اشغالگر بود. ترور دانشمندان ایرانی توسط اشغالگر فلسطینی صورت گرفت. اطلاعات برای به جان آمدن ایرانیان در مقابل تحریم محصول پیوند سازمان‌های اطلاعاتی رژیم اشغالگر و امریکاست. اتفاقاً روز قدس دیگر نه فقط یک آرمانگرایی خارجی است بلکه با آرمان یکپارچگی، تمامیت ارضی و عظمت ایران نیز گره خورده است. رژیم اسرائیل مبدع نظریه چند پاره و کوچک شدن ایران نیز هست. بنابراین روز قدس روز مقابله با اشغالگران تحریمی و روز همبستگی ایرانیان نیز هست؛ به تعبیر نزار قبانی :
«ما به تروریسم متهم هستیم،   اگر بنویسیم از باقیمانده‌های وطنی
 ناتوان، گسسته، فروریخته که اندامش پوسیده و پراکنده گشته  
از وطنی که نشانی خود را می‌جوید  و از امتی که نامی ندارد!»

حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمدعلی شهیدی
رئیس بنیاد شهید و جانبازان
آزاد‌سازی خرمشهر نقطه عطف تاریخ جنــــگ تحمیـــــلی اســـــتکبار عــــــلیه مـــــــلت مسلمان ایران است. با فتح خرمشـــــهر میدان جنـــــگ به نفـــــع رزمندگــــان ایرانــــی تغییر اساسی پیدا کرد. پیروزی ایران در نبرد خرمشهر تنها یک توفیق نظامی نبود بلکه نمایانگر قدرت الهی و نیروی معنوی بود که در نهایت شکست دشمن را با تمامی ظرفیت‌ها و اقدامات رقم زد. سرچشمه واقعی قدرت مقاومت و پیروزی در جنگ با متجاوزان و آزادی خرمشهر، علاوه بر ایمان و اراده ملت و رهبری مقتدر، سرمایه اجتماعی و همبستگی عظیم ملتی بود که هدف خود را شکست دشمن و بیرون راندن آن از خاک وطن می‌دید.
 قدرت عظیم معنوی و روحیه والای ایثار و شهادت؛ بسیج گسترده مردم در صحنه نبرد و حمایت‌های مادی و معنوی آحاد جامعه از دفاع را به‌دنبال داشت. این روحیه معنوی و الهی، به‌مصداق آیه شریفه قرآن کریم: «اذا جاء نصرالله والفتح» و در پیامی که بنیانگذار انقلاب اسلامی، امام خمینی(ره) به مناسبت آزادی خرمشهر، صادر کردند و ...
جمله معروف آن پیام: «خرمشهر را خدا آزاد کرد» و همچنین فرمودند «فتح خرمشهر یک مسأله عادی نیست، بلکه مافوق طبیعت است» مشهود است. باید توجه داشت که استقلال، میوه شیرین مقاومت است و استقلال خواهی که از شعارهای اصلی جامعه ایران در انقلاب اسلامی بود نیازمند مقاومت و آثار است. حضور استعمارگران در اقصی نقاط جهان از آسیا و آفریقا تا امریکا و اقیانوسیه، مقاومت‌هایی را بین کشورهای مستعمره یا نیمه استعماری برانگیخته و انقلاب‌های آزادیبخش در کشورهای مستعمره را موجب شده بود. اما ایران با توجه به ویژگی‌های فرهنگی و سوابق تمدنی، شرایط خاصی را تجربه کرد. بازگشت به خویشتن الهی و تاریخی به حرکتی فراگیر برای مقابله با حکومت وابسته به غرب تبدیل گردید. لذا می‌توان گفت نیروهایی در جنگی مقابل حکومت عراق و حامیان آن قرار گرفتند که پیشینه مقاومت در برابر حکومت وابسته پهلوی و حامیان آن را در کارنامه داشتند.
فتح خرمشهر، تعجب فرماندهان نظامی جهان را برانگیخت. زیرا براساس مقایسه تجهیزات و ادوات نظامی در ارتش متخاصم، این پیروزی بزرگ قابل تصور نبود. اشغال بخشی از سرزمین‌ ایران، توسط ارتش متجاوز خارجی، روحیه مقاومت و مجاهدت را در میان آحاد مردم تقویت نمود و انسجام اجتماعی را در مبارزه و شکست دشمن بیشتر کرد.
