اتاقی که در آنجا اتفاق افتاد

جان بولتون / مشاورامنیت ملی سابق ترامپ / مترجمان: مسعود میرزایی و بهجت عباسی

سیاست تحریم علیه روسیه

رسانه‌ها که نمی‌توانستند از کیفیت و قابلیت مجموعه تلاش‌های صورت گرفته انتقاد کنند، شروع کردند به طرح این موضوع که ترامپ سیاست مخصوص به خود را تعقیب می‌کند و مقامات دولتی نیز سیاست دیگری را پیگیری می‌کنند. متأسفانه زمینه‌ها و نشانه‌های واقعی هم برای طرح چنین مسائلی وجود داشت چرا که ترامپ مکرراً با انتقاد از روسیه مخالفت و به دیگران هم تأکید می‌کرد که در انظار عمومی خیلی از روسیه بدگویی نکنند.
انجام همه این کارهای مقدماتی و آماده سازی‌ها ضروری بود، بویژه که ممکن بود در مورد برخی تهدیدات خاص مجبور شویم به کنگره هم گزارش دهیم. در درون تعداد محدودی از سازمان‌ها و آژانس‌هایی که روی فعالیت‌های تهاجمی سایبری کار می‌کردند، اختلاف نظرهایی در مورد زمان و نحوه به اشتراک گذاشتن اطلاعات با اعضای کنگره بروز کرده بود، چون برخی نگران بودند که این اطلاعات خیلی سریع به رسانه‌ها نیز درز پیدا ‌کند. اغلب با مسائل پیچیده و بغرنجی مواجه بودیم، چرا که بعضاً هدف دشمنان ما لزوماً مداخله در یک انتخابات خاص نبود بلکه آنها تلاش می‌کردند بذر ترس و بی‌اعتمادی در میان بدنه سیاسی جامعه بپاشند تا اعتماد و اطمینان شهروندان را به سلامت و صداقت مجموعه نظام تخریب کنند. با اطلاعات ناقص و غیرقطع نمی‌توان نتیجه‌گیری مطمئن و سریعی به‌عمل آورد، بنابراین انتشار پیش از موعد و وسیع این نوع اطلاعات فقط باعث وارد آمدن آسیب‌های بیشتر می‌شد و بهانه‌های لازم را برای حملات بیشتر در اختیار مخالفان متعصب قرار می‌داد. معتقدم که ما نباید با این‌گونه اقدامات خود که به مثابه ارائه اطلاعات غلط و گمراه کننده به کنگره و ستادهای انتخاباتی در معرض خطر سایبری است، کار مهاجمان سایبری را تسهیل کنیم. خوشبختانه مداخلات خارجی در انتخابات، در سال 2018 در مقایسه با سال 2016 کاهش چشمگیری داشت و با چند اقدام محدود مداخله جویانه هم بخوبی و به‌صورت رضایت بخش مقابله شد. اما روشن بود که علاقه برخی از مقامات و سازمان‌ها برای مخفی کاری‌های بعدی می‌توانست به‌صورت بالقوه مشکلات جدی را رقم بزند، بویژه اگر با خطرات و تهدیدات بزرگ مواجه می‌شدیم.
دولت ترامپ در سال 2017 و در واکنش به الحاق شبه جزیره کریمه به خاک روسیه، تحریم‌های اقتصادی جدید و قابل توجهی را علیه برخی از شهروندان و نهادهای روسی اعلام کرده بود که به نوعی تحریم‌های قبلی اوباما را هم تشدید می‌کرد. همچنین تحریم‌های دیگری نیز اعمال شده بود که برخی از آنها عبارت بودند از؛ تعطیلی کنسولگری‌های روسیه در سان فرانسیسکو و سیاتل، اخراج بیش از 60 مأمور امنیتی روسیه (که تحت عنوان دیپلمات در امریکا فعالیت می‌کردند) پس‌از حمله شیمیایی عوامل روسیه به اسکریپال در بریتانیا، اعمال تحریم به‌دلیل نقض قانون حذف و کنترل سلاح‌های شیمیایی و میکروبی باز هم در ارتباط با ترور اسکریپال، تحریم آژانس تحقیقات اینترنتی روسیه که در واقع بازوی تشکیلات مرتبط با حملات سایبری روسیه به شمار می‌رود و همچنین اعلام اقدامات تنبیهی علیه بیش‌از 30 نفر از مقامات روسی به‌دلیل نقض تحریم‌های امریکا علیه کشور سوریه. همچنان که تخلفات جدید کشف می‌شد تحریم‌های بیشتری علیه هر یک از شخصیت‌های حقیقی و حقوقی ناقض تحریم‌ها اعمال می‌شد.
