برخی ملزومات پیش روی نشر ادبیات داستانی دینی
نادر قدیانی
ناشر و از رؤسای پیشین اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران
ادبیات داستانی دینی، بویژه در عرصه کودک و نوجوان طی یکی- دو دهه نخست بعداز انقلاب با رشد کیفی و کمی قابلتوجهی مواجه شد. آنچنانکه از اوایل دهه شصت بهمرور شاهد افزایش تعداد نویسندگان فعال در این حوزه شدیم؛ اتفاقی که توجه بیشتر ناشران در خصوص کار جدی درباره ادبیات داستانی دینی را هم به همراه داشت. بهعنوان ناشری که سالهاست دغدغه انتشار آثار خوب و استاندارد داستانی دینی دارد توصیهای برای جوانترهایی دارم که یا تازه به این حوزه قدم گذشتهاند یا خواهان آغاز فعالیت خود هستند. نکتهای که بر اساس تجربه خودم بر آن تأکید بسیاری دارم؛ اینکه قبل از انتخاب آثار دست به تشکیل گروه کارشناسان بزنند تا انتشار کتابهای داستانی دینی از دریچه بررسیهای این افراد رخ بدهد. البته دراینبین فراموش نکنند که حتماً به سراغ نویسندگان و منتقدان باتجربه ادبیات دینی بروند؛ هرچند که تشکیل گروههای کارشناسی بررسی کتاب از ملزومات انتشار آثار در همه حوزهها است و تنها به ادبیات داستانی دینی محدود نمیشود. بااینحال رعایت آن برای موضوعات دینی به سبب حساسیتهای بیشتر از اهمیتی بهمراتب جدیتر برخوردار است. متأسفانه برخی افراد، چه در جایگاه ناشر و چه نویسنده در شرایطی به سراغ داستانهای دینی میروند که اطلاعی از ملزومات آن ندارند؛ از سوی دیگر یکی از آسیبهایی که متوجه آثار جای گرفته در این عرصه میشود برخی کپیبرداریهای بیکیفیت است. البته این مسأله هم تنها خاص کتابهای دینی نیست اما اهالی کتاب باید بدانند که نباید بدون برخورداری از تجربه و تخصص لازم، دست روی این حوزه بگذارند. اینجا دیگر فقط بحث آسیبی که کپیبرداریها به صاحبان اصلی اثر میزند در میان نیست؛ آثار غیراصولی و کپیبرداری ناقص به مخاطبان هم آسیب جدی میزند و قادر به اثرات مخربی است. حالا دراینبین اگر بحث کودکان و نوجوانان در میان باشد که با مسألهای بهمراتب جدیتر طرف خواهیم بود. به گمانم والدین جوان میتوانند در انتخاب آثار برای کودکان و نوجوانان خود به سراغ فهرستهایی بروند که هرازگاهی از سوی نشریاتی همچون مجله رشد منتشر میشود. جشنوارهها هم اغلب نقش خوبی در معرفی آثار استاندارد دارند؛ هرچند که عمده توجه مجریان آنها به موضوعات دیگر است. از همین رو بهتر است که برنامه ریزان جشنوارهها به حوزه ادبیات داستانی دینی هم توجه بیشتری کنند. از سوی دیگر علاقهمندان چه برای مطالعه خود و چه فرزندانشان میتوانند به سراغ آثار نویسندگان و ناشرانی بروند که پیشتر کتابهای آنان را خواندهاند و اعتمادشان جلب شده است. باوجود برخی اما و اگرهایی که در ارتباط با آثار منتشر شده در این حوزه به آنها اشاره شد با این حال نمیتوانم منکر آثار خوبی بشوم که هرازگاهی شاهد تألیف آنها از سوی نویسندگان هستیم؛ جالب است که برخی از این نویسندگان سن و سال بسیار کمی هم دارند. از همین رو معتقدم با برنامهریزی جدیتر و قدری همراهی میان دست اندرکاران فرهنگی و اهالی نشر میتوان ارتقای بیشتری را در این حوزه رقم زد.
