خیز ایران برای بازار پنج میلیارد دلاری سوریه

گروه اقتصادی
از امروز تا 4 روز دیگر یعنی 12 آذرماه بزرگ‌ترین نمایشگاه اختصاصی ایران در کشور سوریه برگزار می‌شود؛ در این نمایشگاه قرار است ایران، پتانسیل‌هایی را که در حوزه‌های مختلف صنعتی دارد به نمایش بگذارد. این امر یک فرصت بی‌نظیر برای بخش خصوصی کشورمان است تا بتواند سهم بالایی در بازسازی سوریه داشته باشد. طبق برآوردهایی که صورت گرفته، برای بازسازی سوریه 400 میلیارد دلار نیاز است. از این‌رو شرکت‌های خصوصی که وارد این نمایشگاه شدند می‌توانند بسرعت بیشتری به این بازار بکر دسترسی پیدا کنند. برگزاری نمایشگاه اختصاصی ایران در سوریه، گام جدی و عملیاتی دولت سیزدهم، برای بازسازی روابط با کشورهای همسایه است. طی چند سال اخیر میزان مبادلات تجاری ایران و کشورهای همسایه نزولی بوده است. به اعتقاد تحلیلگران اقتصادی، اگر نصف زمانی که دولت گذشته برای برجام و مذاکره با کشورهای اروپایی گذاشت برای توسعه روابط با کشورهای همسایه گذاشته بود اکنون اوضاع اقتصادی کشور بهبود یافته بود و بخش خصوصی به‌صورت جدی و پررنگ وارد بازار کشورهای همسایه شده بود. رئیس‌جمهور در اولین روزهای کارهای خود در برنامه تلویزیونی اعلام کرد که در حال حاضر نقش ایران در تجارت منطقه‌ای مناسب نیست و باید شرایط را تغییر دهیم، بدین جهت ارتباط با کشورهای همسایه و منطقه اولویت ماست.
تجار و فعالان اقتصادی بخصوص آنهایی که شب گذشته عازم سفر به سوریه بودند به «ایران» اظهارداشتند که دومین نمایشگاه اختصاصی ایران در سوریه فرصت بسیار خوبی است که بخش خصوصی ایران و سوریه دور یک میز بنشینند و درباره همکاری‌هایی که می‌توان داشت، صحبت کرد و به نتیجه خوب دست یافت. آنها گفتند که دولت یازدهم و دوازدهم در مورد همکاری با کشورهای همسایه و بخصوص سوریه جدیت نداشت اما اکنون با حضور وزیر صمت برای افتتاح نمایشگاه و تفاهمنامه‌هایی که قرار است در حاشیه نمایشگاه امضا شود به نظر می‌رسد که دولت سیزدهم در همکاری با کشورهای همسایه جدی است و دیگر در این بخش شاهد بی‌برنامگی نخواهیم بود.
اوایل سال‌ جاری، نمایشگاه اکسپو دمشق لغو شد و این امر نگرانی‌هایی برای فعالان اقتصادی ایجاد کرد، چرا که تولیدکنندگان و صاحبان کالا امید داشتند با حضور در این نمایشگاه توانمندی‌های خود را به نمایش بگذارند؛ از این‌رو به همت دولت سیزدهم و اتاق بازرگانی فرصتی فراهم شد تا ایران نمایشگاه اختصاصی خود را در شهر دمشق برگزار کند.
در این نمایشگاه 164شرکت و برند حضور پیدا کردند که در نوع خود بی‌سابقه است. بر این اساس، ایران در زمینه‌های تجهیزات بیمارستانی و پزشکی، دارو و درمان، صنعت ساختمان، طراحی و معماری، کشاورزی، دام و طیور، نفت، گاز و پتروشیمی، تجهیزات امنیتی و پلیسی، انفورماتیک، مواد غذایی، در و پنجره، نساجی، خودرو، تجهیزات فروشگاهی و فروشگاه‌های زنجیره‌ای، لوازم خانگی و فولاد نمایشگاه برگزار کرده است.
خوشبینی به آینده روابط اقتصادی
حسن زمانی، مدیرعامل شرکت سهامی نمایشگاه‌های بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران درباره نمایشگاهی که از امروز فعالیت خود را آغاز کرده است به «ایران» گفت: «نمایشگاه اختصاصی ایران در سوریه یکی از بزرگ‌ترین و بی‌سابقه‌ترین نمایشگاه‌هاست و این امر فرصت بی‌نظیری برای توسعه همکاری‌ها و روابط است. در این نمایشگاه سهم پتروشیمی‌ها، پزشکی و دارویی و ساختمانی بسیار بالا است.» او ادامه داد:«در حاشیه نمایشگاه اختصاصی ایران، تفاهمنامه‌ای امضا خواهد شد که در راستای آن هر دو کشور حداقل سالی دوبار نمایشگاه اختصاصی داشته باشند، لذا می‌توان خوش بین بود که روابط اقتصادی ایران و سوریه در آینده‌ای نزدیک بهتر از گذشته باشد.» با وضعیت موجود پیش‌بینی‌ها از دوبرابر شدن تجارت دو کشور ایران و سوریه (230 میلیون دلار) حکایت دارد. در شش ماهه سال‌جاری، میزان صادرات ایران به کشور سوریه 98 میلیون دلار بوده و این در حالی است که میزان صادرات کشورمان در 12 ماه سال گذشته به کشور یاد شده 115 میلیون دلار ثبت شده است. سوریه نیز توانسته در یکسال گذشته در حدود 17 میلیون دلار صادرات به ایران داشته باشد. در حال حاضر حجم کلی مبادلات تجاری سوریه با دنیا 5میلیارد دلار است که بر این اساس حجم واردات سوریه از کشورهای مختلف 4.5 میلیارد دلار و حجم صادرات آن 500 میلیون دلار است.
