مکالمه خاموش

مریم طالشی
گزارش نویس
اوایل مثل خیلی‌های دیگر فکر می‌کرد این شرایط موقتی است و می‌گذرد؛ آن روز که کلاس‌ها تعطیل شد امیدوار بود بعد از عید همه چیز به روال عادی برگردد، اما برنگشت و تا همین حالا هم هنوز شرایط عادی نیست.
شوق آموختن زبان جدید در دلش بود و می‌خواست هرطور شده راهی را که شروع کرده بود ادامه دهد. کلاس‌ها مجازی شد و باید عادت می‌کرد. تمام این مدت سعی کرد عادت کند و حتی به خودش بقبولاند که این طوری بهتر است اما بالاخره خسته شد و کلاس را رها کرد.
مرجان یکی از کسانی است که دیگر حوصله زبان آموزی مجازی را ندارد. او می‌گوید: «ترجیح من این بود که سر کلاس بروم و زبان یاد بگیرم وگرنه انواع نرم افزارها برای یادگیری زبان وجود دارد. اینکه با افراد دیگر در کلاس باشم و رودر رو با هم مکالمه کنیم خیلی برایم اهمیت داشت. در این شرایط کرونا با خودم گفتم چاره‌ای نیست و باید با همین وضعیت ساخت اما یکهو به خودم آمدم و دیدم شرکت در کلاس زبان آنلاین برایم به شکل یک اجبار کسالت آور تبدیل شده. حوصله گوش دادن نداشتم و خیلی زود خسته می‌شدم در حالی که کلاس حضوری اصلاً برایم این‌طور نبود.
سر کلاس حضوری آدم تمرکزش فقط روی کلاس است اما کلاس آنلاین این‌طور نیست. وسطش گوشی را چک می‌کنی و خوراکی می‌خوری و هر وقت حوصله نداشته باشی جواب نمی‌دهی و بهانه می‌آوری که مثلاً صدا نمی‌آمد یا میکروفنم خراب بود و از این حرف‌ها. می‌دانم شرکت کردن در کلاس زبان کاری اجباری نیست، البته بعضی‌ها هم واقعاً برای شرایط کار یا مهاجرت مجبورند، ولی به‌هرحال مثل مدرسه و دانشگاه نیست با این حال آدم اگر سر کلاس حضوری نباشد دلش می‌خواهد از زیر درس دربرود.
همین مسأله باعث می‌شود کیفیت آموزش پایین بیاید. از نمره‌های آخر ترم هم معلوم است کسی بدون تقلب امتحان نمی‌دهد و درست است که آدم نمی‌خواهد خودش را گول بزند اما به هرحال وقتی شرایط مهیا باشد دانش‌آموز در هر سطحی دوست دارد تقلب کند. از مشکلات قطع اینترنت و برق و اینها هم که بخواهم بگویم، خودش عاملی برای بی‌انگیزگی است. به همین دلایل بود که دیگر رغبت ادامه دادن نداشتم. هزینه کلاس هم مزید بر علت شد که بارها در طول این مدت افزایش پیدا کرد و گرچه کلاس‌ها مجازی بود اما هزینه‌ها از کلاس حضوری خیلی بیشتر شد.»
لیلا از دیگر زبان آموزان هم در این باره می‌گوید: «من شخصاً چون سرکار می‌روم و مسئولیت خانه و بچه را هم دارم ترجیح می‌دهم در کلاس‌های آنلاین شرکت کنم چون وقتم در رفت و آمد تلف نمی‌شود، اما به نظرم موفقیت یادگیری در کلاس آنلاین خیلی بستگی به این دارد که معلم چطور درس می‌دهد البته که خود زبان‌آموز هم مهم است اما اینکه معلم بتواند بدون حضور شاگردان خوب درس بدهد بسیار مهم است. الان معلمی که من با او در کلاس عمومی زبان یاد می‌گیرم خانم معلم بسیار خوبی است اما به نظرم در کلاس حضوری آدم مجبور می‌شود بیشتر درس بخواند. مثلاً وقتی معلم می‌گوید چیزی را حفظ کنید در کلاس حضوری آدم مجبور است آن را واقعاً حفظ کند ولی الان چون کلاس آنلاین است و معلم شاگرد را نمی‌بیند ممکن است خیلی از لغت‌هایی را که می‌پرسد از روی کتاب نگاه کنم. به خاطر همین می‌گویم که به خود شاگرد هم خیلی بستگی دارد. فکر می‌کنم کلاس‌های آنلاین برای افراد خودجوش و خودکار خیلی خوب است چون در هر صورت کارشان را درست انجام می‌دهند.»
