سیدحسین قاآنی

پس از هزینه‌های بستری و دارو، خدمات دندانپزشکی یکی از پرهزینه‌ترین خدمات درمانی است که به دلیل پوشش ندادن این هزینه‌ها توسط سازمان‌های بیمه‌گر خسارت‌های سنگینی را به مردم تحمیل کرده است، به طوری که این معضل موجب شده تا بیشتر بیماران برای درمان بیماری‌های دهان و دندان از مراجعه به مطب‌های دندانپزشکی و مراکز درمانی صرفه‌نظر کرده و خوددرمانی کنند. درحال حاضر بر اساس مصوبه دولت ۲۰ خدمت دندانپزشکی برای کودکان زیر 14 سال تحت پوشش بیمه پایه قرار گرفته است اما در خصوص بزرگسالان به دلیل نبود پوشش بیمه‌ای برای خدمات دندانپزشکی، افزایش نامتعارف و غیر منطقی دستمزد دندانپزشکان باعث شده تا مردم شاهد افزایش قیمت‌های سرسام آور هزینه‌های دندانپزشکی باشند و بیش از 90 درصد هزینه‌های سلامت دهان و دندان را از جیب بپردازند.

دکتر انوشیروان محسنی بندپی مدیرعامل سازمان بیمه سلامت ایران در گفت‌و‌گو با ایران دراین باره می‌گوید:<خدمات دندانپزشکی جزو پرهزینه‌ترین خدمات درمانی است که در گذشته بیمه‌ها آن را پوشش نمی‌دادند اما در دولت یازدهم شورای عالی بیمه با هدف پیشگیری بیماری‌های دهان و دندان برای کودکان زیر 14 سال با اختصاص 250 میلیارد تومان درسال‌جاری 20 خدمت را تحت پوشش بیمه پایه قرار داده است. >
وی می‌افزاید که در بسته مصوب دولت، شش موضوع آموزش، فلورایدتراپی، فیشورسیلانت، وارنیش تراپی، جرم‌گیری و ترمیم اولیه دندان‌ها برای سطح اول پیش‌بینی شده و با گسترش این بسته درمانی بیش از 70درصد هزینه‌های دندانپزشکی توسط بیمه پرداخت خواهد شد ومردم فقط 30 درصد هزینه‌ها را پرداخت می‌کنند.
محسنی بندپی با تأکید براینکه منابع در نظر گرفته شده برای ارتقای خدمات سلامت دهان و دندان اختصاص یافته است، اظهار می‌دارد: <همه مشکلات مردم در بخش دندانپزشکی به بیمه‌ها ارتباط ندارد، بلکه اگر خانواده‌‌ها از سنین کودکی مراقبت‌های اولیه و پیشگیری‌های لازم را از دندان‌های کودکانشان مبتنی بر آموزش‌های درست انجام دهند به طور قطع هزینه‌های دندانپزشکی در دوران بزرگسالی کاهش چشمگیری خواهد یافت. لذا برای تحقق چنین اهدافی برخی از خدمات شامل پرکردن دندان شماره 6، کشیدن بعضی دندان‌ها، جرم‌گیری، ‌فلورایـد‌تراپی، فیــشور سیلنت، آموزش و نحوه صحیح نخ دندان کشیدن نیز برای کودکان از طریق بیمه‌ها در نظر گرفته شده است.>
مدیرعامل سازمان بیمه سلامت ایران با اشاره به حمایت‌های بیمه‌ها از هزینه‌های دندانپزشکی برای کودکان زیر 14 سال می‌گوید: <هم‌اکنون K دندانپزشکی خصوصی 3 برابر k دولتی است، یعنی اگر مبلغ k دولتی 300 تومان باشد این میزان برای kبخش خصوصی 900 تومان محاسبه می‌شود، بنابراین همین امر انگیزه لازم را برای عقد قرارداد مراکز ارائه دهنده خدمات دندانپزشکی با سازمان‌های بیمه‌گر پایه فراهم می‌کند.>
وی در پاسخ به این سؤال که چرا بیمه‌ها هزینه‌های دندانپزشکی بزرگسالان را پوشش نمی‌دهند، می‌افزاید که بر اساس پژوهش‌های علمی و مطالعاتی هم اینک 15 درصد هزینه‌های کمرشکن و سنگین درمانی مربوط به هزینه‌های دندانپزشکی است و اگر بیمه‌ها بخواهند این هزینه‌ها را بپردازند به بودجه‌ای بیش از دوهزار میلیارد تومان اعتبار نیاز دارند.
لذا باتوجه به محدود بودن منابع و اعتبارات، تأمین چنین بودجه‌ای فعلاً برای دولت امکان پذیر نیست.
محسنی بندپی در پاسخ به این سؤال که هم اینک با توجه به فشار اقتصادی موجود بر خانواده‌ها، پرداخت هزینه‌های دندانپزشکی بسیار سنگین بوده و به همین دلیل بسیاری از افراد جامعه مجبورند یا درد دندان را تحمل کنند یا اینکه به خود درمانی بپردازند، اظهار می‌دارد که
 خانواده‌ها باید مسواک زدن و پوسیدگی دندان را در کودکان جدی بگیرند چرا که باعث می‌شود در بزرگسالی دندان‌های سالمی داشته باشند و دیگر نباید نگران هزینه‌های کمرشکن دندانپزشکی باشند، البته اگر با مشارکت بیمه شدگان بخشی از هزینه‌ها تقبل شود و بیمه‌های تکمیلی نیز در این زمینه موارد بیشتری را جزو تعهدات خود قرار دهند دیگر کسی به فکر خود درمانی نخواهد افتاد و سلامت خود و خانواده‌اش را به مخاطره نمی‌اندازد.

 تحمیل بار مالی سنگین دندانپزشکی به سازمان‌های بیمه‌گر
تأمین هزینه‌های دندانپزشکی از مهم‌ترین نیاز‌های درمانی بازنشستگان است.
بیشتر این افراد به دلیل کهولت سن و ابتلا به انواع بیماری ‌ها در زمینه سلامت دهان و دندان نیز با مشکلات فراوانی مواجه‌اند و از آنجایی که هزینه‌های دندانپزشکی بسیار بالاست و برای این نوع درمان بازنشستگان مجبورند رقم بسیار بالا و سنگینی را پرداخت کنند لذا انتظار دارند در این مواقع بیمه‌های تکمیلی به کمک آمده و هزینه‌های دندانپزشکی آنان را کامل پوشش دهند.
 این درحالی است که مدیران سازمان‌های بیمه گر معتقدند به دلیل گرانی خدمات و تجهیزات دندانپزشکی منابع و اعتبارات مالی آنها در کنار دیگر خدمات پزشکی که ارائه می‌دهند بسیار محدود است و توان پرداخت هزینه‌هاو مخارج سر سام آور دهان و دندان به جمعیت کثیر بازنشستگان را ندارند از این رو در حال حاضر بیمه دندانپزشکی بزرگسالان جزو اولویت بیمه‌های تکمیلی نیست.
آنها بر این عقیده‌اند هم اینک بیمه‌ها هزینه بخشی از خدمات دندانپزشکی مانند معاینه، کشیدن دندان و... را به بیمه شدگان تحت پوشش می‌پردازند اما بیشتر بیماران بویژه سالمندان و بیمه شدگان انتظار دارند بیمه‌ها مخارج ترمیم، پر کردن، ریشه درمانی، روکش دندان و... را هم تقبل کنند که این مسأله بار مالی هنگفتی را به سازمان‌های بیمه گر تحمیل می‌کند.
 لذا نیازاست با تعیین سهم پرداختی هریک از ذینفعان زمینه‌ای فراهم شود تا همه بیمه‌شدگان، دندانپزشکان بخش خصوصی، دولت و بیمه‌ها جهت کاهش هزینه‌های دندانپزشکی مشارکت جدی داشته باشند.

  بازنشستگان توان پرداخت هزیــنه‌های دندانـپزشکی را ندارند
محمد اسدی دبیر کانون عالی کارگران بازنشسته و مستمری بگیران سازمان تأمین اجتماعی با بیان اینکه پوشش بیمه‌ای دندانپزشکی از مهم‌ترین خواسته‌ها و آرزوهای بازنشستگان است می‌گوید:< همان‌طور که می‌دانید در دوره بازنشستگی و سالمندی انواع و اقسام دردها و بیماری‌ها به سراغ آدم می‌آید و یکی از بیماری‌هایی که در این مرحله دامن افراد پیر و کهنسال را می‌گیرد مربوط به دندان است لذا به همین خاطر اکثر بازنشستگان از بیمه‌ها انتظار دارند هزینه‌های دندانپزشکی را هم تحت پوشش قرار دهند چرا که در کشور ما هزینه‌های دندانپزشکی بسیار بالاست و برای این نوع درمان مردم باید رقم بسیار بالایی را پرداخت کنند.>
وی می‌افزاید که بارها پیش آمده که بازنشسته‌ای به دلیل هزینه بالای دندانپزشکی از مراجعه به دندانپزشک خود‌داری کرده و مهم‌ترین عاملش هم تعرفه‌های بالای دندانپزشکی است زیرا در حال حاضر باتوجه به وضعیت اقتصادی برای ترمیم یا روکش یک دندان باید هزینه‌ای بین 400تا 600 هزار تومان پرداخت کنند که این مبلغ درصد زیادی از حقوق یک بازنشسته حداقل‌بگیر را در بر می‌گیرد.
اسدی با بیان اینکه خوشبختانه هم‌اکنون با استفاده از خدمات بیمه تکمیلی بخشی از هزینه‌های آزمایشـــگاه وپاراکلینیـــکی بازنشستگان و مستمری بگیران تأمین اجتماعی پرداخت می‌شود می‌گوید:
< اکثر بیمه‌ها یک سقف تعهدی از هزینه‌های درمانی را می‌پردازند و اگر بتوان برای کاهش هزینه‌های دندانپزشکی هم راهکاری پیدا کرد تا بیمه‌ها این خدمت راهم به شکل قابل قبولی پوشش دهند قطعاً بخش زیادی از هزینه‌های درمانی از دوش بازنشستگان و افراد تحت تکفل آنها برداشته خواهد شد.
 البته در این خصوص لازم است تا دندانپزشکان و مراکز درمانی خصوصی هم در قیمت‌ها و تعرفه‌های خود یک بازنگری اساسی کنند زیرا در برخی از مطب‌ها و مراکز درمانی بخش خصوصی نه تنها تعرفه‌های مصوب دولت را رعایت نمی‌کنند بلکه هر کدام با ارائه قیمت‌ها و دستمزد‌های میلیونی ساز خودشان را می‌زنند وبرای شان هم اهمیتی ندارد که بیمار از عهده پرداخت این رقم بر می‌آید یا نه.
 متأسفانه قیمت‌ها چنان بالا ست که فکر می‌کنم در شرایط کنونی کسی جرأت رفتن به دندانپزشکی را نداشته باشد بنابراین لازم است از سوی متولیان بخش سلامت نظارت خاصی برتعرفه‌ها و کار دندانپزشکان انجام بگیرد تا مردم هزینه‌های گزافی را بابت دندان نپردازند.>
دبیر کانون عالی کارگران بازنشسته و مستمری‌بگیران سازمان تأمین اجتماعی با بیان اینکه اگر با اجرای طرح تحول هزینه‌های بستری درمان بیمارستان‌ها برای مردم کاهش قابل توجهی پیدا کرد باید این سیاست در بخش سلامت دهان و دندان نیز دنبال شود اظهار می‌دارد:
 باید دغدغه مردم در زمینه هزینه‌های دندانپزشکی مورد توجه قرار گیرد زیرا درصد زیادی از افراد جامعه بدون حمایت بیمه‌ها توان پرداخت تعرفه‌های بالای دندانپزشکی را ندارند بنابراین باید با کمک بیمه‌ها مشکل هزینه‌های دندانپزشکی هر چه زودتر برطرف شود، زیرا افزایش این هزینه‌ها و گرانی خدمات و مواد دندانپزشکی باعث خواهد شد تا مردم کمتر به سلامتی شان توجه کنند و اگر برای حل این مشکل به شکل جدی و اساسی برنامه‌ریزی و چاره‌جویی نشود به طور قطع هزینه‌های مردم در دیگر حوزه‌های سلامت نیز افزایش خواهد یافت.
 امیدوارم مسئولان و متولیان حوزه سلامت با همکاری بیمه‌ها برنامه‌ای هم برای ساماندهی تعرفه‌های دندانپزشکی ارائه کنند تا مردم بویژه قشر سالمند و بازنشسته که پرداختی‌های درمان شان نسبت به دیگران بیشتر است بتوانندبرای درمان بیماری‌های دهان و دندان خود بدون نگرانی از هزینه‌های آن به مطب‌های دندانپزشکی مراجعه کنند.
گفتنی است دربسیاری از کشورها متولیان امور سلامت از طریق مؤسسات و سازمان‌های بیمه‌گر تلاش می‌کنند با اجرای طرح‌ها و برنامه‌های پیشگیرانه مردم کمترین هزینه‌ها را بابت بیماری‌های دهان و دندان‌‌ بپردازند که در این زمینه بیمه‌ها با مداخله و برعهده گرفتن بخش اعظمی از هزینه‌ها و افزایش سقف تعهدات و خدمات درمانی این معضل و دغدغه را برطرف کرده‌اند.
لذا به نظر می‌رسد در کشور ما نیز ابتدا باید نگاه بیمه‌ها به خدمات دندانپزشکی تغییری اساسی پیدا کند و به جای آنکه آن را در ردیف خدمات لوکس و زیبایی قراردهند هزینه‌های این خدمات را کاملاً پوشش دهند تا بیشتر مردم برای معاینه و جلوگیری از پوسیدگی دندان‌های خود برای مراجعه به مطب‌های دندانپزشکی رغبت نشان دهند و مراحل درمان خود را به تأخیر نیندازند
سپس بیماران انتظار دارند در ازای مبالغی که برای بیمه پایه یا بیمه تکمیلی از حقوق شان کسر می‌شود حداقل بخشی از هزینه‌های سنگین خدماتی مانند عصب‌کشی، پر کردن دندان، ریشه‌درمانی، روکش، ایمپلنت و... را بیمه‌ها به عهده بگیرند و این مهم با حمایت و تأمین بودجه از سوی دولت محقق خواهد شد.


