رهاورد اقتصادی- امنیتی سفر ظریف به پاکستان

محمدحسن حبیب الله زاده
مدیرکل دیپلماسی رسانه‌ای وزارت امور خارجه
گسترش روابط و همکاری‌ها با کشورهای همسایه اولویت سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران به شمار می‌روند. پاکستان از جمله همسایه‌های مهم در شرق ایران است که قرابت‌های متعدد تاریخی، فرهنگی، تمدنی و دینی، پیوندهای ناگسستنی بین ملت‌های دو کشور را رقم زده است. حفظ کیفیت خوب روابط و حسن همسایگی نیازمند ارتباط و مشورت‌های مستمر بین دو کشور است. در همین رابطه وزیر امور خارجه کشورمان در رأس یک هیأت سیاسی،  اقتصادی و نظامی، اواخر هفته گذشته هشتمین سفر خود را به اسلام آباد انجام داد و ضمن دیدار با مقامات عالیرتبه پاکستانی شامل نخست وزیر، وزیر امور خارجه و فرمانده ارتش، موضوعات مختلفی از جمله تحولات منطقه‌ای چون افغانستان، مسائل جهان اسلام، تشدید اسلام هراسی، همکاری‌های درون منطقه‌ای، تقویت سازمان اکو، مبارزه مشترک با تروریسم و‌ مهاجرت‌های غیرقانونی، تسهیل سفرهای زیارتی، صلح و امنیت در مرزها و مسائل روابط تجاری دوجانبه را مورد رایزنی و تبادل نظر قرار داد.
دو موضوع مهم در این سفر برجسته بود؛ امنیت مرزهای شرقی و توسعه همکاری‌های تجاری و اقتصادی. در دیدار دکتر ظریف با ژنرال قمر باجوا فرمانده ارتش و شاه محمود قریشی وزیر امور خارجه پاکستان، روند همکاری‌های سیاسی اقتصادی و نظامی دو کشور بویژه اقدامات در جهت تحکیم امنیت مرزهای دو کشور، مورد بحث و بررسی قرار گرفت و همزمان تفاهماتی در زمینه گشودن گذرگاه‌های جدید مرزی بین دو کشور به دست آمد. طرف پاکستانی تأکید کرد برقراری صلح و امنیت در مرزهای ایران و پاکستان امری مهم برای این کشور است و این کشور اجازه اقدامات خصمانه علیه ایران را نخواهد داد. عمران خان نخست وزیر پاکستان نیز به روابط نزدیک و صمیمانه ایران و پاکستان اشاره و از اهمیت و ضرورت توسعه مناسبات سیاسی و اقتصادی دوجانبه تهران- اسلام آباد سخن گفت.
بخش مهم و تمرکز مذاکرات وزیر امور خارجه کشورمان و هیأت اقتصادی همراه در پاکستان به موضوع توسعه همکاری‌های تجاری و اقتصادی اختصاص داشت. در جریان این سفر موضوعات همکاری‌های اقتصادی دو‌کشور بویژه توسعه همکاری‌های تجاری و بازرگانی از طریق تهاتر، انعقاد موافقتنامه تجارت آزاد بین دو‌ کشور، گسترش همکاری‌های بانکی و سرمایه‌گذاری، همکاری‌های برق و انرژی مورد گفت وگو‌ قرار گرفت و‌ تفاهماتی صورت پذیرفت. همچنین تنظیم برنامه کمیسیون مشترک اقتصادی در آینده نزدیک و همکاری‌های حمل و نقل دو‌ کشور از دیگر زمینه‌هایی بود که در این سفر مورد مذاکره و تفاهم قرار گرفت.
از مهم‌ترین تفاهمات این سفر به گشایش گذرگاه‌های جدید مرزی بین دو کشور مربوط می‌شود. وزیر امور خارجه کشورمان به مقامات پاکستانی اطلاع داد که جمهوری اسلامی ایران  بزودی گذرگاه «ریمدان» در استان سیستان‌ و بلوچستان را افتتاح خواهد کرد و از طرف پاکستانی خواست تا این کشور نیز گذرگاه «گبد» را باز کند. همچنین پیشنهاد شد به مرور گذرگاه‌های مرزی دیگری از جمله گذرگاه «پیشین» - «مند» بین دو کشور افتتاح شود و معبرهای ورودی و خروجی میان دو‌ کشور افزایش یابد. همچنین مدل‌های جدیدی برای تبادلات تجاری با پاکستان پیشنهاد شد و طرف پاکستانی نیز متقابلاً با اعلام حمایت از گسترش همه‌جانبه روابط دوجانبه، از تصمیم خود برای احداث بازارچه‌های مرزی بیشتری به منظور توسعه تبادلات تجاری و ‌صادرات مرزی بین دو کشور خبر داد.
امید می‌رود گشایش گذرگاه‌های مرزی و در کنار آن افتتاح بازارچه‌های مشترک مرزی بین ایران و پاکستان، فرصت‌ها و افق‌های جدیدی را برای تجارت قانونی و تقویت معیشت هموطنان سختکوش و مرزنشین استان سیستان و بلوچستان فراهم آورد. از رهگذر توسعه تبادلات مردمی و تجاری مرزی، علاوه بر توسعه روابط اقتصادی خارجی کشور، زمینه برای توسعه اقتصادی و اجتماعی استان سیستان و بلوچستان، استان‌های همجوار و مناطق مرزی کشور دوست و همسایه پاکستان نیز مهیا خواهد شد.