چشم امید نخلداران به پتروشیمی‌ها

زهره توکلی
خبرنگار
نخلداران بوشهر برای صادرات خرمای این بندر جنوبی نیاز به «آب» دارند. خرما و گوجه خارج از فصل دو محصول استراتژیک بوشهر است. همین مسأله دولت را در سال 95 به سوی «طرح نخلستان» برد تا با نگاه کلان اقتصاد مقاومتی بتواند راه صادرات خرمای بوشهر به کشورهای مختلف از جمله بنگلادش را باز کند. مسئولان میز خرمای کشور برای بازاریابی و صادرات خرمای بوشهر به دنبال همکاری مالی پتروشیمی‌ها در ساحل خلیج فارس هستند.
استان بوشهر سومین تولیدکننده خرمای کشور است. این استان سالانه حدود 165 تا 170 هزار تن محصول خرما را تولید و برای مصرف روزانه داخلی بوشهر و سایر استان‌های کشور و نیز خارج از کشور روانه بازار می‌کند. عمده تولید خرمای استان بوشهر نیز از شهرستان‌هایی نظیر دشتستان و تنگستان به دست می‌آید. در مجموع سهم این استان از تولید خرمای کشور 15 درصد است. لذا به تازگی استاندار عنوان و تأکید کرده که از سرمایه‌گذاری در حوزه نخل و خرما، حمایت خواهد کرد.
مدیرکل دفتر جذب و حمایت از سرمایه‌گذاری استانداری بوشهر در این‌باره به «ایران» گفت: استان بوشهر در بخش کشاورزی 2 محصول استراتژیک دارد که شامل گوجه فرنگی خارج فصل و صیفی جات و خرما با تولید سالانه 800 هزار تن می‌شود.
دکتر رسول رستمی افزود: در این استان حدود 6 میلیون اصله نخل وجود دارد که بخش عمده آن در شهرستان بزرگ دشتستان قرار دارد و شهرستان‌های تنگستان، جم و دشتی هم جزو شهرستان‌های مهم تولیدکننده محصول خرمای استان محسوب می‌شوند. وی درباره بسته‌های حمایتی دولتی در حوزه نخل و خرما در استان اظهار داشت: دولت طرح کلان اقتصاد مقاومتی استان را به موضوع خرما اختصاص داده و طرحی را با عنوان «طرح نخلستان» در نظر گرفته که این طرح شامل طرح احداث سد دالکی، آبیاری تحت فشار وکانال‌های آب و تغییر واریته [گونه های کشت] خرما، نوسازی و بازسازی نخل می‌شود. این طرح مجموعه بسیار بزرگی است که از سال 95 با سرمایه‌گذاری بیش از 3هزار میلیارد تومان آغاز شده و هم‌اکنون این طرح در بخش‌های مختلف کشاورزی، حوزه زیرساختی و نیز تسهیلاتی در حال انجام است.
این مسئول با اشاره به اینکه در حوزه صنایع تبدیلی این محصول، واحدهای بسته‌بندی استان با ظرفیت 86 هزار تن خرما در حال فعالیت هستند، اضافه کرد: در راستای حمایت از حوزه خرما در استان بوشهر، هرساله در فصل پاییز نمایشگاه و همایش‌های مربوط به این محصول و همچنین «میز خرما» در استان برگزار می‌شود. یعنی هم شامل نمایشگاه عرضه محصولات خرما می‌شود و هم شامل همایش سرمایه‌گذاری خرماست. در کنار اینها، «میز خرمای کشور» نیز در استان بوشهر است یعنی جایی که تصمیمات مدیریتی کلان درباره بخش‌های مختلف مربوط به حل مشکل خرما در زمینه‌های تولید، فرآوری و صادرات اتخاذ می‌شود.
رستمی گفت: حمایت‌هایی نیز در بخش تأمین مالی در حوزه خرما انجام می‌شود به گونه‌ای که بر اساس آن یک چهارم میزان بودجه بخش کشاورزی باید به خرما اختصاص داده شود.
وی افزود: در بحث صادرات نیز رایزنی‌هایی با کشورهای مختلف انجام می‌شود. به طور مثال در نمایشگاه خرمای امسال، سفیر کشور بنگلادش نیز حضور داشت که در بحث قراردادها و... برنامه‌ریزی‌هایی صورت گرفت.