پیامد فتح خرمشهر، تغییر نگاه ناظران منطقه‌ای و بین‌المللی درباره سرنوشت جنگ را در پی داشت. تا آن زمان اغلب کارشناسان نظامی عراق را پیروز جنگ می‌دانستند اما پس از این رخداد، دیدگاه‌ها تغییر کرد. فتح خرمشهر مدیون مجاهدت، ایثار و فداکاری همه مردم، بویژه شهدا و ایثارگران معظمی بود که از جان گذشتند تا ذره‌ای از خاک میهن به اشغال دشمن درنیاید. در این زمان مانند همه برهه‌ها سلاح ایمان، همدلی و ظلم ستیزی به یاری تجهیزات نظامی و نقشه‌های جنگی آمده بود. فتح خرمشهر، به افتخار ملی برای ایرانیان تبدیل شد و یک جشن ملی و مذهبی را به ارمغان آورد؛ شادمانی ناشی از این پیروزی بزرگ و حیرت آور، کام مردم و رهبری را شیرین کرد. به فرموده رهبر معظم انقلاب (مدظله العالی) «روز سوم خرداد هم از روزهای فراموش شدنی نیست؛ از روزهایی است که در تاریخ کشور ما و در تاریخ انقلاب اسلام عزیز ایران این روز می‌درخشد.» این رخداد، سبب ایجاد شور و نشاط اجتماعی گردید و امکانات ویژه‌ای برای ادامه دفاع در اختیار مردم و مسئولان قرار داد. این الگوی عملی، به ملت ایران آموخت که داشتن ایمان و اراده و همچنین ولایتمداری و روحیه ایثار و شهادت و مقاومت تنها راه کسب استقلال، سرافرازی، عزت و پیشرفت است. در دهه‌های بعدی، ملت ایران در بازسازی اقتصاد، در موضوع هسته‌ای و کمک به مستضعفان و محرومان جهان، مقاومت در برابر متجاوزان، تروریست‌ها و زورگویان را سرلوحه برنامه‌های خود قرار داد. رهبر معظم انقلاب (مدظله العالی) مکرر به مقاومت در برابر استکبار اشاره داشته و بر آن تأکید کرده‌اند. دلیل تأکید ایشان بر مقاومت این است که، تجربه تاریخی ملت ایران نشان داده‌ است؛ هر گاه ما در موضوعی در مقابل استکبار عقب‌نشینی کرده‌ایم، آنها یک گام به پیش نهاده و خواسته جدیدی مطرح کرده‌اند ولی هر جا که با صلابت و مقاومت مردم و دولت ایران مواجه شده‌اند، عقب نشسته‌اند.
اکنون پس از گذشت حدود چهار دهه، ملت ایران همچنان هزینه ایثار و استکبارستیزی خود را می‌پردازد که آخرین آن ترور سردار سرفراز سپاه اسلام، حاج قاسم سلیمانی بود. بی‌تردید راهبرد ایثار و مقاومت برای جامعه ایران دستاوردهای مهمی از جمله در حوزه علم، فناوری، دانش هسته‌ای، دانش پزشکی و مهندسی و صنایع دفاعی داشته است اما برای تکمیل این چرخه و پیشرفت در سایر عرصه‌ها نیازمند ادامه مقاومت و استفاده از ظرفیت‌های عظیم جامعه هستیم.

محسن جلال‌پور
صاحبنظر اقتصادی
جهان تا امروز سه انقلاب صـــــنعتی را تجربه کرده و ما رســــماً در حال تجــــربه کــــــــردن چهارمین انقلــــاب صنعتی هســــتیم. نخســـتین انقلـــاب صنعتی نیروی بخار را برای مکانیزه‌ کردن تولید به کار گرفت. این انقلاب که از سال ۱۷۶۰ تا حدود سال‌های ۱۸۲۰ تا ۱۸۴۰ به طول انجامید، باعث شد جوامع کشاورزی و روستایی به جوامع صنعتی و شهری تبدیل شوند.
در انقلاب دوم که از سال ۱۸۷۰ آغاز شد و تا سال ۱۹۱۴ و آستانه جنگ جهانی اول ادامه پیدا کرد، صنایع بزرگ پدیدار شدند و الکتریسیته، موتور محرک تولید انبوه شد.
 بعد از جنگ جهانی دوم، انقلاب سوم صنعتی، با محوریت فناوری‌های اطلاعاتی و الکترونیکی شکل گرفت و اکنون با چهارمین انقلاب صنعتی مواجه هستیم. انقلابی که پایه‌های آن برانقلاب سوم استوار است و حوادث اخیر جهان، تحقق آن را سرعت بخشیده است.
 وجه مشخصه انقلاب چهارم این است که روش زندگی، کار و حتی نوع ارتباط انسان‌ها را از اساس تغییر می‌دهد. این تغییرات، از نظر شدت، وسعت و پیچیدگی، شبیه هیچ یک از تجربه‌های قبلی بشری نخواهد بود.