ناشر و از رؤسای پیشین اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران
ادبیات داستانی دینی، بویژه در عرصه کودک و نوجوان طی یکی- دو دهه نخست بعداز انقلاب با رشد کیفی و کمی قابلتوجهی مواجه شد. آنچنانکه از اوایل دهه شصت بهمرور شاهد افزایش تعداد نویسندگان فعال در این حوزه شدیم؛ اتفاقی که توجه بیشتر ناشران در خصوص کار جدی درباره ادبیات داستانی دینی را هم به همراه داشت. بهعنوان ناشری که سالهاست دغدغه انتشار آثار خوب و استاندارد داستانی دینی دارد توصیهای برای جوانترهایی دارم که یا تازه به این حوزه قدم گذشتهاند یا خواهان آغاز فعالیت خود هستند. نکتهای که بر اساس تجربه خودم بر آن تأکید بسیاری دارم؛ اینکه قبل از انتخاب آثار دست به تشکیل گروه کارشناسان بزنند تا انتشار کتابهای داستانی دینی از دریچه بررسیهای این افراد رخ بدهد. البته دراینبین فراموش نکنند که حتماً به سراغ نویسندگان و منتقدان باتجربه ادبیات دینی بروند؛ هرچند که تشکیل گروههای کارشناسی بررسی کتاب از ملزومات انتشار آثار در همه حوزهها است و تنها به ادبیات داستانی دینی محدود نمیشود. بااینحال رعایت آن برای موضوعات دینی به سبب حساسیتهای بیشتر از اهمیتی بهمراتب جدیتر برخوردار است. متأسفانه برخی افراد، چه در جایگاه ناشر و چه نویسنده در شرایطی به سراغ داستانهای دینی میروند که اطلاعی از ملزومات آن ندارند؛ از سوی دیگر یکی از آسیبهایی که متوجه آثار جای گرفته در این عرصه میشود برخی کپیبرداریهای بیکیفیت است. البته این مسأله هم تنها خاص کتابهای دینی نیست اما اهالی کتاب باید بدانند که نباید بدون برخورداری از تجربه و تخصص لازم، دست روی این حوزه بگذارند. اینجا دیگر فقط بحث آسیبی که کپیبرداریها به صاحبان اصلی اثر میزند در میان نیست؛ آثار غیراصولی و کپیبرداری ناقص به مخاطبان هم آسیب جدی میزند و قادر به اثرات مخربی است. حالا دراینبین اگر بحث کودکان و نوجوانان در میان باشد که با مسألهای بهمراتب جدیتر طرف خواهیم بود. به گمانم والدین جوان میتوانند در انتخاب آثار برای کودکان و نوجوانان خود به سراغ فهرستهایی بروند که هرازگاهی از سوی نشریاتی همچون مجله رشد منتشر میشود. جشنوارهها هم اغلب نقش خوبی در معرفی آثار استاندارد دارند؛ هرچند که عمده توجه مجریان آنها به موضوعات دیگر است. از همین رو بهتر است که برنامه ریزان جشنوارهها به حوزه ادبیات داستانی دینی هم توجه بیشتری کنند. از سوی دیگر علاقهمندان چه برای مطالعه خود و چه فرزندانشان میتوانند به سراغ آثار نویسندگان و ناشرانی بروند که پیشتر کتابهای آنان را خواندهاند و اعتمادشان جلب شده است. باوجود برخی اما و اگرهایی که در ارتباط با آثار منتشر شده در این حوزه به آنها اشاره شد با این حال نمیتوانم منکر آثار خوبی بشوم که هرازگاهی شاهد تألیف آنها از سوی نویسندگان هستیم؛ جالب است که برخی از این نویسندگان سن و سال بسیار کمی هم دارند. از همین رو معتقدم با برنامهریزی جدیتر و قدری همراهی میان دست اندرکاران فرهنگی و اهالی نشر میتوان ارتقای بیشتری را در این حوزه رقم زد.
ارسال دیدگاه
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
ویژه نامه