صف‌ خالی زایمان‌های تقویمی

فریبا خان احمدی
خبرنگار
در روزهایی که کرونا همچنان جان می‌گیرد اما امروز برای برخی مادران که در هفته‌های آخر بارداری هستند، روز خاصی است. 9/9/99 تاریخ به اصطلاح لاکچری که بازار تاریخ‌های تولد تقویمی را حسابی این روزها داغ کرده است. به گونه‌ای که با وجود توصیه‌های مکرر پزشکان گاهی مادران جان فرزندانشان را با این عدد و رقم‌ها معامله می‌کنند. آنها بی‌آنکه توجهی به شیوع اپیدمی کرونا نشان دهند، حاضرند پشت اتاق‌های عمل صف بکشند تا فرزندشان را در یک تاریخ رند به دنیا بیاورند و به قول خودشان تاریخ تولدش شیک و لاکچری باشد. اگرچه طبق روال هر سال تب تاریخ تولد لاکچری فروکش نکرده اما آنطور که رؤسای بیمارستان‌های خصوصی می‌گویند؛ امروز تعداد محدودی زایمان در بیمارستان‌ها انجام می‌شود و با وجود درخواست‌های زیاد انجام زایمان در تاریخ 9 آذر باید به‌دلیل شیوع کووید19 و رعایت دقیق اندیکاسیون‌های زایمان حساب و کتاب شده‌تر از قبل عمل کنند.
افزایش انجام تولدهای تقویمی به روش سزارین در چند سال گذشته موجب شد امسال معاونت درمان وزارت بهداشت در ابلاغی به معاونان درمان دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور خواستار بررسی عملکرد بیمارستان‌ها و پزشکان در سزارین‌های تقویمی 9/9/99 شود. قاسم جان بابایی از اول آذر ماه اعلام کرده است؛ با بیمارستان‌ها و پزشکان دارای سابقه آمار بالای سزارین مدیریت نشده برخورد خواهد شد. همچنین پیرو اصرار برخی خانواده‌ها برای تولدهای تقویمی و با نزدیک شدن به تاریخ رند 9/9/99 سیف‌الله ابوترابی سخنگوی سازمان ثبت احوال در تشریح ثبت تاریخ تولد در روز ۹۹.۹.۹ گفت: سازمان ثبت احوال کشور محدودیتی برای ثبت این وقایع ندارد، لذا اگر فردی در تاریخ پنجم یا ششم آذر به دنیا بیاید می‌تواند به سازمان ثبت احوال کشور مراجعه کند و با تاریخ صدور ۹۹.۹.۹ شناسنامه دریافت کند.
در همین حال از هفته‌های گذشته و به‌دنبال داغ شدن تاریخ تولد لاکچری در روز 9 آذرماه 99، دریافت قیمت‌های نجومی و مبالغ 130 تا 300 میلیونی برای انجام زایمان‌های لاکچری از سوی برخی بیمارستان‌ها موجی از واکنش‌ها را میان کاربران فضای مجازی در پی داشت. این در حالی است که طبق تعرفه اعلامی وزارت بهداشت هزینه سزارین در بخش خصوصی 8 میلیون و زایمان طبیعی نیز 6و نیم میلیون تومان است.در همین زمینه دکتر علی فتاح معاون انتظامی سازمان نظام پزشکی کشور در گفت‌و‌گو با «ایران» عنوان می‌کند که چنانچه هر پزشک و بیمارستانی برای انجام زایمان تقویمی یک ریال هزینه اضافی دریافت کرده به ما اعلام کنند ما برخورد می‌کنیم. همه جراحان در هر تاریخی زایمان را انجام دهند همان «کا» را می‌گیرند.
کرونا آمار مراجعه برای انجام زایمان تقویمی را کاهش داد
رئیس سابق بیمارستان بهمن تهران؛ راهکار و اطلاع‌رسانی سازمان ثبت احوال مبنی بر امکان صدور شناسنامه متولدین ۱۵روز اول آذر به تاریخ رُند 9/9/99 را در کاهش آمار مراجعه برای انجام سزارین در این تاریخ بسیار مؤثر می‌داند و به «ایران» می‌گوید:برای اینکه فشار رند کردن تاریخ زایمان از سر بیمارستان‌های خصوصی برداشته شود، بخش خصوصی به متخصص‌های زنان و زایمان اعلام کرده مطابق بخشنامه وزارت بهداشت عمل کنند. دکتر محسن محور در ادامه از کاهش بار مراجعه برای انجام سزارین در تاریخ رند به بخش خصوصی خبر می‌دهد و می‌افزاید: امسال به‌دلیل کرونا شرایط نسبت به سال پیش فرق کرده است و آن ازدحام و شلوغی که هر سال در تاریخ‌های مشخصی زایشگاه‌های مراکز درمان شلوغ می‌شدند خبری نیست.
