کار بر زمین مانده بسیار است

پیام دهکردی
کارگردان و بازیگر تئاتر
همیشه با خود فکر می‌کنم که هرگز نباید نا امید شد و اگر آدمی 10 بار هم زمین خورد، باید یازدهمین بار از جایش بلند شود. این نصیحت نیست و تمام زندگی خودم به همین نحو بوده و تمام عمرم را همین طور زندگی کردم. تجارب زیادی را در سطح ملی داشتم که یکی‌ جشنواره امید از مهم‌ترین جریان‌های خصوصی در تئاتر کشور بوده که من بنیان آن را گذاشتم و تا امروز 5 دوره‌اش برگزار شده است. تنها جشنواره صددرصد مستقل خصوصی تئاتر که نظارت و ارزشیابی مراکز نمایشی در آن نقشی نداشته است؛ یعنی کار‌ها بازبینی نظارتی نمی‌شدند، بدون تخلف. این تجربه، تجربه سترگی بوده است. تجربه‌هایی که در حوزه تئاتر نامرئی در متروی تهران برای اولین بار، سال‌ها پیش ایجاد کردم تا کار‌های محیطی دیگری که در سطح ملی بوده یا تجربه دبیری جشنواره کودک در شکل بین‌المللی و... در تمام این سال‌ها کوشیده‌ام که بتوانم منشأ اثر باشم اول برای خودم و بعد برای جهان پیرامون. متأسفانه نشد؛ یعنی من هر‌چقدر تلاش کردم دیدم که پیشرفت ما، پیشرفت واقعی نیست، بیشتر پیشرفت آماری است و این نوع پیشرفت گاهی ما را از یک کنش واقعی تبدیل می‌کند به یک کنش متوهم یا وهم‌گرا که خطرناک است. به همین دلیل فکر کردم که بروم لاهیجان و در یک شهر کم جمعیت قدم‌هایی بردارم. وقتی رفتم لاهیجان دیدم که آنجا هم مثل تمام شهر‌های ایران گرفتار مصرف‌گرایی و تمام چیز‌هایی است که الآن می‌بینیم، مثل گسترش بی‌رویه فست فود‌ها و... در نهایت به این نتیجه رسیدم که در آنجا هم اگر قرار است اتفاقی بیفتد، باید از درون خود من بیفتد. آنجا فضای جغرافیایی خود را به مرور با فرهنگ‌سازی، کاشت درخت، تأکید بر اهمیت محیط زیست، نه در قالب شعار بلکه به‌عنوان آدم‌هایی که خودمان یک پای ماجرا بودیم، گسترش دادیم. یعنی اگر گفتیم که باید به گل و گیاه برسیم، خود من هم ظرفی برای آبیاری گیاهان کوچه برداشتم که منفعت آن به همه می رسد. کافه کتابی را با نام «کافه کتاب امید» در مؤسسه بنا کردیم که در آن 500 جلد کتاب رایگان در اختیار افراد قرار بدهیم که اگر آمدند آنجا و چای خوردند بتوانند ساعت‌ها بنشینند و کتاب بخوانند و مطالعه کنند. یک کتابخانه 3، 4 هزار جلدی را در داخل فضای مؤسسه تعبیه کردیم که قرار بود در اسفند ماه سال گذشته آن را افتتاح کنیم که مردم در آن عضو شوند و از کتاب‌ها بهره ببرند که مقارن شد با ورود کرونا. یک استودئوی بسیار کوچک و جمع و جور را بنا کردیم که بتوانیم کتاب‌های صوتی را در دستور کار بگذاریم و کتاب صوتی تولید کنیم و دانشجویی که به مؤسسه ما می‌آید و دوره‌ای را می‌گذراند بتواند در همانجا هم کاری را تولید کند و یک اثر صوتی را از خود به یادگار بگذارد. به طور کلی در فضا‌های دیگر شهری هم هر جا که توانستیم قدمی برداریم، به تمام کنشگرانی که در شهر همراهی و کار می‌کنند، کمک کردیم. در مجموع تلاش‌های خوبی صورت گرفته است، چه تلاش‌های خود ما و چه تلاش‌های همکاران و هنرمندانی که هر کدام به سهم خود در آن شهر تلاش می‌کنند، اما در حوزه فرهنگ، کار بر زمین مانده خیلی زیاد است.