شناسایی ۲۳ هزار «باغ ویلا» در حریم مشهد

ایران زمین - 54 سال پیش وضعیت دشت مشهد از نظر سفره‌های آب‌ زیرزمینی و آسیب‌پذیری در برابر خشکسالی، پرمخاطره و از سال ۱۳۴۷ به‌عنوان دشت ممنوعه اعلام شد، اما این هشدار مانع حفر چاه و برداشت از سفره‌های آب زیرزمینی در این کلانشهر نشد، به‌طوری که هم‌اینک دشت مشهد سالانه با بیش از ۱۰۰ میلیون مترمکعب کسری مخزن، یکی از بحرانی‌ترین آبخوان‌های کشور را به خود اختصاص داده است.هم‌اکنون ٩٩ درصد مساحت مشهد در شرایط خشکسالی شدید قرار دارد و بحران کم‌آبی از چالش‌های پیش روی این کلانشهر است و ۹۰ روستا در شهرستان مشهد با تنش آبی مواجه هستند.
تصاویر هوایی از حریم شهر مشهد نشان از آن دارد که ۲۳ هزار باغ ویلا در پهنه ۸۶ هزار هکتاری حریم این کلانشهر وجود دارد که اغلب به‌صورت غیرقانونی سربرآورده و برای اغلب آنها نیز استخرهای بزرگی ساخته شده که عمق آنها با آب آشامیدنی روستاییان انباشته می‌شود.مدیر پروژه هماهنگی حریم شهر مشهد به ایرنا، گفته است: براساس نقشه‌های تولیدی در سال ۱۳۹۹، تعداد ۲۳ هزار باغ‌ویلا در حریم مشهد شناسایی شده که اغلب آنها غیرمجاز است و البته این تعداد، جدا از باغ ویلاهایی است که در نواحی‌ای مانند طرقبه، شاندیز و گلمکان ساخته شده است.کامران وثوق رضوی افزود: بر اساس قانون موجود، تنها ایجاد باغ‌های صنعتی با گستره بیش از پنج هکتار در حریم مشهد مجاز است و باغ‌های تفریحی و باغ‌ویلاها در این تعریف جا نمی‌گیرد.وی اضافه کرد: باغ ویلاهای تفریحی و غیرمجاز اغلب در مناطق بایر شکل گرفته و نیازمند آب هستند که البته این باغ‌ویلاها الگوی کشت و محصول صنعتی ندارند و علاوه‌ بر آب بری، برای باغ‌های صنعتی اطراف، تولید آفات می‌کنند.
وثوق اضافه کرد: البته همه این باغ‌ویلاها از انشعاب غیرمجاز برای تأمین آب استفاده نمی‌کنند و مالکان برخی از آنها برای رفع نیاز باغ خود آب می‌خرند، اما باید دانست که قیمت فروش آب نیز واقعی نیست.
مدیر پروژه هماهنگی حریم شهر مشهد ادامه داد: در ابتدای امسال نرخ معمول  برای خرید ۳۰ هزار لیتر آب حدود 2 تا3 میلیون تومان بود، ولی از آنجایی که باغ‌ویلاها در بسترهای شنی شکل می‌گیرند، آب مصرفی خیلی زود تبخیر شده و سفره‌های آبی را تغذیه نمی‌کند. مدیر پروژه هماهنگی حریم شهر مشهد وضعیت سفره‌های آبی را بسیار نگران‌کننده خواند و خاطرنشان کرد: در ۲۰ سال گذشته با حفر چاه‌های ۱۵ متری در غرب شهر مشهد، می‌شد به آب رسید اما هم‌اینک عمق این چاه‌ها به ۳۰۰ متر رسیده است و قطعاً باید جلوی هدررفت این مایه حیات را گرفت و ضروری است که آب برای استفاده‌های غیرصنعتی ارزش و قیمت واقعی خود را داشته باشد.