رنگ رؤیا زده‌ام بر افق دیده و دل‌٭

احسان طهماسبی
منتقد سینما
فوتبال، محوریــــــــت مســــــتند «رؤیاهای خالکوبی‌شده» است و نخ تسبیح روایت کودکان کمپ استعدادیابی، پذیرفته شدن و سفر به اسپانیا و آموزش در مدرسه فوتبال است، اما رویکرد اجتماعی که مهدی گنجی در این فیلم به‌دنبال آن است فراتر از نمایش، یک رقابت ورزشی است. فوتبال، بستر اصلی روایت داستان است و برداشتی نادرست از سوی مخاطب، می‌تواند سطح مستند را به گزارشی ورزشی از یک رخداد ورزشی تقلیل دهد اما فوکوس کارگردان، بر عملکرد و رفتارهای پنج کودک، باعث می‌شود این مستند در لایه‌های زیرین، به بررسی دیدگاه‌های خانواده‌های این کاراکترها برسد و به واکاوی انگیزه‌های اقتصادی و اجتماعی این پیروزی منجر شود و مستند را شخصیت محور کند.
 هرچند که روند انتخاب سوژه‌ها در فیلم‌های این‌چنینی به‌دلیل محدودیت زمان، معمولاً با شتاب صورت می‌گیرد و سیر تحقیق و پژوهش در این قبیل مستندها با سرعت طی می‌شود، اما در این مستند بواسطه تفاوت طبقه اقتصادی سوژه‌ها و تنوع قومیتی آنها، مسیر رسیدن به هدف نهایی فیلم، به‌درستی طی می‌شود و فیلم در معرفی کاراکترها به بیننده، موفق عمل می‌کند. این موفقیت تا اندازه‌ای باعث می‌شود که بیننده در این رقابت قهرمانی، نسبت به کودکان، موضع‌گیری کند و با خانواده‌های آنها همذات‌پنداری داشته باشد و به کمک تدوین خوبی که به فیلم ریتم مناسبی داده است، تا دقایق پایانی با آنها همراه شود و سرنوشت بچه‌ها حائز اهیمت شود.
 رؤیاهای خالکوبی‌شده، روایتی از آرزوهای بربادرفته و خواسته‌های دور از دسترس خانواده‌هایی است که ممکن است با یک اتفاق در معرض عینی شدن و تحقق یافتن قرار بگیرند. خانواده‌هایی که برای رسیدن به طبقه اجتماعی و اقتصادی بهتر، تمام توان خود را خرج کرده‌اند و با وجود اختلافات فرهنگی، قومیتی و اقتصادی که دارند یک هدف مشترک را دنبال می‌کنند. سکانس پایانی فیلم که مربوط به پس از بازگشت یکی از کودکان به شهر خود و آغاز تمرینات در همان زمین خاکی و به دور از زرق و برق‌های اسپانیا و تهران است، ضمن اینکه نویدبخش آینده‌ای روشن است و با جملات پایانی، حسن‌ختامی امیدبخش را برای فیلم به ارمغان می‌آورد، تصویری واضح در پلانی زیبا را به ما نشان می‌دهد که فقر امکانات و کمبود ابزار لازم برای موفقیت‌های این کودکان را به رخ می‌کشد؛ فقری که می‌تواند مانعی بزرگ برای دست نیافتن به آرزوها باشد و همچون سدی در مقابل تحقق رؤیاهای خالکوبی‌شده قرار گیرد.
* مصرعی از شهریار‌