 

هفته گذشته قیمت  اونس جهانی طلا 32 دلار افزایش پیدا کرد و به 1232 دلار و 40سنت رسید، اما از ابتدای هفته جاری با درصد کمی افزایش قیمت هر اونس به 1222 دلار و 59 سنت رسید و پیش بینی ها حکایت از آن دارد که قیمت جهانی طلا مجدداً افزایش پیدا کند.این رشد قیمت به بازار داخلی هم رسید به گونه ای که برخی ها  قیمت جدید طلا را فارغ از قیمت جهانی می‌دانند و گروهی دیگر این افزایش را به منشأ‌ خارجی مربوط می‌کنند. با این اوصاف تا لحظه تنظیم خبر (عصر دیروز)‌قیمت سکه تمام به 999 هزار تومان رسید و قیمت هر گرم طلای 18 عیار که هفته پیش 96 هزار و 300 تومان بود روز گذشته از 101 هزار تومان عبور کرد. هر چند کارشناسان در پیش بینی های خود این رشد قیمت را برای بازار داخلی متصور شده بودند اما بر این امر تأکید دارند که افزایش قیمت طلا در بازار ایران کاذب است. عباسعلی ابونوری استاد دانشگاه درباره افزایش قیمت طلا در بازار به خبرنگار «ایران»گفت: افزایش قیمت طلا در بازار داخلی قابل پیش بینی بود.هر ساله بعد از ماه‌های محرم و صفر قیمت طلا به دلیل افزایش تقاضا رشد پیدا می کند.وی افزود:دومین دلیل گران شدن طلا در بازار داخلی رکود است . مردم برای آنکه فرصتی برای سرمایه گذاری ندارند به سراغ بازارهایی می روند که دسترسی به آن آسان‌تر است.
ابونوری تأکید کرد:کشور دارای ثبات اقتصادی و سیاسی است لذا عوامل بیرونی بر قیمت ها اثر نگذاشته است و این رشد قیمت کاذب و مقطعی است. وی درباره افزایش قیمت طلا در بازار جهانی که هفته گذشته آغاز شد و طی  دو روز اخیر به مقدار کمی کاهش داشته است گفت:قیمت طلا در بازار جهانی به دلیل نزدیک شدن به هفته های پایانی سال افزایش داشته است.
شاهین شایان آرانی استاد دانشگاه نیز درباره افزایش قیمت طلا به <ایران> گفت: قیمت طلا تحت تأثیر سه عامل است. عامل اول التهاب در بازار بین‌الملل، نداشتن تصور روشن از آینده و ترس از افزایش تورم باعث می‌شود خرید طلا افزایش پیدا کند.دومین عامل رشد تقاضا برای خرید طلا با هدف زیورآلات در کشورهای خاورمیانه، هندوستان و آسیایی است.این امر با رشد جمعیت و افزایش رفاه مردم اتفاق می‌افتد. سومین عامل تأثیر گذار تقاضای صنعتی است.وقتی اقتصاد کشورها در مسیر توسعه صنعتی قرار گیرد میزان مصرف طلا افزایش پیدا می کند. وی درباره افزایش قیمت جهانی طلا و مرتبط ندانستن آن با پایان سال میلادی تصریح کرد:در کشورهای اروپایی و امریکایی تقاضا برای خرید طلا در ایام پایانی سال رخ نمی دهد و آنها مانند ایرانیان نیستند.معتقدم رشد اقتصادی که در کشورهای اروپایی و  امریکا رخ داده باعث افزایش قیمت جهانی طلا شده است.
شایان آرانی درباره افزایش قیمت طلا در بازار داخلی هم توضیح داد که یکی از عوامل تأثیر گذار بر افزایش قیمت طلای ایران ، تأثیر گذاری نرخ برابری دلار به ریال است. قیمت دلار می‌تواند روی قیمت طلا اثر مستقیم بگذارد. دوم اینکه مردم ابزاری برای سرمایه گذاری ندارند لذا برای جلوگیری از خواب پول‌هایشان به سراغ خرید طلا می‌روند. اما تصور می‌کنم که دلیل اصلی افزایش قیمت طلا در بازار ایران نشأت گرفته از بازار بین‌الملل است و عوامل یاد شده در این مقطع اثر چندانی نداشته است. وی در ادامه گفت:قیمت نفت و طلا همواره ، همسو بوده است ولی به دلیل تحولات سیاسی صورت گرفته اولین بار است که قیمت نفت در مسیر کاهش و در مقابل قیمت طلا رو به افزایش است.

عباس کیارستمی با حضور در «موزه صلح» ضمن دیدار با جانبازان گفت: من از الان تا ابد درگیر تمام موضوعاتی خواهم بود که در اینجا دیدم.
به گزارش هنر آنلاین، به دعوت جانبازان شیمیایی موزه صلح تهران، عباس کیارستمی کارگردان پرآوازه کشورمان طی بازدیدی دو ساعته از این موزه به صورت دقیق‌تر با ابعاد فاجعه به کارگیری سلاح‌های شیمیایی در زمان جنگ عراق علیه مردم و رزمندگان ایرانی آشنا شد.  در این بازدید، علیرضا سمیع آذر، حبیب احمدزاده و محمود بهمن‌پور نیز کیارستمی را همراهی می‌کردند، حسن حسنی سعدی جانباز هفتاد درصد که تاکنون یازده بار بر اثر آسیب‌های شیمیایی مجبور به پیوند قرنیه هر دو چشم شده در سخنانی فعالیت خود در موزه صلح را ادامه منطقی دفاع مقدس دانست. کونیکو یامامورا مادر شهید محمد بابایی نیز ضمن بیان خاطراتی از زندگی خود و فرزند شهیدش در دوران جنگ از عزم راسخ خود به عنوان یک زن
ژاپنی الاصل که سال هاست خود را صرفاً ایرانی می‌داند، سخن گفت و برای اجرای برنامه‌های موزه صلح در بین کودکان و زنان ایرانی و ژاپنی، نکاتی را برای حضار تبیین کرد. در ادامه این مراسم محمدرضا تقی‌پور جانباز هفتاد درصد که دو پایش قطع شده و امروز ریاست موزه را برعهده دارد نیز بیان کرد: من در آزادسازی خرمشهر هر دو پای خود را از دست دادم ولی همیشه با خود تکرار کرده و به همه بازدیدکنندگان موزه نیز اعلام می‌کنم که بدون هیچ منتی و از صمیم قلب به نشستنم بر این ویلچر افتخار می‌کنم که این نشستن من و امثال من باعث سربلندی و سر پا ایستادن ملتم شده است.
عباس کیارستمی پس از ابراز شگفتی و اظهار تأثیر عمیق این بازدید بر جان و روحش، طی سخنان صمیمانه‌ای اظهار کرد: با بازدید امروزم از این موزه متوجه شدم که بی‌شک شما عزیزان جانباز دو بار بر گردن ما حق دارید یکی آن موقع که در موقعیت دفاع و فداکاری برای همه ما بوده‌اید و دیگری الان که با تمام صدمات بدنی و با انرژی عجیب موزه صلح تهران را روایتگری می‌کنید، چون مرور این فجایع توأم با حماسه یک توان مضاعف نیاز دارد که باید از صمیم قلب اعتراف کنم که واقعاً غیر از شما کسی این توان عظیم را ندارد.
این کارگردان سینما در ادامه عنوان کرد: آدم‌های عادی در بیرون از این موزه که در حال قدم زدن و تفرج در میان همین پارک شهر هستند و در میان درخت و گل و بوته سیر می‌کنند با ورود به این موزه، ناگهان به جهان تازه‌ای وارد می‌شوند و بی‌شک دچار دو نوع عذاب وجدان و سؤال خواهند شد که اولاً چرا با آنکه همه ما به نوعی کم و بیش با موضوع جنگ و این دفاع آشنا هستیم تاکنون از ابعاد عظیم این ماجرای بدین نزدیکی این همه غافل بوده‌ایم و در مرحله دوم که از قبلی قطعاً مهم‌تر است قیاس احساس مسئولیت شما با خود است که چطور شما با تمام مشکلات بدنی دلسوزانه هنوز این‌گونه در حال سعی، تلاش و فعالیت برای آگاهی بخشی به مردم هستید؟ و حتماً این تلنگری است به هرکس و از جمله خود من که هر کاری می‌توانیم با تمام وجود و احساسمان برای کمک به شما عزیزان و راهتان انجام دهیم. کارگردان فیلم «خانه دوست کجاست» خاطرنشان کرد: من واقعاً با یک ذهنیت عادی وارد این موزه شدم ولی از الان تا ابد بشدت درگیر تمام موضوعاتی خواهم بود که در اینجا مشاهده کردم بخصوص تصویر دو چشم اشک ریزان، سرخ و پیوندی جناب حسنی سعدی که خود به تنهایی اثباتی بر تمامی اسناد این موزه است.

