افشای اسرار سیاستمداران در گردونه اسناد پاندورا

بنفشه غلامی/ کنسرسیوم بین‌المللی روزنامه نگاران تحقیقی در بزرگترین نشت اطلاعاتی جهانی، از دارایی‌های پنهان صدها فرد بانفوذ جهان پرده برداشت. به گزارش سایت شبکه خبری «بی‌بی‌سی»، اسناد پاندورا شامل 2.94 ترابایت داده در قالب 11.9 میلیون اطلاعات است. در بین این اطلاعات نزدیک به 6.5 میلیون سند، نزدیک به 3 میلیون عکس،
 1 میلیون و 200 هزار ایمیل و
1 میلیون و 200 هزار فایل دیگر دیده می‌شود. در این اسناد مشخص می‌شود، صدها فرد با نفوذ جهان، شامل ستاره‌های راک، صاحبان صنایع بزرگ و سیاستمداران مرتکب تخلفات مالی بسیاری شده‌اند.
شمار سیاستمدارانی که نامشان در اسناد پاندورا ثبت شده 336 نفر است که از بین آنها 35 نفر از رهبران جهان هستند و 301 نفر نیز دارای مقام‌های دولتی از وزرای دولت‌ها گرفته تا قضات، شهرداران و ژنرال‌های نظامی در 90 کشور جهان هستند. کنسرسیوم بین‌المللی روزنامه‌نگاران تحقیقی این اسناد را 18 ماه پیش بر‌اساس اطلاعاتی که از 14 شرکت مالی و حقوقی در کشورهای انگلیس، پاناما، بلیز، قبرس، امارات، سنگاپور، سوئیس و جزایر ویرجین به دست آمده بود، در اختیار 600 روزنامه‌نگار از سراسر جهان گذاشت که گزارش افشا شده جدید حاصل کار بی‌وقفه یک سال و نیم اخیر آنان روی این اسناد است.
مطابق تحقیقات آنها این افراد صاحب نفوذ در سال‌های گذشته از طریق پناهگاه‌های مالیاتی در کشورهایی که نام بردیم، پول‌هایی را که نمی‌خواستند، مردم از آنها اطلاعی داشته باشند و یا بابت آنها مالیاتی پرداخت کنند، در سایر کشورهای جهان سرمایه‌گذاری کردند. این سرمایه‌گذاری‌ها تنها شامل خرید املاک نبوده و ممکن است صرف خرید آثار باستانی، نقاشی‌های پیکاسو و حتی آثار بنکسی نیز شده باشند.
  336 سیاستمداری که نام آنها در این اسناد دیده می‌شود با استفاده از این دست سرمایه گذاری‌ها مرتکب فرار مالیاتی شده‌اند یا مالیات کمتری نسبت به آنچه که باید، پرداخته‌اند.
عبدالله دوم و علی‌اف در صدر اسناد پاندورا
به گزارش روزنامه «گاردین»، در رأس اسامی سیاستمدارانی که نام آنها در این اسناد بارها تکرار شده است، عبدالله دوم، پادشاه اردن قرار دارد که بر‌اساس اسناد پاندورا صاحب یک امپراطوری پنهان صدها میلیون دلاری در امریکا و انگلیس است. املاک و مستغلات او در امریکا شامل چندین عمارت مجلل در مالیبو و واشنگتن دی‌سی می‌شوند.
تعداد املاک او در انگلیس نیز به 8 ملک مجلل می‌رسد. عبدالله، بعد از انتشار این اسناد حاضر نشد به سؤالات در این خصوص به‌طور کامل پاسخ دهد و تنها دفتر او اعلام کرده است که هیچ چیز نامناسبی در مالکیت‌هایی که پادشاه اردن داشته است، وجود ندارد. با این حال برخی رسانه‌ها خبر داده‌اند، اردن چند ساعت قبل از انتشار این اسناد، دسترسی به سایت کنسرسیوم بین‌المللی روزنامه‌نگاران تحقیقی را مسدود کرد.
خانواده الهام علی‌اف، رئیس جمهوری آذربایجان نیز نامش پس از پادشاه اردن بیش از دیگران تکرار شده است. بر‌اساس اسناد پاندورا خانواده علی‌اف از یک شبکه دریایی استفاده کرده‌اند تا پول‌های خود را پنهان نگه دارند.
