درهای باز بازارهای آسیا و اروپا روی کیوی مازندران

شیما جهانبخش
خبرنگار
در سال‌های گذشته بخت از بازار کیوی  کشور روی برگردانده بود و حال و روز باغداران و تولیدکنندگان این محصول تعریف چندانی نداشت اما 2 سالی می‌شود که بازار خرید و صادرات این میوه گرم شده و حالا دیگر حتی روستاییانی که تنها چند درخت در حیاط خانه‌شان دارند از سوگلی شدن این میوه در میان مشتری‌ها می‌گویند.
 در این میان باغداران مازندرانی که بیش از یک سوم از کیوی کشور را تولید می‌کنند، این روزها بازار خوبی دارند و از شرایط فعلی راضی هستند البته آنها مشکلاتی هم در خصوص نگهداری و سورتینگ محصولاتشان دارند که امید است با بهبود بازار، این مشکلات هم  برطرف شود. از سوی دیگر افزایش نرخ ارز هم باعث شده صادرات این محصول چندین برابر سال‌های دیگر باشد.  آن طور که مسئولان مازندران می‌گویند، قیمت مناسب کیوی در بازار سبب شده تا باغداران با انگیزه بیشتری برای نگهداری محصولاتشان اقدام کنند و همین موضوع دست دلالان را تا حد زیادی از بازار کیوی کوتاه کند.
پیش‌بینی صادرات 110 هزار تن کیوی
 «هادی ایزدی»، مدیر باغبانی جهاد کشاورزی مازندران در این باره به «ایران» گفت: با توجه به بارش‌های مناسب در سال‌های اخیر و همچنین بالا رفتن قیمت ارز، کیوی کاران و صادرکنندگان کیوی از امسال شرایط مطلوبی دارند و پیش‌بینی می‌شود تا پایان اردیبهشت سال 1400 بیش از 110 هزار تن از این میوه از طریق کشور صادر شود که نیمی از آن مربوط به مازندران است. وی با اشاره به اینکه کیوی یکی از مهم‌ترین محصولات کشاورزی استان است، افزود: بیش از یک سوم از کیوی کشور در این استان تولید می‌شود. در کشور بیش از ۴۰۰ هزار تن کیوی تولید می‌شود که ۱۲۰ هزار تن آن مربوط به مازندران است. چند سالی بازار این محصول رونق نداشت اما با پیگیری‌های مسئولان و آموزش کشاورزان از یک سو و فراهم شدن زمینه‌های صادرات از سوی دیگر، 2 سالی می‌شود که قیمت آن به ثبات نسبی رسیده و کشاورزان و صادر کنندگان از این شرایط رضایت دارند.
راه‌اندازی پایانه صادراتی کیوی در مازندران
مدیر باغبانی جهاد کشاورزی مازندران اظهار داشت: با توجه به اینکه هر سال باغداران در خصوص نگهداری محصولات خود با مشکلاتی روبه‌رو بودند، امسال تلاش کرده‌ایم پایانه صادراتی را با برخورداری از مدرن‌ترین امکانات و تجهیزات سردخانه‌داری و سورت و بسته‌بندی و بازاریابی، در استان راه‌اندازی کنیم تا این مشکلات برطرف و جایگاه صادراتی کیوی ایران ارتقا یابد. این پایانه با بهره‌گیری از امکانات به روز بسته‌بندی، نگهداری و سورتینگ باعث می‌شود وضعیت نگهداری و سردخانه در استان بسیار مناسب باشد.
نقش دلالان کمرنگ شده است
وی با تأکید بر اینکه امسال نقش دلالان در استان بسیار کمرنگ شده است، اظهار داشت: با توجه به بهبود وضعیت صادرات در دو سال اخیر باغداران تمایلی برای فروش محصول خود به واسطه‌ها ندارند و نسبت به ذخیره‌سازی محصولات حساس شده‌اند. در واقع باغداران وقتی به سود واقعی و مناسب برسند به جای فروش محصولات خود به دلالان، آن را نگهداری می کنند و با قیمت مناسب تری می‌فروشند.  ایزدی با تأکید بر اینکه روسیه و عراق اصلی‌ترین مشتری کیوی استان هستند، افزود: بیشترین محصولات ما به این دو کشور صادر می‌شود البته کیفیت بالای محصول باعث شده تمام کشورهای منطقه خواهان کیوی ایران باشند. حتی این محصول به بازارهای اروپایی نیز راه پیدا کرده است. این مقام مسئول با اشاره به اینکه فرآوری میوه کیوی ضرورت زیادی ندارد، گفت: به‌دلیل اینکه عمده این میوه قابلیت تازه خوری را داشته، ضایعات پایینی دارند و راه‌اندازی کارخانه‌های فرآوری به صرفه نیست البته برخی کارگاه‌های کوچک در استان ضایعات را خشک کرده و به‌صورت میوه‌های خشک به بازار ارائه می‌کنند و همین موضوع باعث شده این محصول هیچ  دور‌ریزی نداشته باشد.
تأثیر صادرات بر بازار داخلی
