چالش «نورد استریم2» برای اروپا

تونی باربر؛دبیر بخش اروپای فایننشال تایمز
 ‌مترجم:زهره صفاری
روابط هیچ کشور غربی با روسیه بیش از آلمان درگیر وقایع تاریخی نیست. ژوئن امسال هشتادمین سالگرد حمله نازی‌ها به شوروی سابق، مقدمه یک جنگ تمام عیار است که همچنان نه تنها چهره آلمان را تحت تأثیر قرار داده که قضاوت‌های سنگینی را نیز بر روسیه تحمیل کرده است.
اما هیچ یک از اینها نتوانسته توجیهی برای قضاوت‌های بیمارگونه مصاحبه «فرانک والتر اشتاین‌مایر»، رئیس جمهوری آلمان درباره روابط کشورش با روسیه شود. او در گفت‌و‌گو با یکی از روزنامه‌ها از پروژه خط لوله گازی «نورد استریم 2» که گاز روسیه را از طریق دریای بالتیک به آلمان می‌رساند دفاع و از آن به‌عنوان یکی از پل‌های ارتباطی میان روسیه و اروپا با‌وجود شکاف‌های دیپلماتیک و امنیتی یاد کرد.
«اشتاین‌مایر» معتقد است «برای ما آلمان‌ها، ابعاد دیگری نیز بیش از 20 میلیون کشته شوروی در جنگ جهانی دوم وجود دارد اما این نمی‌تواند اشتباهات سیاسی روسیه امروز را توجیه کند و باید نگاهی وسیع‌تر داشته باشیم.» اما آنچه در این میان تعبیر «اشتاین‌مایر» برای «نورد استریم2» به‌عنوان غرامت معنوی به روسیه را زیر سؤال می‌برد این است که او هیچ کشور دیگری را که در فاصله سال‌های 1939 تا 1945 در تجاوز نازی‌ها آسیب دیدند  نام نبرده است. درست است که روسیه جانشین قانونی شوروی در شورای امنیت سازمان ملل است اما در این میان اوکراین نیز وجود دارد. در عین حال فهرست کشورهای اروپایی که آلمان از منظر معنوی به آنها بدهکار است بسیار طولانی و فراتر از مرزهای شوروی سابق خواهد بود. اما آنچه مسلم است «نورد استریم 2» در حال تکمیل شدن است و از آنجا که تهدیدی حاکمیتی یا نظامی نیز در پس آن قرار ندارد هیچ قدرتی قادر به متوقف کردن آن نخواهد بود. با این حال آنچه در ذهن سران کشورهای میان آلمان و روسیه می‌گذرد، گمانه‌های نادیده انگاشتن نگرانی هایشان از سوی برلین است.
با این حال در آلمان این همکاری از حمایت احزاب برخوردار است. «آنگلا مرکل» صدراعظم آلمان گرچه همچنان بر تحریم اتحادیه اروپا بر روسیه به‌دلیل اشغال کریمه در سال 2014 و مداخله نظامی در جنوب شرق اوکراین پایبند است اما او «نورد استریم 2» را نیز حمایت می‌کند. «آرمین لاشت» رهبر جدید حزب او(دموکرات مسیحی) نیز با وجود انتقاد به پوتین، چندان اختلاف نظری با مرکل ندارد.
«هایکو ماس» وزیر خارجه سوسیال دموکرات آلمان نیز معتقد است کشورهای غربی نباید روسیه را به سمت همکاری‌های اقتصادی و نظامی مشترک بیشتر با چین سوق دهند و از این بابت به «نورد استریم2» نگاه مثبتی دارد. این دیدگاه برای پوپولیست‌های راست افراطی و چپ گرایان آلمان نیز با‌وجود مخالفت‌ها با حزب حاکم برقرار است.
اما در اینجا این سؤال مطرح است که کرملین چه به آلمان خواهد داد؟ در سال 2015، «بوندستاگ»، پارلمان مرکزی فدرال آلمان هدف حمله سایبری قرار گرفت که کارشناسان، روسیه را در پس آن می‌دانستند. چهار سال بعد یک رهبر شورشی چچنی در برلین کشته شد که آن نیز به دولت روسیه نسبت داده شد. حال اینکه آیا روابط اقتصادی و انرژی روسیه با آلمان تا چه حد می‌تواند بر امنیت اروپایی تأثیرگذار باشد دست‌کم در دوران پوتین مشخص نیست اما سیاستمداران آلمانی باید به جای فکر کردن به غرامت معنوی کشورشان به روسیه، این سؤال را از خود بپرسند که «نورد استریم2» و دیگر پل‌های ارتباطی با روسیه چه دستاورد ارزشمندی برای آنها خواهد داشت.                                                 
 منبع: Financial Times