خوانش نوین از وضعیت زنان
آزاده بیزارگیتی
فیلمساز
در این روزها که اندوه بیپایانی جهان را و خاورمیانه را فرا گرفته، کتابها یا فیلمها شاید تنها مأمن تسلی بخشی هستند که میشود در پناه آنها آرام گرفت. برای من که فیلمسازم و جست وجوگری و اندیشیدن را در خلال نوشتهها و فیلمهایم سیری میانرشتهای میدانم، حالا که فرصتی دست داده و بناست کتابهایی را پیشنهاد بدهم ترجیحم این است کتابهایی پیشنهاد بدهم که به فهم و آگاهی و خوانش نوین ما از وضعیت زنان کمک کند.
«درآمدی بر روایت زنانه از شهر» نوشته سارا نادری، انتشارات تیسا یکی از این کتابهایی است که وضعیت اکنون زنان شهری و مطالبهگری نیازمند این دوران تاریخی را واکاوی میکند. همانطور که نویسنده در ابتدای کتاب هم عنوان کرده، واکاوی و نگاهی اجمالی به تجربه زیسته زنان شهر تهران از گذشته تاکنون است. روایتی که نشان میدهد زنان امروزی باوجود آشنایی با مظاهر مدرن و تغییر خاستگاههای فرهنگی، تمایل بیشتری برای مشارکت در حوزه شهر بهصورت سوژهای مستقل را دارند؛ اما با پارادوکس بسیار مواجهند. نویسنده در این کتاب که مشتمل بر پنج فصل «کلیات»، «نگاهی به گذشته؛ انزوا، اما همگونی»، «هویت چندپاره؛ تجربه زیسته زنان امروز شهر تهران»، «تجربه زنانه از شهر و تأثیر آن بر بحران معنا»، «خلاصه و نتیجهگیری» است و در گفتوگو با سی زن، تلاش میکند تا برایمان تبیین کند که چگونه با اینکه اعتماد به نفس زنان در فضای اجتماعی و مشارکت اجتماعیشان بیشتر از گذشته است اما هنوز در معرض آسیب هستند و این در معرض آسیب بودن شاید به این علت است که نگاه مراقبتی که زنان را درگیر خود کرده، یا از آنها انتظار میرود، گاه تا مرز حل شدن در دیگری و فراموشی خویش پیش میرود.
«اندیشه نگاران زن در شعر مشروطه» نوشته دکتر روح انگیز کراچی از جمله دیگر کتابهای مؤثر و ارزشمند این حوزه است که به جایگاه و نقش زنان در ادبیات پارسی پرداخته است. در این کتاب به بررسی آثار شعری شاعران زن دوران مشروطه همچون بانو اصفهانی، فرخنده ساوجی، حمیده سپهری، رباب اصفهانی، صدیقه مسعود کازرونی، زینت ملک اعتضادی و... پرداخته شده و نویسنده تلاش میکند صدای بیصدای آنها باشد!
«دفترچه خاطرات شانزده زن ایرانی» نوشته نوشین خراسانی منتشر شده توسط نشر روشنگران نیز یکی دیگر از کتابهای مهم این حوزه است؛ کتابی که در زمینه ثبت و بازنگاری فعالیتهای زنان و تاریخ شفاهی بسیار ارزشمند است.
«چرا شد محو از یاد تو نامم؟» نام کتاب دیگری است از افسانه نجمآبادی با ترجمه شیرین کریمی که توسط انتشارات بیدگل منتشر شده و خواندنش را پیشنها میکنم. طبق توضیحات، مقالات حاضر در این کتاب را به لحاظ مضمون میتوان به دو دسته تقسیم کرد؛ در دستهای، نجمآبادی بر آن است تا تاریخ را از منظری بازخوانی کند که زن در آن غایب و در حاشیه نباشد و از اینرو به سراغ رخدادهایی چون جنبش مشروطه در تاریخ معاصر ایران میرود و به بازخوانی نقش زنان در این رخدادها میپردازد. در دسته دیگر، داستانها و روایات محبوبی همچون بامداد خمار، هزار و یک شب و داستان یوسف و زلیخا را بررسی میکند. او استدلال میکند که اغلبِ داستانهایی که با مضمون «مکر زنان» نگاشته شده، نه درباره میل زن، بلکه درباره خیالپردازیهای بسیار کهن مردانه است.
