ادای احترام به بانوی لالایی ایران

ندا سیجانی- چهاردهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران شامگاه پنجشنبه 29 مهرماه درباغ موزه وزیری کرمان افتتاح شد، این رویداد مهم موسیقایی درحالی شروع به‌ کار کرد که دقایقی قبل ازآیین افتتاحیه خبر درگذشت پروین بهمنی (بانوی لالایی ایران) اعلام شد و حال و هوای جشنواره را تحت تأثیر قرارداد و براین اساس قطعه آغازین با سوگی در ادای احترام به این بانوی بزرگ و پژوهشگر موسیقی قشقایی با اجرای کرنا و نقاره قشقایی و با هنرنمایی حسین کریم‌نژاد ازاستان فارس نواخته شد. اما درمراسم افتتاحیه که با استقبال خوب هنرمندان وعلاقه‌مندان موسیقی همراه بود، درابتدا پیام محمد مهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به چهاردهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران از سوی محمدرضا علیزاده (مدیرکل اداره ارشاد کرمان) قرائت شد و در ادامه محمدعلی مرآتی (دبیر جشنواره) ضمن ابراز تأسف و تسلیت به درگذشت استاد پروین بهمنی در سخنانی گفت: ما افتخار داشتیم درجشنواره چهاردهم از دامون شش‌بلوکی (پژوهشگر موسیقی قشقایی) فرزند زنده‌یاد پروین بهمنی در هیأت انتخاب جشنواره و در زمینه انتخاب آثار استفاده کنیم و از حاضران دراین مراسم تقاضا دارم به احترام روح بزرگ این هنرمند یک دقیقه سکوت کنند.
کرمان رنگین‌کمانی از موسیقی اقوام ایران
بعد از اجرای کرنا و نقاره قشقایی با هنرنمایی استاد کریم‌نژاد، نوبت به ترکمن‌ها رسید و احمد صدری (پژوهشگر موسیقی نواحی) درباره این اجرا و موسیقی ترکمنی سخنانی بیان داشت: منطقه ترکمن‌صحرا پشت به دریا و رو به صحراست. دشت در موسیقی ترکمن‌ها تأثیرگذار است و دیگری اسب است که در موسیقی منطقه عیان و‌ بارز است. از طرفی مضراب‌هایشان درست مثل زبان شان می‌ماند که گویشی پرتابی است و رابطه نزدیکی بین زبان و موسیقی‌شان وجود دارد و بعد آن گروه موسیقی ترکمن‌ها به سرپرستی ابراهیم جرجانی روی صحنه رفتند.
اجرای دیگر به آواز هوره اختصاص داشت با هنرنمایی تیمور مهرابی و هوشنگ امیران که صدری پیش از این اجرا درباره آواز هوره توضیحات فنی ارائه داد و از تشابه آن با موسیقی ردیف دستگاهی سخن گفت. اجرای بعدی از کرمان و با هنرنمایی شهرام میرزایی بود که فؤاد توحیدی (پژوهشگر موسیقی نواحی) در توضیح این اجرا بیان داشت: کرمان رنگین‌کمانی از موسیقی است و بیش از ۳۵ نوع سازو بیش از ۳۰ رقص دارد. موسیقی کرمان بسیار متنوع است. نوازندگان گروه از منطقه قلعه‌گنج هستند اما موسیقی امشب حال و‌ هوای موسیقی بلوچ دارد. پس از آن نوبت به اجرای «لاغرجت» نوازنده دونلی رسید و در ادامه محمد شکارچی از لرستان روی صحنه آمد که به گفته مرآتی: «آقای شکارچی از معدود نوازندگان کمانچه لری است که اصالت در کارهایش موج می‌زند.» این اجرا با استقبال بسیار خوبی همراه بود. مرآتی در بخش دیگری از سخنانش گفت: ما در این رویداد سعی کردیم بر اساس موضوع جشنواره، رنگین‌کمانی از موسیقی اقوام ایران داشته باشیم.محورهای ما در جشنواره سنت به‌عنوان هویت موسیقی اقوام، اصالت (به‌عنوان متر و معیار برای آسیب ندیدن این موسیقی) و آفرینش‌های درون قومی و بین قومی است. در ادامه برنامه با دعوت احمد صدری از استاد غلامحسین وفایی این گروه هم قطعه‌ای در رسای پیامبر اکرم(ص) اجرا کردند.  اما اجرای دیگر با همراهی گروه صالح احمدپور از جزیره کیش بود که با نوای سازهای شاد جنوب ایران مراسم افتتاحیه را به پایان رساندند.
