از «بخارای من، ایل من» تا «بانوی ایل»

روایت زوج معلمی که با آهنگ کوچ زندگی کردند




گروه ایران زمین - همزمان با روز معلم کتابی در شیراز وارد بازار نشر شده است که حماسه پیکار با بیسوادی و فراز و نشیب آموزش عشایری را روایت می‌کند. کتابی که از «محمد بهمن بیگی» می‌گوید. چهره آشنای آموزش عشایری ایران.
کتاب «بانوی ایل» حاوی مختصر خاطراتی از بی‌بی سکینه کیانی همسر شادروان محمد بهمن بیگی بنیانگذار تعلیمات عشایر ایران درباره نهضت پیکار با بیسوادی است.
این اثر نفیس که به کوشش فرح نیازکار به زیور طبع آراسته شده و بتازگی در شمارگان هزار نسخه توسط نشر «قلمکده» منتشرشده و به بازار کتاب آمده به فراز و نشیب‌های زندگی محمد بهمن بیگی از زبان همسر وفادار و ایثارگرش بی‌بی سکینه کیانی پرداخته است؛ همراهی کم نظیر بی‌بی سکینه کیانی که خود معلمی سرفراز از ایل ممسنی بوده در نهضت پیکار با بیسوادی محمد بهمن بیگی زبانزد عام و خاص است و براین بانوی فداکار چه مشقاتی در ییلاق‌ها و قشلاق‌های ایلی و مدارس سیار عشایری که نرفته، ولی با عزم و اراده‌ای پولادین همچون همسرش محمد بهمن بیگی به عشق باسواد کردن ایلات و عشایر ایران بر همه گردنه‌های دشوار فائق آمده و امروز خرسند از این موفقیت بزرگ بچه‌های عشایری است که در جای جای ایران بزرگ در حال خدمت‌رسانی به مردم هستند.
محمد بهمن بیگی کیست؟
از او به‌عنوان نخستین کودک قشقایی یاد می‌کنند که روی نیمکت کلاس دبستان نشست و بهترین شاگرد مدرسه شناخته شد. نامش محمد بهمن ‌بیگی بود که در 1299 خورشیدی، در ایل قشقایی و طایفه‌ای سرشناس در یکی از مناطق استان فارس چشم به جهان گشود. سال‌های کودکیش در قشلاق و ییلاق گذشت و تا رسیدن به سن 10 سالگی هیچ گاه شهر را از نزدیک ندید. بهمن بیگی در 1330 خورشیدی، نخستین مدرسه سیار عشایری را در سیاه چادر برای بستگان و خویشان نزدیک خود برپا کرد. او در طول برنامه آموزش عشایر روی این چند اصل؛ مطالعه و بالابردن سطح معلومات آموزگاران همگام با کار تدریس، پرهیز آموزگاران از دخالت در اختلافات محلی و رعایت کامل بی‌طرفی، رعایت عفت و پاکدامنی، به‌گونه‌ای که در ایل برای مادر فرزند و برای خواهران برادر باشند و بالاخره پرهیز از سخن چینی به سود کارکنان دولت، به‌گونه‌ای که مردم ایل بدانند که آموزگاران افرادی محرم و خدمتگزار هستند، پافشاری داشت.
زنده یاد محمد بهمن بیگی، بنیانگذار آموزش عشایری در ایران، در طول ۲۸ سال مدیریت بر اداره آموزش عشایر، بیش از ۱۰ هزار معلم تربیت کرد و مؤسسات مختلفی از قبیل دبیرستان شبانه روزی عشایری شیراز، مرکز آموزش فنی و حرفه‌ای عشایر دختران و پسران، مؤسسه تربیت مامای عشایر و مرکز تربیت روستاپزشک و دامپزشک را بنیان گذاشت. وی همچنین توانست نخستین جایزه فرهنگی یونسکو را در سال ۱۳۵۳ به‌دلیل پیکار با بیسوادی دریافت کند. نخستین اثر او با نام «بخارای من ایل من» که در بردارنده 19 موضوع مستند است، در سه هزار نسخه منتشر شد و بسرعت به چاپ‌های بعدی رسید. پس از آن در بخش‌های دیگری از خاطرات آموزشی خود را با نام‌های «اگر قره قاج نبود»، «به اجاقت قسم» و «طلای شهامت» را منتشر می‌کند که تمام آنها در چندین نوبت تجدید چاپ شده‌اند.
سرانجام آموزگار عشایردر یازدهم اردیبهشت 1389 خورشیدی پس از یک عمر تلاش و کوشش خستگی‌ناپذیر در عرصه فرهنگ و آموزش این کشور بر اثر عفونت ریوی در شیراز چشم از جهان فرو بست.



آدرس مطلب http://old.irannewspaper.ir/newspaper/page/7619/9/576088/0
ارسال دیدگاه
  • ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
  • دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
  • از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
  • دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
captcha
انتخاب نشریه
جستجو بر اساس تاریخ
ویژه نامه ها