ایران به دنبال صلح برای همسایه شرقی

سرپرست سفارت افغانستان در نشست خبری روز گذشته به توضیحاتی در خصوص اهمیت اقتصادی دیدار مقامات افغانستان با مسئولان ایران، وضعیت پناهجویان و همچنین گفت‌وگوهای بین‌الافغانی در ایران پرداخت.

گروه سیاسی/ در روزهای اخیر شایعاتی در خصوص تحویل سفارت افغانستان در تهران به نیروهای طالبان و انتخاب فرد جایگزین در سفر امیرخان متقی سرپرست وزارت خارجه هیأت حاکمه افغانستان به کشورمان در فضای مجازی به‌شدت دست به دست شد. این شایعه با عنوان «اولین کشوری که امارت اسلامی طالبان را به رسمیت شناخت» در رسانه‌های ضد ایرانی پخش شد. این مسأله همزمان با واکنش وزارت امور خارجه کشورمان روبه‌رو شد. درنهایت دعوت سفارتخانه افغانستان در تهران از خبرنگاران و ورود دوربین به ساختمان خیابان پاکستان  به گمانه زنی ها پایان و نشان داد که وضعیت این سفارت هیچ تغییری نداشته است.
سرپرست سفارت افغانستان در این نشست به توضیحاتی در خصوص اهمیت اقتصادی دیدار مقامات افغانستان با مسئولان جمهوری اسلامی ایران، وضعیت پناهجویان و همچنین گفت‌وگوهای بین‌الافغانی در ایران پرداخت. بر اساس  قوانین بین‌المللی عبدالقیوم سلیمانی که تا چند ماه قبل معاون سفیر افغانستان در تهران بوده، پس از خروج سفیر این کشور از ایران به‌عنوان سرپرست سفارتخانه مسئولیت پیگیری امور را برعهده گرفته است. وی در خصوص شایعات پیرامون مسئولیت خود در تهران گفت: همزمان با سفر  سرپرست وزارت خارجه طالبان به تهران، حاشیه‌سازی‌های زیادی صورت گرفت. یکی از آنها موضوع سفارت افغانستان در تهران بود و جوری القا شد که بعد از ملاقات  سرپرست وزارت خارجه طالبان با اسماعیل‌خان، بنده را به‌عنوان سرپرست سفارت انتخاب کرده‌اند. این درحالی است که من ۱۳ سال است که در وزارت خارجه افغانستان حضور دارم و نیز دو سال می‌شود به‌عنوان معاون سفیر در تهران کار می‌کنم. آقای لیوال ۴ ماه قبل زمانی که سفیر افغانستان در تهران بودند تصمیم گرفتند وظیفه خود را ادامه ندهند و استعفا کردند. من از آن روزی که آقای لیوال استعفا کرد بر اساس قانون، سرپرست سفارت بودم و در ۲۹ آبان‌ماه، نامه‌ای را دریافت کردم از وزارت خارجه افغانستان به امضای آقای متقی که در آن نامه هم نوشته بودند که شما سرپرست سفارت هستید.
روایت مذاکرات پنج ساعته افغان‌-افغان
با توجه به اینکه یکی از موضوعات پیگیری شده در سفر اعضای طالبان به ایران، گفت‌و‌گوهای مقام‌های طالبان با نماینده سایر گروه‌های افغانستانی بوده است، خبرنگاران از این رخداد مهم پرسش کردند. سرپرست سفارت افغانستان با ذکر این نکته که من نماینده هیچ طرفی نیستم، گفت: روایت من از نشستی که میان بزرگان امارت اسلامی، اسماعیل‌خان، احمد مسعود و مولوی حسام به نمایندگی از سیاسیون صورت گرفت این است که این مذاکرات به ابتکار و میزبانی جمهوری اسلامی ایران در سفر آقای متقی به تهران صورت گرفت و میانجیگری و برگزاری این نشست را جمهوری اسلامی ایران برعهده داشت که طرف‌های افغان بیایند و در ایران با یکدیگر گفت‌وگو کنند.
وی ادامه داد: از دید من این نشست، نشست خوبی بود به‌دلیل آنکه این نشست پنج ساعت طول کشید و در آن درباره مسائل کلیدی صحبت شد و هردو طرف حرف‌های خود را رک بیان کردند و امیرخان متقی، اسماعیل خان و احمد مسعود مسائلی را که اهمیت داشت و راه‌‌های حل آن را مطرح کردند. این نشست در فضایی آرام، سازنده و خوب برگزار شد و طبیعی است مذاکره بر سر حل مشکلات است و هر دو طرف نظرات خود را دارند.
سلیمانی ادامه داد: اسماعیل‌ خان مطرح کرد که برای حل مشکل افغانستان باید حکومت فراگیر تشکیل شود، وی بحث قانون اساسی، حقوق زنان و مسائل این‌چنینی را که باید در چهارچوب عدالت اجتماعی به نتیجه برسد مطرح کرد. وی تصریح کرد: احمد مسعود نیز به همین شیوه مسائل خوبی را مطرح کرد. او گفت که ما طرفدار جنگ نیستیم و ما  به دنبال صلح هستیم.