فیلمساز
در این روزها که اندوه بیپایانی جهان را و خاورمیانه را فرا گرفته، کتابها یا فیلمها شاید تنها مأمن تسلی بخشی هستند که میشود در پناه آنها آرام گرفت. برای من که فیلمسازم و جست وجوگری و اندیشیدن را در خلال نوشتهها و فیلمهایم سیری میانرشتهای میدانم، حالا که فرصتی دست داده و بناست کتابهایی را پیشنهاد بدهم ترجیحم این است کتابهایی پیشنهاد بدهم که به فهم و آگاهی و خوانش نوین ما از وضعیت زنان کمک کند.
«درآمدی بر روایت زنانه از شهر» نوشته سارا نادری، انتشارات تیسا یکی از این کتابهایی است که وضعیت اکنون زنان شهری و مطالبهگری نیازمند این دوران تاریخی را واکاوی میکند. همانطور که نویسنده در ابتدای کتاب هم عنوان کرده، واکاوی و نگاهی اجمالی به تجربه زیسته زنان شهر تهران از گذشته تاکنون است. روایتی که نشان میدهد زنان امروزی باوجود آشنایی با مظاهر مدرن و تغییر خاستگاههای فرهنگی، تمایل بیشتری برای مشارکت در حوزه شهر بهصورت سوژهای مستقل را دارند؛ اما با پارادوکس بسیار مواجهند. نویسنده در این کتاب که مشتمل بر پنج فصل «کلیات»، «نگاهی به گذشته؛ انزوا، اما همگونی»، «هویت چندپاره؛ تجربه زیسته زنان امروز شهر تهران»، «تجربه زنانه از شهر و تأثیر آن بر بحران معنا»، «خلاصه و نتیجهگیری» است و در گفتوگو با سی زن، تلاش میکند تا برایمان تبیین کند که چگونه با اینکه اعتماد به نفس زنان در فضای اجتماعی و مشارکت اجتماعیشان بیشتر از گذشته است اما هنوز در معرض آسیب هستند و این در معرض آسیب بودن شاید به این علت است که نگاه مراقبتی که زنان را درگیر خود کرده، یا از آنها انتظار میرود، گاه تا مرز حل شدن در دیگری و فراموشی خویش پیش میرود.
«اندیشه نگاران زن در شعر مشروطه» نوشته دکتر روح انگیز کراچی از جمله دیگر کتابهای مؤثر و ارزشمند این حوزه است که به جایگاه و نقش زنان در ادبیات پارسی پرداخته است. در این کتاب به بررسی آثار شعری شاعران زن دوران مشروطه همچون بانو اصفهانی، فرخنده ساوجی، حمیده سپهری، رباب اصفهانی، صدیقه مسعود کازرونی، زینت ملک اعتضادی و... پرداخته شده و نویسنده تلاش میکند صدای بیصدای آنها باشد!
«دفترچه خاطرات شانزده زن ایرانی» نوشته نوشین خراسانی منتشر شده توسط نشر روشنگران نیز یکی دیگر از کتابهای مهم این حوزه است؛ کتابی که در زمینه ثبت و بازنگاری فعالیتهای زنان و تاریخ شفاهی بسیار ارزشمند است.
«چرا شد محو از یاد تو نامم؟» نام کتاب دیگری است از افسانه نجمآبادی با ترجمه شیرین کریمی که توسط انتشارات بیدگل منتشر شده و خواندنش را پیشنها میکنم. طبق توضیحات، مقالات حاضر در این کتاب را به لحاظ مضمون میتوان به دو دسته تقسیم کرد؛ در دستهای، نجمآبادی بر آن است تا تاریخ را از منظری بازخوانی کند که زن در آن غایب و در حاشیه نباشد و از اینرو به سراغ رخدادهایی چون جنبش مشروطه در تاریخ معاصر ایران میرود و به بازخوانی نقش زنان در این رخدادها میپردازد. در دسته دیگر، داستانها و روایات محبوبی همچون بامداد خمار، هزار و یک شب و داستان یوسف و زلیخا را بررسی میکند. او استدلال میکند که اغلبِ داستانهایی که با مضمون «مکر زنان» نگاشته شده، نه درباره میل زن، بلکه درباره خیالپردازیهای بسیار کهن مردانه است.
ارسال دیدگاه
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
ویژه نامه