زلزله جام «رشی»


جام (بشقاب) سیمین زراندود 1700 ساله «رشی» کشفی در پی زلزله رودبار (1369)در سال 72 بود. این جام در مرمت و بازسازی یک واحد مسکونی در روستای رشی بخش رحمت آباد رودبار به همراه مجموعه‌ای از جام‌های پایه‌دار، اشیای مفرغی و ظروف سفالی به طور اتفاقی کشف شد و 6 ماه بعد از موزه «رشت» به سرقت رفت. پرونده سرقت آن تشکیل و موضوع در اینترپل (پلیس بین‌الملل) مورد پیگیری قرار گرفت و درنهایت در سال ۱۳۷۳ در لندن شناسایی و پس از اعلام نظر کارشناسی توسط مرحوم علی حاکمی، این شیء در همان سال به کشور بازگردانده شد و با شماره ۴۱۵ در موزه ملی ایران به ثبت رسید. جام رشی به همراه سایر اشیای نفیس موزه ملی ایران به مدت پنج سال در «نمایشگاه هفت هزار سال هنر ایران» در کشورهای اروپایی به نمایش در آمد. علاوه‌بر این نمایشگاه، بشقاب سیمین رشی در چند نمایشگاه دیگر از جمله نمایشگاه ایران، مهد تمدن در موزه درنتس هلند و موزه آلیکانته اسپانیا نیز به نمایش درآمد. این شیء تاکنون در پنج کاتالوگ نمایشگاه‌های موزه ملی ایران معرفی شده است. بشقاب سیمین رشی یک نمونه زیبا از هنر قلمزنی دوره ساسانی محسوب می‌شود که سطح داخلی آن دارای نقوش برجسته قایقرانان، ماهی، اردک و موجودات افسانه‌ای است. موضوعات تصویر شده در بشقاب رشی با دیگر ظروف ساسانی متفاوت‌ است، زیرا اکثر ظروف و جام‌های منقوش این دوره در تجلیل از شاه ساسانی و نمایش اقتدار و زندگی پر تجمل شاهانه یا نقوش حیوانات اساطیری‌اند. اما بشقاب رشی منقوش به نقش ۱۸ ماهی است که در سه مورد تنها دم‌هایشان در بیرون از آب تصویر شده است. نقش ۱۸ اردک روی سطح آب شناورند که از میان آنها سر و گردن چهار اردک بیرون از آب تصویر شده است. شاید بتوان گفت که بشقاب رشی یکی از اولین نمونه‌های هنر دوره ساسانی است که موضوع نقوش به کار برده شده در آن مربوط به زندگی عموم جامعه ساسانی است. موضوع اصلی به کار برده شده روی این بشقاب ماهیگیری است. کارشناسان احتمال می‌دهند بشقاب رشی توسط هنرمندان منطقه گیلان و به سفارش یکی از بزرگان ساسانی، که شاید با خانواده سلطنتی نیز ارتباط داشته، ساخته شده است. شاید بتوان این شخص را همان فرد نشسته در درون یکی از قایق‌ها دانست که ناظر بر کار ماهیگیران است.بشقاب رشی متعلق به قرون ۶ و۷ میلادی و مربوط به اواخر دوره ساسانی است.



آدرس مطلب http://old.irannewspaper.ir/newspaper/page/7912/17/613501/0
ارسال دیدگاه
  • ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
  • دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
  • از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
  • دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
captcha
انتخاب نشریه
جستجو بر اساس تاریخ
ویژه نامه ها