به‌گفته او؛ با وجود بخشنامه‌های سازمان ثبت احوال و وزارت بهداشت و بحران کرونا کماکان برخی پزشکان به‌دلیل تبلیغات گسترده‌ای که درفضای مجازی دارند بیماران‌شان را به انجام سزارین در تاریخ خاص تشویق می‌کنند. مسلماً به‌دلیل تبلیغات گسترده برخی از پزشکان امروز یعنی نهم آذرماه یکی از بیمارستان‌های بخش خصوصی شمال شهر در تهران روز شلوغی را پشت سر خواهد گذاشت.
بنا به گفته متخصصان زنان و زایمان سزارین‌های خارج از زمان مناسب می‌تواند منجر به بستری شدن نوزاد در NICU و عوارض جدی دیگری مانند زردی برای او شود. دکتر کوروش شمیمی رئیس بیمارستان تهران نیز تأکید می‌کند تولد نوزاد قبل از ۳۹ هفته‌ کامل عوارض زیادی برای جنین و مادر دارد اما گاهی بسته به شرایط مادر و جنین می‌توان زمان سزارین را یک هفته تا 12 روز تغییر داد و اینکه بگوییم در این فاصله زایمان زودرس یا دیررس انجام می‌شود منطقی و علمی نیست.
دکتر شمیمی که رئیس انجمن بیمارستان‌های خصوصی هم است در ادامه از جنجال رسانه‌ها مبنی بر دریافت 300 میلیون تومان برای انجام سزارین در تاریخ نهم آذرماه گلایه کرده و به «ایران» می‌گوید: این ادعادها بی‌معنی و بی‌پایه و اساس است و حیثیت جامعه پزشکی را از بین می‌برد اینکه مردم فکر می‌کنند اگر بچه 9/9/99 بیاید تاج سرشان می‌گذارند به‌دلیل چشم و هم چشمی و رقابت روانی بین خانواده‌ها است و پزشک تقصیری ندارد. با این حال امسال نسبت به سال گذشته ازدحام و شلوغی نیست و من از سازمان ثبت احوال تشکر می‌کنم که به این غائله خاتمه داد.
 به‌گفته دکتر شمیمی؛ امسال به‌دلیل بیماری کووید19 مردم از مراجعه بی‌وقت به مرکز درمانی ترس و واهمه دارند. علاوه بر این پزشکان فشار انجام زایمان را برای نهم آذر نپذیرفته‌اند و از همه مهم‌تر امسال زایمان‌ها با رعایت اصول مراقبت کووید19 انجام می‌شود. یعنی زائوها باید قبل از آنکه اتاق عمل بروند تست کووید داشته باشند. بنابراین ترافیک بیماران برای زایمان امروز بسیار کم شده است.
قبل از اتاق عمل اندیکاسیون سزارین بیمار بررسی می‌شود
دکتر فرهاد مهدوی مدیر بیمارستان پارسیان هم به «ایران» می‌گوید: معاونت درمان وزارت بهداشت از چند وقت پیش مکاتبات زیادی با بیمارستان‌ها درباره زایمان‌های مناسبتی داشته است.علاوه بر این امکان صدور شناسنامه متولدین 15 روز اول آذر به تاریخ رند 9/9/99 نیز بسیار کمک‌کننده بود. خانواده‌ها اطمینان خاطر پیدا کردند. با این حال ممکن است برخی پزشکان در بیمارستان‌های معروف پایتخت علی‌رغم تذکرات زایمان‌های مناسبتی را تبلیغ کنند. دکتر مهدوی به این نکته هم اشاره می‌کند که در نامه معاونت درمان به رعایت تمام اندیکاسیون‌های سزارین در افراد واجد شرایط سزارین در تاریخ 9/9/99 تأکید شده است و اگر بدون اندیکاسیون زایمان انجام شده باشد همه مسئولان بیمارستان باید پاسخگو باشند.
