متوسط قیمت مسکن و زمین 100 درصد افزایش یافت

گروه اقتصادی - قیمت هر متر آپارتمان در تابستان امسال در کشور به 7.1 میلیون تومان رسید که نسبت به تابستان سال 98 معادل 95.8 درصد افزایش را نشان می‌دهد.
مرکز آمار گزارش مربوط به بازار مسکن در فصل تابستان را منتشر کرد. این آمار نشان می‌دهد در بازار مسکن در تابستان امسال، قیمت‌ها افزایشی بوده است و قیمت زمین، مسکن و اجاره‌بها نسبت به تابستان سال 98 رشد را نشان می‌دهد.
بنگاه‌های معاملات ملکی کشور موظف هستند مشخصات تمام معاملات خرید و فروشی که سند آنها از طریق دفتر ثبت اسناد انتقال پیدا می‌کند را در سامانه‎ اطلاعات مدیریت معاملات املاک و مستغلات کشور ثبت نمایند. با تکیه بر این اطلاعات، مرکز آمار، بانک مرکزی و وزارت راه و شهرسازی آمار مربوط به بازار مسکن را به‌صورت‌های مختلف مانند آمار ماهانه، فصلی یا سالانه استخراج می‌کنند.

رشد قیمت زمین بیش از 100 درصد
گزارش مرکز آمار نشان می‌دهد در یک سال یعنی از تابستان 98 تا تابستان امسال قیمت یک متر زمین یا زمین ساختمان کلنگی 101.8 درصد افزایش یافته است. متوسط قیمت فروش هر مترمربع زمین یا زمین ساختمان مسکونی کلنگی در تابستان امسال 7 میلیون و 300 هزار تومان بود که نسبت به فصل بهار، 28.4 درصد و نسبت به فصل مشابه سال قبل 101.8درصد افزایش داشته است. در این آمار، میانگین زمین یا زمین ساختمان کلنگی 267 متر است. کمترین قیمت زمین در این مدت 1.1 میلیون تومان قیمت دارد. متوسط بیشترین قیمت زمین معامله شده هم در این مدت 155 میلیون تومان است.

افزایش قیمت مسکن
با توجه به اینکه بیش از 60 درصد قیمت مسکن مربوط به قیمت زمین است، رشد قیمت زمین تأثیر مستقیم بر قیمت مسکن دارد. بر این اساس، گزارش مرکز آمار نشان می‌دهد مسکن هم مانند زمین از تابستان سال گذشته تا تابستان امسال بیش از 95 درصد رشد قیمت دارد. متوسط قیمت فروش هر مترمربع مسکن معامله شده از طریق بنگاه‌های معاملات املاک در کل کشور 7.1 میلیون تومان با میانگین مساحت 105 مترمربع و متوسط عمر بنای 12 سال بوده است، که نسبت به فصل قبل، 24.8درصد و نسبت به فصل مشابه سال قبل 95.8 درصد افزایش داشته است. کمترین قیمت یک متر مسکن در این مدت حدود 2 میلیون تومان و بیشترین قیمت هم 130 میلیون تومان است.
البته با رشد قیمت مسکن بویژه از ابتدای امسال، برخی آمارها نشان می‌دهد قیمت مسکن در آذرماه روند کاهشی را طی کرده است. این کاهش قیمت، براساس آمار اتحادیه مشاوران املاک، در آذرماه در شهر تهران حدود 15 درصد کاهش قیمت مسکن را نشان می‌دهد.
ثبات قیمت نسبی در بازار ارز و همچنین چشم اندازها نسبت به بهبود روابط اقتصادی و انجام مذاکرات بین‌المللی عوامل مهم در کاهش قیمت مسکن در آذر است؛ البته آمار بانک مرکزی هم نشان می‌داد که در آبان ‌ماه شتاب رشد قیمت مسکن کند شده است. به گفته فعالان بازار مسکن، افت قیمت در این بازار ابتدا خود را با کاهش معاملات نشان می‌دهد اکنون نیز آمار رسمی حاکی از کاهش معاملات نسبت به مدت مشابه سال قبل است.