رستمی با اشاره به اینکه علاوه بر اینها، حمایت‌های دیگری نیز از سوی وزارت صمت در بحث خرما با هدف افزایش خط تولید و تسهیل در تأمین بازار و صادرات صورت می‌گیرد. بخش عمده‌ای از واحدهای بسته بندی خرما از ظرفیت‌های تسهیلاتی ارزان قیمت استفاده کرده‌اند. لذا در این زمینه رشد خوبی داشته‌ایم. همچنین اقداماتی هم در راستای رفع مشکلات واحدهای تولیدی موجود انجام شده است که نوعی حمایت از محصول استراتژیک خرما محسوب می‌شود.
وی اظهار داشت: یکی از ظرفیت‌های دیگری که استان بوشهر نیز خواستار آن است، طرح و برنامه «کشاورزی قراردادی» است که برنامه شاخص وزیر کشاورزی هم بوده است. همچنین برای تأمین مالی از طریق قرارداد مزرعه هم پیگیر هستیم تا از این طریق حدود 100 میلیارد تومان تسهیلات تأمین کنیم. برنامه «کشاورزی قراردادی» روشی است که بر اساس آن، شرکت‌هایی که کار بسته‌بندی محصول را هم انجام می‌دهند، تسهیلاتی را از بانک گرفته و به‌موقع به باغدار می‌ دهند و در نهایت محصول را از باغدار تحویل می‌گیرند. این روش هم به تضمین بازار محصول برای کشاورز و هم به افزایش سطح کیفی محصول کمک می‌کند. البته کشاورزی قراردادی هم‌اکنون به صورت محدود و سنتی در حال انجام است.
مدیرکل دفتر جذب و حمایت از سرمایه‌گذاری استانداری بوشهر گفت: اقدامی هم به‌تازگی شروع کرده‌ایم که از طریق آن قرار است منابع پتروشیمی‌ها به بانک تخصصی کشاورزی استان بوشهر تزریق شود تا از طریق این روش بتوانیم ظرفیت تسهیلات در بخش کشاورزی را به صورت عام و بخش خرما را به صورت خاص افزایش دهیم. در این زمینه با یکی از شرکت‌های پتروشیمی در مرحله تفاهمنامه هستیم که امید است تا آخر امسال انجام شود. در صورت انجام تفاهم، حدود 500 میلیارد تومان به بانک کشاورزی تزریق خواهد شد.
وی با بیان اینکه 30 تا 40درصد خرمای تولیدی استان بوشهر به خارج از کشور صادر می‌شود، درباره مشکل عمده حوزه خرما اظهار داشت: بر اساس آمارها و اطلاعات موجود، گرچه در بحث بسته بندی و فرآوری خرما مشکل داریم اما مشکلات اصلی ما بیشتر به حوزه بازارشناسی و بازاریابی مربوط می‌شود. به طور نمونه، بنگلادش که کشوری مسلمان است می‌تواند بازار خوبی برای خرمای ما باشد. لذا اگر بتوانیم حتی فقط در زمان‌هایی نظیر ماه مبارک رمضان به آنها محصول خرما را برسانیم می‌تواند در زمینه بازار و صادرات خرمای استان، کمک شایانی کند.
این مسئول افزود: حفظ بازار موجود بسیار مهم است. بنابراین از یک‌سو هم بازار مهم است و از سوی دیگر اگر ظرفیت آب نخیلات را افزایش ندهیم و تأمین نکنیم، میزان تولید و کیفیت محصول کاهش خواهد یافت. به همین جهت ضرورت دارد طرح‌های تأمین آب نخیلات نظیر احداث سد دالکی، سد باغان، سد دشت پلنگ و... را تکمیل کنیم تا بتوانیم در بازار آینده نقش اصلی را داشته باشیم.
وی تصریح کرد: باید بتوانیم خرمای با قابلیت صادرات را برندسازی کرده و با کیفیت خوب بسته بندی کنیم. همچنین باید بتوانیم بازار هدف را برای خودمان مطمئن و دائمی کنیم.