نخستین دور گفت‌و‌گو‌های جامع هسته‌ای ایران و گروه 1+5 در دوره تمدید هفت ماهه مذاکرات امروز در ژنو سوئیس آغاز می‌شود. این در حالی است که روز گذشته علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی با تأکید بر اینکه 1+5 راهی جز تفاهم ندارد، اعلام کرد که جمهوری اسلامی ایران آخرین نسل سانتریفیوژ (IR8) را در اختیار دارد، اما هنوز اقدام به تزریق گاز به این سانتریفیوژها نکرده است.
به این ترتیب تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران به ریاست مجید تخت روانچی معاون اروپا و امریکا و نیز سید عباس عراقچی معاون حقوقی و بین‌المللی وزیر امور خارجه در حالی امروز راهی ژنو می‌شوند که ایران از منظر دستیابی به آخرین تکنولوژی‌های غنی‌سازی دست بالا را در اختیار دارد.  قرار است تیم مذاکره‌کننده ایران از امروز و به مدت دو روز مذاکرات دوجانبه‌ای با هیأت امریکایی و نیز سایر هیأت‌های حاضر در ژنو برگزار کند و پس از آن نشست‌های چند جانبه رسماً از روز چهارشنبه آغاز خواهد شد. به گفته عراقچی، محوریت این دور از مذاکرات دیدار و گفت‌و‌گو با هیأت امریکایی و مذاکره بر سر همه موضوعات اختلافی است. بنابراین مدت زمان توافق نهایی، میزان غنی‌سازی اورانیوم ایران و نحوه لغو تحریم‌ها علیه برنامه هسته‌ای ایران موضوعات اساسی هستند که در این مذاکرات مورد گفت‌و‌گو قرار می‌گیرند. اختلافاتی که به گفته یک عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران، برخی رفع شده و برخی دیگر برای رفع شدن نیاز به رایزنی‌ها و مشورت‌های بیشتری دارند.
صالحی: 1+5 راهی جز تفاهم ندارد
رئیس سازمان انرژی اتمی روز گذشته اعلام کرد که جمهوری اسلامی ایران آخرین نسل سانتریفیوژ (IR8) را در اختیار دارد، ولی هنوز به آن گاز تزریق نشده است. به گزارش ایسنا، علی‌اکبر صالحی در این باره گفت: ما اکنون سانتریفیوژهای نسل دوم خودمان را داریم که حدود هزار عدد آنها نصب شده است و حدود یک زنجیره 164 تایی آنها به صورت آزمایشی کار می‌کند. وی تأکید کرد: ما سانتریفیوژهای «IR4» و «IR6» و «IR8» را هم داریم که این «IR8» آخرین نسل سانتریفیوژ است که قریب به «24 سو» قدرت غنی‌سازی آن است. صالحی با این حال گفت: ما به این سانتریفیوژ گاز تزریق نکرده‌ایم و این کار هم داوطلبانه است و تا زمانی که مذاکرات ادامه دارد، قرار نیست که به «IR8» گاز تزریق کنیم.
صالحی که در برنامه «من طهران» شبکه خبری العالم حضور یافته بود ادامه داد: ما این را به عنوان حسن نیت خودمان به طرف مقابل نشان می‌دهیم البته تست‌های مکانیکی در حال انجام است و تست‌های متنوعی باید انجام شود ولی به سانتریفیوژ «IR8» فعلاً تا زمانی که مذاکرات ادامه دارد قصد تزریق گاز اکتیو یعنی «یواف6 » نداریم.
صالحی تأکید کرد: ما اکنون قریب به 20 هزار سانتریفیوژ نصب شده داریم که قریب به 9 هزار و اندی از اینها کار می‌کند و تقریباً 9 هزار تا از آنها فعلاً درحال نصب است ولی کار نمی‌کند. تا زمانی که مذاکرات ادامه دارد، ما قصد راه‌اندازی آن 9 هزار دستگاه بعدی را نداریم. این یک نوع تفاهم است که با هم انجام داده‌ایم هرچند نانوشته اما ما مقید به این هستیم. بنابراین ما با همین 9 هزار دستگاه فعلاً کار می‌کنیم، تا ببینیم سرانجام این مذاکرات چه خواهد بود.  رئیس سازمان انرژی اتمی با تأکید بر اینکه راه دیگری جز تعامل و تفاهم باقی نمانده است و هر دو طرف باید به توافق برسند، گفت: من به حصول توافق خوشبین هستم، چون اگر اتفاق دیگری بیفتد به نفع هیچ‌کس نیست. وی افزود: جمهوری اسلامی ایران در این مدت حکمت سیاسی و عقلانیت خود را نشان داده است، بر خلاف تصویری که آنها از ما در جهان ارائه کرده‌اند که لجاجت می‌کنیم و اهل مذاکره نیستیم.  صالحی با بیان اینکه تا آنجا که جا داشته از خود انعطاف نشان داده‌ایم اظهار داشت: همان‌طور که آقای رئیس جمهوری گفتند به دنبال تفاهم برد - برد هستیم یعنی این‌طور نیست که بخواهیم همه امتیازات را بگیریم و آنها هم برای افکار عمومی خودشان حرفی برای گفتن نداشته باشند.  
رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان، درباره برخی اخبار منتشر شده مبنی بر درخواست عربستان برای دستیابی به امتیازاتی مشابه آنچه ایران براساس توافقنامه ژنو در صورت امضای آن، گفت: ما خوشحال می‌شویم که هر کشور اسلامی یا هر کشور در حال توسعه دیگری، براساس حقوقی که در ان پی تی و در اساسنامه آژانس برای آنها ترسیم شده است، از تمامی امکانات مذکور در این سند حقوقی بین‌المللی استفاده کند. خواه این کشور عربستان سعودی یا امارات باشد، ما هیچ گونه نگرانی از این بابت نداریم.

