کارشناسان سیاسی درگفت‌و‌گو با«ایران» از فضای سیاسی- انتخاباتی می‌گویند

جامعه در انتظار نامزدهای اصلی و برنامه‌هایشان است


مهراوه خوارزمی
خبرنگار
حدود دو ماه دیگر انتخابات ریاست جمهوری همزمان با انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا و میان دوره ای مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری بر گزار می شود. در کنار مسئولان اجرایی و ناظران انتخابات که از ماه ها پیش خود را برای برگزاری این انتخابات مهم آماده کرده و در تدابیر خود بخشی را هم به اقدامات بهداشتی برای تامین سلامت مردم اختصاص خواهند داد، مجموعه های سیاسی و چهره ها هم تحرکات خود را آغاز کرده اند.
در بخش مجموعه های سیاسی هر دو جناح کشور همچنان سر گرم اجرایی کردن راه هایی رضایت بخش برای تعیین نامزد واحد هستند و برخی چهره ها هم برای ورود به رقابت 1400 اعلام آمادگی کرده اند. با این همه به نظر می رسد شرایط انتخاباتی با آنچه انتظار می رود، هنوز فاصله دارد و همه امیدوارند که در هفته های آینده با اعلام آمادگی و ورود نامزدهای اصلی و چهره های برجسته تر به عرصه انتخابات، فضای سیاسی- انتخاباتی کشور شاهد گرما و رونق بیشتری باشد.
آنچه در حال حاضر محسوس است و به نظر می رسد دنبال کنندگان بحث های انتخاباتی بدنبال آن هستند، در کنار ورود چهره های اصلی، معرفی برنامه های آنها برای اداره کشور است که هنوز محقق نشده است. چرایی این تعلل و تأخیر در مشخص شدن آرایش صحنه انتخاباتی و اثرات آن بر نحوه برگزاری انتخابات ریاست جمهوری 1400 را در گفت‌و‌گو با تعدادی از فعالان سیاسی اصلاح‌طلب و اصولگرا به پرسش گذاشتیم.
پاسخ‌های آنها به این پرسش اگرچه به دلایل و ابعاد متفاوتی اشاره دارد اما در نقاطی مشترک است؛ ضعف اخلاق سیاسی و در امان نبودن نامزدها از شایعه‌پردازی‌ها و اتهام‌زنی‌های نامستند رقبا و مشغول بودن جریان‌های سیاسی به سامان دادن اختلافات درونی که گاه مسیر صعب و پردست‌اندازی برای رسیدن به ائتلاف دارند.

ایمانی: کاندیدا نه، دست‌کم
برنامه هایتان را اعلام کنید
ناصر ایمانی، فعال سیاسی اصولگرا در گفت‌و‌گو با «ایران» تأخیر به‌وجود آمده در مشخص شدن صحنه آرایش نیروهای سیاسی را از حیث به تأخیر افتادن بروز شور و شوق انتخاباتی در جامعه و گرم شدن بازار انتخابات مضر دانست و در اشاره به دلایل آن گفت«یک دلیل این است که متأسفانه در کشور ما حرمت افراد به سادگی هتک می‌شود و این صرفاً معطوف به چهره‌های سیاسی نیست و در مورد دیگر اقشار جامعه همچون هنرمندان و ورزشکاران نیز همین‌طور است.
گسترش فضای مجازی این استعداد را به‌وجود آورده است که افراد با سرعت و گستردگی بیشتری مورد هجمه قرار بگیرند. این است که جریان‌های سیاسی تلاش می‌کنند مشخص کردن کاندیدای نهایی خودشان را تا حد مقدور به تأخیر بیندازند و چه بسا که این موضوع تا روز آخر ثبت نام نامزدها در تعلیق باشد.»
ایمانی با تأکید براینکه بسیاری از این افراد که وارد رقابت 1400 شده اند را نمی‌توان در قامت رجل سیاسی و مناسب برای برعهده گرفتن مسئولیت ریاست جمهوری تصور کرد، افزود: تصور ناقصی در میان این کاندیداها وجود دارد و آن اینکه فکر می‌کنند اگر به عنوان یک نماینده مجلس یا یک مدیر اقتصادی موفق بوده‌اند همین موفقیت برای رئیس جمهور شدن کافی است.
این فعال سیاسی با اذعان به اینکه جریان‌های سیاسی به‌جای پرداختن به مسأله انتخابات و کاندیداها بر حل مشکلات داخلی خودشان یا حمله به جناح مقابل متمرکزند، ادامه داد: «هیچ کدام از این رفتارها یک انتخابات پرشور و سالم به‌وجود نمی‌آورد. اگر جریان‌های سیاسی نمی‌توانند به سرعت به کاندیدای مورد نظر خودشان برسند، دست‌کم می‌توانند برنامه‌های جناح خود را برای بعد از پیروزی مشخص و اعلام کنند اما متأسفانه این کار را هم نکردند.»

