تفاهم با تلگرام صرفه جویی ارزی 2/7 میلیون یورویی برای کشور داشت

گروه فناوری  - روز گذشته و در آخرین روزهای کاری وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات او با حضور یافتن در مجلس در خصوص علت عدم تشریح و شفاف‌سازی در خصوص مفاد قرارداد با تلگرام و چرایی محاسبه ترافیک بین‌الملل برای کاربران این شبکه اجتماعی مورد سؤال قرار گرفت که در نهایت نمایندگان از پاسخ او قانع نشدند و به او کارت زرد دادند.
مزایای ورود CDN تلگرام به کشور
محمدجواد آذری جهرمی در مجلس اعلام کرد در زمان تفاهم صورت گرفته با تلگرام برای انتقال CDN به کشور باعث شد صرفه‌جویی ارزی در خرید پهنای باند ۱۸۰ گیگابیت بر ثانیه اینترنت صورت بگیرد که قیمت آن در سال ۹۶ حداکثر ماهانه ۳۰۰ هزار یورو بود. به گفته جهرمی ۹ ماه استقرار CDN‌های تلگرام در ایران ۲.۷ میلیون یورو صرفه‌جویی در پرداخت ارز برای خرید اینترنت انجام شد.
گفتنی است سؤال نمایندگان «تشریح و شفاف‌سازی در خصوص تلگرام و چرایی محاسبه ترافیک بین‌الملل برای استفاده مردم در حالی شبکه توزیع محتوا (CDN) این شبکه در کشور مستقر بوده است» که در نوبت قبلی پاسخ‌های آذری جهرمی نتوانست نمایندگان را اقناع کند، به همین دلیل این سؤال از دیدگاه نمایندگان مجلس به سؤال ملی بدل شد.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با حضور در صحن علنی مجلس در مورد جزئیات ورود CDNهای تلگرام به کشور و تفاهم با این شرکت گفت: «مرداد ۹۶ با نظر دادستان وقت کشور (حجت‌الاسلام ابراهیم رئیسی) مذاکره با تلگرام آغاز شد و پس از ارائه گزارش مذاکرات در چهارم مرداد همان سال با مجوز دبیرخانه شورای عالی فضای مجازی، CDN‌ها در ایران مجوز استقرار گرفتند.»
به‌گفته وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات مجموع سرورهایی که در ایران مستقر شده، ۷۰ سرور بوده که مسئولان این پیام‌رسان خودشان تهیه کردند و در این زمینه ریالی از سمت وزارت ارتباطات پرداخت نشد.او ادامه داد: «مجموع دارایی تلگرام برای ارائه خدمت‌ در ایران ۱۴۰ هزار دلار بود (با قیمت هر سرور۲ هزار دلار) که با قیمت دلار آن سال، ۶۰۰ میلیون تومان می‌شود. مجموع پهنای باند متصل تلگرام، ۳۲۰ گیگابیت برثانیه بوده که در پیک، ۱۸۰ گیگابیت بر ثانیه آن مصرف شده است.»به‌گفته جهرمی تفاهم صورت گرفته با تلگرام باعث شد صرفه‌جویی ارزی در خرید پهنای باند ۱۸۰ گیگابیت بر ثانیه اینترنت شد که قیمت آن در سال ۹۶ حداکثر ماهانه ۳۰۰ هزار یورو بود. وزیر تأکید کر‌د در ۹ ماه استقرار CDN‌های تلگرام در ایران ۲.۷ میلیون یورو صرفه‌جویی در پرداخت ارز برای خرید اینترنت انجام شد که با قیمت یورو در آن روز ۱۵ میلیارد تومان محاسبه می‌شود که تمام اینها در صورت‌های مالی شرکت ارتباطات زیرساخت وجود دارد.وزیر ارتباطات اعلام کر‌د: «در کمیسیون، آقای مقتدایی نماینده مجلس به من گفتند که شما هزاران میلیارد تومان پول به جیب زده‌اید. به ایشان توضیح دادم که عددی که می‌گویند درست نیست و پول حاصل از این کار برای دولت است و به جیب کسی نمی‌رود. من توضیح دادم که مجموع فروش اینترنت در ماه کمتر از ۸۰ میلیارد تومان است اما ایشان مصاحبه کردند و گفتند وزیر ارتباطات قبول کرده که ۸۰ میلیارد تومان منفعت مالی داشته است.»
 وزیر ارتباطات با اشاره به اینکه مذاکره با تلگرام، دستوری بوده که حاکمیت در مقطعی برای این وزارتخانه صادر و آن را انجام داده‌اند، گفت: «آن زمان بیش از ۷۰ درخواستی که جمع‌بندی شده بود، برای تلگرام ارسال شده و در پنج مصداق مسدود شد اما در ادامه چون تلگرام مسائل امنیتی ما را نپذیرفت، دستگاه امنیتی شکایت کردند و در یک روالی این پیام‌رسان خارجی مسدود شد.»جهرمی خاطرنشان کرد: «بارها به قراردادی با تلگرام اشاره کردند، ما با این پیام‌رسان قراردادی نداشتیم و صرفاً یک تفاهم بود. تلگرام یک روزی در کشور فعالیت کرده و یک روزی بنابر تشخیص دستگاه امنیتی عمل نکرده و مسدود شده است.»
