گام نخست اصلاح‌طلبان برای انتخابات 1400

گروه سیاسی/  حزب کارگزاران سازندگی با اعلام فهرست بیست‌گانه اسامی کاندیداهای احتمالی خود در جایگاه دومین تشکل سیاسی قرار گرفت که رسماً حضور در ماراتن انتخابات ریاست جمهوری 1400 را اعلام کرده است. رتبه نخست از آن تشکل اصولگرای جبهه پایداری است که اواسط مهر آغاز به کار کمیته انتخاباتی‌اش برای معرفی کاندیدای مورد حمایت خود را اعلام کرد.
اعلام فهرست کارگزاران از سوی رئیس شورای مرکزی این حزب اصلاح‌‌‌طلب فارغ از کم و کیف آن از این جهت اهمیت دارد که نشان می‌دهد برخلاف تبلیغات برآمده از جبهه رقیب که در اظهارات معدودی از خودی‌های این جریان سیاسی نیز بازتاب داشته؛ اصلاح‌طلبان خود را در موقعیتی نمی‌‌بینند که بخواهند نتیجه انتخابات ریاست جمهوری را پیشاپیش واگذار کنند و به همین دلیل برای حضور در آن انگیزه نداشته باشند.
به گزارش ایسنا، محسن ‌هاشمی ‌رفسنجانی رئیس شورای مرکزی کارگزاران روز گذشته با اشاره به برگزاری جلسات شورای مرکزی و کمیته سیاسی حزب کارگزاران در این باره گفت: تصمیم گرفته شد که این حزب به‌عنوان یکی از احزاب شاخص اصلاح‌طلب، در انتخابات ریاست جمهوری فعال باشد و از کاندیدای این طیف حمایت کند چرا که تحریم یا انفعال و بی‌تفاوتی در انتخابات، مغایر با روحیه اصلاح‌طلبی و مردم‌سالاری دینی است.
هاشمی سپس از تدوین رویکرد کارگزاران نسبت به شرایط کشور و دولت آینده و نیز تشکیل کارگروهی برای گفت‌وگو با احزاب همسو و رایزنی با کاندیداهای احتمالی ریاست جمهوری خبر داد. فهرستی از حدود 20 کاندیدا که مشخص نیست برای انتخابات ریاست جمهوری پا به میدان خواهند گذاشت یا خیر اما لابد کمیته انتخاباتی حزب کارگزاران برای ترغیب یا مجاب کردن آنها به حضور در انتخابات تلاش خواهد کرد.  
آیت‌الله سیدحسن خمینی، اسحاق جهانگیری، محمدرضا خاتمی، محمدرضا عارف، محمدجواد ظریف، علی مطهری، رضا اردکانیان، علی لاریجانی، مسعود پزشکیان، محمدجواد آذری جهرمی، محمدباقر نوبخت، سورنا ستاری، عبدالناصر همتی،  علی‌اکبر صالحی، محمد صدر، مجید انصاری و عبدالواحد موسوی لاری و همچنین معصومه ابتکار و شهیندخت مولاوردی چهره‌هایی هستند که تاکنون از سوی این حزب اصلاح‌طلب احصا شده‌اند.
جز چهره‌هایی که به سبب جایگاه یا مسئولیت سیاسی افرادی فراجناحی تلقی می‌شوند، اسامی افرادی همچون علی مطهری و علی لاریجانی که به هر ترتیب همچنان در زمره اصولگرایان میانه‌رو به حساب می‌آیند، نشان دهنده در پیش گرفتن راه متفاوت کارگزاران در انتخابات آتی است. کارگزاران همچنین با نام بردن از دو کاندیدای احتمالی زن نشان داد که اعتقادی به نظرات سلبی مطرح شده در این روزها علیه امکان نامزدی زنان در انتخابات ریاست جمهوری ندارد.
جز این ویژگی دیگر فهرست کاندیداهای احتمالی کارگزاران به چالش کشیدن برخی احزاب همسو در اعتقاد به حمایت صرف از نامزد اصلاح‌طلب است.  پیش‌تر برخی چهره‌های اصلاح‌طلب از جمله علی شکوری راد دبیرکل حزب اتحاد ملت در موضعگیری‌هایی اعلام کرده بودند که برخلاف انتخابات سال 92 و 96 با ایده حمایت از «کاندیدای نیابتی» که به معنی حمایت از نامزدی اصولگرا یا اعتدالی است، موافقت ندارند.