شریعتی: انتخابات ریاست جمهوری نامزد محور است
سعید شریعتی فعال سیاسی اصلاح‌طلب نیز وجود تعلیق و تعلل در فضای سیاسی پیشا انتخاباتی ایران را تأیید کرد، اما در بیان دلایل این مسأله گفت «تقویم انتخاباتی رسمی کشور با توجه به مکانیزم انتخابات در ایران از روزی آغاز می‌شود که صلاحیت کاندیداهای انتخاباتی اعلام شود.  تا پیش از آن همه چیز در ابهام و تعلیق است و بنابراین ابهام ذاتی انتخابات ایران است.»
شریعتی نیز شرایط سیاستگذاری کلان کشور و گره خوردن رهیافت‌های اداره کشور به مسأله سیاست خارجی را دیگر دلیل تعلیق و ابهام موجود دانست و گفت: «هر شخص و جریانی که بخواهد وارد گود انتخابات شود باید سیگنال مشخصی چه در جهت بسته شدن و چه در جهت گشایش از فرایند معلق مانده و در تعلیق و ابهام مانده برجام بگیرد و خب هنوز این سیگنال روشن نیامده تا جریان‌ها بتوانند افق بلندمدت‌تری را ترسیم و جرأت تصمیم‌گیری پیدا کنند.»این فعال سیاسی پاندمی کرونا را نیز در سردی فضای انتخاباتی کشور بی‌تأثیر ندانست و افزود: «به هر حال ارتباطات بشدت تحت تأثیر کرونا قرار گرفته. در شرایط عادی در موعد انتخابات ستادهای انتخاباتی شکل می‌گرفت و محل حضور و همفکری و ایجاد شور و نشاط انتخاباتی می‌شد. ولی امسال همه چیز در پلتفرم‌های شبکه‌های اجتماعی متمرکز شده است. البته آنجا بحث‌های خیلی داغ و پر حرارتی در جریان است اما برایند این مباحث چنان که باید در جامعه دیده نمی‌شود.» عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت در پاسخ به این سؤال که آیا احزاب و ائتلاف‌ها نمی‌توانستند پیش از معرفی نامزد مورد حمایت خود دست‌کم برنامه‌هایشان را معرفی کنند، با بیان اینکه حزب متبوعش برنامه مبسوط انتخاباتی خود را تا دو هفته دیگر منتشر خواهد کرد، گفت: «احزاب می‌توانند درباره برنامه‌ها زودتر از کاندیداها صحبت کنند ولی طبع سیاست جامعه ما و انتخابات ریاست جمهوری شخصیت محور و کاندیدا محور است. سؤال منطقی افکار عمومی این است که این برنامه را چه کسی اجرا خواهد کرد یا چه کسی توان اجرای آن را دارد. در انتخابات ریاست جمهوری برنامه‌ها باید از زبان چهره‌ها و نامزد‌ها شنیده شوند تا مورد توجه قرار بگیرند.»
خانجانی: القای ناامیدی سبب سردی فضای انتخابات است
تأثیرات ناگزیر اقتصاد بر سیاست و استفاده یک جریان از مشکلات اقتصادی کشور به عنوان ابزار رقابت سیاسی دلیلی است که به باور جهانبخش خانجانی عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی سبب سردی فضای انتخابات و بازتاب آن به صورت بلاتکلیفی در وضعیت انتخاباتی کشور شده است.
خانجانی در این‌باره به «ایران» گفت:«در شرایطی که تحریم و کرونا به اقتصاد کشور آسیب زده  است، جریان مقابل به عنوان رقیب دولت و اصلاح‌طلبان تمام ضعف‌ها و مشکلات عارض شده را حاصل عملکرد دولت ارزیابی و اعلام کرده و سعی دارد به جامعه القا کند که هیچ کاری صورت نگرفته است.
