پاسخ ایران به مواضع مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی

گروه سیاسی/ توافق اخیر ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای دسترسی این نهاد به دو مکانی که ادعا شده است در آنها موارد اعلام نشده فعالیت هسته‌ای ایران وجود دارد، به موضوع اصلی کنفرانس خبری مدیرکل آژانس در مراسم افتتاحیه شورای حکام تبدیل شد.
ایران و آژانس روز ۴ شهریورماه اعلام کردند که برای تقویت همکاری‌ها و جلب اعتماد متقابل جهت تسهیل اجرای کامل موافقتنامه جامع پادمان و پروتکل الحاقی به توافقی دست پیدا کرده‌اند که بر‌اساس آن قرار شد ایران به‌طور داوطلبانه به دو مکان مشخص شده توسط آژانس دسترسی داده و فعالیت‌های راستی‌آزمایی آژانس را برای حل و فصل این موضوعات تسهیل کند. برپایه همین بیانیه هم مقرر شد که آژانس هیچ سؤال دیگری از ایران و هیچ درخواستی برای دسترسی به مکان‌هایی فراتر از آنچه که توسط ایران تحت موافقتنامه جامع پادمان و پروتکل الحاقی اظهار شده‌اند، نداشته باشد. در ادامه این روند بازرسان آژانس به این دو مکان که یکی از آنها در اطراف اصفهان و دیگری در نزدیکی تهران قراردارد، دسترسی پیدا کردند و این نمونه برداری‌های محیطی که در ماه سپتامبر انجام شد، در حال بررسی و تحلیل است.
حالا در بحبوحه انجام این بررسی‌ها مدیر کل آژانس مدعی شده است که این سازمان به مواردی در این بازرسی دست پیدا کرده است که ایران باید بابت آنها توضیح دهد. به گزارش ایرنا به نقل از پایگاه اینترنتی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، «رافائل گروسی»، در مراسم افتتاحیه شورای حکام آژانس اعلام کرد که این سازمان طبق توافق خود با ایران به دو سایت هسته‌ای به‌طور کامل دسترسی داشته است. او با تکرار لزوم شفافیت در‌خصوص وجود ذرات اورانیوم در یک سایت هسته‌ای در ایران مدعی شد که ایران باید توضیحی قابل قبول ارائه دهد تا بر صحت و کامل بودن اعلامیه‌های پادمانی ایران خللی وارد نشود. «گروسی» درباره موضوع تورقوزآباد که پیش از این رژیم صهیونیستی مدعی شده بود ایران یک زرادخانه هسته‌ای مخفی در این محل دارد، گفت: «تقریباً دو سال است که برای اولین بار آثاری (ذرات اورانیوم) پیدا شده و تبادل‌نظرهایی با ایران در این‌باره انجام شده است. اطلاعاتی که از آنها دریافت کردیم از نظر فنی معتبر نبود. به همین دلیل است که اکنون می‌گوییم باید اطلاعاتی معتبر به ما بدهند. آنها باید در این باره شفاف‌سازی کنند و دلیل چیزی را که ما پیدا کرده‌ایم توضیح دهند. توضیحات رضایت‌بخش نبوده است».
اظهارات مدیرکل آژانس با واکنش کاظم غریب‌آبادی، نماینده دائم ایران در آژانس رو‌به‌رو شد. نماینده ایران در آژانس در نشست این سازمان با اشاره به اینکه ‌ارائه دسترسی به مکان مورد درخواست آژانس بر مبنای حسن نیت و داوطلبانه بود و این موضوع باید به عنوان مبنایی برای حل و فصل موضوع دیده و از ارائه هرگونه نظر و نتیجه‌گیری عجولانه پرهیز شود، در مورد فرآیند انجام شده در این خصوص تاکنون، گفت: «در ژانویه ۲۰۲۰ و متعاقب توضیحات ارائه شده توسط ایران در دسامبر ۲۰۲۰ در مورد منشأ احتمالی ذرات اورانیوم طبیعی کشف شده در این مکان، آژانس از دو تأسیسات هسته‌ای اظهار شده ایران نیز بازدید و نمونه‌برداری کرد. پس از آن و در سپتامبر ۲۰۲۰، آژانس پس از ۸ ماه از جمع‌آوری نمونه‌ها، ارزیابی اولیه خود در خصوص توضیحات ایران را به همراه یک یافته کاملاً جدید، برای شفاف‌سازی به ما اطلاع داد. متعاقباً در اکتبر ۲۰۲۰، ایران به سؤالات آژانس پاسخ داد. ایران همچنین آژانس را مطلع کرد که در مورد یافته‌های جدید آژانس در‌خصوص ذراتی که ایزوتوپ‌های آنها تغییر کرده است نیز موضوع تحت بررسی و تحقیق قرار دارد. علاوه بر این، ایران در اوایل نوامبر ۲۰۲۰ نیز توضیحات بیشتری را در‌خصوص موضوع به آژانس ارائه کرد».