گلریزان پاریس برای بیروت

بنفشه غلامی/ شب گذشته پاریس میزبان نشستی مجازی برای جمع‌آوری کمک‌های مالی برای زخم‌هایی بود که بر جان بیروت نشسته است. این در حالی است که هرچند سعد حریری مدعی شده، آماده است تا کابینه خود را به رئیس جمهوری معرفی کند، اما لبنان همچنان در بحران سیاسی دست و پا می‌زند.
به گزارش خبرگزاری «رویترز»، نزدیک به 4 ماه از زمانی که «امانوئل مکرون»، رئیس جمهوری فرانسه به لبنان مهلت داد تا بحران سیاسی خود را حل کند و به کمک‌های بین‌المللی دست یابد، می‌گذرد. اما این بحران هنوز پا برجاست و با وجود ابتکار عمل‌های فرانسه برای کمک لبنان، اختلافات عمیق احزاب و گروه‌های سیاسی این کشور، امیدها به دستیابی به موفقیتی هرچند ناچیز را در لبنان تبدیل به یأس می‌کند. شاید هم از همین‌رو بود که فرانسه با حمایت سازمان ملل، به فکر آن افتاد که با برپایی این نشست کمکی جهانی، امید را در دل مردم لبنان زنده کند، تا شاید سیاستمداران لبنانی متقاعد شوند که اختلافات را کنار گذاشته و به راه‌حلی مشترک دست یابند که همه احزاب از آن راضی باشند و نه تنها یک گروه خاص. با این حال برخی سیاستمداران نسبت به نشستی که دیشب برگزار شد، بدبین بودند. یکی از آنان یک دیپلمات غربی بود که به «رویترز» گفته است: «هروقت طرح مناسبی وجود ندارد، فرانسه به فکر برپایی یک نشست می‌افتد». آنچه این دیپلمات گفته است، تنها گوشه‌ای از احساساتی است که در غرب نسبت به لبنان وجود دارد، در حالی که نمی‌توان کتمان کرد، بسیاری از مشکلات امروز لبنان، ریشه در سیاست‌های چند دهه قبل همین کشورهایی دارد که در نشست دیشب نیز حضور داشتند. اما اکنون احساس می‌کنند، صبر و تحمل خود را در برابر سیاستمداران لبنانی و ناکامی‌های آنان در کنار گذاشتن اختلافات شدیدشان، از دست داده‌اند.
خطر فروپاشی اقتصادی در کمین لبنان
نشست دیشب در حالی برگزار شد که یک روز قبل از آن، بانک جهانی درباره رکود اقتصادی شدید لبنان هشدار داده بود. به گزارش خبرگزاری «آسوشیتدپرس»، بانک جهانی با تأکید بر اینکه اقتصاد لبنان با رکودی طولانی رو‌به‌رو است، اعلام کرد، تولید ناخالص ملی لبنان در سالی که گذشت 19.2 درصد سقوط کرده که در نوع خود بی‌سابقه است. بانک جهانی همچنین به سیاستمداران لبنانی هشدار داد اگر از اجرای اصلاحاتی که باعث تسریع بهبود اقتصادی این کشور خواهد شد، خودداری کنند، شرایط از این نیز بدتر خواهد شد. در گزارش بانک جهانی آمده است: «لبنان باید خیلی زود دولتی تشکیل دهد که با ایجاد اصلاحات، مانع افزایش تورمی شود که اکنون سه رقمی شده است.»
پیش‌بینی‌های ناامیدکننده بانک جهانی از اقتصاد لبنان در حالی ارائه شده است که این کشور در بدترین شرایط اقتصادی تاریخ خود قرار دارد. هرچند وضعیت اقتصادی لبنان چند سالی است که مردم این کشور را در تنگنا قرار داده است. اما این وضعیت از یک سال قبل بحرانی شد و با شیوع گسترده کرونا و محدودیت‌های کرونایی و پس از آن انفجار در بندر بیروت که منجر به تخریب تأسیسات زیادی در قلب تپنده لبنان شد، به اوج خود رسید. طبق پیش‌بینی‌های بانک جهانی انتظار می‌رود با ادامه این وضعیت، بیش از نیمی از مردم لبنان به فقر کشیده شوند. در طول یک‌سال گذشته نیز ده‌ها هزار نفر در لبنان شغل خود را از دست داده‌اند و بسیاری از آنها در جست‌و‌جوی فرصت‌های شغلی مهاجرت را به ماندن در کشور ترجیح داده‌اند. ادامه مهاجرت کارگران ماهر و متخصصان می‌تواند این کشور را که جمعیت آن نزدیک به 7 میلیون نفر است، فلج کند و اجازه ندهد بتواند دیگر بار روی پای خود بایستد. بهار امسال در ماه مارس بدهی لبنان به 90 میلیارد دلار که 170درصد تولید ناخالص داخلی آن است رسید که یکی از بالاترین بدهی‌های کشورهای جهان محسوب می‌شود.
گره تشکیل دولت
لبنان در یک سال اخیر از بحرانی سیاسی رنج می‌برد. 11 ماه پیش بعد از اینکه سعد حریری استعفا کرد، «حسن دیاب» جانشین او شد. اما پس از انفجار ماه اوت در بیروت، اعلام کرد، قادر به تشکیل دولت نیست و جای خود را به «مصطفی ادیب» سپرد که او نیز تنها چند هفته بعد، اعلام کرد، نتوانسته اجماعی برای تشکیل دولت به دست آورد. پس از او «سعد حریری» دیگر بار مأمور تشکیل دولت شد. او دیروز مدعی شد، به محض پایان گرفتن نشست پاریس، کابینه خود را که متشکل از 18 وزیر است، معرفی خواهد کرد و اسامی آنان را به رئیس جمهوری لبنان خواهد داد. برخی منابع نزدیک به حریری نیز خبر دادند، وی تأکید کرده که مشکلی با اصلاحات و تغییر برخی اسامی ندارد، البته به شرط آنکه بندهای طرح فرانسه زیر پا گذاشته نشود. به گزارش ایسنا به نقل از الشرق‌الاوسط، «حریری» علت تأخیر در اعلام اسامی را اختلافات احتمالی عنوان و تأکید کرده است، قصد داشته نشست بین‌المللی با آرامش برگزار شده و کمک‌های بین‌المللی برای لبنان جمع‌آوری شود و بعد اسامی کابینه خود را اعلام کند تا در صورت بروز هر مشکلی مسیر دریافت کمک‌های جهانی ناهموار نشود.