خانجانی با بیان اینکه این جریان برخلاف نظر رهبری که دائم از مشارکت حداکثری صحبت می‌کنند سعی دارند راهبرد مشارکت حداقلی با نتیجه مطمئن را دنبال کنند و این کاهش مشارکت به اصلاح‌طلبان آسیب می‌زند و آنها خود به آرای تکلیفی جریان متبوع خود مطمئن هستند، انگشت انتقاد را به سمت اصلاح‌طلبان و حامیان دولت برگرداند و افزود: «اصلاح‌طلبان به جای آنکه اقدامات انجام شده در این دولت را مطرح و از آن دفاع کنند و به جای آنکه بدون ترس از رد‌صلاحیت‌ها کاندیدای خودشان را معرفی کنند، منتظرند ببینند رقیب اصولگرا چه می‌کند تا بر‌اساس آن حرکت کنند. در حالی که طراحی اتاق فکر اصولگرایان به‌گونه‌ای دارد مسیر را پیش می‌برد که اصلاح‌طلبان در همین سردرگمی باقی بمانند و دیر تصمیم بگیرند تا عقبه اجتماعی خودشان را از دست بدهند و در یک بازه زمانی کوتاه مدت نتوانند این همراهی را ایجاد کنند.»
طلایی: کنشگران به جای پرداختن به مصادیق به دنبال تبیین شاخص‌ها باشند
مرتضی طلایی نیز نگاه متفاوتی به این موضوع ارائه داد. او اگرچه غلبه فضای اخلاقی نامناسبی برعرصه فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی را در مسأله بلاتکلیفی جریان‌های سیاسی و نامزدها برای ورود به عرصه انتخابات مؤثر دانست، اما به کنشگران سیاسی توصیه کرد« به جای پرداختن به مصادیق به‌دنبال تبیین شاخص‌ها، اعلام خواسته‌های بحق مردم و مطالبه برنامه از کسانی باشند که قصد دارند خود را برای انتخابات ریاست‌جمهوری عرضه کنند.
نخبگان سیاسی باید از کاندیداهای بالقوه ریاست‌جمهوری و کسانی که اعلام نامزدی کرده‌اند، بخواهند که برنامه‌های خود را در حوزه اقتصاد، سیاست داخلی و سیاست خارجی به نحو روشن و شفافی اعلام کنند.
پرداختن به چنین موضوعاتی می‌تواند حتی بیشتر از مشخص شدن نامزدهای ریاست‌جمهوری به گرم شدن بازار انتخابات و افزایش هیجان انتخاباتی میان مردم بینجامد.»
این فعال سیاسی شرایط اقتصادی ناشی از فشارهای خارجی و ناکارآمدی‌های داخلی را سبب اولویت یافتن اقتصاد در جامعه و بی‌تفاوتی نسبت به امر سیاسی دانست و ادامه داد «کنشگران سیاسی و رسانه‌ای باید با نمایندگی کردن مطالبات مردم توجه آنها را به امر سیاسی بازگردانند.
این مطالبه به باورم می‌تواند خواست ایجاد تغییر به نفع رفاه و امنیت مردم باشد. از این جهت باید از هر کسی که قصد دارد پا در میدان رقابت بگذارد بخواهیم که نه تنها ترکیب کابینه مطلوب و برنامه‌هایش را اعلام کند بلکه بر وفاداریش به مردم، کشور و ساختار نظام سیاسی موجود تأکید داشته باشد.
از طرف دیگر در این فرصت باید بر این نکته تأکید کرد که لازم است نامزدهای ریاست جمهوری حدود اختیارات خودشان را براساس قانون اساسی پذیرا باشند. علت اینکه رؤسای جمهوری به زعم ما انقلابی در قامت اپوزیسیون ظاهر می‌شوند این است که خواهان قدرتی فراتر از این ساختار و قانون هستند. حال آنکه نظام جمهوری اسلامی بر‌اساس تقسیم قدرت بین قوا شکل گرفته و لازم است که رئیس جمهوری بتواند در تعامل با دیگر قوا، حاکمیت و جایگاه رهبری، کشور را اداره کند.
اگر کاندیداهای ریاست جمهوری این تعهدات را بدهند و جریان‌های سیاسی که می‌خواهند از فردی حمایت کنند مسئولیت خوب و بد عملکرد دولت او را بپذیرند؛ می‌توان امیدوار بود که فارغ از اینکه کدام جریان از چه نامزدی حمایت می‌کند حاصل انتخابات به نفع و صلاح کشور رقم بخورد.»