استیو جابز در سال 2007 گفته بود، گوشی هوشمند همه چیز را عوض خواهد کرد و اکنون می‌بینیم که همه پدیده‌های جهان با سرعتی غیرقابل باور در حال تغییرند. در حال حاضر نزدیک به 80 درصد از جمعیت بزرگسالان جهان گوشی هوشمند دارند که این ظرفیت، امکان بهره‌برداری از فناوری‌های پیشرفته‌ای مانند هوش مصنوعی، روباتیک، اینترنت اشیا، اتومبیل‌های بدون راننده، نانو و بیوتکنولوژی، چاپگرهای سه‌بعدی، علم مواد، امکانات جدید ذخیره انرژی و... را فراهم کرده است.
شیوع ویروس کرونا انقلاب چهارم را خیلی زودتر از پیش‌بینی تحلیلگران محقق کرده است.
پیش از این نظر تحلیلگران این بود که وقوع اتقلاب چهارم، پیش زمینه اجتماعی می‌خواهد که به نظر می‌رسد کرونا آن را فراهم کرده است.
انقلاب صنعتی چهارم قطعاً تغییرات زیادی در حوزه‌های حکمرانی دولتی و ساختارهای اقتصادی و اجتماعی و آموزشی ایجاد می‌کند.
در دنیای پس‌از کرونا گستره تکنولوژی‌های جدید، هوش مصنوعی و اینترنت اشیا افزایش پیدا خواهد کرد. لازمه زندگی در عصر جدید، آشنایی بیشتر با تکنولوژی است. در جامعه ایران که سرعت آشنایی مردم با تکنولوژی‌ها سریع‌تر از حکمرانان است، آینده قطعاً کم‌چالش نخواهد بود. ویژگی حکمرانی در ایران، شک به تکنولوژی‌های مدرن است اما مردم قادرند خیلی سریع خود را با تکنولوژی
 تطبیق دهند.
در دنیای جدید با کسب‌وکارهای سنتی باید خداحافظی کنیم. در خیلی موارد، کسب‌وکار حذف نمی‌شود؛ سازوکار فروش و عرضه‌اش تغییر خواهد کرد اما تغییرات ممکن است به حذف برخی کسب‌وکارها منجر شود.
جهان پس از کرونا فرصت بی‌نظیری برای رشد تجارت الکترونیکی و کسب‌وکارهای اینترنتی خواهد بود در مقابل، بازارها و فروشگاه‌های سنتی رفته‌رفته به پایان دوره رونق خود نزدیک می‌شوند. در دنیای جدید خیلی از بازارها دیگر مثل گذشته کار نخواهد کرد و فروش محصولات متفاوت از گذشته خواهد بود.
زمزمه‌هایی درباره اینکه به پایان عصر جهانی شدن نزدیک شده‌ایم به گوش می‌رسد و برخی معتقدند دولت‌ها در آینده به جای سیاست گام برداشتن به سوی بازارهای جهانی، باید یک گام عقب بنشینند. در حال حاضر بحث‌های جدی درباره احتمال کناره‌گیری بنگاه‌ها از زنجیره‌های تولید جهانی مطرح است.
به این ترتیب پرسش‌های مهم و تعیین‌کننده‌ای مقابل مدیران و سرمایه‌گذاران قرار دارد که آینده بنگاه‌ها را ترسیم می‌کند. مدیران در برابر پرسش‌های فوری زیادی قرار دارند و باید هرچه زودتر برای آنها پاسخی بیابند. اینکه چه زمانی این وضع ادامه پیدا می‌کند؟ اینکه اگر این وضع چند ماه دیگر ادامه پیدا کرد چه کنم؟ یافتن پاسخ صحیح برای خیلی از این پرسش‌ها امکانپذیر نیست اما بنگاهی برنده است که تصمیم سریع بگیرد. کرونا باعث تغییرات عجیب و غیرقابل تصور در مأموریت و ماهیت شرکت‌ها شده و خیلی از بنگاه‌ها را در معرض تحولات ناخواسته قرار داده است. همین‌طور آزمونی برای تصمیم‌های سخت در مدیریت بنگاه‌ها بوده است. در حال حاضر چالش اصلی مدیران و سرمایه‌گذاران برخی بنگاه‌ها این است که آینده فعالیت خود را چگونه ترسیم کنند.
درست در نقطه مقابل، مدیران برخی شرکت‌ها تصمیم‌های رادیکال نگرفته‌اند و ناچار به توقف کامل فعالیت شده‌اند. آینده برای مدیران آینده‌نگر روشن است اما مدیرانی که از تغییر واهمه دارند یا مدیرانی که بموقع دست به تغییر نمی‌زنند قطعاً باید با دنیای کسب‌وکار خداحافظی کنند.