چالش‌های محاسبه ترافیک نیم‌بها
وزیر ارتباطات در ادامه افزود: «سؤال نمایندگان مجلس از من این است که چرا با اینکه سرورهای تلگرام به ایران آمده بود، ترافیک اینترنت برای مردم نیم‌بها محاسبه نشده است؟ برای پاسخ به این سؤال باید روند قانونی در رابطه با این مسأله را یادآوری کنم، ۲۰ آذرماه ۹۵ در دولت یازدهم سند تبیین الزامات شبکه ملی اطلاعات در شورای عالی فضای مجازی به تصویب رسید.»
جهرمی تصریح کرد: «در این سند تأکید شده که تعرفه‌گذاری باید به شکلی باشد که خدمات داخلی شبکه ملی اطلاعات بر خدمت خارجی مزیت رقابتی داشته باشد. بر اساس سیاستگذاری شورای عالی یک روز بعد کمیسیون تنظیم مقرارت در دولت مصوب کرد که اپراتورهای مخابراتی در مهلت زمانی مشخص موظف هستند اقداماتی برای محاسبات ترافیک داخلی و بیرونی به‌صورت مجزا انجام دهند.»
بنا بر توضیحات جهرمی دو ماه بعد کمیسیون تصویب کرد نرخ ترافیک داخلی حداکثر باید نصف ترافیک بین‌الملل محاسبه شود.به گفته وزیر، ابتدای سال 96 برخی اپراتورها به استناد این مصوبه که پیام‌رسان‌های خارجی در داخل کشور هستند، بسته‌های اختصاصی برای قیمت ارزان‌تر پیام‌رسان‌های خارجی را اعلام و تبلیغ کردند.جهرمی با بیان‌ اینکه اقدام اپراتورها باعث شد دادستانی کل کشور به این مسأله ورود کند، تأکید کرد: «تبلیغات محیطی و محلی اپراتورها بسرعت جمع‌آوری شد. به این واسطه بار دیگر به همه یادآوری شد که سیاست شورای عالی فضای مجازی مبنی بر حمایت از پیام‌رسان‌های داخلی است نه خارجی.» وزیر ارتباطات یادآور شد، خرداد 96 در سند ساماندهی پیام‌رسان‌های بومی بار دیگر بر ایجاد مزیت‌بخشی رقابتی پیام‌رسان‌های داخلی به خارجی تأکید شد. در سند تبیین الزامات هم تصریح شده که مزیت بخشی اقتصادی در دسترسی به خدمات کاربرد محتوایی و داخلی اولویت است. مجلس هم سابقه ورود به این حوزه را دارد و در تبصره قانون بودجه 1400، مجلس نیز به مزیت رقابتی برای پیام‌رسان‌های داخلی اشاره کرده است.جهرمی پس از پخش صحبت‌های قالیباف -ریاست مجلس- در جلسه قبلی حضور خود برای ارائه گزارش عملکرد گفت: «در جلسه قبلی نیز جمع‌بندی مجلس انقلابی این بود که تعرفه‌گذاری برای پیام‌رسان‌های داخلی به گونه‌ای انجام گیرد که مزیت رقابتی برای‌شان ایجاد شود که ما از قبل چنین مزیتی را ایجاد کرده بودیم.»
وزیر ارتباطات اعلام کر‌د: «بنابر تمام این قوانین و مقررات، حتی اگر سرورهای یک پیام‌رسان خارجی در کشور مستقر شود نیز شامل ترافیک نیم‌بها و دریافت یارانه نمی‌شود. برای همین مبحث یارانه را مطرح کردم چون زمانی که به اپراتورها می‌گوییم ترافیک را نیم‌بها محاسبه کنند درواقع به آنها یارانه می‌دهیم، ما که نمی‌توانیم به پیام‌رسان خارجی یارانه بدهیم.»
جهرمی تأکید کرد: «حق‌الناس جزو مهم‌ترین مسائل در وزارت ارتباطات است. در همین راستا، بحث ستاره مربع‌ها را جمع کردیم و پول‌هایی را که به نادرست از مردم دریافت شده بود تا جایی که در حوزه اختیارات ما بود به آنها برگرداندیم. برای بقیه پول‌ها نیز درخواست کردیم به ما اجازه ورود بدهند، اما گفتند باید روال قانونی طی شود و اکنون پرونده در حال پیگیری قضایی است.»وزیر جوان یادآور شد که آنها نه تنها برای محاسبه ترافیک تلگرام از مردم یک ریال اضافه نگرفته‌اند بلکه با شیوع کرونا بنابر وظیفه‌ای که داشتند بیش از هزار میلیارد تومان خدمت به مردم در قالب اینترنت رایگان ارائه دادند.جهرمی در پایان یادآور شد که او قوانین را قرائت کرده و هیچ چیزی جز قانون نمی‌تواند در کشور حکمفرما باشد. او گفت: «من علاقه‎‌ای به مطرح کردن جزئیات درباره تلگرام نداشتم چرا که طرح این باب‌ها برخی از فرصت‌های کشور در آینده را می‌سوزاند و تعاملات را با مشکل مواجه می‌کند اما طبق قانون نمایندگان سؤال پرسیدند و من باید جواب بدهم.»