زرین کوب، صاحبنظر تراز اول فرهنگ معاصر

گروه فرهنگی / نخستین دوسالانه عبدالحسین زرین‌کوب- «نقد زرین» با اعلام اسامی برگزیدگان و همچنین پیام‌هایی از خسرو عزیزی رئیس دانشگاه لرستان، تقی‌ پورنامداریان استاد پژوهشگاه علوم انسانی و محمدرضا شفیعی کدکنی به کار خود خاتمه داد.  در این مراسم که اواخر هفته گذشته به میزبانی خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار شد، پیام محمدرضا شفیعی کدکنی قرائت شد که در بخشی از آن آمده:«استاد عبدالحسین زرین‌کوب در چند حوزه فرهنگ ایران‌زمین صاحبنظر تراز اول عصر ما بود؛ تاریخ اجتماعی و سیاسی ایران بویژه ایران دوره اسلامی و در کنار آن تاریخ ادبیات فارسی و عرفان اسلامی؛ از حاصل احاطه بر این دو قلمرو نیروی اجتهاد شگرفی در میدان نقد ادبی نیز برای او حاصل‌ شده بود. چیزی که معاصران ما کمتر از آن برخوردارند.» شفیعی کدکنی، شخصیت فرهنگی زرین‌کوب را همچون مثلثی خوانده که یک ضلع آن را تاریخ و یک ضلع دیگر آن را ادبیات و عرفان شکل می‌دهد و ضلع سوم، نقد ادبی است که درباره کارهای او تا مرز مباحث ادبیات تطبیقی و فلسفه ادبیات و هنر نیز پیش می‌رود. در بخش دیگری از این مراسم نیز پیام صوتی تقی پورنامداریان پخش شد که بخش عمده‌اش درباره جایگاه علمی و از سویی شاگرد پروری‌اش بود.‌پورنامداریان در بخشی از این پیام گفته:«استاد در آن روزها طوری می‌نوشت که کتاب‌هایش هم تحقیقی بود و هم خلاقیت هنری داشت. این ابداع شگفت‌انگیز که فقط استعداد هنری و حافظه بی‌نظیر و اشراف استاد به‌نقد ادبی و ادبیات فارسی رخصت تحققش را می‌داد دامنه مخاطبان او را وسیع‌تر کرده بود.»
 در بخش دیگری از این پیام آمده:«او جوانمرد بزرگوار و‌ بی‌نهایت مردم‌دار و منصف بود، بنده ندیدم و‌ گمان نمی‌‌کنم کسی هم دیده باشد که او با آن‌همه که می‌دانست ذره‌ای غرور داشته باشد یا از کسی شکایت کند. استاد شفیعی کدکنی را عاشقانه دوست داشت و قدر می‌شناخت، خود را بی‌مضایقه در خدمت فرهنگ و ادب ایران ایثار کرد. صندلی او تا کی خالی خواهد ماند؟ آیا مردم ایران باز این بخت را پیدا می‌کنند که کسی جای خالی او را پر کند؟»
ایوب دهقانکار، مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران از جمله سخنرانان این مراسم بود که گفت: «اگر نقد منصفانه باشد تنها ذکر نقاط ضعف نیست، بلکه بدون پیش‌فرض نقاط ضعف و قوت را با یکدیگر نشان می‌دهد، امیدوارم همه هم منتقدان خوبی باشیم و هم در مقابل نقد تاب‌آوری بیشتری داشته باشیم. من نقد را به یک صافی تشبیه می‌کنم، صافی که حتماً صوفی باید از آن عبور کند. کسی که در پی تکامل و کمال بوده و کمال‌گرا است باید از این صافی رد شود و بعد از عبور از این صافی است که صوفی می‌شود و به درجه پختگی می‌رسد.‌» گفتنی است که داوود پورمظفری برای مقاله «کلان‏ساختار مقامات صوفیان»؛ سینا جهان‌دیده برای‏ مقاله «تحلیل گفتمان انتقادی تلمیح و ایدئولوژی…» و رحمان مشتاق‌مهر برای مقاله «بازخوانی تعلیقات شفیعی کدکنی بر غزلیات شمس» نیز به‌عنوان برگزیدگان نخستین جایزه دوسالانه «نقد زرین» شناخته شدند.