ایجاد فرصتی بی‌نظیر برای فعالان اقتصادی
علی اصغر زبردست، نایب رئیس اتاق مشترک ایران و سوریه به «ایران» گفت: «نمایشگاه اختصاصی ایران در سوریه، فرصتی بی‌نظیر برای بازاریابی تجار و صنعتگران است؛ فعالان اقتصادی می‌توانند در این نمایشگاه برای توسعه تعاملات و همکاری با بخش خصوصی سوریه، مذاکرات خود را آغاز کنند.»
او با بیان اینکه سهم فعالان پتروشیمی، نفت، گاز و ساختمان‌سازی در دومین نمایشگاه اختصاصی ایران در سوریه بسیار بالاست، چرا که این کشور نیازمند بازسازی است، تصریح کرد: «مبادلات تجاری ایران و سوریه طی سال‌های اخیر به دلایل مختلف کاهشی شده است. لذا امیدواریم در حاشیه نمایشگاه اختصاصی ایران، که مسئولان دولتی دو کشور هم حضور دارند، مشکلات موجود برطرف و گشایش‌هایی ایجاد شود.»
یکی از موضوعاتی که طی چند سال اخیر بارها کارشناسان به آن اشاره کردند، نبود رایزن بازرگانی ایران در کشورهای همسایه و بالعکس است. در دولت گذشته بارها عنوان شد که رشد تجاری زمانی اتفاق می‌افتد که رایزن‌های بازرگانی در کشورهای مقصد صادراتی حضور پیدا کنند تا آنها نسبت به فراهم کردن زیرساخت همکاری کنند اما در دولت گذشته عنوان شد که به‌دلیل ناتوانی در پرداخت حقوق، امکان اعزام رایزن بازرگانی نداریم.
در این میان رئیس جمهور از حضور رایزن‌های بازرگانی کشورهای مختلف در سفارتخانه‌های ایران صحبت کرده و اظهار داشته است که ما با سفیران خود در کشورهای منطقه نشستی خواهیم داشت تا به این مسأله بپردازیم؛ کشورهای منطقه برای ارتباط بویژه ارتباط تجاری و اقتصادی با ایران مصمم هستند.
حل مشکلات با همت دولت سیزدهم
 نایب رئیس اتاق مشترک ایران و سوریه درباره مشکلات تجاری که فعالان اقتصادی دارند و این امر سبب کاهش صادرات ایران به سوریه شده است، گفت: «یکی از گرفتاری‌هایی که فعالان اقتصادی با آن روبه‌رو هستند و قرار است در حاشیه نمایشگاه اختصاصی ایران در سوریه مطرح و بررسی شود، ترانزیت کالا به سوریه است، بهترین مسیر برای صادرات کالا به سوریه از عراق است اما به دلایل مختلف این مسیر با چالش مواجه شده و این در حالی است که وزیر حمل‌ونقل عراق وعده‌هایی برای حل این موضوع داده بود، از طرفی مسیر ترکیه به سوریه هم بسته شده و نمی‌توان از آن طریق صادرات را دنبال کرد و به همین جهت کالاها از طریق کشتی صادر می‌شود که این امر 20 تا 30 درصد هزینه‌ها را افزایش می‌دهد.» او ادامه داد: «در شرایطی که کالا به‌صورت قاچاق از ترکیه به سوریه می‌رود، قیمت در مبادلات تجاری بسیار اهمیت دارد. لذا تجارت دریایی برای فعالان اقتصادی هزینه سنگینی دارد.» نایب رئیس اتاق مشترک ایران و سوریه گفت: «در حاشیه نمایشگاه ایران در سوریه قرار است موضوعات و مشکلات تجار ایرانی مطرح شده و با حضور وزیر صمت و رئیس اتاق بازرگانی ایران مورد بحث و بررسی قرار گیرد.»
پیش از این نیز فرزاد پیلتن، مدیرکل دفتر عربی و آفریقایی سازمان توسعه تجارت ایران با اشاره به برنامه‌های توسعه صادرات به سوریه گفت: این برنامه شامل توسعه صادرات کالا و خدمات فنی و مهندسی و صادرات انرژی تنظیم شده است و تلاش می‌کنیم تا در دو بخش از جمله زیرساخت‌های تجاری مانند حمل‌ونقل و زمینه‌های مناسب برای مبادلات پولی و ارتباطات بانکی حمایت‌های لازم برای اجرای این برنامه و اهدافی که تنظیم شده پیگیری شود.
 او افزوده بود: تجار از امکان پروازهای مستقیم و منظم برخوردار نیستند. بنابراین در تلاش هستیم تا روز به روز برای توسعه مبادلات اقتصادی این مشکلات را رفع کنیم.