فرصتی برای معرفی و حمایت از موسیقی نواحی ایران
محمد شکارچی نوازنده کمانچه که برای اولین باردراین جشنواره شرکت کرده و به معرفی کمانچه و قطعات موسیقی لری پرداخت درباره تأثیرگذاری جشنواره موسیقی نواحی ایران درمعرفی این ژانر ازموسیقی به مردم «ایران» گفت: جشنواره موسیقی اقوام یکی ازمهم‌ترین رویدادهای موسیقی ایران در حمایت از هنرمندان موسیقی محلی است و براین نظرم باید فضای گسترده تری به موسیقی اقوام ایران اختصاص دهند و حتی به‌صورت ماهانه کنسرت یا جشنواره‌های مختلف در استان‌های ایران برگزار شود تا براین اساس جوانان انگیزه و ترغیب بیشتری برای ادامه مسیرگذشتگان خود داشته باشند و جذب موسیقی شوند. به‌عنوان مثال اگر درهمین اجرا و جشنواره تنها 5 مخاطب جذب این موسیقی شوند و از آن تأثیر بگیرند می‌توانند این مسیر را با عشق و علاقه دنبال کنند.
او در ادامه در خصوص استقبال جوانان از موسیقی لری و سازهای آن بیان داشت: در حال حاضر استقبال از کمانچه در لرستان بسیار خوب است اگرچه یک زمانی خانواده‌ها نگاه مثبتی به ساز و موسیقی نداشتند اما امروزه تقریباً در هر خانه‌ای یک ساز و نوازنده فعال دیده می‌شود.
حسن خلدون یکی از اعضای گروه موسیقی نواحی بومیان کیش نیز ضمن ابرازی خرسندی در خصوص اجرا دراین جشنواره به «ایران» گفت: گروه موسیقی «جمعه فرج»برای نخستین بار است که درجشنواره موسیقی نواحی ایران شرکت می‌کند و اجرایمان موسیقی اصیل بومیان کیش است و از میهمان نوازی کرمانی‌ها بسیار تشکر می‌کنیم.او درادامه افزود: دراین یکی، دوسال که بیماری کرونا نگرانی‌های بسیاری برای مردم به‌وجود آورده امیدوارم با گوش دادن موسیقی ما هنرمندان بتوانیم غم‌ها را از مردم جدا کنیم و با موسیقی به آنها شادی هدیه دهیم. او برگزاری جشنواره موسیقی نواحی ایران را بسیار مؤثر دانست و دراین باره گفت: برپایی چنین رویدادهایی باعث می‌شود اولاً مردم همدیگر را بیشتر بشناسند و با موسیقی اقوام ایران بهتر و بیشتر آشنا شوند و البته دراین باره تبلیغات و رسانه ها هم بسیار تأثیرگذاراست و نکته دیگراینکه فرصتی است برای برخی ازهنرمندان موسیقی اقوام که تا به امروز روی صحنه این جشنواره حاضر نشده‌اند. خاقا زرندی از اعضای گروه موسیقی ترکمن ازاستان گلستان بود که برای دومین بار روی صحنه این جشنواره حضور یافته‌اند و برگزاری این رویداد موسیقی را بسیار مؤثر عنوان کرد و افزود: هریک از گونه‌های موسیقی اقوام ایران نمونه‌ای زیبا از موسیقی اصیل کشورمان هستند که در دنیا هم شناخته شده‌اند و بسیار خوشحالم جوانان ادامه دهنده این موسیقی بوده بویژه در استان خودمان. حسین کریم‌نژاد نوازنده کرنا از استان فارس و شهرستان آباده که معرف موسیقی اصیل قشقایی هستند نیز به «ایران» گفت: برای دومین بار در جشنواره موسیقی نواحی کرمان شرکت کرده‌ایم و البته در جشنواره‌های مختلف چه در ایران و چه خارج از ایران اجرا داشته‌ایم.
او جشنواره بزرگ موسیقی نواحی ایران را اتفاقی بسیار مهم در معرفی موسیقی اقوام ایران عنوان کرد و بیان داشت: در حال حاضر در کشورمان هیچ تبلیغات و حمایت درستی از موسیقی اقوام صورت نمی‌گیرد. براین اساس براین نظرم که برای معرفی بیشتر این موسیقی، جشنواره‌هایی از این دست در استان‌های مختلف ایران برگزار شود تا با حمایت مسئولان و مردم این موسیقی اصیل از بین نرود چرا که متأسفانه موسیقی‌های وارداتی توانسته‌اند در بین جوانان و جامعه نفوذ کنند. زهره ولی‌نژاد تکنواز دوتار این جشنواره هم نماینده موسیقی خراسان شمالی در این دوره از جشنواره بود که برای اولین بار توانسته در جشنواره نواحی ایران شرکت داشته باشد.او دراین باره به «ایران» گفت: اگرچه جشنواره موسیقی نواحی ایران بسیار مهم و تأثیر‌گذار است اما متأسفانه توجه کمتری به اجرای خانم‌ها می‌شود که دراین رابطه نیاز است توجه و حمایت بیشتری صورت گیرد.