     نرگس عاشوری


«خوشبخت کسی است که به یکی از این دو چیز دسترسی دارد؛ یا کتاب‌های خوب یا دوستانی که اهل کتاب باشند.» قولی معروف از ویکتور هوگو که لابد شامل حال دوران ما هم می‌شود؛ دورانی که هر چند ارزش مشترک حاکم بر ذهن مردمانش به نحوی تغییر یافته است که به قول مدیر کل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشورمان نسل جوانش از پایین بودن مدل گوشی‌شان خجالت می‌کشند اما از
کتاب‌نخوانی‌شان نه. در میان همین صدها هزار جوانی که دغدغه گذران اوقات فراغتشان بهره‌مندی از تکنولوژی‌های جدید ارتباطی و شبکه‌های اجتماعی است، هستند آدم‌هایی که همچنان دلمشغولی‌شان برای لذت بخش کردن این ساعات ملالت‌بار «بزرگترین اختراع بشر» به قول ویلیام شکسپیر، یعنی «کتاب» است و ترجیح می‌دهند به جای دخیل بستن به فضای مجازی و آدم‌هایش به قفسه‌های کتاب متمسک شوند و مطالعه کنند و به تعبیر شاعر و نویسنده بریتانیایی، ساموئل اسمایز، با دانشمندان طرف صحبت شوند و اندیشه‌های اصحاب فرهنگ را به تفکرشان پیوند بزنند.
گروه‌هایی هر چند محدود که قرارهایشان و دور هم جمع شدن‌هایشان در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی هم معرفی و گفتن از کتاب‌هایی است که تا به حال خوانده‌اند. گروه‌هایی که با دستاویز قرار دادن سنت‌های ریشه‌دار کشورمان نظیر اهدا و نذر و تعاون در این سال‌ها تلاش کرده‌اند به سهم دانایی و دارایی‌شان برای بسط فرهنگ کتابخوانی و فعالیت‌های فرهنگی سازنده، گام بردارند و با بدعت نهادن آیین‌های خودجوش منشأ اقبال جامعه به کتاب و مطالعه شوند؛ اقدام‌هایی که سازنده است.
 تقویت روحیه جمعی و اعتماد عمومی
نمونه با شکوه این سنت‌ها کتابخانه‌هایی است که بدون وابستگی به هیچ اداره و نهاد رسمی به صورت خودجوش در خانه، آپارتمان، مغازه و حتی کارخانه شکل گرفته‌اند و اهداف و فعالیت‌های مفیدشان در معرفی و معاوضه کتاب آنقدر ارزشمند بوده است که مدیران فرهنگی را متوجه راه‌اندازی جشنواره‌ای به این منظور کند؛ جشنواره‌ای برای کتابخانه‌های خانگی!
جشنواره‌ای که نخستین دوره آن در سال 1381 توسط انجمن نویسندگان کودک و نوجوان با همکاری معاونت هنری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان تهران و با هدف ترویج فرهنگ کتابخوانی، تشویق دارندگان کتابخانه‌های خانگی به امانت دادن کتاب‌ و انجام فعالیت‌های جنبی و جمعی فرهنگی برگزار شد؛ جشنواره‌ای برای کتابخانه‌هایی که از طرف مردم و بدون وابستگی اداری و نهادی به هیچ سازمانی در مجتمع‌های مسکونی، مغازه‌ها، کارگاه‌ها، مدارس و... راه‌اندازی می‌شوند و علاوه بر خودجوش بودن یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های آن دارا بودن کتاب‌های کودک و نوجوان است؛ شاخصه‌ای که ارتباطی مستقیم با هدف بنیان‌گذاران این جشنواره دارد. در واقع هدف از راه‌اندازی این جشنواره از سوی انجمن نویسندگان و کودکان دغدغه نویسندگان در رشد و اعتلای سطح مطالعه و فرهنگ مردم است و به اعتقاد صاحبنظران این حوزه این کتابخوانی والدین است که کودکان را ترغیب به مطالعه می‌کند و همین کودکان کتابخوان تضمین‌کننده رشد و اعتلای ادبیات و فرهنگ جامعه می‌شوند.
علاوه بر این، فعالیت‌های جنبی مانند نقد و بررسی و جلسات منظم شعر و داستان و نقد فیلم و... یکی از امتیازهای هیأت داوران برای انتخاب برگزیدگان جشنواره است؛ ویژگی‌ای که علاوه بر اهداف مترتب، فراهم‌کننده بستری برای پاسخگویی به یک نیاز اجتماعی است.
به هر حال با هر متر و معیاری که حساب کنیم بن‌مایه جشنواره کتابخانه‌های خانگی ساختار مردمی است، چرا که از بودجه دولتی استفاده نمی‌کند بنابراین می‌تواند بر اساس سلیقه و نیاز گروهی شکل بگیرد و به تبع آن با انجام فعالیت‌های جنبی فضایی صمیمی و سالم برای شکل‌گیری تعاملات اجتماعی ایجاد کند، آن هم در زمانه‌ای که با شیوع تکنولوژی‌های ارتباطی مجازی، خطر درونی شدن فردگرایی در کمین جامعه ما است. ضمن اینکه اساساً امانت دادن کتاب کاری گروهی است و فی نفسه روحیه تعاون و اعتماد و همکاری را گسترش می‌دهد. بنابراین استفاده از کتابخانه‌های خانگی علاوه بر تقویت روحیه جمعی خبر از وجود اعتماد عمومی می‌دهد که جامعه امروز به آن نیاز دارد.
 استقبال نوجوانان از جشنواره کتابخانه‌های خانگی
«جشنواره کتابخانه‌های خانگی» پس از وقفه چند ساله بعد از دومین دوره آن در سال 86 حالا سومین دوره‌اش را با اضافه شدن پسوند «و مجتمع‌های مسکونی» برگزار کرده و به قولی روند رو به رشدی هم داشته است؛ سر و شکل بهتری پیدا کرده و شرکت‌کنندگانش هم بیشتر شده است. تعداد شرکت‌کنندگان در جشنواره امسال که اواخر آبان‌ماه و همزمان با هفته کتاب برگزار شد 56 نفر از سراسر کشور بودند که 10 نفر به عنوان برگزیده و 2 نفر شایسته قدردانی معرفی شدند.
علاوه بر این به گفته دبیر سومین جشنواره سراسری کتابخانه‌های خانگی و مجتمع‌های مسکونی این جشنواره یک تفاوت دیگر هم داشته است.
عزت‌الله الوندی در این باره به ایران می‌گوید: «تعدادی شرکت‌کننده نوجوان برای نخستین بار در این جشنواره شرکت کردند. نوجوانانی که بر اساس اطلاع‌رسانی‌های دوره‌های پیشین‌تلاش کرده بودند تا کیفیت وکمیت کتابخانه‌هایشان را تقویت کنند و آن را توسعه و گسترش بدهند.» او در ادامه درباره دلایل این وقفه چند ساله هم می‌گوید: «از ابتدا قرار خاصی بر این نبود که جشنواره به صورت مشخص چند سالانه باشد. به هر حال این جشنواره‌ به لحاظ محتوایی موضوعیت سالانه شدن ندارد و به لحاظ اقتصادی هم نیازمند صرف هزینه است که بر این اساس از ابتدا تصمیم بر آن شد که هر چند سال یک بار برگزار ‌شود.»
 لزوم حمایت‌های دولتی بدون دخالت‌های ناموجه
جشنواره کتابخانه‌های خانگی نشان از بالندگی و تأثیرگذاری نهادها برای ترویج کتابخوانی است اما فارغ از میزان تأثیرگذاری چنین حرکت‌هایی در سطح خرد، اظهارنظر کارشناسان بر این نکته متمرکز است که جریان‌ساز شدن چنین حرکت‌هایی نیازمند حمایت‌های رسمی دولت است و باید نگاهی کلان پشت ایجاد این کتابخانه‌ها باشد.
به عنوان نمونه عده‌ای از تحلیلگران بر این باورند که پس از تشویق و اهدای جوایز ضروری است برگزیدگان مورد آموزش حرفه‌ای قرار بگیرند تا از این پس قادر به ایجاد جذابیت و معرفی آثار همدلانه و مناسب به اعضا باشند.
موضوعی که بنا بر گفته الوندی در بیانیه هیأت داوران این دوره جشنواره شامل مجید رخشانی، رامبد جوان، یدالله گودرزی، مهدی یوسفی و فاطمه زمانی هم آمده است: «این موضوع در بیانیه هیأت داوران آمده است که به منظور گسترش فرهنگ کتابخوانی و آکادمیک‌تر شدن آن پیشنهاد شود که وزارت ارشاد تمهیدی بیندیشد تا با کمک انجمن نویسندگان کودک و نوجوان امکان و اسباب آموزش کتابداران خانگی فراهم شود تا با آموزش صحیح و درست ارائه خدماتشان در کتابخانه‌های خانگی بهتر انجام بگیرد.»
اما از سوی دیگر دخالت‌های مترتب بر حمایت‌های رسمی و دولتی و یکسان‌سازی و چارچوب دار کردن این کتابخانه‌ها و به تبع آن سلب خصوصیات ویژه و یگانه این کتابخانه‌ها از نکات غیرقابل اغماض و تشویش‌هایی است که کارشناسان بر آن تأکید دارند.
دبیر سومین دوره جشنواره کتابخانه‌های خانگی با تأکید بر این موضوع می‌گوید: «قرار نیست این حمایت‌ها به گونه‌ای باشد که چنین پیامدهایی داشته باشد و مطمئن باشید این‌ اتفاق نمی‌افتد برای اینکه خیلی از این کتابخانه‌ها در روستاها تشکیل شده و با کمترین امکانات توانسته‌اند بیشترین بهره را ببرند.»
 افراشتن عَلَم اعتراض علیه گلایه‌های مسئولان
الوندی در تأیید صحبت‌های خود کتابخانه «فاطمه‌ها» را مثال می‌زند که به‌عنوان کوچک‌ترین کتابخانه کشور در اتاقی ۹ متری و خشت و گلی با سقفی چوبی در روستای دهکهان از توابع کهنوج کرمان توسط سه‌دختر نوجوان به نام <فاطمه> تشکیل شده است و حالا با 200عضو، جهانی هم شده است یا از کتابخانه دیگری در روستای محروم اکنلو از توابع کبودرآهنگ نام می‌برد که 4 هزار عضو فعال دارد. او همچنین از یکی از برگزیدگان این دوره یاد می‌کند که در ارتفاع 4200متری دماوند کتابخانه‌ای برای کوهنوردان تأسیس کرده‌ است و در ادامه می‌گوید: «یکی دیگر از شرکت‌کنندگان در جشنواره امسال در کارگاه تولید گل و گیاه کتابخانه‌ای تشکیل داده بود و برای همسایه‌های اهل کتاب خود خدمات کتابداری و کتابخوانی راه انداخته بود».
خیاط‌‌ خانه‌ای که کتاب‌ امانت می‌دهد یا راننده‌ای که در وسیله نقلیه خود کتابخانه‌ای را طراحی کرده است و... نمونه‌ای از ده‌ها مورد عجیب و خوشحال‌کننده‌ دوره‌های قبل این جشنواره است که همگی به تعبیر داستان‌نویس معاصر کشورمان، یوسف علیخانی، بلند کردن علم اعتراض‌ در مقابل مسئولانی است که مدام درمصاحبه‌هایشان از آمار مطالعه و کتابخوانی گلایه دارند و گویای این واقعیت است که با وجود افزایش قیمت کتاب و عوامل اقتصادی و تغییرات مدام اجتماعی و گسترده شدن تکنولوژی مردم همچنان وفادارانه یار مهربان و دوستدار کتابند؛ البته اگر آثار همدلانه تولید و معرفی شود.
او در ادامه صحبت‌های خود به ایران می‌گوید: «به عنوان کسی که حداقل 4-23 سالی است که فعالیت می‌کند و حالا به عنوان ناشر، این قید را برای خودم قرار داده‌ام که هرگز یک شاعر، نویسنده و مترجم را به‌عنوان مخاطب در نظر نگیرم چون آنها را به‌عنوان تولید‌کننده می‌شناسم.
مخاطب‌ها، مردمی هستند که متأسفانه زمان آمارگیری اصلاً به حساب نمی‌‌آیند و شاهد ادعای من سیل جمعیتی است که به نمایشگاه‌های کتاب می‌آیند. ضمن اینکه از یک سو کتابفروش‌ها و کسانی که کتاب پیشنهاد می‌دهند هم مردم را بی‌اعتماد کرده‌اند. وقتی یک زن خانه‌دار سراغ رمانی را برای گذراندن اوقات فراغتش می‌گیرد نامردی است اگر من فلانر اوکانر یا کارهای مرلین رابینسون را توصیه کنم حتی اگر برنده جوایز اورنج و پولیتزر و... هم شده باشد!»
 حرکت‌های خودجوش را مقید و دولتی نکنید
یوسف علیخانی معتقد است جامعه ما جماعت کتابخوان میلیونی دارد که پنهان مانده‌اند و همچون آتش زیر خاکستر با اقدام‌هایی همچون جشنواره کتابخانه‌های خانگی نمایان شده‌اند. او همچنین در ادامه برای تأیید صحبت‌هایش به گروه‌هایی چون «کتابخوان» و «کتابخوار» و «سفر به دور ایران با کتاب» که در یکی از همین شبکه‌های فضای مجازی تشکیل داده استناد کرده و می‌افزاید: «باور می‌کنید 99درصد فعالان این گروه خانم‌ها هستند و جالب است مثلاً در گروه کتابخوار که ساعت 10 شب روز یکشنبه که کتاب خاصی را نقد می‌کنند نظراتشان قابل تأمل است.
من فراوان داشته‌ام که در یک درخواست 50 جلد رمان «پیش‌از آنکه من بخوابم» را خواسته‌اند. وقتی جویا شدم متوجه شدم که گروهی ازخانم‌ها هفته‌ای یک بار دور هم جمع می‌شوند و درباره رمانی که خوانده‌اند جلسه برگزار می‌کنند. به اعتقاد من این جنبش با همین اقدامات و جشنواره کتابخانه‌های خانگی حرکتش را شروع
کرده است.»
این نویسنده در پایان با خطاب قرار دادن مسئولان و سیاستگذاران فرهنگی خاطرنشان می‌سازد: «قدر این‌ها را بدانید وهیچ وقت دست به ساختار و ترکیب شان نزنید و آنها را مقید و دولتی و سیستماتیک و سازمانی نکنید. بگذارید این حرکت‌های خودجوش خودشان کارهایشان را ادامه بدهند. از توی همین‌هاست که نویسنده‌ در می‌آید.»
وی می‌افزاید:< از این همه ژست‌های روشنفکری رمان خوب متولد نمی‌شود. بهترین کتاب انتشارات من در شش ماه گذشته رمان «روزگار تفنگ» و برنده جایزه رمان اول ماندگار است که نویسنده‌اش یک سبزی فروش است! اما اگر به همین سبزی فروش تحمیل بکنیم که راجع به فلان موضوع بنویسد مطمئن باشید که کار خوبی تولید نمی‌کند. او باید با میل خودش بنویسد و مخاطب با میل خودش بخواند. خواهش می‌کنم کسی به حریم این نویسنده‌‌ها و جمع‌ها و کتابخانه‌ها تجاوز نکند و نخواهد که این‌ها را مال خودش بکند. این‌ها مال مردم است و پاسخ محکم مردم است مبنی بر اینکه ما کتابخوان هستیم، اگر کتاب خوب باشد.»