سلیمانی در ادامه گفت: آقای متقی و دوستانشان نیز نظرات خود را مطرح کردند و صحبت‌ها میان طرفین به‌صورت خوبی جریان داشت. طبیعتاً این نشست اول بود و برای رسیدن به نقطه نظر مشترک به زمان بیشتری نیاز است و نباید توقع داشته باشیم که در مذاکره تهران نتیجه‌ای به این زودی حاصل شود.
وی افزود: دو طرف در این نشست مطرح کردند که حاضرند برای مشکلات افغانستان تلاش کنند و جمهوری اسلامی ایران نیز از ادامه این مذاکرات حمایت و اعلام کرد که آمادگی میزبانی از این نشست‌ها را بدون در نظر داشتن تعداد افراد شرکت‌کننده و طیف‌های مختلف سیاسی دارد. وی خاطرنشان کرد: سخنان متقی نیز در این نشست مثبت بود. سلیمانی ادامه داد: موضوعی که مهم است این بوده که مردم افغانستان باید بدانند سران آنها برای حل مشکلات آنها در حال تلاش هستند. در اولین شب، اسماعیل‌ خان و احمد مسعود و مولوی حسام و دکتر فیضی‌زاده حضور داشتند و در شب دوم نیز دکتر شمس، والی سابق بادغیس حضور داشت و آقای احمد مسعود به‌دلیل مشکلاتی که داشت در آن حضور نداشت.
احتمال ادامه مذاکرات
سرپرست سفارت افغانستان در تهران گفت: بحث‌های بسیار جدی مطرح شد درباره ساختار نظام قانون اساسی و ارزش‌هایی که منتج به یک نظام مردم‌سالار و تشکیل حکومت فراگیر می‌شود. متقی نیز موضعگیری منفی نسبت به این اظهارات نداشت و بر این باور بود که این مذاکرات ابتدایی است و گفت که این موضوعات را در کابل مطرح می‌کند. وی افزود: در شب دوم نتیجه‌گیری شد که بعد از یک بررسی مجدد با میانجیگری جمهوری اسلامی ایران در صورتی که این چهارچوب به رسمیت شناخته شود و دوستان علاقه‌مند باشند این نشست‌ها ادامه پیدا کند.
وی در خصوص اینکه احمد مسعود و اسماعیل خان به نمایندگی چه افرادی در این نشست شرکت کردند، گفت: من فکر می‌کنم از طرف هیچ حزب سیاسی در این نشست نیامده بودند. اسماعیل‌ خان یکی از رهبران مطرح افغانستان است و در چهل سال گذشته در تحولات افغانستان نقش داشته است. احمد مسعود هم فرزند قهرمان ملی افغانستان است. این صحبت‌ها افغانستان‌شمول و اقوام‌شمول بود.
نقش مثبت ایران در مذاکرات
سرپرست سفارت افغانستان در پاسخ به سؤالی در مورد نقش جمهوری اسلامی ایران در مذاکرات گفت: من چیزی که در مذاکرات دیدم این بود که جمهوری اسلامی تلاش داشت طرفین با هم صحبت کنند. این بدین معنی است که آنها علاقه‌مند بودند مذاکرات به دوره‌های بعدی برود و نقش جمهوری اسلامی مثبت است. وی در خصوص اهداف سفر متقی به تهران نیز گفت: یکی از مهم‌ترین اهداف این سفر بررسی مسائل اقتصادی بود که هم از سوی ایران  وهم از سوی طالبان اعلام شد. چند کمیسیون اقتصادی مطرح شد که در آن مسائلی مورد بررسی قرار گرفت. از جمله درباره مسائلی مانند ترانزیت و تجارت و راه و مسائل مختلف بحث شد که همه آنها به نفع مردم افغانستان و ایران است.
سلیمانی در خصوص میزبانی ایران از مهاجرین افغانستانی در طول سالیان گذشته نیز گفت: ما باید متشکر جمهوری اسلامی ایران باشیم. مهاجرت یک بحث بسیار کلی است اما وقتی وارد جزئیات آن می‌شوید مسائل بسیاری است که باید به آنها توجه شود. در جمهوری اسلامی ایران به مرز ۴ میلیون مهاجر رسیده‌ایم. طبیعتاً مشکلاتی نیز وجود دارد، ولی همین که حدود ۵۰۰ هزار دانش‌آموز افغانستانی در اینجا و  همین‌طور بیشتر از ۲۰ هزار دانشجوی افغانستانی در اینجا درس می‌خوانند یا فعالیت‌های اقتصادی دارند به این معنی است که جمهوری اسلامی ایران میزبانی خوبی کرده است و باید صادقانه بگویم فضایی نیست که در آن نشود مشکلات را حل کرد. فکر می‌کنم که در ۴۰ سال گذشته باید هم ممنون مردم ایران باشیم هم دولت و مسئولان که در هر شرایط سختی توانستند با ما همکاری کنند.