تزریق اقتصاد به سینما

فرهنگی/ تحول در ترکیب هیأت امنای بنیاد سینمایی فارابی را شاید بتوان پربحث‌ترین خبر سینما در هفته گذشته عنوان کرد. 27 مهرماه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اعضای جدید هیأت امنای بنیاد سینمای فارابی را برای دو سال منصوب کرد. ترکیب متمایز این هیأت با بازخورد متفاوت اهالی رسانه و سینما همراه بود و فضای بحث و گفت‌وگو در فضای مجازی داغ شد. برخی از سنگین نبودن وزنه سینمایی این ترکیب نوشتند و بعضی هم با تأکید بر وجه هنر صنعت سینما، ارتباط دولتمردان فرهنگی، سیاسی و اقتصادی با سینما را به نفع سینما عنوان کردند. عده‌ای از نبود چشم‌انداز و تخصص سینمایی در برخی از اعضای جدید اظهارنگرانی کردند و تعدادی هم با استقبال از ترکیب نیمه اقتصادی، حضور تأثیرگذارترین افراد دولتی در زمینه اقتصاد و تأمین بودجه را زمینه‌ساز بستر مناسب مالی و امکاناتی برای رسیدن به اهداف این بنیاد سینمایی دانستند. موافقان ترکیب تازه بر این باورند که هیأت امنای بنیاد سینمایی فارابی سیاست‌های کلان حمایتی را مد نظر قرار می‌دهد و مؤلفه تخصص سینما ضرورت چندانی در انتخاب
اعضای آن ندارد.
سید‌ضیاء هاشمی رئیس جامعه صنفی تهیه‌کنندگان درباره ضرورت تخصص سینما برای حضور در این ترکیب به «ایران» می‌گوید: «درباره تغییرات هیأت امنای فارابی باید به دو نکته اشاره کنم ابتدا این که برای هیأت امنا کار مستمری تعریف نشده است شاید یک یا دو بار در طول سال جلسه بگذارند. بنابراین در انتخاب افراد براساس کارایی که دارند، تخصص‌شان زیاد ملاک نیست زیرا مسئولیت تمام فعالیت فارابی در حوزه سیاست کلان زیر نظر رئیس سازمان سینمایی صورت می‌گیرد و مدیرعامل فارابی نیز در حوزه اجرای سیاست عمل می‌کند. هیأت امنا بحث مصوبات را عهده دارند.»
او در ادامه می‌افزاید: «نکته جالب اینجاست که در ۴ دهه گذشته که حضور سینماگران در هیأت امنای فارابی را تجربه کردیم - افرادی که یا سرشناس در این حوزه بودند یا با رفاقت با مدیران در این جایگاه قرار گرفتند- فعالیت جدی و چندانی به نفع سینما و اهالی آن ندیدیم. اگر هست دوستان بگویند. به درخواست‌ها هم توجه نمی‌شد به‌طور مثال در دهه ۶۰ و ۷۰ فیلم‌هایی ساخته شد که برخی هم پرفروش بودند اما به ثمن بخس خریداری کردند و آن زمان رسانه‌های تصویری و شبکه نمایش خانگی وجود نداشت حتی ویدیو ممنوع بود، اما با علم به این قراردادهای ظالمانه کاری انجام ندادند و برخی مسئولان بیش از اندازه محتاط هم حاضر نبودند برای همکاری با سینماگران این چرخه معیوب را اصلاح کنند. ما هیچ خیر و برکتی از حضور سینماگران در هیأت امنای فارابی ندیدیم اما برخی برای نورچشمی‌ها حتماً خوش خدمتی داشتند.»
این تهیه‌کننده سینما با استقبال از حضور افراد تأثیرگذار دولتی در ترکیب هیأت امنای بنیاد سینمایی فارابی ادامه می‌دهد: «اعتقاد دارم حضور بزرگان اقتصادی در هیأت امنا حتی سیاستمداران مثبت است. این نوع انتخاب حرکتی هوشمندانه از سوی رئیس سازمان سینمایی و وزیر ارشاد بوده است. یقین بدانید اگر اتفاقی نیفتد که ناملایماتی در سینما را منجر شود مطمئناً این هیأت امنا می‌توانند بسیار کمک کننده باشند و امکاناتی را از جاهای مختلف برای سینما فراهم آورند.»
سید‌ضیاء هاشمی در عین حال می‌افزاید: «اما فرض کنیم این عزیزان هیچ قدمی برای سینما برندارند، حداقل این است که حضور سینماگران که احتمال رانت را در میان برخی نورچشمی‌ها دوچندان می‌کردند دیگر رخ نخواهد داد. با این حساب نه تنها چیزی از دست نمی‌دهیم بلکه منتفع خواهیم شد. در مجموع این کار را به فال نیک می‌گیرم.»