آنها همچنین دارای املاک و مستغلاتی به ارزش بیش از 400 میلیون پوند در انگلیس هستند. تنها یکی از این املاک متعلق به پسر 11 ساله علی‌اف می‌شود که ارزش آن به 33 میلیون پوند می‌رسد. این درحالی است که الهام علی‌اف جدا از این اسناد همواره در داخل و خارج از کشور خود به فساد، تقلب انتخاباتی، سوءاستفاده‌های حقوق بشری و ارتشا متهم بوده است.  
به گزارش سایت شبکه خبری «الجزیره»، سیاستمداران لبنان هم از جمله سیاستمدارانی هستند که نامشان در اسناد پاندورا دیده می‌شود.  نجیب میقاتی، نخست‌وزیر جدید لبنان، حسن دیاب، نخست‌وزیر قبلی این کشور، ریاض سلامه، رئیس بانک مرکزی لبنان از جمله سیاستمداران لبنانی هستند که به منظور فرار مالیاتی یا پنهان نگه داشتن اموال خود از مردم کشورشان دست به خرید املاک و مستغلاتی در خارج از کشور خود زده‌اند.
بنابراین گزارش در پاکستان نیز هرچند نام عمران خان که سال 2018 با وعده مبارزه با فساد، بر کرسی نخست‌وزیری کشورش نشست، در اسناد پاندورا دیده نمی‌شود اما برخی از اعضای دولت او و خانواده‌هایشان میلیون‌ها دلار از اموال خود را در سایر کشورها سرمایه‌گذاری کرده‌اند.  
در بین آنها اسامی مونس الهی، وزیر منابع آبی و شوکت ترین، وزیر اقتصاد بیش از دیگران تکرار شده است.
ولودیمیر زلینسکی، رئیس جمهوری اوکراین که سال 2019 با وعده پاکسازی کشورش از فساد و ارتشای اولیگارش‌ها به حکومت رسید هم از کسانی است که در این نشت اطلاعاتی بزرگ نامش دیده می‌شود. بر اساس این اسناد، زلینسکی 25 درصد از اموال خود را از طریق شرکت‌های مالیات گریز به خارج از اوکراین منتقل کرده است.
اوهورو کنیاتا، رئیس جمهوری کنیا و 6 نفر از اعضای خانواده‌اش نیز با اسناد پاندورا مرتبط هستند اما نه به‌خاطر سرمایه‌گذاری در شرکت‌هایی که به سیاستمداران کمک کرده‌اند فرار مالیاتی داشته باشند، بلکه او و خانواده‌اش مالک شبکه‌ای از چنین شرکت‌هایی هستند. آنها 11 شرکت از این دست دارند که تنها یکی از آنها بیش از 30 میلیون دلار دارایی دارد.
اما خود او بعد از انتشار اسناد پاندورا مدعی شد، این انتشار کمک به شفافیت مالی در کشورش می‌کند و خود وی در نظر دارد به‌طور خاص به این مسأله رسیدگی کند.
پرونده انگلیس در اسناد پاندورا
در بین اسناد پاندورا پرونده سیاستمداران انگلیسی نیز قطور به نظر می‌رسد. بر اساس این اسناد، تونی بلر که بین سال‌های 1997 تا 2007 نخست‌وزیر این کشور بود، صاحب یک عمارت 8.8 میلیون پوندی در جزایر ویرجین است.
او و همسرش همچنین روابط مالی تنگاتنگی با زاید رشید الزیانی، وزیر توریسم بحرین داشته‌اند و املاکی را از او خریداری کرده‌اند. بجز تونی بلر و همسرش، نام خاندان سلطنتی انگلیس هم در این اسناد دیده می‌شود. با این تفاوت که خاندان سلطنتی انگلیس به‌طور مستقیم دست به فرار مالیاتی نزده اما در سال 2018 اقدام به خرید یک ملک 91 میلیون دلاری از خانواده الهام علی‌اف کرده است. خانواده علی اف بابت این معامله
42 میلیون دلار سود کرده بودند.