خوش‌سلیقگی در پاسخ به یک نیاز


  مهدی فیروزان
مدیرعامل مؤسسه شهر کتاب

جذاب‌ترین نکته برگزاری جشنواره کتابخانه‌های خانگی برای من، انگیزه‌ای است که در پشت تأسیس این کتابخانه‌ها وجود دارد، یعنی نیاز انسان به دانستن! اگر این نیاز نبود، قطعاً عده‌ای به این فکر نمی‌افتادند که چطور می‌شود دانستن، معرفت و آگاهی را از طرق مختلف کسب کرد. پس مهم‌ترین انگیزه در پس تأسیس این کتابخانه‌ها، موهبت دانستن است که در انسان وجود دارد. اما صرف داشتن این نیاز کافی نیست و بر این اساس است که دومین عامل شکل‌گیری این کتابخانه‌ها جلوه‌گری می‌کند؛ اراده به پاسخگویی این نیاز، یعنی همان تعبیر شعر معروف سعدی: آن کس که نداند و بداند که نداند... این مهم است که آدم این نیاز را بشناسد و درصدد برطرف کردن آن برآید. استنباط دیگر من خوش‌سلیقگی افراد در چگونگی پاسخگویی به این نیاز است. شما از راه‌های مختلف می‌توانید دانستن را به دست آورید: اینترنت، تلویزیون، ماهواره و... ولی اینکه در این میان یکی از اصیل‌ترین و شریف‌ترین شیوه‌های دانستن یعنی کتاب را انتخاب ‌کنید نشانه خوش سلیقگی شماست.
مسأله مهم دیگر اینکه شما متوقع نیستید که دیگران دست به کار شوند. شکل‌گیری کتابخانه‌های شخصی مبین این نکته است که آدم‌ها بدون چشمداشتی، خودشان نیازهایشان را برطرف کرده‌اند، به NGOها کاری‌ ندارند، به دولت کاری ندارند، به مسئولان، به آموزش و پرورش و به شهرداری و... کاری ندارند و خودشان دست به کار می‌شوند.
نکته مهم دیگری که از جشنواره کتابخانه‌های خانگی می‌توان استنتاج کرد اعتماد به همگنان است. یکی از مشکلات ما این است که در راه‌اندازی کارهای عمومی کمتر به یکدیگر اعتماد می‌کنیم؛ اما در یک برج، کارخانه، مجتمع مسکونی و... عده‌ای به هم اعتماد می‌کنند تا نیاز به دانستن را با علاقه‌ای که دارند از طریق بهترین، شریف‌ترین و اصیل‌ترین شیوه که کتاب است، برآورده کنند و پیامد آن تمرین کار گروهی است. یکی از معضلات اجتماعی جامعه ما این است که ما تمرین کار گروهی نکرده‌ایم، در نتیجه کارهای گروهی‌مان دائماً با شکست یا ضعف یا دلگیری و کدورت همراه می‌شود. و نکته آخر، خوشبینی است. به نظر من تمام افراد موفق آدم‌های خوشبین هستند و بالعکس آدم‌های ناموفق کسانی بودند که در بخشی از عوالم‌شان بدبینی وجود داشته است. یک نیاز، علاقه، خوش‌سلیقگی، دلبستگی نداشتن به نهادهای عمومی، اعتماد به همگنان و خوشبینی، ریشه‌های شکل‌گیری کتابخانه‌های شخصی است که از این منظر و کالبدشکافی برای من ارزشمند است.



کتاب حلقه وصل خانواده‌ها

  احمد مسجد جامعی
عضو شورای شهر تهران

کتابخانه‌های خانگی و خانوادگی از قدیم در تهران و خیلی از شهرهای بزرگ باب بوده است؛ کتابخانه‌هایی که در آن آثار متعلق به خانواده از جمله قرآن و برخی کتب ادعیه و آثار ادبیات کهن مثل حافظ، سعدی و... حفظ می‌شد. این دست کتابخانه‌ها به خانواده‌های بزرگ که معمولاً از عالمان و بازرگانان بودند تعلق داشت. برخی از این موارد گسترش پیدا کردند و با اضافه شدن کتاب‌های جدید تبدیل به کتابخانه‌های عمومی شدند مثل کتابخانه حاج حسین آقا ملک یا کتابخانه نخجوانی‌ها که به کتابخانه ملی تبریز شهرت پیدا کرده است. حتی در کتابخانه مجلس و دانشگاه تهران و کتابخانه ملی و... اسامی خانواده‌های بزرگ و استادانی که کتاب‌های کتابخانه شخصی‌شان را اهدا کرده‌اند هم ذکر شده‌ است. همان‌طور که در دایرئ‌المعارف‌هایی مثل دایرئ‌المعارف اسلامی هم در مدخل‌های ورودی مشخصات برخی کتابخانه‌های شخصی و خانگی ثبت شده است.
در شرایط جدید به دلایل مختلف کتابخانه‌های عمومی هم در کنار کتابخانه‌های شخصی وارد عرصه شده‌اند و به علاقه‌مندان خدمات می‌دهند اما با مرور زمان و اشاعه پدیده برج‌سازی و بلندمرتبه‌سازی این تفکر ایجاد شده است که در فضاهای مسکونی بخشی از فضای عمومی برای کتابخانه منظور شود. به عنوان نمونه در برخی از مجتمع‌ها یکی از صاحبان مجتمع، واحدی را به عنوان کتابخانه عمومی در اختیار ساکنان مجتمع‌های مسکونی پیرامون قرار می‌دهد. امیدواریم این موضوع که به صورت خودجوش در برخی جاها اتفاق افتاده است، به وضع و تصویب قاعده‌ای برای بسط این کتابخانه‌ها منجر شود. اگر ما بتوانیم این طرح را در شورای عالی شهرسازی به عنوان یک قاعده در بیاوریم که کتابخانه به عنوان فضای عمومی مجتمع‌ها تعریف شود، کار بسیار ارزشمندی است. مقصود من از تأکید بر جنبه فضای عمومی کتابخانه‌ها، بیشتر کارکردهای اجتماعی‌ آن است که باعث ایجاد یک نوع همدلی پیرامون کتاب می‌شود. کتابخانه یک فیزیک است و آنچه که روح کتابخانه را متحول می‌کند، حتی بیش از کتاب، کتابدارش است، کتابداری که بتواند نشست‌هایی را برگزار کند، افراد را بشناسد و کتاب‌های مناسب معرفی کند، در جهت ایجاد حلقه‌های فرهنگی - هنری تلاش کند و به نحوی باعث ایجاد صمیمیت و محبت پیرامون دانش و دانایی و کتاب شود. اگر خانواده‌های قدیم بنا بر نسبت فامیلی دور هم جمع می‌شدند، خانواده‌های جدید در نسبت با کتاب در کنار هم قرار بگیرند و این حلقه‌ها شکل بگیرد که این موضوع قطعاً به انسجام و همدلی و طراوت‌بخشی زندگی کمک می‌کند.



جشنواره‌‌ای موفق در ایجاد همدلی


  فریدون عموزاده خلیلی
نویسنده ادبیات کودک و نوجوان

تأثیری که کتابخانه‌های خانگی یا کتابخانه‌های مجتمع‌های مسکونی یا... در فرهنگ کتابخوانی و ترویج فرهنگ مطالعه و افزایش سواد عمومی در جامعه دارد، از کتابخانه‌های عمومی بیشتر است و علت آن این است که کتابخانه‌های خانگی کاملاً با انگیزه‌های شخصی و امکانات و ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های افراد و مردم شکل گرفته است، بنابراین منجر به ایجاد همبستگی در دایره‌ای می‌شود که از این کتابخانه خانگی استفاده می‌کنند و این نتیجه و دستاوردی جدی، عمیق و پایدار است نسبت به دیگر کتابخانه‌هایی که این ویژگی را ندارد؛ البته هر کتابخانه با هر انگیزه‌ای و با هر حدود و ابعادی که شکل بگیرد، بی‌تردید منجر به ترویج کتابخوانی خواهد شد، اما کتابخانه‌های خانگی علاوه بر ترویج کتابخوانی، ترویج یک رفتار اجتماعی مثبت را هم به همراه خود دارد. منتها برای بررسی عملکرد و میزان تأثیرگذاری هر جشنواره‌ای پیش از هر چیز باید توقعات و انتظاراتمان‌ از این جشنواره مشخص شود.
مدت زمان تدارک و برگزاری جشنواره، همچنین بودجه‌ای که اختصاص داده شده است، حمایت‌هایی که نهادهای مختلف از جشنواره دارند و... همه اینها شاخص‌ها و مؤلفه‌هایی هستند که در میزان موفقیت یک جشنواره نقشی تعیین‌کننده دارند. مسلم است که توقعمان از یک جشنواره چند میلیاردی که بودجه عمومی و دولتی گسترده‌ای دارد باید در همین ابعاد و قاعده باشد و از جشنواره‌ای که با 50-40 میلیون تومان سر و ته‌ تمام هزینه‌هایش اعم از هزینه‌های رسانه‌ای تا جوایز و... هم می‌آید هم به اندازه خودش.
مؤلفه تأثیرگذار دیگر بازه زمانی‌ای است که برای یک جشنواره اختصاص می‌یابد. قاعدتاً توقع و انتظاری که از جشنواره کتاب فرانکفورت یا جشنواره کتاب بولونیا که یکی در ایتالیا و دیگری در آلمان برگزار می‌شود و از دو سال قبل برنامه‌های جشنواره را بسته‌اند و مشخص است که چه نشست‌هایی قرار است برگزار شود و رویکرد جشنواره به کدام موضوع فرهنگی یا به کدام نوع کتاب است و حتی برنامه‌های تالارهای گفت‌و‌گوی آن چیست، بسیار متفاوت است از جشنواره‌هایی با ابعاد و بودجه محدودتر. با وجود این جشنواره کتابخانه‌های خانگی با همین ابعاد و بودجه و بازه زمانی، جشنواره مؤثری است و در حد آرمان‌های تعریف شده توانسته است به اهدافش دست پیدا کند. همین که توانسته نگاه عمومی را در کل کشور متوجه این موضوع کند که شما هم می‌توانید حتی در یک روستای کوچک یک کتابخانه جمعی با امکانات خودتان تشکیل دهید و اگر صد جلد کتاب در آن روستا وجود دارد را در یک جا جمع‌کرده و تبدیل به کتابخانه‌ای برای اهالی روستا کنید گام بزرگی است.



در ضرورت آموزش سواد اطلاعاتی

  دکتر فریبرز خسروی
عضو هیأت مدیره انجمن علمی کتابداری و اطلاع‌رسانی ایران

وجود کتاب در خانه، مجتمع، مدرسه و در جامعه محرک افراد جامعه برای بیشتر خواندن و توجه بیشتر به اطلاعات است و اگر در خانهای بچهها از کودکی کتاب را در اطراف خودشان ببینند با کتاب مأنوستر خواهند شد. کتابخانههای خانگی یا مجتمعهای مسکونی هم طبیعتاً در گسترش فرهنگ کتابخوانی و مؤانست با کتاب میتوانند منشأ اثر باشند. اصولاً این نوع کتابخانهها و گفتوگوهایی که درون آنها انجام میشود میتواند در جهتدهی و بهینهسازی مصرف فرهنگی افراد تأثیر بسزایی داشته باشد.
یکی از پیامدهای شکلگیری کتابخانههای خانگی یا مجتمعهای مسکونی و حتی در کارخانهها و... ایجاد تعاملات اجتماعی است. وجود کتابخانه این فرصت را میتواند فراهم کند که اهالی این مجموعهها از تجربیات هم استفاده کنند. این نوع تعاملات و گفتوگوهایفرهنگی و اطلاعاتی موجب هم افزایی مبارکی خواهد شد.
اگر مجتمعها و بخصوص شهرکها موظف شوند که فضای فرهنگی مناسبی را برای تأسیس کتابخانه اختصاص دهند مسلماً این روند رشد فزایندهتری مییابد و برای مدیریت بهینه این کتابخانهها نیاز به استفاده از تخصص کتابداران عیانتر میشود. کتابدار خبره میتواند نقش مؤثری در استمرار پیوند مخاطب با فضای کتابخانه داشته باشد.
 اما با توجه به گسترش روز افزون فناوری اطلاعات و ارتباطات و همه گیر شدن ارتباطات در فضای مجازی، نکتهای که لازم است به صورت ویژه مورد توجه و مداقه قرار گیرد این است که محملهای اطلاعات آهسته آهسته دارد از کاغذ فاصله میگیرد. شبکههای اجتماعی نمونهای از این رسانههای جدید است که همه گیر شدنش را نمیتوان منکر شد.
بر این اساس در مبحث اطلاعرسانی باید به این محملها هم توجه کنیم. لازم است به طور روشمند و برنامهریزی شده فرزندان این مرز و بوم را با نحوه استفاده بهینه از این فضاها و امکانات آشنا کرده و آموزش داد. اگر چنین نکنیم و به طور جدی به فرزندانمان «سواد اطلاعاتی» را آموزش ندهیم، یعنی به آنها نیاموزیم که چگونه میتوان میزان صحت و وثاقت یک منبع را تشخیص داد و در کوتاهترین زمان به آن دست یافت، مسلم بدانید که وبگردیهای بیهدف عمر او را تباه خواهد کرد. این نوع گردش که بهتر است بهجای وبگردی به آن نام ولگردی بدهیم بتدریج فرد را دچار اعتیاد به اینترنت خواهد کرد، اعتیادی که میتواند اساس ارتباطات طبیعی فرد را دچار اخلال کند.