اجاره بها
براساس گزارش مرکز آمار قیمت اجاره بهای مسکن هم در بازه زمانی تابستان سال گذشته تا تابستان امسال افزایشی بوده است. در این مدت متوسط مبلغ اجاره ماهانه به علاوه سه درصد ودیعه پرداختی برای اجاره یک مترمربع مسکن در کل کشور 19 هزار و 400 تومان با میانگین مساحت 100 مترمربع و متوسط عمر بنا 14سال بوده است، که نسبت به فصل قبل12.7 درصد و نسبت به فصل مشابه سال قبل 43.8 درصد افزایش داشته است. کمترین نرخ اجاره بها هم در این مدت متری 2 هزار تومان و بیشترین آن متری 490 هزار تومان است.

اختلاف آماری
پیش از آنکه مرکز آمار، گزارش مربوط به بازار مسکن کشور در فصل تابستان را منتشر کند، وزارت راه و شهرسازی، در گزارشی آمار جامعی از بازار مسکن کشور تا آبان ماه امسال را منتشر کرد. اما در گزارش وزارت راه و شهرسازی متوسط قیمت مسکن در کشور متری 15 میلیون و 200 هزار تومان اعلام شده بود. البته در این گزارش تأکید شده است که این قیمت با حذف شهر تهران از محاسبه آماری، به 8.1 میلیون تومان کاهش می‌یابد. متولیان مسکن در وزارت راه و شهرسازی معتقدند، آمارها مربوط به قیمت مسکن در شهر تهران و آن هم فقط در چند منطقه این شهر، موجب افزایش متوسط قیمت مسکن در کل کشور می‌شود که اگر تهران را از این آمار حذف کنیم متوسط قیمت مسکن در کشور 7 میلیون تومان کاهش می‌یابد. با این حال با حذف شهر تهران هم از آمار کشوری، قیمتی که وزارت راه و شهرسازی برای مسکن در کل کشور ارائه داده است یک میلیون تومان بیش از آمار مرکز آمار است که دلایل مختلفی دارد.
به نظر می‌رسد چون آمار وزارت راه فقط مربوط به مراکز استان‌ها است و قیمت همیشه در مرکز استان نسبت به شهرستان‌ها بیشتر است، بنابراین قیمت متوسطی که وزارت راه و شهرسازی برای یک متر مسکن در کشور اعلام کرده بیش از قیمت اعلامی مرکز آمار است. از سوی دیگر مرکز آمار برای ارزیابی متوسط قیمت مسکن در سطح کشور مسکن با عمر متوسط 12 سال را مد نظر قرار داده است اما در آمار مربوط به وزارت راه و شهرسازی متوسط عمر دخیل نیست. با توجه به اینکه قیمت مسکن نوساز نسبت به مسکن چند سال ساخت، بالاتر است، به این ترتیب آمار وزارت راه و شهرسازی نسبت به آمار مرکز آمار قیمتی بالاتر را نشان می‌دهد. در آمار وزارت راه و شهرسازی در 9 ماهه امسال متوسط قیمت مسکن در تهران 27.7 میلیون، در کشور 15.2 و در کشور بدون احتساب شهر تهران 8.1 میلیون تومان است.
چون منبع انتشار آمار هم در مرکز آمار و هم در وزارت راه و شهرسازی یک منبع یکسان و معاملات ثبت شده در بنگاه‌های مشاوران املاک است، بنابراین اختلافات آماری مربوط به جزئیاتی است که هر بخش برای خود در نظر گرفته است.
همچنین مرکز آمار در گزارش خود عنوان کرده که با توجه به اینکه کاهش یا افزایش حجم (تعداد) معاملات در شهرهای بزرگ، باعث کاهش یا افزایش شدید متوسط (حسابی) قیمت در سطح استان یا کشور می‌شود، از متوسط تعدیل شده (وزنی) استفاده شده تا بتوان با حذف اثر حجم معاملات، تغییرات واقعی قیمت را مشخص کرد. در ضمن وزن‌های مورد استفاده بر مبنای واحدهای مسکونی دارای سکنه در سرشماری عمومی نفوس و مسکن ١٣٩٥ به‎روز شده است.
باید به این نکته هم اشاره کرد که آمار وزارت راه و شهرسازی تا آبان امسال است اما آمار مرکز آمار مربوط به فصل تابستان و مقایسه آن با تابستان سال گذشته است.