نیم نگاه

مرتضی طلایی، فعال سیاسی اصولگرا: نخبگان سیاسی باید از کاندیداهای بالقوه ریاست‌جمهوری و کسانی که اعلام نامزدی کرده‌اند، بخواهند که برنامه‌های خود را در حوزه اقتصاد، سیاست داخلی و سیاست خارجی به نحو روشن و شفافی اعلام کنند. پرداختن به چنین موضوعاتی می‌تواند حتی بیشتر از مشخص شدن نامزدها به گرم شدن بازار انتخابات و افزایش هیجان انتخاباتی میان مردم بینجامد

سعید شریعتی، فعال سیاسی اصلاح طلب: احزاب می‌توانند درباره برنامه‌ها زودتر از کاندیداها صحبت کنند ولی طبع سیاست جامعه ما و انتخابات ریاست جمهوری شخصیت محور و کاندیدا محور است. برنامه‌ها باید از زبان چهره‌ها و نامزد‌ها شنیده شوند تا مورد توجه قرار بگیرند

ناصر ایمانی، فعال سیاسی اصولگرا: بسیاری از این افراد که وارد رقابت 1400 شده اند را نمی‌توان در قامت رجل سیاسی و مناسب برای برعهده گرفتن مسئولیت ریاست جمهوری تصور کرد. آنها  فکر می‌کنند اگر به عنوان یک نماینده مجلس یا یک مدیر اقتصادی موفق بوده‌اند همین موفقیت برای رئیس جمهور شدن کافی است

جهانبخش خانجانی، فعال سیاسی اصلاح طلب: جریانی سیاسی به عنوان رقیب دولت و اصلاح‌طلبان تمام ضعف‌ها و مشکلات عارض شده را حاصل عملکرد دولت ارزیابی و اعلام کرده و سعی دارد به جامعه القا کند که هیچ کاری صورت نگرفته است. آنها علی‌رغم اینکه خود را مدافع نظام و انقلاب می‌دانند در بنگاه‌های رسانه‌ای خود بذر ناامیدی و یأس می پراکنند.


آدرس مطلب http://old.irannewspaper.ir/newspaper/page/7607/3/574753/0
ارسال دیدگاه
  • ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
  • دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
  • از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
  • دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
captcha
انتخاب نشریه
جستجو بر اساس تاریخ
ویژه نامه ها