 

  بهمن عبداللهی

انوشیروان ارجمند هم رفت و به قافله درگذشتگان هنر این سرزمین پیوست. او دیگر نیست تا به نقش‌های سخت جان بدهد، اما یادگار بازی در لباس شخصیت‌هایی همچون «اشعث بن قیس» در سریال امام علی(ع)، «رفاعه بن شداد» در سریال مختارنامه، «خان خله» در روزی روزگاری و... در ذهن مخاطبان تلویزیون باقی مانده است. زنده‌یاد ارجمند در سینما هم نقش‌های مکمل زیادی را بر نگاتیو ثبت کرد، از بازی در نقش بزرگ عشیره قَیِن در «دوئل» گرفته تا «قاعده بازی»، «محیا»، «کیفر» و ده اثر دیگر، همچنان حضوری جدی جلوی دوربین داشت و به همان کیفیت که بر صحنه ظاهر می‌شد انرژی می‌گذاشت. خلق و خوی متین و گفتار وزینش هم از تئاتر می‌آمد. او بیش از سینما و تلویزیون در صحنه شهرت داشت و سال‌ها پیش از بازی در فیلم سینمایی«گفت زیر سلطه من آیید» به کارگردانی برادر کوچکترش داریوش، در صحنه‌های تئاتر مشهد کار کرده و راه به تهران کشیده بود. یقیناً بازی او در نقش راهب نصرانی «خورشید کاروان» از یاد کسی نرفته است.
نخستین بار که از نزدیک دیدمش، برای گفت‌و‌گو به روزنامه ایران آمده بود، همان روزهایی که بازی قدرتمندش در سریال میرباقری چهره‌ و توانایی‌اش را در معرض قضاوت عمومی ‌گذاشت. از بازی در نقش اشقیا گفت و یاعلی گویان رفت. بعد از آن هر بار به بهانه‌ای تماس می‌گرفتم، با سعه صدر سخن می‌گفت و مثل یک استاد جامعه‌شناس مسائل را حلاجی می‌کرد، بدون شک نگاه تیزبینش را از زندگی در میان همین مردم گرفته بود. مرحوم ارجمند، ‌زاده 1320 خاش زاهدان، تئاتر را از دهه 50 در مشهد آغاز کرد و با مهاجرت به تهران از نیمه دهه 60 تا همین اواخر در نمایش‌هایی همچون «سرشت دردناک زندگی»، «رستم و سهراب»، «سوگنامه اسفندیار»، «امشب می‌خواهم بمیرم» و «هرا» با کارگردانانی همچون دکتر محمود عزیزی، پری صابری، امیر دژاکام، نصرالله قادری و... همکاری کرد. در این سال‌ها بارها به جوایزی همچون جایزه بازیگری جشنواره تئاتر فجر، آیین سنتی و جشن منتقدان دست یافت. او در عین حال در سینما هم به ایفای نقش پرداخت و در قاب تلویزیون برای سریال‌هایی همچون امام علی(ع)، روزی روزگاری، تفنگ سرپر، سایه سکوت، فرار بزرگ، میعاد در سپیده دم و... جلوی دوربین رفت. انوشیروان ارجمند ظهر دیروز بر اثر ایست قلبی درگذشت. او اوایل آذر ماه امسال به بیمارستان پارسیان تهران منتقل شده بود و از همان زمان در بخش آی‌سی‌یو بستری شد. در روزهای گذشته با تلاش پزشکان رگِ گرفته شده‌ قلبش باز شد اما به دلیل سابقه بیماری ریوی، تاهنگام چشم بستن از دنیا در بیمارستان پارسیان بستری بود. دیروز ظهر خبر رفتنش رسانه‌ای شد، بدون شک جامعه هنری غمگین شده و سایه دین او بر گرده اهالی هنر سنگینی می‌کند. ظاهراً پاییز امسال به خزان هنرمندان بدل شده است. «رفتن» راه هنرمند است و انوشیروان ارجمند هم به سوی معبود رفته است. یادش گرامی.


 

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با تأکید بر اینکه، فضای شفاف، لازمه داشتن جامعه دین‌مدار است و فرهنگ؛ درون مایه اصلی تمام فعالیت‌ها است، افزود: خودسانسوری مانع از رشد است و برای داشتن یک جامعه دین‌مدار و دارای اخلاق باید فضای شفاف و روشن برای مردم به‌وجود آوریم تا مردم با آگاهی کامل وارد میدان شوند.
علی جنتی شنبه در جمع ‌اهالی فرهنگ و هنر لامرد با اشاره به نیاز استان فارس و توسعه همه جانبه فرهنگ در سال اقتصاد و فرهنگ و نیاز هنرمندان و اصحاب فرهنگ و ادب، اظهار خرسندی کرد که در رأس امور فرهنگی فارس مدیر کلی قرار دارد که به توسعه حوزه فرهنگ بسیار اهمیت می‌دهد و با کمک خود هنرمندان و اهل فرهنگ درصدد پیشرفت استان هستند.
علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی سپس در دیدار با اصحاب فرهنگ، هنر، ادب، اصحاب رسانه و کانون‌های مساجد شهرستان لامرد با اشاره به نامگذاری سال به عنوان «اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی» گفت: فرهنگ درکنار بحث اقتصاد و سیاست نیست بلکه درون مایه اصلی فعالیت‌های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی محسوب می‌شود. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه اگر در حوزه‌های اقتصادی موفق شویم ولی نقایصی داشته باشیم، از طریق فرهنگ می‌توانیم این نقایص را رفع کنیم، گفت: باید به جوانان به عنوان فعالان جامعه در پیشبرد فرهنگ که نقش وسیعی دارند، توجه کرد و با همه ابزارهای فرهنگی به‌طور غیرمستقیم تأثیر گذاشت که این مهم با اندیشه و دیدگاه دکترمریدی مدیرکل فرهنگ و ارشاد استان در این دیار به مرحله شکل‌گیری نزدیک می‌شود.
وی ادامه داد: هنرهایی مثل تئاتر، نقاشی، عکس در کنار آموزه‌ها و فرهنگ قرآنی باعث توسعه غیرمستقیم فرهنگ می‌شوند و حتی موسیقی نیز می‌تواند باعث آرامش جامعه شده و از همه مهم‌تر نویسندگان در ارتقای سطح علمی، فرهنگی و همچنین مطبوعات برای آگاه ساختن و شفافیت سطح جامعه تأثیرات غیرقابل انکاری دارند که همه اینها توسعه را می‌سازند. جنتی بر لزوم توجه به آزادی‌های قومی تأکید کرد و گفت: آزادی‌های قومی می‌تواند جامعه را رشد دهد زیرا ما نباید دچار خودسانسوری شویم چون اگر این اتفاق افتد جامعه نمی‌تواند رشد کند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اظهار کرد: با توجه به اینکه 36 سال از انقلاب اسلامی گذشته است، ما برای داشتن یک جامعه دین‌مدار و دارای اخلاق باید فضای شفاف و روشن برای مردم به وجود آوریم تا مردم با آگاهی کامل وارد میدان شوند و از این طریق نیز ریشه‌های فساد در جامعه خشک شود ضمن اینکه در کنار آن نیز دستگاه‌های قضایی کمک کنند. وی در ادامه به نقش اصحاب فرهنگ، ادب و هنر در توسعه فرهنگ و اقتصاد کشور اشاره کرد و گفت: این قشر در توسعه فرهنگ و اقتصاد مشارکت دارند و می‌توانند در کاهش ناهنجاری‌ها و نابسامانی‌ها با همکاری تمام نهادها و مسئولان بویژه ائمه جمعه، حوزه‌های علمیه، دانشگاه‌ها و شخصیت‌های روحانی که دارای نقش برجسته‌ای هستند، بشدت اثربخش باشند و برای رشد توسعه فرهنگی جامعه الهام بخش شوند و به همان اندازه تأثیرگذار باشند که یک عکاس می‌تواند با عکس خود صحنه‌های ماندگار را برای کودکان، نوجوانان و بزرگسالان به ارمغان آورد. جنتی همچنین با اشاره به عدالت فرهنگی در کشور اظهار کرد: من عدالت فرهنگی را به عنوان یک برنامه به مجلس شورای اسلامی ارائه دادم و از آنان رأی اعتماد گرفتم و برای محقق شدن این عدالت فرهنگی باید شرایط به گونه‌ای برای تمام مردم مهیا شود که امکانات فرهنگی در دسترس همگان باشد و کسی محروم نشود.
 

آیت‌الله هاشمی رفسنجانی طی سخنانی در ماه محرم امسال، تأکید کرد: جایگاه مظلوم و ظالم را باید حضرت اباعبدالله(ع) برای تاریخ روشن می‌کردند که در اوج، فداکاری کرده‌اند.  به گزارش ایلنا و به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، در متن سخنرانی منتشر نشده ایشان در آبان ماه سال‌جاری آمده است: به این آیه شریفه توجه کنید در قرآن سوره نساء، «لا یحب‌الله الجهر بالسوء من القول الی من ظلم». نخستین درس این آیه، آن است که خدا اصولاً دوست نمی‌دارد شما حرف بد، زشت و اذیت‌کننده و آزاردهنده بگویید و جامعه‌ای را، فردی را، خانواده‌ای را، آزار بدهید. حالا وقتی که حرفی خدا به گفتنش راضی نیست، نتیجه عملش که دیگر معلوم است.  وی در ادامه تفسیر این آیه افزود: این فقط مظلوم است که حق دارد علیه ظالم صدایش را بلند کند. در جلسات خصوصی در رابطه افراد با هم آنقدر گناه ندارد، گناه زیاد این‌کار زمانی است که انسان با صدای بلند در رسانه‌ها، آن‌هم در رسانه‌هایی که میلیون‌ها نفر می‌تواند مستمع داشته باشد، آبروی کسی را ببرد یا در رابطه با کسی بد بگوید.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام تصریح کرد: این یک درس جهانی است از خدای جهان، هر کس بخواهد ظلم بکند، خداوند آن را مباح کرده که برای کشف ظلم او برای نشان دادن و افشا کردن کار زشت او انسان صدایش را بلند بکند به هر نحوی که راهش را دارد یا امکانش را دارد یا به هر حال برنامه این نبود که یک ظلمی بشود و بعد هم در تاریخ گم بشود.  وی با بیان اینکه باید کاری بشود که هیچ وقت در هیچ قسمتی از تاریخ این ظلم نتواند توجیه بشود که کسی بگوید این ظلم توجیه دارد، گفت: صحنه‌های آخر ماجرای کربلا اوج فداکاری امام حسین(ع) است. برای مظلوم شدن آن نقطه اساسی‌اش این است که در چنین شرایطی مظلوم شدن و نشان دادن ظلم طرف حاکم آنجا اصل کار است که مردم ببینند آن جریان حاکم چقدر ظالم است و ببینند این کسانی که از آنها دفاع می‌کنند، چقدر مظلومند.  آیت‌الله هاشمی رفسنجانی خاطرنشان کرد: همیشه احمقانه‌ترین و شنیع‌ترین کار را ظالمان می‌کنند؛ ببینید اینها کسانی هستند که خیال می‌کنند دیگر قدرتشان تمام‌شدنی نیست و می‌خواهند نفس‌کشی جلویشان نباشد، هر چه ببینند برایشان اهمیتی ندارد. می‌ریزند، می‌گیرند، زندان می‌کنند، شکنجه می‌دهند، خبر‌هایش را قطع می‌کنند، سانسورش می‌کنند، اجازه نمی‌دهند به بچه‌هایش خبرش را بدهند. هرچه می‌توانند می‌کنند و ابایی هم از انجامش ندارند؛ خوب این‌ها همه ظلم‌های بزرگی است.  وی افزود: آدم‌هایی هستند که وقتی به قدرت می‌رسند، مست می‌شوند و می‌ترسند از آنکه در قدرتشان رخنه‌ای بیفتد. همیشه همین طور بوده و هست، ببینید حجاج ابن یوسف چه کار می‌کرده و دیگران چی کار می‌کردند، البته حالا دیگر مدرن‌تر شده، ظلم‌ها و شکنجه‌ها و راه‌های خاص و شکنجه‌های روانی و جسمی در خیلی از جا‌ها انجام می‌شود.
 

