افزایش شیوع کمردرد در دوران پاندمی کرونا

دکتر سعید میکائیلی
دکترای تخصصی فیزیوتراپی
با اعلام دوران پاندمی کرونا توسط سازمان بهداشت جهانی در 11 مارس 2019 به عنوان یک بیماری همه‌گیر جهانی، سبک زندگی مردم در کل دنیا دچار تغییرات اساسی گردید، این تغییرات منجر به تأثیرات منفی قابل توجهی بر وضعیت جسمانی، روانی و اجتماعی افراد شد. محدودیت‌های مربوط به قرنطینه جوامع باعث گردید فعالیت جسمانی افراد در جامعه کاهش پیدا کند و این موضوع منجر به پیامدهای منفی بر روند سلامت جسمانی جوامع گردید.در دوران کرونا به دلیل قرنطینه عمومی، فاصله گذاری اجتماعی و بسته شدن مراکز ورزشی، سبک زندگی کم تحرک رواج بیشتری پیدا کرده است. اگرچه اختلالات تنفسی، تب و سرفه از علائم بالینی شایع کرونا می‌‌باشد، دردهای اسکلتی، عضلانی نیز در اکثر بیماران مبتلا به کرونا به عنوان علائم بالینی شایع دیده شده است، به طوری که بررسی نتایج مطالعات علمی نشان می‌‌دهد، میزان بروز اختلالات اسکلتی، عضلانی در دوران کرونا نسبت به دوران قبل از پاندمی کرونا، حدود دو برابر، بیشتر شده است. کمردرد یکی از شایع‌ترین اختلالات اسکلتی، عضلانی می‌‌باشد که عموم افراد جامعه در هر سن و شغلی، حداقل یک بار در طول زندگی تجربه احساس درجاتی از آن را داشته‌اند. اگرچه کمردرد در افراد با مشاغل سنگین بیشتر بروز می‌کند ولی مشاغل کم تحرک نیز می‌‌تواند دوره‌هایی از کمردرد را برای افراد ایجاد کند. به دلیل کاهش فعالیت بدنی و احتمال افزایش وزن در دوران همه‌گیری کرونا به دلیل شرایط دورکاری اکثر مشاغل از خانه، بروز کمردرد در دوران کرونا افزایش چشمگیری در بین افراد جامعه داشته است. همچنین مشخص شده است که عوارض ناشی از کرونا منجر به افزایش شدت درد در افرادی می‌‌شود که قبلاً سابقه تجربه کمردرد را داشته‌اند. نتایج مطالعات علمی نشان داده‌اند در دوران پاندمی کرونا میزان مصرف داروهای ضد درد به منظور کنترل کمردرد به میزان حداقل دوبرابر افزایش داشته است. کمردرد یک اختلال چندعلتی می‌‌باشد که عوامل مختلفی در بروز آن تأثیرگذار هستند، از جمله، آسیب‌های جسمانی مثل آسیب دیسک بین مهره‌ای، اسپاسم عضلانی، افزایش سن، چاقی و حتی عوامل روانشناختی مانند استرس، افسردگی و نارضایتی شغلی. در دوران پاندمی کرونا اختلالات روانشناختی مانند استرس و افسردگی افزایش 30 درصدی داشته است به طوری که این مشکلات در زنان، افراد جوان و در خانواده‌هایی که شرایط اقتصادی ضعیف‌تری دارند بیشتر دیده می‌‌شود، به همین دلیل این افراد در دوران پاندمی کرونا درجات بیشتری از کمردرد را تجربه می‌‌کنند. انزوای اجتماعی ایجاد شده به دنبال دورکاری در دوران کرونا یکی دیگر از عوامل تشدید کمردرد می‌‌باشد. دورکاری در دوران کرونا به دلیل افزایش ساعات نشستن در پشت میز و عدم وجود امکانات ارگونومی مناسب مانند صندلی و میز کار غیر استاندارد منجر به اتخاذ وضعیت نادرست نشستن هنگام کار در افراد می‌‌گردد که این عامل می‌‌تواند منجر به تشدید کمردرد گردد. در کارمندانی که بیشتر از 7 ساعت در طول روز پشت میزنشین هستند، احتمال بروز کمردرد بیشتر می‌‌باشد.
با توجه به افزایش قابل توجه اختلالات اسکلتی، عضلانی در دوران پاندمی کرونا بویژه کمردرد‌های مزمن، توجه به سازوکارهای پیگشیری از ایجاد کمردرد در دوران دورکاری کرونا از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. توجه به استانداردسازی میز و صندلی‌های کار در منزل و همچنین حمایت‌های روانی از طرف کارفرمایان نسبت به کارکنان زیردست خود می‌‌تواند از بروز آسیب‌های اسکلتی، عضلانی و تحمیل هزینه درمان بر سیستم بهداشت و درمان کشور جلوگیری کند. یکی از عواملی که می‌‌تواند جلوی پیشرفت اختلالات اسکلتی، عضلانی را بگیرد، توانبخشی از راه دور می‌‌باشد به طوری که افراد دارای کمردرد می‌‌توانند از طریق ارتباط از راه دور به طریق صوتی و تصویری به وسیله ابزارهای ارتباط جمعی، توسط متخصصان فیزیوتراپی تحت ارزیابی‌های تخصصی اسکلتی، عضلانی قرار بگیرند و ساز و کارهای لازم برای تغییرات در محیط کار، منزل و همچنین توصیه‌های درمانی لازم را دریافت کنند. یکی از مهمترین مداخلات درمانی که افراد دارای کمردرد می‌‌توانند تحت نظر متخصصان فیزیوتراپی انجام دهند، تمرینات ورزشی منظم روزانه در منزل می‌‌باشد. این تمرینات می‌‌تواند ریسک بروز استرس و افسردگی و اختلالات روانشناختی را که در دوران پاندمی و خانه‌نشینی کرونا به اوج می‌‌رسد کمتر کند، در نتیجه می‌‌توان انتظار داشت که انجام ورزش‌های سبک روزانه می‌‌تواند از بروز دردهای مزمن کمر جلوگیری کند.