«عبدالله مهاجر» رئیس اتاق بازرگانی مازندران هم در گفت‌و‌گو با «ایران» در این باره از رونق صادرات کیوی خبر داد و اظهار داشت:یکی از ظرفیت‌های صادراتی بالقوه استان مرکبات است که کیوی ارزآور‌ترین محصول این حوزه به حساب می‌آید. این محصول ظرفیت خوبی را در بازار ایجاد کرده و ما سالانه چندین هزار تن از این میوه را که مازاد بر مصرف داخل است به راحتی به دیگر کشورها صادر می‌کنیم. در سال‌های گذشته قیمت این محصول عادلانه نبود اما دو سال است که با مدیریت مسئولان، کیوی به قیمت واقعی خود نزدیک شده است. در حال حاضر قیمت خرید هر کیلو کیوی بالای 10هزار تومان است و در برخی موارد تا ۱۳ هزار تومان هم به فروش می‌رسد. از آنجایی که این محصول در سایزهای مختلف عرضه می‌شود، قیمت آن نیز متفاوت است. مثلاً سایز ۱۰۰ (درشت) حدود ۱۴ تا ۱۵ هزار تومان و سایز‌های پایین‌تر آن تا 8 هزار تومان در بازار به فروش می‌رسد و همین موضوع جاذبه‌های زیادی را برای صادرکنندگان ایجاد کرده تا در این زمینه فعالیت بیشتری داشته باشند. مهاجر با تأکید بر اینکه صادرات کیوی آسیبی به بازار داخلی نمی‌زند، گفت: تعداد صادرکننده‌ها محدود است و به خوبی با شرایط بازار آشنایی دارند که همین موضوع باعث می‌شود آنها به بازار داخلی نیز توجه داشته باشند. دلالان در سال‌های گذشته بازار را دچار مشکلاتی کرده بودند که با همکاری سازمان جهاد کشاورزی و سازمان صمت در دو سال اخیر تلاش شده این مشکلات برطرف شود و جایگاه خود را در بازارهای جهان تثبیت کنیم. مثلاً در سال‌های اخیر چیدن زودتر از موعد میوه به بهانه سود بیشتر باعث شده بود میوه با کیفیت پایینی به بازار عرضه شود که همین موضوع باعث پایین آمدن کیفیت و کاهش صادرات شده بود. در واقع این میوه تا دوره مناسب تولید قند طبیعی را طی نکند، کیفیت کافی را ندارد و ما برای به دست آوردن بازار نیازمند محصول باکیفیت هستیم.
صادرات کیوی قبل از ۱۵ مهر انجام نمی‌شود
رئیس اتاق بازرگانی مازندران افزود: در این زمینه با همکاری دیگر نهاد‌ها شرایطی را مهیا کردیم که صادرات کیوی قبل از ۱۵ مهر انجام نشود و تمام محصولاتی که قبل از این تاریخ صادر شوند در حوزه قاچاق به حساب ‌آیند. از آنجایی که محصول باکیفیت می‌تواند ارزآوری بیشتری داشته باشد در این زمینه در خصوص محصولات دیگر نیز ورود پیدا کرده‌ایم و امسال مصوب شده پرتقال نیز زودتر از تاریخ مشخص شده به بازار عرضه شود.  وی ادامه داد: دو سال است که این موضوع با جدیت پیگیری و صادرکنندگان مکلف شده‌اند از تاریخ مشخصی، دیگر محصولی را صادر نکنند. با این کار دست دلالان از بازار کوتاه و قیمت کیوی پایدار شده است. در گذشته کیوی استان با برند دیگر کشورها چندین برابر قیمت فروخته می‌شد اما در حال حاضر ما می‌توانیم با قطعیت بگوییم دلالان دیگر نفس‌های آخر خود را می‌کشند و صادرکنندگان و باغداران هستند که با اقدامات درست سود کافی را از بازار می‌برند. وی درخصوص اینکه برخی معتقدند بالا رفتن قیمت کیوی به علت صادرات بی‌رویه است، گفت: با بررسی‌هایی که انجام داده‌ایم با قطعیت می‌توانیم بگوییم دلیل بالا رفتن قیمت ربطی به صادرات ندارد و ما می‌توانیم به راحتی نیاز داخلی را تأمین کنیم. در شرایط فعلی بازار، صادرات کیوی بسیار پررونق است و ما باید از این ظرفیت به خوبی استفاده کنیم. سال گذشته حدود ۱۵۰ تا۱۶۰ هزار تن کیوی از کشور صادر شد و مشکلی در بازار داخلی نداشتیم. امسال هم این قضیه مدیریت شده و صادرات با دقت انجام می‌شود تا هم سود محصول به جیب دلالان نرود و هم نیاز بازار داخلی به خوبی دیده شود.

نیم نگاه

مدیر باغبانی جهاد کشاورزی مازندران: با توجه به بهبود وضعیت صادرات در دو سال  اخیر باغداران تمایلی برای فروش محصول خود به واسطه ها ندارند و نسبت به ذخیره سازی محصولات  حساس شده اند. در واقع باغداران وقتی به سود واقعی و مناسب برسند  به جای فروش محصولات خود به دلالان، آن را نگهداری می کنند و با قیمت مناسب تری      می فروشند