اوپک پلاس به تفاهم نزدیک است

عطیه لباف
 خبرنگار
قرار است امروز دوازدهمین نشست اوپک پلاس (اوپک و متحدانش) برگزار شود. نشستی که قرار بود سه‌شنبه (1دسامبر) باشد اما آن‌طور که نماینده ایران در هیأت‌عامل اوپک در گفت‌و‌گو با «ایران» بیان می‌کند، این جلسه برای مذاکرات بیشتر میان 23 کشور حاضر در توافق تاریخی کاهش تولید با دو روز تأخیر برگزار می‌شود. چراکه بسیار مهم است که این نشست اوپک پلاس نیز مانند گذشته بدون اجماع بر سر مسأله مورد بحث تمام نشود.
موضوع اصلی نشست دوازدهم، تمدید توافق کاهش تولید نفت اعضای آن در سطح فعلی (7.7 میلیون بشکه در روز) برای 3 ماهه نخست 2021 است. این تمدید توافق در سطح فعلی از آن نظر اهمیت دارد که برخلاف پیش‌بینی ماه آوریل اوپک پلاس هنوز بازار به وضعیت قابل قبولی نرسیده و اگر توافق یک پله پایین‌تر و به سطح 5.7 میلیون بشکه در روز- مطابق تصمیم ماه آوریل 2020- برود، به خاطر مازاد عرضه نفت در بازار و پر بودن بخش قابل توجهی از مخازن ذخیره‌سازی، تعادل فعلی بازار نفت بهم می‌خورد و احتمالاً قیمت نفت سقوط می‌کند.
اوپک به اجماع رسیده است
برخلاف خبرهایی که در روزهای اخیر به گوش می‌رسید، ظاهراً 4 ساعت نشست روز 30 نوامبر سازمان کشورهای صادرکننده نفت خام (اوپک) بی‌نتیجه نبوده است و اعضا همگی موافق تمدید توافق در سطح فعلی بوده‌اند.
امیرحسین زمانی‌نیا، نماینده ایران در هیأت‌عامل اوپک در این باره به «ایران» می‌گوید که با وجود مخالفت‌هایی که برخی اعضا مانند امارات با تمدید توافق در سطح فعلی داشتند اما در پایان اجلاس 180 اوپک همه کشورها اعلام کردند که برای اجماع روی حفظ سطح فعلی کاهش تولید آماده‌اند و همه همکاری خواهند کرد.
او در این باره توضیح می‌دهد: «اجلاس ۱۸۰ کنفرانس اوپک در تاریخ ۳۰ نوامبر ۲۰۲۰ (۱۰ آذر 1399) از طریق ویدئو کنفرانس برگزار شد. در این جلسه چهار ساعته، مباحث گوناگون مورد بررسی قرار گرفت اما اکثریت اعضای حاضر با سیاست‌های اوپک در بازار برای سال آینده میلادی موافقت داشتند. به‌عبارتی، اکثریت اعضای اوپک با تمدید توافق کاهش تولید اوپک پلاس به میزان ۷/۷ میلیون بشکه در روز در سه ماهه اول سال ۲۰۲۱ بر اساس توافق ژوئیه تا دسامبر ۲۰۲۰ موافق بودند.»
زمانی‌نیا ادامه می‌دهد: «لازم به ذکر است، از این میزان، 4.8 میلیون بشکه در روز متعلق به 10 عضو اوپک در بیانیه همکاری است و 2.9 میلیون بشکه باقیمانده به تولید کنندگان غیراوپکی اختصاص دارد.»
علت تأخیر در نشست دوازدهم
معاون وزیر نفت و نماینده ایران در هیأت عامل اوپک در خصوص علت تأخیر انداختن در نشست دوازدهم اوپک با غیراوپکی‌ها می‌گوید: «به‌دلیل عدم اطمینان از همراهی کشورهای غیراوپک با تمدید فوق‌الذکر، به نظر می‌رسید نیاز به مذاکره بیشتر وجود دارد. به‌همین دلیل، برگزاری اجلاس وزارتی اوپک‌پلاس برای حصول نتیجه و انجام مذاکرات بیشتر بین اعضای بیانیه همکاری به تاریخ ۳ دسامبر ۲۰۲۰
(۱۳ آذر 1399) به تعویق افتاد.»
شنیده‌ها حاکی از آن است که دو روز تماس‌های تلفنی فشرده میان اوپک و غیر اوپک برقرار بوده و در این میان ایران نیز به‌عنوان یک عضو مؤثر اوپک - با وجود آنکه از توافق کاهش تولید معاف درنظر گرفته شده- در تماس‌های تلفنی دو روز اخیر حضور فعالی داشته است.
برخلاف آنکه تصور می‌شد فقط قزاقستان در میان غیر اوپکی‌ها مخالف تمدید توافق در سطح فعلی است، در روزهای اخیر غیر اوپکی‌های دیگری نیز به‌عنوان یک مانع در دستیابی به توافق بوده‌اند و برای همراه کردن آنها مذاکرات فشرده‌ای میان کشورها برقرار بوده است.
کشف واکسن کرونا و امیدواری به احیای تقاضا برای انرژی باعث شده که اوپک پلاس راه سختی را برای رسیدن به اجلاس امروز طی کند و برخی اعضا معتقدند که نیاز به تمدید توافق در سطح کنونی نیست. به عبارتی، به نظر می‌رسد که میان تولیدکنندگان نفت خام سوت آغاز یک مسابقه برای تصاحب بازار در حال احیای نفت به صدا درآمده است و همه نگرانند که با افزایش قیمت نفت، دوباره نفت غیرمتعارف امریکا- نفت شیل- جان بگیرد و بخشی از بازار بدون حضور آنها را تصاحب کند.
به تفاهم نزدیک هستیم
زمانی‌نیا در بخشی از این گپ کوتاه به پیش‌بینی نتیجه نشست امروز نیز پرداخت و ابراز امیدواری کرد: «من فکر می‌کنم که به تفاهم خواهیم رسید و یک نوع اجماع برای تمدید کاهش تولید بیشتر از 5.7 میلیون بشکه در روز حاصل خواهد شد.» امروز روسیه به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده غیر اوپکی حاضر در نشست دوازدهم، نقشی تعیین کننده در نتیجه خواهد داشت. روز گذشته و در زمان تنظیم این گزارش قیمت هر بشکه نفت خام برنت در محدوده 47.44 دلار بود و نفت خام شاخص غرب تگزاسWTI نیز بشکه‌ای 44.47 دلار معامله می‌شد. باید منتظر ماند و دید که فردا در آخرین جلسه معاملاتی بازار جهانی نفت خام هفته و پس از یک نشست مهم میان اوپک‌پلاس وضعیت بازار چگونه خواهد شد. تمدید توافق در سطح فعلی از قیمت‌ها حمایت و عدم اجماع آن را تضعیف می‌کند.