«ایران +» ضمیمه رایگان امروز

 بهمن عبداللهی

«گیشه» یکی از ارکان اصلی سینما در هر نقطه از جهان بویژه در سینمای ایران به‌شمار می‌آید. در یک دهه گذشته بسیاری از صاحبان سرمایه و تهیه‌کنندگان سینما از کاهش تعداد تماشاگران ابراز نگرانی کرده‌اند. اما سال 93 را باید سر فصل تازه‌ای در فروش آثار سینمایی دانست. در حالی که به پایان نهمین ماه سال نزدیک می‌شویم، 8 فیلم از میان آثار اکران شده توانستنه‌اند هر کدام  از مرز فروش یک میلیارد تومان در تهران بگذرند و یک فیلم هم رکورد تاریخ فروش سینمای ایران را شکسته است. میانگین فروش فیلم‌ها بالاتر رفته و در عین حال فیلم‌های مخاطب خاص هم راه به اکران باز کرده‌اند. همه این اتفاقات لبخند را بر لب سینما‌داران، تهیه‌کنندگان و البته مسئولان امر آورده و امید به روزها و سال‌های بهتر را رقم زده است. افزایش تعداد سالن‌های خوب، تنوع در مضامین، بالارفتن کیفیت ساختاری، مدیریت نسبی و البته شوق عمومی باعث شلوغ ترشدن سالن‌های تاریک سینما شده است. نگاهی به ده‌ها فیلمی که کمتر از یک میلیارد تومان فروش داشته‌اند و تعدادی از آثار که زیر خط 100 میلیونی توقف کرده‌اند و حتی فیلم‌های صف‌اکران نشان می‌دهد گیشه سینماهای پایتخت (به‌عنوان پایه ‌بررسی‌های پژوهشی در همین موضوع) تارسیدن به ایده‌آل هنوز فاصله زیادی دارند. با این حال رقم فروش بیش از 29 میلیارد تومانی در مقایسه با رقم‌های حداکثر 21 میلیاردی در طول سال‌های گذشته امید به آینده و برنامه‌ریزی برای رشد حضور مردم در سالن‌ها را یادآوری می‌کند. در این گزارش نگاهی دقیق‌تر به‌ماجرای فروش فیلم‌ها در 9 ماهه سال 93 و نیز مقایسه با 5 سال گذشته دارم که می‌خوانید.

ë موش‌ها و عشق‌ها
در سال 93 (تا هفته گذشته) مجموعاً 36 فیلم در گروه‌های سینمایی روی پرده رفته‌اند که از این میان 7 فیلم از یک تا 4 میلیارد تومان فروش داشته و فیلم «شهر موش‌ها2» ساخته مرضیه برومند 5 میلیارد و 930‌میلیون تومان در تهران فروخته‌است. فیلم اول صدر جدول امسال در عین حال پرفروش‌ترین فیلم تاریخ سینمای ایران به شمار می‌‌آید که توانسته «اخراجی‌ها» را پست سر بگذارد. شاید در یک دهه گذشته و حتی پیش‌تر فیلم‌های کمدی و عاشقانه بیشترین علاقه‌مندی را برای حضور تماشاگران در سینماها رقم می‌زدند، اما اکران قسمت دوم شهر موش‌ها پس‌از حدود 30 سال وضعیت را عوض کرد و نشان داد عموم تماشاگران بر نوستالژی بیش از کمدی و عاشقانه متکی هستند.
فیلم‌های کمدی «طبقه حساس» با 3 میلیارد و 394 میلیون تومان، «آتش‌بس 2» با 2 میلیارد و 598 میلیون تومان، «معراجی‌ها» با 2 میلیارد و 14 میلیون تومان و «رد کارپت» با یک میلیارد و 875 میلیون تومان ردیف‌های دوم تا پنجم جدول را به خود اختصاص دادند و پس از آنها «خط ویژه»، «چ» و «کلاشینکف» که هر یک موضوعی اجتماعی، دفاع مقدس یا جوان پسند داشتند با فروش‌های بالای یک میلیارد تومان قرار دارند.
در ادامه نیز فیلم‌هایی مثل «خواب زده‌ها»، «آذر، شهدخت، پرویز و دیگران»، «ساکن طبقه وسط»، «شیار 143»، «آرایش غلیظ»، «امروز»، «پنج ستاره»، «فرشته‌ها با هم می‌آیند»، «زندگی مشترک آقای محمودی و بانو»، «زندگی جای دیگری است»، «متروپل»، «آنچه مردان درباره زنان نمی‌دانند»، «خانوم»، «مستانه»، «اشباح» و «میهمان داریم» قرار دارند که بین 100 تا 999 میلیون تومان فروش داشته‌اند. البته برخی از این فیلم‌ها به دلیل ادامه اکران احتمالاً از مرز یک میلیارد تومان خواهند گذشت. با این حساب تنها 12 فیلم از 36 فیلم اکران‌شده زیر 100 میلیون فروش داشته و شکست خورده تلقی می‌شوند.
جالب آنکه تعداد فیلم‌های زیر 100 میلیون تومان فروش، در سال 92 مجموعاً 28 فیلم، در سال 91 مجموعاً 15 فیلم، در سال 90 مجموعاً 30 فیلم، در سال 89 مجموعاً 24 فیلم و در سال 88 مجموعاً 22 فیلم بوده است. در عوض تعداد فیلم‌های بالای یک میلیارد تومان در سال گذشته 6 فیلم، در سال 91 مجموعاً 5 فیلم، در سال 90 مجموعاً 5 فیلم، در سال 89 یک فیلم و در سال 88 مجموعاً 2 فیلم بوده است.
ë سال 93 سال رکوردها
سال 93 را می‌توان سال شکستن رکوردهای فروش نامید، با توجه به اینکه سه‌سال است قیمت بلیت‌ها افزایش پیدا نکرده، رقم فروش 29 میلیارد و 185 میلیون تومانی (تا سه‌شنبه گذشته) یک رکورد جدید در تاریخ سینمای ایران تلقی می‌شود.
شاید به‌لحاظ تعداد تماشاگر نتوان چنین عنوانی برای سال 93 قائل شد اما به لحاظ ریالی رقم نزدیک به 30‌ میلیارد تومان برای 36 فیلم – تنها در 9 ماه- رقم قابل تأملی است.
نگاهی به مجموع رقم‌فروش فیلم‌ها در سال‌های گذشته نشان می‌دهد، در سال 92 فروش 58 فیلم به 21 میلیارد تومان، در سال 91 فروش 54 فیلم به 20 میلیارد تومان، در سال 90 فروش 64 فیلم به 21 میلیارد و در سال 89 مجموع فروش 62 فیلم به 14 میلیارد تومان رسیده است. بنابراین حتی بدون احتمال رسیدن رقم فروش فیلم‌ها تا پایان امسال به 35 میلیارد تومان یک رکورد تازه به شمار می‌آید.
از دیگر رکوردهای امسال به افزایش میانگین فروش می‌توان اشاره کرد که تا همین 9 ماه به رقم 810 میلیون برای هر فیلم رسیده است. این رقم در سال گذشته 370 میلیون و در سال قبل‌تر 379 میلیون بود.
ë فروش شهرستان‌ها
گرچه در پژوهش‌ها و بررسی‌‌های معمول رقم فروش شهرستان‌ها چندان مورد توجه قرار نمی‌گیرد، اما بد نیست اشاره کنم که فروش 30 فیلم از میان آثار امسال (6 فیلم هنوز در شهرستان‌ها اکران نشده یا رقم فروش آنها اعلام نشده است) به رقم حدود20 میلیارد تومان رسیده است.
نکته‌ای که‌در خصوص اکران شهرستان‌ها می‌توان اشاره کرد، اینکه برخلاف سال‌های سیطره نگاتیو بر سینما، چند سالی است به سبب امکانات جهان دیجیتال فیلم‌ها به سرعت کپی شده و به طور غیر مجاز در شبکه‌های زیرزمینی و قاچاق عرضه می‌شوند، به‌همین دلیل مسئولان سینمایی با دیجیتال کردن سالن‌های سینما سرعت رسیدن فیلم‌ها را به شهرستان‌هاکمتر کرده و به همان نسبت اکران فیلم‌ها در سراسر کشور به پایان می‌رسد تا بلافاصله وارد شبکه نمایش خانگی  شده و دست قاچاقچیان کوتاه شود. حالا دیگر مثل سال‌های نه‌چندان دور نمی‌توان فیلم‌های تاراج، عقاب‌ها، یاس‌های وحشی و... را هرچند ماه یکبار بر سر درسینماها رؤیت کرد!
ë فیلم‌های روی پرده
این روزها جدا از ده‌ها فیلم گروه سینماهای هنر و تجربه مجموعاً 7 فیلم جدید بر پرده عموم سینماهاست. در این میان «آتش‌بس 2» ساخته تهمینه میلانی همچنان با 12 سینما در صدر توجه مخاطبان قرار دارد و روزانه 30 میلیون تومان می‌فروشد.
«شیار 143» کار دوم نرگس آبیار با 884 میلیون تومان در 31 سینما در ردیف دوم قرار دارد و «ساکن طبقه وسط» نخستین ساخته شهاب حسینی با 15 سالن و 879 میلیون تومان در ردیف سوم قرار دارد.
«آنچه زنان درباره مردان نمی‌دانند» از قربان محمدپور با 413 میلیون تومان، «میهمان داریم» ساخته محمد مهدی عسگرپور با 190 میلیون تومان، «تراژدی» کار آزیتا موگویی با 59 میلیون تومان و «بیگانه» با 27 میلیون تومان در ردیف‌های چهارم تا هفتم قرار دارند. البته با توجه به میانگین فروش روزانه «شیار 143» و «آنچه مردان درباره زنان نمی‌دانند» انتظار می‌رود این دو فیلم بزودی از مرز یک میلیارد تومان عبور کنند.
ë آرزوهای بزرگ برای آینده
رمزگشایی افزایش رقم فروش فیلم‌های سال 93 چندان پیچیده نیست، چرا که دو فیلم پرفروش سال (شهر موش‌ها و آتش‌بس) دنباله آثار موفق سال‌های پیش هستند و در صورت حضور تماشاگران قبلی به همراه مخاطبان نسل جدید یقیناً به فروش چشمگیری دست پیدا خواهیم کرد. حتی فیلم «معراجی‌ها» هم با‌وجود دنباله دار نبودن، اسم مسعود ده‌نمکی را به‌عنوان موفق‌ترین کارگردان گیشه‌ها (با احتساب همه آثار) یدک می‌کشد. از سوی دیگر فضای کمدی آثاری مثل «طبقه حساس» و «ردکارپت» می‌تواند دلیل کافی برای استقبال باشد، اما مهمتر از آن حضور رضا عطاران در این دو اثر به‌علاوه حضورش در «کلاشینکف» است.
در کنار این عوامل حمایت رسانه‌هایی مثل تلویزیون از «چ»، ترکیب بازیگران در آثاری مثل «آذر، شهدخت، پرویز و دیگران» یا فضای اجتماعی و جوان پسند در «خط‌ویژه» را می‌توان مورد توجه قرار داد.
به‌نظر می‌رسد مهمترین دلیل فروش17 فیلمی که از 500 میلیون تا 6 میلیارد تومان فروش داشته‌اند به برنامه‌ریزی شورای صنفی نمایش، بحران نداشتن هنگام اکران (ماجرای «گشت ارشاد» و «خصوصی» یادتان هست؟) افزایش سالن‌های مناسب، تنوع در ژانرها و نشاط عمومی در نیمه اول سال بازمی‌گردد.
یقیناً بررسی رویدادهای سینمایی سال 93 و دقیق شدن روی دلیل استقبال عمومی مردم از سینماها می‌تواند مسئولان سینمایی و متولیان امر اکران را به مسیری هدایت کند که در سال آینده و سال‌های بعدتر شاهد استقبال بی‌نظیر از حداکثر فیلم‌های اکران شده با‌شیم و رکوردهای میلیاردی فیلم‌ها را به آثار بیشتری تعمیم بدهیم.