مدیر بیمارستان تهران می‌گوید: از روز اول آذر ماه تا کنون 30 مورد زایمان در این بیمارستان انجام شده به‌طور متوسط روزانه 7 الی 8 مورد زایمان داشتیم و 9 آذر نیز همین روند ادامه دارد.
عضو هیأت مدیره بیمارستان عرفان سعادت آباد نیز معتقد است اصرار به انجام زایمان‌های مناسبتی از سوی خانواده‌ها به مسأله فرهنگی بدل شده و نوعی تعصب بی‌مورد شکل گرفته است. به همین خاطر وزارت بهداشت از مرداد ماه به بیمارستان‌های بخش خصوصی نامه زده و هشدارها و تذکراتی داده است.
دکتر وحید پورفرزیانی با بیان اینکه در روزهای عادی سال به‌طور معمول روزانه بین 12 تا 15 مورد زایمان در بیمارستان عرفان انجام می‌شود به «ایران» می‌گوید: کمترین میزان زایمان در این بیمارستان روزانه به 6 مورد می‌رسد. با این حال اوایل آذرماه از طریق کانال تلگرامی به متخصص‌های زنان و زایمان اطلاع‌رسانی کردیم که چارچوب و دستورالعمل‌های علمی زایمان در تاریخ 9/9/99 باید دقیق اجرا شود. به‌گفته دکتر پورفرزیانی؛ تا این لحظه (ساعت 13 هشتم آذرماه) متخصص‌های زنان درخواست کرده‌اند فردا 10 مورد زایمان خواهند داشت. البته این عدد قطعی نیست و ممکن است برخی‌ها هم مراجعه نکنند. از طرفی در کمیته بیمارستان از مدیر گروه زنان و زایمان درخواست شده مدارک پزشکی این 10 مورد نیز قبل از ورود بیمار به اتاق عمل بررسی شود و با استفاده از اهرم‌های خاصی می‌توانیم جلوی سزارین‌های بی‌وقت را بگیریم.
گرایش به‌سمت خود نمایی
دکتر حسین سراج‌زاده جامعه‌شناس درباره چرایی روی آوردن برخی مردم به زایمان‌های به اصطلاح لاکچری در تاریخ‌های رند به «ایران» توضیح می‌دهد: «اولاً اطلاعات دقیقی از اینکه چه تعداد از افراد جامعه به این نوع رفتارها علاقه دارند و تعدادشان چند درصد است نداریم اما اگر اقلیت کوچکی هم به این رفتارها علاقه داشته باشند در جمعیت 80 میلیونی به چشم می‌آیند و رفتار‌شان مورد توجه رسانه‌ها قرار می‌گیرد. به‌طور کلی این قبیل رفتارها و گرایش‌ها پدیده تازه‌ای نیست. همیشه در جوامع، افرادی که احساس رضایت درونی ندارند با تمسک به برخی پدیده‌ها خودشان را به چشم می‌آورند تا دیده شوند. این قبیل خودنمایی‌ها ریشه روانشناسانه ممکن است داشته باشد. برای مثال برخی افراد با مصرف تظاهری جای خودشان را در سلسله مراتب اجتماعی نشان می‌دهند. در جامعه‌ای که معیارهای مصرف‌گرایانه و مادی اهمیت پیدا می‌کند به تبع آن اینگونه افراد هم زیادتر می‌شوند.»
دکتر سراج‌زاده می‌افزاید: گاهی افراد با روش‌های معمول و قابل قبول اجتماعی، عرفی و اخلاقی نمی‌توانند خودشان را مطرح کنند. بنابراین دنبال راه‌هایی می‌روند که تفاخر کنند. برای مثال شماره موبایل رند می‌خرند که جنبه کارکردی هم ندارد ولی در ارتباطات عادی مصرف تظاهری دارد.
او می‌گوید: این قبیل افراد فکر می‌کنند با انجام زایمان در تاریخ مشخصی می‌توانند رؤیت‌پذیر‌تر از قبل شوند. البته گاهی این نوع گرایش‌ها زمینه برخی سوداگری‌ها و کاسبی‌ها را برای تعداد محدودی از پزشکان فراهم می‌کند. به‌طور کلی اصل ماجرا مربوط به افرادی می‌شود که ممکن است بخوبی موقعیت‌پذیر نشوند و سراغ این راه‌ها می‌روند. هنوز اطلاعات دقیقی از این افراد نداریم اما نباید نسبت‌شان بالا باشد.