کردستان عبور از بحران با همدلی ملی

سرلشکر پاسدار دکتر مصطفی ایزدی
مسئول مرکز مطالعات ملی امنیت پایدار
در دهه فجر انقلاب اسلامی کتاب «بیست و دو روز نبرد» که به بررسی نحوه واهمیت آزاد سازی سنندج از چنگال گروهک های ضد انقلاب  اختصاص دارد رونمائی شد.  در این مراسم متن ذیل به قلم سردار ایزدی قرائت شد که نظر به نکات قابل تامل آن همزمان با سالگرد ایام آشوب کردستان و اشغال سنندج منتشر می‌نمائیم.
انقلاب اسلامی پس از پیروزی بر حکومت پهلوی و از آغازین روزهای تأسیس «جمهوری اسلامی» با دوستی ها و دشمنی‌هایی مواجه شد که هریک در جای خود استثنایی بود. تحرکات سازماندهی شده دشمنان انقلاب اسلامی در کردستان و پیامدهای آن ازاین دست به شمار می رود.
ویژگی‌های ژئوپلیتیک و راهبردی کردستان، پس از وقوع انقلاب اسلامی ایران را در محورهای ذیل می توان برشمرد:
کردستان، منطقه ای مشترک میان سه کشور ایران و عراق و ترکیه بر تمامی جریان‌های ملی و ناسیونالیستی این کشورها طی سال های پس از جنگ اول جهانی و تجزیه امپراطوری عثمانی تأثیرگذار و تأثیرپذیر بوده است و این روند همچنان ادامه دارد.
کردستان منطقه ای اغلب سنی نشین است. پس از وقوع انقلاب اسلامی به رهبری مرجع عالیقدر شیعیان جهان حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، طبیعی بود برادران اهل سنت، به خصوص در کشورهای همسایه مجاور مرزهای غرب و شمالغرب، با حساسیت جدی به نوع رفتار ما در آن موقعیت توجه داشته باشند. خدا را شاکریم که جمهوری اسلامی با رهاکردن مردم منطقه از چنگ اهریمنیِ اشرار، نشان داد که درگیری در آن نقطه نه بین شیعه و سنی و نه فارس و کُرد بلکه بین اسلام و کفر است. شکل گرفتن سازمان پیشمرگان مسلمان کُرد، بهترین گواه این مدعا به شمار می رود.
کردستان در کرانه مرزهای غربی کشور، در دوران حکومت پهلوی، مورد کم توجهی جدی دولت مرکزی قرار داشت. ازاین رو، نوع نگاه این منطقه به قومیت های دیگر نیز، از دیدگاه فرهنگی با تفاوت های خاص خود شکل گرفته بود. لیکن نگرش دولت خدمتگزار جمهوری اسلامی به این منطقه طی دهه های گذشته و مقایسه آن با شرایط پیشین، گویای بسیاری از نکات مثبت در ارائه صادقانه ترین خدمات به مردم کُرد است.
کردستان به منزله پایگاهی مهم با ویژگی های خاص جغرافیایی و مردمی، توجه ضدانقلاب را به خود جلب کرد و این خطه تا سال ها عرصه رویارویی با ظلم ستیزترین و مردمی‌ترین تحول توحیدمحور و عدالتخواه سده های دور و نزدیک یعنی انقلاب اسلامی شد.
بحران کردستان تجربه مدیریتی گرانقدری برای همه مسئولان کشور به شمار می آمد که سرفرازی در آن می‌توانست سرفرازی در بسیاری از صحنه‌های مشابه را رقم بزند، کما اینکه چنین نیز شد.
جهاد در کردستان پهنه ای عاشقانه برای ایثار، جانبازی و شهادت بود، بسیاری از دوستداران و فداکاران انقلاب اسلامی در این صحنه آزموده شدند و در این معرکه و درآمیختگی خون با اشک و قطره های عرق نشسته بر جبین‌شان آبدیده شدند. اگر غائله کردستان نبود، شاید آمادگی روحی و نظامی کشور برای ورود به جریان پیچیده و سنگین جنگ تحمیلی آنگونه که می بایست فراهم نمی شد.
تعامل با مردم کردستان در آن دوره بحرانی، خدمت به ایشان و تأمین امنیت و رفاه آنان با همه دشواری و صعوبتی که داشت به آزمونی موفق و تکرارپذیر تبدیل شد. دولتمردان جمهوری اسلامی از تجارب آن دوران و یافته ها و برداشت های عمیقی که از فعل وانفعالات، به خصوص در عرصه های روانشناسی اجتماعی، ارتباط با آحاد مردم و جداکردن صفوف ایشان از ضدانقلاب به دست آوردند، بارها در موقعیت های گوناگون استفاده کردند و به نتایجی مثبت و چشمگیر دست یافتند.