 

 جواد هروی
نماینده مجلس

طی روزهای اخیر باب بحث اصلاح قانون انتخابات به طور همزمان در دو نهاد مجمع تشخیص مصلحت و مجلس گشوده شد؛ اما این اتفاق مهم تحت‌الشعاع خبرهای دیگری مثل مذاکرات هسته‌ای و همایش مبارزه با فساد اقتصادی قرار گرفت. این در حالی است که حساسیت و حیاتی بودن امر انتخابات اقتضا می‌کند که رسانه‌ها و نخبگان هرگونه طرح و دستورالعملی در این باره را با حساسیت و وسواس دنبال کنند. اکنون که موضوع  اصلاح و بازبینی نظام انتخابات در دو مرجع تصمیم‌‌ساز و قانونگذار در حال پیگیری است، لازم است برای پیشگیری از تکرار تجربه‌های گذشته، صاحبان اندیشه به شور و گفت‌وگو در این باره اهتمام ورزند تا آنچه به عنوان «‌بسته سیاستی» برای انتخابات اعلام می‌شود، دربرگیرنده نیازها و مطالبات همه طیف‌ها و اقشار جامعه باشد.
طرح استانی شدن انتخابات مجلس مثل هر طرح دیگری ممکن است معایب و محاسنی داشته باشد که به نظر من فواید آن بیشتر است. به طور کل می‌توان گفت با اجرایی شدن این طرح نهاد قانونگذاری در این شکل بهتر جلوه می‌کند و به بار می‌نشیند. مجلس از نگاه جزیره‌ای خارج می‌شود و قانونگذاری و نظارت به جایگاه اصلی خود بر می‌گردد. در شرایط فعلی دیده می‌شود که بعضاً نمایندگان مجلس بیش از آنکه فرمان قانونگذاری و نظارت را بچرخانند، فرمان مشکلات منطقه‌ای را در دست دارند. از نزدیک می‌بینیم که خیلی از نمایندگان اساساً فرصت پرداختن به بخش‌های نظارتی و امور مقدماتی مرتبط با قانونگذاری را ندارند. نتیجه چنین وضعیتی تدوین فوری برخی طرح هاست که چه بسا خود دست و پا گیر شود و دو سال بعد نیازمند اصلاح باشد. حال آنکه نیاز جامعه و ماهیت مجلس قوانین کیفی، کارشناسانه و ماندگاری را می‌طلبد که معطوف به حل مشکلات و اولویت‌ها باشد. اما در حال حاضر بسیاری از نمایندگان عملاً کارهایی را انجام می‌دهند که بخش زیادی ازآنها وظیفه فرماندار، شهردار، معاونان وزیر یا شورای شهرها است.  
برخلاف نظر مخالفان طرح که معتقدند استانی شدن انتخابات، ارتباط مردم با نمایندگان و حاکمیت را قطع می‌کند، این طرح ارتباطات دست و پاگیر را که در کار نمایندگان محدودیت ایجاد می‌کند کاهش می‌دهد و در عوض سبب تقویت قانونگذاری‌های سنجیده در مجلس می‌شود. باید از هر حرکتی که باعث تقویت کارشناسی مجلس می‌شود حمایت کرد. ماهیت نمایندگی این است که فرصت کافی برای مطالعه و بررسی و کارشناسی داشته باشد، بتواند با مشاوران و کارشناسان در حوزه‌های تخصصی دیدار و گفت‌و‌گو کند تا با ذهنی آماده به صحن علنی یا کمیسیون‌ها برود.
دخالت بیش از حد نماینده در امور جاری حوزه‌های انتخابیه دست و پای خیلی از مسئولان اجرایی را هم می‌گیرد و به جای تلازم و همکاری گاه تداخل کاری پیش می‌آید و اختلاف نظرهای بین نمایندگان و مسئولان اجرایی در حوزه‌های انتخابیه برای مردم هم مشکل ساز می‌شود. حال آنکه می‌توان بخشی از این مسائل شهری را از دوش نمایندگان برداشت و به شوراهای شهر محول کرد.

 محسن انصاری
قائم مقام بنیاد شهید و امور ایثارگران

بزرگترین اجتماع مذهبی جهان در ایام اربعین حسینی(ع) در سرزمین نینوا به یاد مظلومیت سالار شهیدان و اصحاب با وفایش با‌وجود تهدیدات امنیتی گروه‌های تروریستی، با شکوه بی‌سابقه‌ای برگزار شد. طولانی‌ترین پیاده روی و بزرگ‌ترین اجتماع انسانی در جهان باحضور نزدیک به 20 میلیون انسان معتقد، عاشورایی، انقلابی و مؤمن از کشورهای مختلف جهان در حالی شکل گرفت که خدمات سازمان‌های رسمی و دولتی در برابر عظمت پشتیبانی‌های مردمی از این حماسه بی‌نظیر تنها قطره‌ای در برابر دریا بود...
حرکات ایذایی و خمپاره‌ای گروهک‌های تکفیری نه تنها نتوانست در اراده میلیون‌ها جان شیفته اسلام و اهل بیت رسول‌الله(ص) خللی ایجاد کند بلکه آنان را مصمم‌تر کرد تا این حرکت ارزشمند را منسجم‌تر و با چاشنی «الموت‌للامریکا» ادامه دهند و در صحن اباعبدالله‌الحسین(ع) همزمان فریاد برآورند: «لبیک یا حسین(ع)»
شوک این حرکت بی‌مانند با‌وجود رسانه‌های نظام سلطه برای منعکس نکردن آن پا از جهان اسلام فراترگذاشت تا جایی که یکی از نشریات امریکایی آن را بزرگ‌ترین و با شکوه‌ترین تجمع دینی در جهان توصیف کرده و تعداد زائران این تجمع را پنج برابر بیشتر از مهم‌ترین تجمع دینی در هند اعلام کرده است. نشریه فوق‌اضافه می‌کند این تجمع بزرگ انسانی در شرایط امنیتی خطرناک و با وجود تروریسم و خطر انفجار در هر لحظه برگزار می‌شود وآنان با این حرکت به جهان پیام می‌فرستند. همچنین این نشریه امریکایی خواستار آن شده است که این تجمع بزرگ در کتاب رکوردها به‌عنوان بزرگ‌ترین جمع بشری ثبت شود.
پیام‌های این همایش میلیونی مسلمانان در اربعین امسال رامی‌توان چنین برشمرد:
نخستین پیامی که این حضور قدرتمندانه در پی دارد پاسخ به «هل‌من‌ناصر ینصرنی» امام حسین(ع) است که عصر و زمان نمی‌شناسد و همواره آزادگان جهان را به دفاع از حریم انسانیت و ظلم ستیزی فرا می‌خواند. آنها آمده‌اند که بگویند با وجود همه تهدیدات، بدون هراس در این صحنه با پای پیاده به میدان آمده‌ایم تا یکبار دیگر با امام خود تجدید عهد و پیمان کنیم و بگوییم ندای هل‌من‌ناصر ینصرنی تو پس از 1375 سال هنوز در جهان طنین افکن است. ای‌حسین(ع)، دین جد تو، راه تو، مکتب و نهضت عاشورایی تو همچنان زنده ونجات بخش همه ملت‌های مستضعف و الگوی همه کشورهای آزاد و رمز پیروزی مستضعفان در مقابل طاغوتیان و مستکبران همیشگی تاریخ است.
پیام دیگر این همایش را در شرایطی که غرب بار دیگر به بهانه مبارزه با تروریسم در حال برنامه‌ریزی برای حضور در منطقه است باید در قدرت نمایی مسلمانان برای مقابله با توطئه‌های اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و تفرقه افکنی استکبار جست‌وجو کرد. میلیون‌ها مسلمان معتقد آمدند که یکپارچه بگویند قدرتمندانه و متحد از دین خود دفاع می‌کنند و دنیا باید قدرت اثرگذار مسلمانان را در جهان امروز بپذیرد. همان طور که در خاورمیانه در مواجهه با اسرائیل غاصب این‌قدرت به اثبات رسیده است.
پیام دیگر این اجتماع بزرگ دینی، الهی و انسانی، نمایش قدرت جبهه ضد تکفیری- داعشی و پاسخ به تهدیدات گروه‌های منحرف است. آنها آمده‌اند که بگویند شیعیان جهان به همراه پیروان دیگر مذاهب اسلامی نخواهند گذاشت چهره رحمانی اسلام ناب و پیامبر رحمت(ص)، خدشه دار شده و به‌عنوان یک دین خشن، افراطی و غیر انسانی معرفی شود. آنها نخواهند گذاشت توطئه‌های تکفیری- صهیونیستی در سرزمین‌های اسلامی محقق شود و رژیم اشغالگر قدس در حاشیه امن قرار گیرد.
مسلمانان جهان برای اجرای این مانور بزرگ، سرزمین مقدس کربلا را که در آن به فرزندان پیامبر(ص) ظلم و ستم روا داشته شد انتخاب کرده‌اند و با حضور بیشمار خود اعلام کردند اگر آن روز حسین‌بن‌علی(ع) در این سرزمین تنها ماند امروز دین و آیین پیامبر اسلام(ص) و پرچمدار نهضت حسینی تنها نخواهد ماند. امید است که در سالیان آینده این حرکت پرشور حسینی و عاشورایی تداوم یابد که ان‌شاءالله این چنین خواهد بود.