محمد، زبان آموزی دیگر هم  نظرش این است: «کلاس‌های زبان آنلاین هم ویژگی‌های مثبت دارد و هم منفی. ویژگی مثبت آن که معلوم است همین که آدم نمی‌خواهد جابه‌جا بشود و ویژگی منفی آن برمی‌گردد به ارتباطات اجتماعی برای کسانی که ارتباط اجتماعی برایشان اهمیت دارد و اصلاً به همین دلیل در کلاس‌های عمومی شرکت می‌کنند. این نکته برای چنین افرادی بسیار منفی است چون این افراد با حضور در جمع انرژی و انگیزه پیدا می‌کنند به‌خاطر همین زمانی که در کلاس‌های آنلاین شرکت می‌کنند آن انگیزه و انرژی لازم را به دست نمی‌آورند، اما برای کسانی که اهل فضای آنلاین هستند ممکن است خیلی مثبت باشد. اگر بخواهم تجربه شخصی خودم را بگویم باید عنوان کنم که برای من می‌توانست مثبت باشد؛ اگر پارتنری برای زبان‌آموزی پیدا می‌کردم و می‌توانستم با او تمرین کنم.»
شیوا مدرس زبان انگلیسی هم در این باره حرف‌های جالب توجهی دارد: «در کلاس‌های عمومی آنلاین کیفیت خیلی پایین آمده چون پلتفرم‌هایی که برای کلاس‌های عمومی استفاده می‌کنند پلتفرم‌های خوبی نیست و نسخه‌های اصلی نیست مثلاً ادوبی کانکت است که پشتیبانی خوبی ندارد و اینترنت خودمان هم خوب نیست و دائم قطع و وصل می‌شود و شاگردها حوصله این قطع و وصلی‌ها را ندارند.
معلم مجبور است مدام دوربین یا میکروفن را ببندد برای همین آن ارتباط لازم برقرار نمی‌شود. کلاس‌هایی که در اسکایپ برگزار می‌شود باز شرایط بهتری دارد و سرعت اینترنت بهتر است و شاگرد‌ها بهتر می‌توانند همدیگر را ببینند و ارتباط برقرار کنند اما از آنجایی که دو تا دو تا سه تا سه تا باید برگزار بشود و معلم بیاید و مانیتور کند و این گزینه در اسکایپ وجود ندارد، باز هم مشکلاتی وجود دارد. به همین دلیل در کلاس‌هایی که شاگرد محور است این ارتباط بخوبی برقرار نمی‌شود چون در آموزش‌های زبان امروز کلاس‌ها دیگر معلم محور نیست و شاگرد محور است اما این گزینه به خاطر اپلیکیشن‌هایی که در اختیار ما قرار ندارد، برای ما قابل استفاده نیست.
بنابراین سیستم برمی‌گردد به حالت قدیمی که اول معلم حرف می‌زند و بعد شاگرد صحبت می‌کند و آن فعالیت و ارتباط لازم وجود ندارد. به خاطر مشکلات اینترنت و سیستم هم مدام یا شاگرد از کلاس می‌افتد بیرون  یا معلم از کلاس خارج می‌شود و آن کیفیت لازم وجود ندارد، اما برای کلاس‌های خصوصی وضعیت کاملاً برعکس شده چون معمولاً کلاس خصوصی یک نفره است، برای شاگرد خیلی راحت‌تر شده چرا که دیگر قرار نیست در ترافیک بماند و از شهر و کشور خودش و از خانه خودش می‌تواند در کلاس شرکت کند و مشکلی هم وجود ندارد. برای من به‌عنوان معلم هم راحت‌تر است چون می‌توانم مطالب درسی و چیزهایی را که لازم است برای شاگرد بفرستم و این امکان وجود دارد که از لپ‌تاپ خودم که امکانات بیشتری دارد این کار را بکنم و شاگردم کیفیت تحصیلش خیلی بیشتر شود. این تجربه من است که در کلاس‌های آنلاین آموزش خصوصی شاگرد خیلی بهتر شده و یادگیری‌اش اگر بهتر نشده باشد بدتر هم نشده است اما در آموزش عمومی این امکانات وجود ندارد. ضمن اینکه در کلاس‌های عمومی زبان آموز می‌خواهد با بغل دستی‌اش ارتباط برقرار  و صحبت  و ارتباط چشمی برقرار کند که در کلاس‌های آنلاین این امکان وجود ندارد. در کلاس‌های غیر از آموزش زبان ممکن است این مشکلات وجود نداشته باشد اما برای آموزش زبان آن هم به‌صورت عمومی برای معلم مشکلات زیادی وجود دارد که مطالب زیادی را باید آماده کند ،به‌صورت پی دی اف در بیاورد و در کلاس به اشتراک بگذارد که تمام اینها وقت زیادی می‌گیرد و بالطبع از کیفیت آموزش می‌کاهد.»