ترامپ در ظاهر تلاش می‌کرد این تحریم‌ها را به‌عنوان دستاوردی برای دولت خود تبلیغ کند، اما تقریباً همه آنها به نوعی مخالفت یا حداقل گِله و شکایت خود ترامپ را به‌دنبال داشتند. یک نمونه از این دست مخالفت‌ها به تحریم‌های مرتبط با پرونده اسکریپال مربوط می‌شد. این قانون اخیراً و برای اولین بار بعد از صدور دستور قتل برادر ناتنی کیم جونگ اون رهبر کره شمالی با استفاده از سلاح شیمیایی در مالزی و حملات شیمیایی رژیم اسد در سوریه مورد استناد قرار گرفت. برخی انتقاد می‌کردند که این تحریم‌ها به اندازه کافی قوی و مؤثر نیستند ولی ترامپ اساساً مخالف اعمال این تحریم‌ها بود. او در نهایت تحریم‌های روسیه را در ارتباط با حملات شیمیایی تأیید کرد ولی تأکید نمود که اعلام رسمی آنها باید بعد از پایان اجلاس سران امریکا و روسیه در هلسینکی انجام شود. ما به ترامپ توضیح دادیم که این تازه نخستین مرحله از سلسله تحریم‌های احتمالی است، چرا که قانون مرتبط با منع استفاده از سلاح‌های شیمیایی و میکروبی تحریم‌های سخت تری را علیه کشوری که متهم به استفاده از این سلاح‌ها شده، در نظر گرفته است، بویژه اگر چنین کشوری نتواند شواهد قانع کننده‌ای در مورد حذف سلاح‌های شیمیایی یا میکروبی خود ارائه نماید. هیچ کس باور و انتظار نداشت که روسیه در این زمینه شواهد و مدارکی ارائه دهد. وقتی اجلاس هلسینکی تمام شد، از آنجا که تصمیم جدیدی لازم نبود، وزارت خارجه تحریم‌های جدید روسیه را اعلام کرد.
ترامپ بلافاصله بعد از شنیدن خبر تحریم‌های روسیه می‌خواست آنها را لغو کند. شگفت زده بودم و فکر می‌کردم شاید کل این بحران نتیجه سفر اخیر سناتور رَند پال به مسکو باشد که سر و صدای زیادی  در رسانه‌ها به پا کرد. روس‌ها نیز از این سفر بهره بردند و قاطعانه عدم رضایت خود را از تحریم‌های امریکا ابراز داشتند. واقعاً خنده دار بود که سیاستمدار لیبرالی مثل رَند پال این همه نگران حساسیت‌های شکننده کرملین شده بود. منوچین وزیر خزانه‌داری که این جنجال‌ها را شنیده بود به من و پمپئو تلفن کرد تا ما را به عدم اطلاع‌رسانی درباره تحریم‌های جدید و بی‌خبر گذاشتن او متهم کند که کاملاً نادرست بود، چرا که این تحریم‌ها پیشتر فرآیند بررسی و بازبینی را در جلسه شورای امنیت ملی که منوچین هم در آن شرکت داشت بدون هرگونه مخالفتی طی کرده بودند. پس از چند ساعت ترامپ اعلام کرد که از این تصمیم خاص خوشحال است ولی هنوز فکر می‌کند که ما در قبال پوتین زیادی سختگیرانه عمل می‌کنیم. ترامپ حتی از پمپئو خواست که به لاوروف وزیر خارجه روسیه تلفن کند و بگوید که «برخی کارمندان» خبر تحریم‌ها را منتشر کرده‌اند. من هنوز هم نمی‌دانم که آیا این تماس تلفنی اصلاً برقرار شد یا نه.
علاوه بر مخالفت با تحریم‌ها، رئیس جمهوری حتی جلوی یک بیانیه نرم را که قرار بود به مناسبت دهمین سالگرد تهاجم روسیه به گرجستان، اندکی از مسکو انتقاد کند نیز گرفت؛ یک اقدام کاملاً اشتباه. روسیه اهمیت زیادی به این موضوع نداد ولی اروپایی‌ها از غیبت چنین بیانیه‌ای متعجب و از اراده ضعیف امریکا در مقابل روسیه بیشتر نگران شدند. این هم یکی از همان ویژگی‌های همیشگی و بد ترامپ بود که در ژوئن سال 2019  مانع انتشار بیانیه ریاست جمهوری درباره سی امین سالگرد کشتار دانشجویان معترض چینی در میدان «تیان آنمن» پکن شد و حتی از وزارت خارجه به خاطر اینکه بدون اطلاع او یک بیانیه مطبوعاتی در این باره منتشره کرده بود، انتقاد کرد. به نظر می‌رسد ترامپ تصور می‌کرد انتقاد از سیاست‌ها و اقدامات دولت‌های خارجی باعث می‌شود او نتواند براحتی روابط شخصی دوستانه‌ای را با رهبران آن کشورها برقرار کند. این رفتار نشانگر ناتوانی او در تفکیک قائل شدن میان روابط شخصی و ارتباطات رسمی و دولتی بود. من هیچ موردی را از روس‌ها یا چینی‌ها سراغ ندارم که از بیم ناراحت شدن رهبران حساس ما، از طرح انتقادات‌شان علیه ایالات متحده خودداری کرده باشند.