آنچه در کردستان گذشت به منزله گشوده شدن درهای بهشت برای مجاهدان دلاور انقلاب اسلامی و پاسداران فداکاری بود که به عشق اسلام و برای پاسداری از خون حضرت سیدالشهدا(ع)، تحت امر ولی فقیه خود حضرت امام خمینی به کردستان هجرت و تا سال ها بی وقفه در آن خطه خونرنگ مجاهدت کردند.
اگر کردستان و سیل خطرهایی که ازآن سو انقلاب اسلامی را تهدید می کرد، نبود کدام نقطه کشور اسلامی می توانست دلسوزی‌ها، رشادت ها و تدبیرهای برخاسته از تقوای شهیدانی چون محمد بروجردی، ناصر کاظمی، اکبر آقابابایی، شبلی، نمکی، مصطفی طیاره، سید حسین روح الامین، ابراهیم همت، قادرخانزاده، فرید تعریف، محمود کاوه، عثمان فرشته، محمد افیونی و ده ها و صدها شهید دیگر را چنین غرورانگیز و حماسه ساز به نمایش گذارد؟
دراین میان، سنندج در بین تمام شهرهای کردستان وجاهت و رفعت خاص خود را داشت. ویژگی های دینداری و اسلام دوستی، هنرمندی و فرهیختگی، صداقت و شجاعت مردمانش آن را بلندآوازه کرده بود. ازاین رو، آماج طمع دشمن دون قرار گرفته بود. احزاب سازماندهی شده، نظریه پردازی های به اصطلاح انقلابیِ مارکسیستی و مائوئیستی و سوسیالیستی را بر مردمان سنندج می‌آزمودند، اما سرانجام نستوهی مردان این دیار، کژاندیشان غربزده و دنیامدار را ناامید کرد و امانت در دست اهلِ آن قرار گرفت تا امروز، ثمره آن تلاش ها، دستان نسل جوان این آب و خاک را پُر و سنگین کند.
اگر نبرد سنندج درنمی گرفت، چگونه روسیاهی عناصری که به نام «سیاست» و به کام دشمنِ ازخدابی خبر عمل می کردند، آشکار می شد؟ خدای متعال را شاکریم که آزمون نبرد سنندج را فراروی پاسداران انقلاب اسلامی، پیشمرگان مسلمان کرد و همه رزمندگان دلاور اسلام در هر کسوت و لباس و موقعیتی قرار داد و از مجرای آن شکوه شهادت، شرافت جانبازی، افتخار آزادگی و استقامت و ثواب جهاد را نثارشان کرد و تجربه تلاش هایشان را پشتوانه اداره به سامان کشوری آباد و آزاد قرار داد.
هر جهاد را پیامی است درخور آن و هر شهادت را فریادی سزاوار آن؛ اینک این فریاد همه شهیدان و مجاهدان نبرد سنندج است که در این کتاب تقدیمتان می شود. کتاب بیست ودو روز نبرد با زحمات فراوان نویسنده محترم آن که خود از رزمندگان پیشکسوت آن دیار بوده است، راهی دراز را پیموده تا به دست شما برسد.
مرکز مطالعات ملی امنیت پایدار از بدو تأسیس تاکنون، کوشیده است با تلاش گسترده و با جلب همکاری محققان ارجمند عرصه‌های گوناگون «پاسداری از انقلاب اسلامی در غرب کشور» به ساماندهی مطالعاتی عمیق و همه جانبه در این راستا مبادرت ورزد. اینک خوشوقتیم که مطالعه تفصیلی حاضر را (یکی از ده ها پروژه در دست اجرا یا پایان یافته) به جامعه علمی و فرهیخته کشور نیز به عموم دلسوختگان و رزمندگان انقلاب اسلامی ـ به خصوص بازماندگان ارجمند شهیدان گرانقدر اسلام ـ تقدیم می داریم. در پایان سزاوار می دانیم آثاری ازاین دست را ـ با وجود تمامی تلاش‌های مستمر، عمیق و ستودنی ای که برای ارائه شان صورت پذیرفته ـ تنها مدخلی برای ورود به گستره حماسی و عظیم مباحثی چنین، برشماریم. براین اساس، از عموم محققان بزرگوار و ارجمند می خواهیم دست یاری ما را بفشارند و این عرصه را بیش از پیش به گوهر حق جویانه تلاش های مطالعاتی و تحقیقاتی عمیق و سخت کوشانه خود زینت بخشند.‌