اختلاف نظر و رویکردی که پیشتر در جریان انتخابات مجلس یازدهم نیز تبلور یافته و سبب شده بود علی رغم تکیه بیانیه شورای سیاستگذاری اصلاح‌طلبان بر میسر نبودن ارائه فهرست از سوی اصلاح‌طلبان از جمله در تهران، برخی احزاب از جمله کارگزاران فهرستی مستقل معرفی کنند. تجربه‌ای که به نظر می‌رسد سبب شده این حزب استقلال بیشتری برای فعالیت سیاسی خود قائل باشد و چندان منتظر نتیجه نهاد اجماعی مانند شورای سیاستگذاری که حالا خود ماه‌ها است در دوران فترت بسر می‌برد، باقی نماند.
تا نزدیک به دو هفته پیش رسانه‌ها از محسن‌ هاشمی، اسحاق جهانگیری و علی لاریجانی به عنوان سه گزینه اصلی کارگزاران در انتخابات 1400 نام می‌بردند. اما وقتی حسین مرعشی سخنگوی حزب حضور جهانگیری و‌ هاشمی در انتخابات را منتفی اعلام کرد توجه‌ها بر نام لاریجانی بیش از گذشته متمرکز شد. گزینه‌ای که از ماه‌ها پیش در کنار نام کارگزاران مطرح بود و بعضاً با واکنش منفی چهره‌های اصولگرا مواجه شده بود. تا آنجا که عباس سلیمی نمین در اظهار نظری واکنشی بگوید کارگزاران خیر و صلاح آقای علی لاریجانی را نمی‌خواهد.
حالا اما با ارائه این فهرست علی لاریجانی تنها گزینه کارگزارانی‌ها و اصلاح‌طلبان طیف نزدیک به کارگزاران نیست؛ هر چند همچنان به دلیل برخورداری‌اش از حمایت طیف معتدل اصولگرایان و نیز حفظ جایگاه و نقش حاکمیتی‌اش به عنوان مسئول پیگیری یکی از مهم‌ترین قراردادهای خارجی استراتژیک کشور می‌تواند قابل اتکاترین گزینه‌ها باشد.
محمد عطریانفر از چهره‌های شاخص حزب کارگزاران 25 شهریورماه در روزنامه سازندگی هر چند رقابت مطلوب 1400 را رقابت یک چهره اصلاح‌طلب با علی لاریجانی به عنوان نامزد مطلوب اصولگرایان دانسته بود و رقابت ریاست جمهوری سال 76 را یادآور شده بود، اما احتمال حمایت اصلاح‌طلبان از لاریجانی را نیز غیرممکن ندانسته بود. او با اشاره به اینکه علی لاریجانی از منظر تاریخی، متعلق به جریان اصولگرایی است، نوشته بود: «اما حداقل از سال ۸۴ تا امروز رفتار، منش و نوع سیاست ورزی ایشان شباهت‌های زیادی به رویکرد‌های اصلاح‌طلبانه داشته و تجربه سه دوره مجلس ایشان هم نوعی رضایتمندی را از سوی اصلاح‌طلبان در کنار خود دارد؛ لذا عطف عنایت به امثال آقای لاریجانی زمانی می‌تواند مطرح باشد که اصلاح‌طلبان از ارائه نیروی متحد و مشترک میان احزاب متبوع خود دچار امتناع و یا محرومیت شوند... چه بسا در شرایط انقباضی و صعوبت برای اصلاحات در سال ۱۴۰۰ هم واقعه‌ای مشابه آنچه در سال ۹۲ رخ داد، رقم بخورد. در آن شرایط از میان گزینه‌های موجود ممکن است گزینه‌هایی مثل آقای لاریجانی که از چهره‌های معقول اصولگرایی است، می‌تواند مورد بحث و گفت‌وگو قرار گیرد.»
با این حال همچنان باید دید که نتیجه مذاکرات کارگزاران با چهره‌های پرطرفداری مانند حسن خمینی و محمدجواد ظریف چه خواهد بود. علاوه بر اینکه همچنان به اجماع رسیدن اصلاح‌طلبان طیف‌های مختلف بر سر نام کاندیدای واحد مهمترین راهبردی است که برای افزایش احتمال موفقیت آنها در انتخابات آتی می‌تواند پیش رویشان باشد.